Manuscript Detail

PDF
PDF

AM 741 4to

Snorra-Edda ; Iceland, 1639-1672

Language of Text
Icelandic

Contents

1 (1r-53v)
Snorra-Edda
Statement of Responsibility

Editor : Magnús Ólafsson

Note

Handritið er af lengri gerð Laufás-Eddu, sem líklega er runnin frá Magnúsi Ólafssyni í Laufási sjálfum (Faulkes, A. 1979). Að mörgu leyti er þetta sami texti og í útgáfu Resens.

Epilogus partis prioris vantar og einnig er ýmsu sleppt í öðrum parti, sérstaklega vísum.

Aftan við texta Eddu eru fuglagátur eins og í fleiri handritum af þessari gerð. Þar er einnig vísan Fram þraukuðu fákar úr annarri málfræðiritgerðinni (Faulkes, A. 1979).

Text Class
Prolegomena / Prefaces ; Riddles ; Stanzas ; Rhetoric
1.1 (1r-36r)
Fyrsti partur Eddu; formáli Magnúsar Ólafssonar, prologus Snorra Sturlusonar og Gylfaginning
Text Class
Eddic poems ; Prolegomena / Prefaces ; Norse mythology ; Stanzas ; Rhetoric
1.1.1 (1r)
Formáli Magnúsar Ólafssonar
Rubric

„Hér byrjar bókina Eddu. 1. kapituli“

Incipit

„Edda er íþrótt ein af forndiktuðum fróðra manna dæmisögum …“

Explicit

„… með þeim prologo og formála sem eftir kemur.“

Text Class
Prolegomena / Prefaces ; Rhetoric
1.1.2 (1r-4v)
Prologus Snorra-Eddu
Author

Snorri Sturluson

Incipit

„Almáttigur Guð skapaði í upphafi himin og jörð …“

Explicit

„… dreifðist svo þeirra tunga um allt Saxland og um öll þessi lönd.“

Text Class
Prolegomena / Prefaces
1.1.3 (4v-36v)
Gylfaginning.
Author

Snorri Sturluson

Rubric

„Gylfaginning; 1. dæmisaga.“

Incipit

„Gylfi réð þar löndum er nú heitir Svíþjóð …“

Explicit

„… svo sem læra má í seinna parti þessarar bókar.“

Note

Vegna afskurðar blaða hefur efri spássía horfið og texti blaða skerts (sjá t.d. efst á blaði 3).

Text Class
Eddic poems ; Norse mythology ; Rhetoric
1.2 (36v-57v)
Annar partur Eddu; Skáldskaparmál, fuglagátur og lausavísa
Text Class
Rhetoric
1.2.1 (36v-57r)
Annar partur Eddu; Skáldskaparmál
Rubric

„Annar partur Eddu um kenningar“

Incipit

„Í hinum fyrra partinum voru ritaðar frásögur …“

Explicit

„… Þang eður þara má kalla gras eða skóg sjóvar er fjöru eða skerja, eng sjóvar.“

Text Class
Rhetoric
1.2.2 (57r-57v)
Fuglagátur
Incipit

„Bóndi sendi húskarl sinn um morgun að hugleiða um tún sitt …“

Explicit

„… með dúki ferðahús fagurt og fúlan þénara.“

Text Class
Riddles
1.2.3 (57v)
Lausavísa
Rubric

„Klukka kallast þrumgoll í þessari vísu“

Incipit

„Fram þraukuðu fákar …“

Explicit

„… hin þunga þrumgoll hlaðið öllum.“

Text Class
Stanzas

Physical Description

Support
Pappír.
No. of leaves
i + 57 + i blöð (187 mm x 150 mm). Blað 57v er autt að hálfu.
Foliation

Blaðmerkt er 1-57.

Collation

Sjö kver.

  • Kver I: blöð 1-8; 4 tvinn.
  • Kver II: blöð 9-16; 4 tvinn.
  • Kver III: blöð 17-24; 4 tvinn.
  • Kver IV: blöð 25-32; 4 tvinn.
  • Kver V: blöð 33-40; 4 tvinn.
  • Kver VI: blöð 41-48; 4 tvinn.
  • Kver VII: blöð 49-57; 4 tvinn + 1 stakt blað.

Layout

  • Eindálka.
  • Leturflötur er ca 155-160 null x 105-120 null.
  • Línufjöldi er ca 27.
  • Ytri spássía er afmörkuð með þurroddi.
  • Griporð eru á kveraskilum (sjá t.d. blöð 24 og 32).
  • Kaflaskipting; í fyrri hlutanum eru númeraðar kaflafyrirsagnir 1-67; í seinni hlutanum eru kaflafyrirsagnir ónúmeraðar.

Condition

  • Skorið hefur verið af efri spássíu blaða. Af þessum sökum hefur texti nokkurra blaða skerts lítillega (sjá t.d. efst á blaði 3); annars staðar hefur aðeins sneiðst ofan af stöfum (sjá t.d. blað 40r).

Script

Decoration

  • Lítillega pennaflúraðir upphafsstafir (sjá t.d. blað 1r og blöð 8v-9r).

  • Fyrirsagnir eru með stærra og settara letri en annar texti (sjá t.d. blað 9v-10r).
  • Textinn er allur fallega fram settur.

Additions

Spássíugreinar eða athugasemdir eru á blöðum 23r, 42r, 44r.

Binding

Band (197 null x 173 null x 21 null) frá mars 1976.

Spjöld eru klædd fínofnum striga, grófari strigi er á kili og hornum. Kver eru saumuð á móttök.
Accompanying Material

  • Einn fastur seðill (176 mm x 115 mm) með hendi Árna Magnússonar (var áður í AM 209 8vo)„Snorra-Edda með hendi sr. Jóns í Villingaholti. Úr bók Hallgríms Jónssonar, hvar á voru Eddur báðar Snorra og Sæmundar. Chiromantica qvædam et lækningabók. Allt með hendi sr. Jóns.“
  • Laus seðill með upplýsingum um forvörslu bands.

History

Origin

Handritið er skrifað á Íslandi og tímasett til 17. aldar í  Katalog II , bls. 171, en virkt skriftartímabil skrifarans var ca 1639-1672. Það var hluti af stærra handriti. Í því voru áður Eddur báðar, Snorra og Sæmundar, Chiromantica kvæðam. og lækningabók, allt með hendi sr. Jóns Erlendssonar (sjá seðil).

Provenance

Handritið er tekið úr bók sem Hallgrímur Jónsson átti (sjá seðil).

Acquisition

Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi tók við handritinu 26. maí 1976.

Additional

Record History

VH skráði handritið August 05, 2009; lagfærði í January 2011.

ÞS skráði October 05, 2001>.

Kålund gekk frá handritinu til skráningargekk frá handritinu til skráningar November 14, 1888 (sjá Katalog II; , bls. 171 (nr. 1856).

GV sló inn texta af seðlum Árna Magnússonar undir umsjón ÞS og með hliðsjón af gögnum frá MJ.
Custodial History

Birgitte Dall gerði við og batt í mars 1976. Eldra band fylgir.
Surrogates

Svart-hvítar ljósmyndir á Det Arnamagnæanske Institut í Kaupmannahöfn.

Bibliography

Title: Two versions of Snorra Edda. Edda Magnúsar Ólafssonar (Laufás Edda), Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi : Rit
Editor: Faulkes, Anthony
Scope: p. 509 p.
Author: Guðrún Ása Grímsdóttir, Þórður Jónsson í Hítardal
Title: Ættartölusafnrit séra Þórðar Jónssonar í Hítardal I-II
Title: Katalog over Den Arnamagnæanske Håndskriftsamling
Editor: Kålund, Kristian
Metadata
×

Metadata