KBAdd 35 IV 4to
Fornyrði lögbókar, 1700-1799
Athugasemd
Tungumál textans
Innihald
Lýsing á handriti
12 kver.
Band frá árunum 1995-1996 (265 mm x 217 mm x 21 mm). Pappaspjöld klædd fínofnum líndúk, grófari dúkur á kili og hornum. Safnmarksmiði á kili. Saumað á móttök. Saurblöð tilheyra nýju bandi.
Það er varðveitt í öskju (384 mm x 303 mm x 67 mm) ásamt KBAdd 35 I 4to, KBAdd 35 II 4to, KBAdd 35 III 4to, KBAdd 35 V 4to, KBAdd 35 VI 4to, KBAdd 35 VII 4to KBAdd 35 VIII 4to og KBAdd 35 IX 4to.
Stimpill frá Konungsbókhlöðunni í Kaupmannahöfn er á neðri spássíu á bl. 1r.
Fastur seðill (216 mm x 174 mm) (tvinn) fremst í handriti, þar stendur: „IV (VI) 61 blade | Fornyrði lögbókar“
Uppruni og ferill
Handritið er tímasett til 18. aldar í Katalog over de oldnorsk-islandske Håndskrifter, bls. 440.
Aðrar upplýsingar
- MJG skráði samkvæmt TEI P5 reglum 26. júlí 2024.
- Kristian Kålund gekk frá handritinu til skráningar 1900 (Katalog over de oldnorsk-islandske Håndskrifter, bls. 440 (nr. 68)).
Christine Bronér og Mette Jakobsen, gerðu við handritið í september 1995 til apríl 1996. Handritið er í IX hlutum og er hver í sérstakri kápu nema III er í tveimur og IV í nýju bandi. Allt í einni öskju og fylgdi dót úr gömlu bandi. Nákvæm lýsing á ljósmyndun og viðgerð fylgdi með.
Svart-hvítar ljósmyndir á NorS Sprogsamlinger frá 1995-1996.
Hluti I ~ KBAdd 35 IV
Tungumál textans
Hérað
„Páll Vídalín um Hérað“
„Svo er orð þetta margrætt í lögunum ...“
„... meiningum nokkrum sinnum, sem nú hefur sagt verið.“
Sjá Skýringar yfir fornyrði lögbók þeirrar, er Jónsbók kallast, 1854, s. 238-246.
Svíþjóð
„Svíþjóð. Farmannalög 8. “
„Ef maður rífur skipan undir stýrimanni í Danmörku eður í Gautlandi eður í Svíþjóð ...“
„... ekki Schythian alleina, heldur mikinn part af Asía ...“
Sjá Skýringar yfir fornyrði lögbók þeirrar, er Jónsbók kallast, 1854, s. 524-525.
Óheilt, vantar aftan af.
Lýsing á handriti
Eitt kver (I): bl. 1-8, 4 tvinn.
- Eindálka.
- Leturflötur er ca 173 mm x 135-140 mm.
- Línufjöldi er ca 22-29.
- Griporð víða eða einhvers konar flúr í stað griporða.
- Kaflatal á spássíum.
- Leturflötur er sums staðar dökkur.
- Jaðar er dekkri, snjáður og bylgjaður.
- Blek hefur smitast í gegn.
- Brot í miðju, þar sem blöðin hafa verið brotin saman.
- Bl. 8v er dekkra.
I: 1r-8v, óþekktur skrifari, fljótaskrift, kansellíbrotaskrift í fyrirsögnum, nöfnum og áhersluorðum.
Flúraðir upphafsstafir (1-2 línur), með línudregnu skrauti bl. 1r-8v.
Ígildi bókahnúts, bl. 7r, 49r.
Hluti II ~ KBAdd 35 IV
Tungumál textans
Dönsk tunga
„Dönsk tunga. Erfðat: 23.“
„Af öðrum tungum en danskri skal enginn maður frændsemi arf taka hér nema ...“
„... skal enginn maður að frændsemi arf taka, hér nema etc.“
Sjá Skýringar yfir fornyrði lögbók þeirrar, er Jónsbók kallast, 1854, s. 125-142.
Eyrir
„Eyrir“
„Þessi glósa er svo tíð í bókinni að hlægilegt mundi þykja ...“
„... nú samt ekki gjaldgengt í konungs skatt af Færeyjum.“
Sjá Skýringar yfir fornyrði lögbók þeirrar, er Jónsbók kallast, 1854, s. 144-149.
Snápur
„Snápur. Mannh: 17. Mannh: 13.“
„Margir snápar svarar að þeir dæmi ekki utan lög ...“
„... en hinum er unt að læra betur og vera síðan frí við glósuna.“
Sjá Skýringar yfir fornyrði lögbók þeirrar, er Jónsbók kallast, 1854, s. 503-506.
Lýsing á handriti
Tvö kver:
- Kver II: bl. 9-16, 4 tvinn.
- Kver III: bl. 17-24, 4 tvinn.
- Eindálka.
- Leturflötur er ca 165 mm x 130 mm.
- Línufjöldi er ca 24-28.
- Leturflötur afmarkaður með þurroddi.
- Bl. 9r-24v eru viðkvæm vegna slæms ástands, þrátt fyrir miklar viðgerðir þarf að fara varlega.
- Blöð snjáð og illa farin.
- Jaðar dekkri.
- Leturflötur er sums staðar dökkur.
- Blettir, en skerðir texta t.d. á bl. 22v.
- Göt sums staðar, t.d. á bl. 12, 14 sem skerðir texta.
- Strikað yfir orð og línur á stöku stað.
II: 9r-24r, óþekktur skrifari, fljótaskrift, kansellíbrotaskrift í fyrirsögnum, nöfnum og áhersluorðum.
Fyrirsagnir, fyrsta lína og áherslur í meginmáli skrifað með kansellíbrotaskrift.
- Spássíugreinar, t.d. bl. 11r.
Hluti III ~ KBAdd 35 IV
Tungumál textans
Um alin og meðal-maður
„Páll lögmaður Vídalín, um alin og meðal-maður, conspectus“
„Hversu samanber skuli ...“
„... með þessum röngu meiningnum (com 48).“
Útdráttur úr Skýringar yfir fornyrði lögbók þeirrar, er Jónsbók kallast, 1854, s. 16.
Lýsing á handriti
1 kver (IV): bl. 25-26, 1 tvinn.
- Eindálka.
- Leturflötur er ca 170 mm x 140 mm.
- Línufjöldi er 3-21.
- Blöð eru dökk og viðkvæm vegna slæms ástands, þrátt fyrir viðgerðir þarf að fara varlega.
- Jaðar er dekkri og bylgjaður.
III: 25r-26r, óþekktur skrifari, fljótaskrift, kansellíbrotaskrift í fyrirsögn.
Fyrirsögn skrifuð með kansellíbrotaskrift.
Hluti IV ~ KBAdd 35 IV
Tungumál textans
Jól
„Veit eg mér mun sagt verða, þar sem hið forna jólahald heiðinna manna ...“
„... upphaf á Fróðárundrum, og það blóta ...“
Sjá Skýringar yfir fornyrði lögbók þeirrar, er Jónsbók kallast, 1854, s. 266-283.
Óheilt, vantar bæði framan og aftan af.
Lýsing á handriti
2 kver:
- Kver V: bl. 27-30, 2 tvinn.
- Kver VI: bl. 31-34, 2 tvinn.
- Eindálka.
- Leturflötur er ca 175 mm x 140-143 mm.
- Línufjöldi er ca 24-25.
Blöð eru snjáð og dekkri við jaðar.
IV: 27r-34v, óþekktur skrifari, fljótaskrift, kansellíbrotaskrift í nöfnum og áhersluorðum.
Fyrirsögn, nöfn og áhersluorð skrifuð með kansellíbrotaskrift.
Hluti V ~ KBAdd 35 IV
Tungumál textans
Ábyrgð
„Það er eflaust að ábyrgð hefir það nafn ...“
„... sem nú hefir þrástagað verið. ...“
Útdráttur úr Skýringar yfir fornyrði lögbók þeirrar, er Jónsbók kallast, 1854, s. 1-4.
Óheilt, vantar bæði framan og aftan af.
Lýsing á handriti
Eitt kver (VII): bl. 35-40, 3 tvinn.
- Eindálka.
- Leturflötur er ca 133-140 mm x 88 mm.
- Línufjöldi er ca 14-23.
- Blöð eru skellótt.
- Útstrikun á bl. 35v.
V: 35r-40v, óþekktur skrifari, fljótaskrift.
Fyrirsögn, nöfn og áhersluorð skrifuð með kansellíbrotaskrift.
Hluti VI ~ KBAdd 35 IV
Tungumál textans
Forneskjuskapur
„Mannh. Cap II. Menn þeir er láta líf sitt fyrir ...“
„... inn til þess landið var konungi játað.“
Sjá Skýringar yfir fornyrði lögbók þeirrar, er Jónsbók kallast, 1854, s. 179-183.
Lýsing á handriti
Tvö kver:
- Kver VIII: bl. 41-48, 4 tvinn.
- Kver IX: bl. 49-50, 1 tvinn.
- Eindálka.
- Leturflötur er ca 120 mm x 70 mm.
- Línufjöldi er 20.
- Síðutitlar.
- Leturflötur afmarkaður með þurroddi.
- Jaðar er dökkur.
- Leturflötur er dökkur.
- Blek hefur smitast í gegn.
VI: 41r-49r, óþekktur skrifari, fljótaskrift, kansellíbrotaskrift í fyrirsögnum, nöfnum og áhersluorðum.
Fyrirsögn, nöfn og áhersluorð skrifuð með kansellíbrotaskrift.
Ígildi bókahnúts, bl. 49r.
Hluti VII ~ KBAdd 35 IV
Tungumál textans
Áfang
„Collectanea ex adversariis“
„Áfang. Þjófab.: 17. Sá fer til er ...“
„... í Egils sögu Skallagrímssonar hafði [v00da]blástur.“
Safn orða, frá orðunum „Áfang“ til „Blásturjárn“:
Lýsing á handriti
Eitt kver (X): bl. 51-58, 4 tvinn.
- Eindálka.
- Leturflötur er ca 143-145 mm x 90-94 mm.
- Línufjöldi er ca 21-23.
- Blöð eru skellótt.
- Jaðar er dekkri.
VII: 51r-58v, óþekktur skrifari, sprettskrift og fljótaskrift.
Fyrirsögn, nöfn og áhersluorð skrifuð með kansellíbrotaskrift.
Hluti VIII ~ KBAdd 35 IV
Tungumál textans
Dönsk tunga
„P. Vídalín Dönsk tunga“
Útdráttur úr „Dönsk tunga“ skrifað aftan á bréf.
Sendibréf
Lýsing á handriti
Eitt kver (XI): bl. 59-59bis, 1 tvinn.
- Eindálka.
- Leturflötur er ca 198 mm x 110-135 mm.
- Línufjöldi er ca 22-31.
Blöð eru snjáð.
VIII: 59r, óþekktur skrifari, fljótaskrift, kansellíbrotaskrift í nöfnum og áhersluorðum.
IX: 59v-59bisv, óþekktur skrifari, fljótaskrift.
Hluti IX ~ KBAdd 35 IV
Tungumál textans
Listi yfir orð og endurbætur
Lýsing á handriti
Eitt kver (XII): bl. 60-61, 1 tvinn.
- Eindálka.
- Leturflötur er ca 250 mm x 185 mm.
- Línufjöldi er ca 28-31.
- Blöð eru snjáð.
- Jaðar er dekkri og snjáður.
- Brot í blöðum, þar sem þau hafa verið brotin saman.
X: 60r-61v, Grímur Thorkelín, snarhönd.
Notaskrá
Ritstjóri / Útgefandi: Kålund, Kristian
Lýsigögn
×- Land
- Ísland
- Staður
- Reykjavík
- Stofnun
- Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum
- Vörsludeild
- Handritasvið
- Safn
- Safn Konunglega bókasafnsins í Kaupmannahöfn, viðaukar
- Safnmark
- KBAdd 35 IV 4to
- XML
- Opna XML færslu
- Athugasemdir
- Gera athugasemdir við handrit
Efni skjals
×- Hérað
- Svíþjóð
- Dönsk tunga
- Eyrir
- Snápur
- Um alin og meðal-maður
- Jól
- Ábyrgð
- Forneskjuskapur
- Áfang
- Dönsk tunga
- Listi yfir orð og endurbætur