„Brefabök Bisſkupſens M: Brynjolfs Sveınſſonar ſem byrjaſt efter alþing Anno 1660“
Fyrir árin 1660-1662.
„Qvittantia biskupsins uppá kýr þær sem Hallgrímur Halldórsson honum fékk til eignar í Skipholti í vor 1660 af Ólafi Hallgrímssyni.“
Ólafur Hallgrímsson kvittar fyrir að Brynjólfur biskup hafi greitt sér 9 ríkisdali fyrir kýr sem faðir hans, Hallgrímur Halldórsson, seldi Brynjólfi biskup vorið 1660. Dags. á Þingvöllum 29. júní 1660.
Fyrsta bréfið er nr. 4. Ekkert vantar framan á bókina.
„Meðkenning biskupsins uppá 48 ríkisdali meðtekna af Daða Eggertssyni í biskupstíundareikning.“
Brynjólfur biskup staðfestir að Daði Eggertsson hafi greitt honum 48 ríkisdali, fyrir hönd Þorleifs Magnússonar. Þessir 48 ríkisdalir voru tveggja ára biskupstíundir úr Barðastrandarsýslu sem Þorleifur tók saman fyrir biskup. Dags. á Þingvöllum 30. júní 1660.
„Meðkenning Þorgríms Guðmundssonar.“
Samþykki Þorgríms Guðmundssonar, fulltrúa sýslumanns á Austfjörðum, þess efnis að Brynjólfur biskup fái afhent sex leigukúgildi með jörðunum Gröf og Skálanesi í Vopnafirði sumarið 1660. Jafnframt staðfestir hann að jarðirnar verði afhentar biskupi eða umboðsmanni hans. Sjá AM 272 fol., nr. 257-259. Dags. á Þingvöllum 30. júní 1660. Afrit dags. á Þingvöllum 30. júní 1660.
„Uppgjöf Einars Torfasonar á Skálholtsskóla Rectoratus tilkalli 1660.“
Sr. Einar Torfason gefur frá sér allt tilkall sem hann taldi sig hafa til stöðu rektors við Skálholtsskóla á prestastefnu á Þingvöllum sumarið 1660. Sr. Einar hafði meðmælabréf frá konungi fyrir embætti rektors en Brynjólfur biskup vildi ekki veita honum það. Í staðinn óskar sr. Einar eftir því að biskup aðstoði hann við að fá kennimannsembætti sem hæfi honum. Dags. á Þingvöllum 30. júní 1660.
„Til minnis.“
Brynjólfur biskup afhendir Hjalta Jónssyni, umboðsmanni sínum á Austfjörðum, 24 ríkisdali upp í andvirði jarðarinnar Saurstaða. Dags. á Þingvöllum 30. júní 1660.
„Biskupstíunda reikningur úr Skaftafellssýslu anno 1660, 2. júlí.“
Staðfesting Brynjólfs biskups þess efnis að Stefán Einarsson hafi skilað biskupstíundum úr Skaftafellssýslu sem gjaldast áttu vorið 1660. Einnig veitir biskup Stefáni Einarssyni áframhaldandi biskupstíundarumboð. Dags. í Skálholti 2. júlí 1660.
„Gamalt kaupbréf fyrir Torfastöðum og Skálanesjunum tveimur í Vopnafirði.“
Uppskrift af gömlu innsigluðu jarðakaupabréfi fyrir jörðunum Torfastöðum og Skálanesi í Vopnafirði. Bréfið var skrifað árið 1398 og afrit þess árið 1487. Þar kemur fram að Ólafur Jónsson hafi selt sr. Guðmundi Þorsteinssyni jörðina Bessastaði í Fljótsdal. Á móti seldi sr. Guðmundur Ólafi jörðina Torfastaði og jarðirnar tvær að Skálanesi í Vopnafirði. Í bréfinu er gerð grein fyrir landamerkjum jarðarinnar Torfastaða og Skálanessjarðanna tveggja. Dags. 1398 og 1487. Afrit dags. í Skálholti 3. júlí 1660.
„Kaupbréf fyrir Skálanesi nyrðra í Vopnafirði.“
Jarðakaupabréf dagsett 6. ágúst 1595 á Egilsstöðum á Fljótsdalshéraði og skrifað upp eftir frumritinu fyrir Brynjólf biskup. Í bréfinu kemur fram að Þórður Björnsson bóndi hafi selt Oddi Einarssyni Skálholtsbiskup alla jörðina Nyrðra Skálanes í Vopnafirði, átta hundruð að dýrleika. Í bréfinu er lýst landamerkjum jarðarinnar Nyrðra Skálaness. Dags. á Egilsstöðum á Fljótsdalshéraði 6. ágúst 1595. Afrit dags. í Skálholti 3. júlí 1660.
„Vitnisburður um Torfastaðaland í Vopnafirði.“
Vitnisburður Björns Jónssonar um landamerki jarðarinnar Torfastaða í Vopnafirði. Dags. í Skálholti 3. júlí 1660.
„Gömul útskrift af kaupbréfi fyrir Syðri Vík.“
Afrit af jarðakaupabréfi frá árinu 1561 þar sem Stefán Snorrason seldi Oddi Kolbeinssyni jörðina Syðri Vík í Refsstaðakirkjusókn, 18 hundruð að dýrleika. Í bréfinu er að finna lýsingu á landamerkjum jarðarinnar Syðri Víkur. Dags. mánudaginn fyrir páska 1561. Afrit dags. í Skálholti 7. júlí 1660.
„Kaupbréf fyrir 3 hundruðum í Snotrunesi af Hjalta Jónssyni.“
Jarðakaupabréf þar sem Hjalti Jónsson seldi Brynjólfi biskup 3 hundraða hlut í jörðinni Snotrunesi á Borgarfirði eystri. Fyrir þennan jarðarhlut greiddi Brynjólfur biskup Hjalta sjö og hálft hundrað í lausafé. Dags. í Skálholti 3. júlí 1660.
„Reikningur biskupsins M. Brynjólfs Sveinssonar við Hjalta Jónsson fyrir umboðs meðferð í Austfjörðum og því honum þar viðvíkur síðan 1657.“
Yfirlit yfir reikningsviðskipti Brynjólfs biskups við Hjalta Jónsson, umboðsmann jarða biskups á Austfjörðum, frá árinu 1657 til ársloka 1659. Dags. í Skálholti 3. júlí 1660.
„Registur jarða og jarðaparta biskupsins M. Brynjólfs Sveinssonar sem hann nú á 1660, 3. júlí í Múlaþingi með þeirri landskuldar hæð og kúgildaskipun sem hæfileg sýnist og hann vill láta á verða.“
Yfirlit yfir allar jarðir og jarðahluta í eigu Brynjólfs biskups á Austfjörðum, landskuld þeirra og kúgildi, eins og eignaskráin stóð 3. júlí 1660. Dags. í Skálholti 3. júlí 1660.
„Um Nýpa landamerki í Vopnafirði.“
Afrit af bréfi dagsettu 6. febrúar 1646 þar sem þrír erindrekar sr. Vigfúsar Árnasonar og þrír erindrekar Brynjólfs biskups voru fengnir til að meta og rannsaka, eftir þeirra skynsemi, rétt landamerki á milli jarðanna Ytri og Syðri Nýpa í Vopnafirði. Í bréfinu er lýst réttum landamerkjum á milli jarðanna, samkvæmt þeirra niðurstöðu. Dags. 6. febrúar 1646. Afrit dags. í Skálholti 7. júlí 1660.
„Kaupbréf fyrir 5 hundruðum í Búastöðum af séra Sigurði Bjarnasyni.“
Afrit gert eftir frumriti jarðabréfs dags. 17. júlí 1646. Í bréfinu seldi sr. Sigurður Bjarnason Brynjólfi biskup 5 hundraða hlut í jörðinni Búastöðum í Vopnafirði. Á móti lofaði biskup að selja sr. Sigurði fimm hundraða hlut í annarri jafngóðri fastaeign. Samninginn gerði Hjalti Jónsson, umboðsmaður jarða Brynjólfs biskups á Austfjörðum, fyrir hönd biskups. Dags. í Hestgerði í Hornafirði 17. júlí 1646. Afrit dags. í Skálholti 7. júlí 1660.
„Kaupbréf fyrir 19 hundruðum í Hofi í Fellum.“
Afrit gert eftir frumriti jarðabréfs dagsettu 14. ágúst 1648. Í bréfinu seldi Ingibjörg Jónsdóttir Brynjólfi biskup hálfa jörðina Hof í Fellum, en öll jörðin reiknaðist 20 hundruð að dýrleika. Á móti seldi Brynjólfur biskup Ingibjörgu 5 hundraða hlut í jörðinni Búastöðum í Vopnafirði og 10 hundruð í lausafé. Samninginn gerði Hjalti Jónsson, umboðsmaður jarða Brynjólfs biskups á Austfjörðum, fyrir hönd biskups. Dags. á Hafrafelli í Fellum 14. ágúst 1648. Afrit dags. í Skálholti 7. júlí 1660.
Engin bréf nr. 21-26. Engin blöð vantar í bókina.
„Samþykki séra Rögnvalds Einarssonar uppá framanskrifaða sölu Ingibjargar Jónsdóttur á hálfu Hofi í Fellum.“
Sr. Rögnvaldur Einarsson, móðurbróðir Ingibjargar Jónsdóttur, gefur Brynjólfi biskup samþykki sitt fyrir sölu Ingibjargar á jörðinni Hofi í Fellum til biskups. Sjá bréf nr. 20. Dags. á Meðalnesi á Fljótsdalshéraði 14. mars 1651. Afrit dags. í Skálholti 7. júlí 1660.
„Kaupbréf fyrir hálfu Setbergi í Fellum.“
Jarðakaupabréf frá árinu 1649 afritað í Skálholti. Í bréfinu seldi Bjarni Ögmundsson Brynjólfi biskup hálfa jörðina Setberg í Fellum, 5 hundruð að dýrleika. Á móti seldi Brynjólfur biskup Bjarna 5 hundraða hlut í annarri ónefndri jörð. Samninginn gerði Hjalti Jónsson, umboðsmaður jarða Brynjólfs biskups á Austfjörðum, fyrir hönd biskups. Dags. að Meðalnesi í Fellum 5. júní 1649. Afrit dags. í Skálholti 7. júlí 1660.
„Kaupbréf fyrir hálfu níunda hundraði í Geitdal í Skriðdal.“
Jarðakaupabréf frá árinu 1649 afritað í Skálholti. Í bréfinu seldi Guðbrandur Bessason Brynjólfi biskup hálft níunda hundrað í jörðinni Geitdal í Skriðdal. Á móti seldi Brynjólfur biskup Guðbrandi jörðina Hof á Norðfirði, 6 hundruð að dýrleika. Samninginn gerði Hjalti Jónsson, umboðsmaður jarða Brynjólfs biskups á Austfjörðum, fyrir hönd biskups. Dags. að Vík á Fáskrúðsfirði 14. febrúar 1649. Afrit dags. í Skálholti 7. júlí 1660.
„Kaupbréf fyrir Hrafnabjörgum á Útmannasveit.“
Jarðakaupabréf frá árinu 1649 afritað í Skálholti. Í bréfinu seldi Oddur Teitsson Brynjólfi biskup alla jörðina Hrafnabjörg í Útmannasveit, sex hundruð að dýrleika. Á móti seldi Brynjólfur biskup Oddi Teitssyni 3 hundraða hlut í jörðinni Sandvík á Norðfirði og tvö hundruð og 40 eða 50 álnir í jörðinni Fannardal í sömu sveit. Samninginn gerði Hjalti Jónsson, umboðsmaður jarða Brynjólfs biskups á Austfjörðum, fyrir hönd biskups. Dags. að Meðalnesi í Fellum 23. febrúar 1649. Afrit dags. í Skálholti 7. júlí 1660.
„Kaupbréf fyrir (7 hundruðum) í Bárðarstöðum í Loðmundarfirði.“
Jarðakaupabréf frá árinu 1651 afritað í Skálholti. Í bréfinu seldi Brynjólfur biskup sr. Rögnvaldi Einarssyni 5 hundraða hlut í jörðinni Eskjufirði í Hólmastaðarkirkjusókn. Á móti seldi sr. Rögnvaldur Brynjólfi biskup hálft sjöunda hundrað í jörðinni Bárðarstöðum í Loðmundarfirði. Það sem eftir stóð af virði jarðarinnar, hálft sjötta hundrað, færði sr. Rögnvaldur Brynjólfi biskup til eignar. Í staðinn tók Brynjólfur biskup Árna, son sr. Rögnvaldar, að sér og veitti honum skólavist í Skálholtsskóla. Samninginn gerði Hjalti Jónsson, umboðsmaður jarða Brynjólfs biskups á Austfjörðum, fyrir hönd biskups. Dags. að Meðalnesi í Fellum 14. mars 1651. Afrit dags. í Skálholti 7. júlí 1660.
„Húsareikningur á hálfu Hafrafelli.“
Þrír erindrekar, Ásmundur Jónsson, Stefán Jónsson og Kolbeinn Sigurðsson, gera úttekt á húsum jarðarinnar Hafrafells að beiðni Hjalta Jónssonar, umboðsmanns jarða Brynjólfs biskups á Austfjörðum. Dags. að Hafrafelli 7. júní 1659. Afrit dags. í Skálholti 7. júlí 1660.
„Qvittantia Jóns á Vindfelli fyrir Fossgerðis andvirði.“
Jón Jónsson á Vindfelli kvittar fyrir að Hjalti Jónsson hafi greitt honum að fullu andvirði jarðarinnar Fossgerðis sem Hjalti keypti af honum, fyrir hönd Brynjólfs biskups. Dags. að Vindfelli í Vopnafirði 18. apríl 1660. Afrit dags. í Skálholti 7. júlí 1660.
„Kaupbréf fyrir einu hundraði í Kjólsvík af Árna Árnasyni.“
Jarðabréf þar sem Árni Árnason seldi Brynjólfi biskup eins hundraðs hlut í jörðinni Kjólsvík á Borgarfirði eystri. Fyrir þennan jarðarhlut greiddi Brynjólfur biskup Árna hálft þriðja hundrað í lausafé. Samninginn gerði Hjalti Jónsson, umboðsmaður jarða Brynjólfs biskups á Austfjörðum, fyrir hönd biskups. Dags. á Ketilstöðum í Jökulsárhlíð 14. janúar 1660. Afrit dags. í Skálholti 7. júlí 1660.
„Kaupbréf fyrir þremur hundruðum í Þorvaldsstöðum í Skriðdal af Jóni Rafnssyni.“
Jarðabréf þar sem Jón Rafnsson, með samþykki Cæcilíu Arngrímsdóttur eiginkonu sinnar, seldi Brynjólfi biskup 3 hundraða hlut í jörðinni Þorvaldsstöðum í Skriðdal. Fyrir þennan jarðarhlut greiddi Brynjólfur biskup þeim hjónum sjö hundruð í lausafé sem skyldu greiðast um næstu fardaga. Samninginn gerði Hjalti Jónsson, umboðsmaður jarða Brynjólfs biskups á Austfjörðum, fyrir hönd biskups. Dags. á Ketilstöðum í Jökulsárhlíð 14. janúar 1660. Afrit dags. í Skálholti 7. júlí 1660.
„Qvittantia Jóns Rafnssonar fyrir andvirði Þorvaldsstaða parts í Skriðdal.“
Jón Rafnsson kvittar fyrir að Hjalti Jónsson hafi greitt honum sjö hundruð sem var greiðsla fyrir 3 hundraða hlut í jörðinni Þorvaldsstöðum í Skriðdal. Sjá bréf nr. 35. Dags. að Meðalnesi í Fellum 3. júní 1660. Afrit dags. í Skálholti 7. júlí 1660.
„Kaupbréf fyrir einu hundraði í Kjólsvík af Þórði Árnasyni.“
Jarðabréf þar sem Þórður Árnason seldi Brynjólfi biskup eins hundraðs hlut í jörðinni Kjólsvík á Borgarfirði eystri. Fyrir þennan jarðarhlut greiddi Brynjólfur biskup Árna tvö hundruð og fimm aura í lausafé sem skyldu greiðast um næstu fardaga. Samninginn gerði Hjalti Jónsson, umboðsmaður jarða Brynjólfs biskups á Austfjörðum, í umboði biskups. Dags. á Desjamýrarstað 22. júní 1659. Afrit dags. í Skálholti 7. júlí 1660.
„Kaupbréf fyrir hálfu þriðja hundraði í Snotrunesi af Marteini Magnússyni.“
Jarðabréf þar sem Marteinn Magnússon seldi Brynjólfi biskup hálft þriðja hundrað í jörðinni Snotrunesi á Borgarfirði eystri. Fyrir þennan jarðarhlut greiddi Brynjólfur biskup Marteini fimm hundruð í lausafé, sem greiðast skyldu nú þegar, og ábýli á hálfri jörðinni Brúnavík á Borgarfirði eystri svo lengi sem Marteinn kýs. Samninginn gerði Hjalti Jónsson, umboðsmaður jarða Brynjólfs biskups á Austfjörðum, í umboði biskups. Dags. í Njarðvík á Borgarfirði eystri 15. júlí 1659.
„Kaup fyrir hálft þriðja hundrað í Snotrunesi af Bárði Magnússyni.“
Jarðabréf þar sem Bárður Magnússon seldi Brynjólfi biskup hálft þriðja hundrað í jörðinni Snotrunesi á Borgarfirði eystri. Fyrir þennan jarðarhlut greiddi Brynjólfur biskup Bárði ótilgreinda upphæð í lausafé. Samninginn gerði Hjalti Jónsson, umboðsmaður jarða Brynjólfs biskups á Austfjörðum, í umboði biskups. Gerð er nánari grein fyrir jarðakaupaskilmálum í næsta bréfi, nr. 40. Dags. í Njarðvík á Borgarfirði eystri 15. júlí 1659. Afrit dags. í Skálholti 7. júlí 1660.
„Kaupbréf fyrir hálfu þriðja hundraði í Snotrunesi af Bárði Magnússyni.“
Jarðabréf þar sem Bárður Magnússon seldi Brynjólfi biskup hálft þriðja hundrað í jörðinni Snotrunesi á Borgarfirði eystri. Fyrir þennan jarðarhlut greiddi Brynjólfur biskup Bárði fimm hundruð í lausafé, sem skyldu greiðast nú þegar, auk ábýlis á hálfri jörðinni Brúnavík á Borgarfirði eystri svo lengi sem Bárður kýs. Samninginn gerði Hjalti Jónsson, umboðsmaður jarða Brynjólfs biskups á Austfjörðum, fyrir hönd biskups. Dags. í Snotrunesi á Borgarfirði eystri 15. júlí 1659. Afrit dags. í Skálholti 7. júlí 1660.
„Kaupbréf fyrir þremur hundruðum í Snotrunesi af Einari Magnússyni.“
Jarðabréf þar sem Einar Magnússon seldi Brynjólfi biskup þriggja hundraða hlut í jörðinni Snotrunesi á Borgarfirði eystri. Fyrir þennan jarðarhlut greiddi Brynjólfur biskup Einari þriggja hundraða hlut í jörð sem þeim um semur og gjaldast muni með tímanum. Á meðan þessi hlutur stendur ógreiddur mun biskup gjalda Einari fimm aura afgift árlega. Samninginn gerði Hjalti Jónsson, umboðsmaður jarða Brynjólfs biskups á Austfjörðum, fyrir hönd biskups. Dags. að Hjaltastað í Útmannasveit 15. júlí 1659. Afrit dags. í Skálholti 7. júlí 1660.
„Lofun og samþykki Einars Magnússonar uppá Snotruness parta kaup.“
Yfirlýsing Einars Magnússonar þar sem hann lofar að selja Brynjólfi biskup 3 hundraða hlut sinn í jörðinni Snotrunesi á Borgarfirði eystri fyrir aðra fastaeign eða lausafé. Einnig samþykkir hann að bræður hans, Bárður og Marteinn, selji Brynjólfi biskup sína hluta í jörðinni. Dags. að Meðalnesi í Fellum 22. mars 1658.
„Samþykki uppá Snotruness parta kaup.“
Þórunn Björnsdóttir samþykkir sölu eiginmanns síns, Bárðar Magnússonar, á hlut þeirra í jörðinni Snotrunesi á Borgarfirði eystri til Brynjólfs biskups. Einnig samþykkir Bjarni Magnússon sölu á hlut bræðra hans, Bárðar og Marteins, í Snotrunesi til biskups. Dags. að Snotrunesi 4. maí 1660. Afrit dags. í Skálholti 7. júlí 1660.
„Samþykki Bjarna Steingrímssonar uppá Snotruness parta kaup.“
Bjarni Steingrímsson samþykkir kaup Brynjólfs biskups á jarðarhlutum bræðranna Einars, Bárðar og Marteins Magnússona í jörðinni Snotrunesi á Borgarfirði eystri. Dags. á Hjaltastað 5. maí 1660. Afrit dags. í Skálholti 7. júlí 1660.
„Kaupbréf fyrir hálfum Saurstöðum í Jökulsárhlíð.“
Jarðabréf þar sem Hallur Björnsson seldi Brynjólfi biskup hálfa jörðina Saurstaði á Fljótsdalshéraði, sex hundruð að dýrleika. Fyrir þennan jarðarhlut greiddi biskup Halli tólf hundruð í lausafé, sem skyldu vera ríkisdalir og góðir katlar. Einnig fékk Hallur til ábýlis jörðina Höfn með Rauðabjörgum og sonur hans, Tumi Hallsson, skyldi erfa ábúðina eftir sinn föður. Dags. 14. apríl 1660. Afrit dags. í Skálholti 7. júlí 1660.
„Qvittun Odds Eiríkssonar fyrir andvirði fimm hundraða í Sólheimum í Mýrdal.“
Oddur Eiríksson staðfestir að Brynjólfur biskup sé nú eigandi að 5 hundraða hlut í jörðinni Sólheimum í Mýrdal. Oddur hafði verið við skólavist í Skálholtsskóla um níu ára skeið og þessi jarðarhlutur var greiðsla fyrir skólavistina. Dags. í Skálholti 12. júlí 1660.
„Vitnisburður Odds Eiríkssonar.“
Brynjólfur biskup skrifar meðmælabréf fyrir Odd Eiríksson en Oddur hafði verið við skólavist í Skálholtsskóla um níu ára skeið. Gaf biskup honum sín bestu meðmæli og óskaði honum allrar gæfu í framtíðinni. Dags. í Skálholti 12. júlí 1660.
„Kaupbréf fyrir 3 hundruðum og þrem álnum í Hofi í Öræfum af Gísla Sigurðssyni 1660.“
Jarðabréf þar sem Gísli Sigurðsson, í umboði föður síns sr. Sigurðar Oddssonar, seldi Brynjólfi biskup 3 hundraða og 3ja álna hlut í jörðinni Hofi í Öræfum. Fyrir þennan jarðarhlut greiddi Brynjólfur biskup Gísla 30 ríkisdali. Dags. í Skálholti 19. júlí 1660.
„Reikningur biskupsins við Erlend Þorsteinsson fyrir hans húsastarf og smíðar á Vatnsenda grund í Skorradal síðan í haust 1659, er biskupinn gjörði síðast klárt við hann. Til þess í vor 1660 eftir Krossmessu.“
Brynjólfur biskup greiðir Erlendi Þorsteinssyni smið fyrir vinnu hans á Vatnsenda í Skorradal, frá haustinu 1659 þegar Erlendur fékk síðast greitt. Síðan þá hafði hann meðal annars byggt upp stóru baðstofuna, sængurhúsið, búrið og göngin. Fékk Erlendur greidd sex hundruð og 80 álnir fyrir vinnu sína. Dags. í Skálholti 19. júlí 1660.
„Vígslubréf Gísla Bárðarsonar til Hvols og Skúmstaðasókna.“
Brynjólfur biskup skrifar sr. Þorleifi Jónssyni að Odda, prófasti í Rangárþingi, og sóknarmönnum Stórólfshvolskirkju og Skúmstaðakirkju. Í bréfinu tilkynnir hann þeim að hann hafi vígt sr. Gísla Bárðarson til sóknarprests í þessum tveimur kirkjusóknum. Dags. í Skálholti 28. júlí 1660.
„Vígslubréf Ketils Halldórssonar.“
Brynjólfur biskup skrifar sr. Magnúsi Péturssyni, prófasti í Skaftafellssýslu, Hákoni Þorsteinssyni sýslumanni, Magnúsi Þorsteinssyni klausturhaldara í Þykkvabæ og sóknarmönnum klausturkirkjunnar. Í bréfinu tilkynnir biskup að hann hafi vígt sr. Ketil Halldórsson til sóknarprests í klausturkirkjunni í Þykkvabæ í stað sr. Árna Claussonar sem tekið hafði við starfi sóknarprests í Vestmannaeyjum. Dags. í Skálholti 29. júlí 1660.
„Restitutio biskupsins á umboðsbréfi fyrir Hafrafelli Bjarna Eiríkssyni til handa.“
Í bréfinu er lýst yfir að Brynjólfur biskup hafi skilað Bjarna Eiríkssyni, ráðsmanni Skálholtsstaðar, umboðsbréfi þar sem Bjarni hafði veitt biskupi byggingarráð og umboð yfir jörðinni Hafrafelli á Fljótsdalshéraði. Afsalaði biskup sér þar með öll umráð yfir jörðinni. Dags. í Skálholti 30. júlí 1660.
„Afhending biskupsins á 4 ríkisdölum Þórólfi Guðmundssyni.“
Brynjólfur biskup greiðir Þórólfi Guðmundssyni 4 ríkisdali upp í andvirði jarðarinnar Syðri Grafar í Flóa en áður hafði biskup greitt Þórólfi aðra fjóra ríkisdali. Sjá jarðabréfið í AM 272 fol., nr. 233. Dags. í Skálholti 30. júlí 1660.
„Veitingarbréf séra Jóns Marteinssonar fyrir Skeggjastöðum á Ströndum.“
Brynjólfur biskup veitir sr. Jóni Marteinssyni embætti sóknarprests í Skeggjastaðakirkju á Ströndum og ábúð á jörðinni Skeggjastöðum. Sóknarmenn kirkjunnar höfðu óskað eftir sr. Jóni í embættið þar sem faðir hans, sr. Marteinn Jónsson, var áður sóknarprestur á Skeggjastöðum en var nú látinn. Í bréfinu er einnig lýst landamerkjum jarðarinnar Skeggjastaða. Dags. að Hofi í Vopnafirði 19. ágúst 1660.
„Biskupstíundareikningur Ólafs Jónssonar á Ásbrandsstöðum um næstu þrjú ár til þessa.“
Ólafur Jónsson á Ásbrandsstöðum í Vopnafirði skilar Brynjólfi biskup reikningi yfir meðteknar biskupstíundir á milli Smjörvatnsheiðar og Helkunduheiðar síðastliðin þrjú ár. Dags. á Ásbrandsstöðum í Vopnafirði 22. ágúst 1660.
„Nyrðra Skálaness í Vopnafirði merkja áreið.“
Brynjólfur biskup og Bjarni Oddsson, sýslumaður á Burstafelli, riðu saman til að kanna landamerki á milli jarðanna Torfastaða og Nyrðra Skálaness í Vopnafirði en biskup hafði áður selt Bjarna jörðina Torfastaði. Fengu þeir vitnisburð fróðra manna um að greina beri Kiðuklett sem landamerki á milli þessara jarða. Nokkur ágreiningur reis á milli biskups og Péturs Bjarnasonar yngri, sonar Bjarna Oddssonar, um landamerki jarðanna en Pétur var eigandi Eystra Skálaness. Ákváðu þeir að leggja málið fyrir dómkvadda menn á næsta manntalsþingi á Ásbrandsstöðum. Dags. á Ásbrandsstöðum í Vopnafirði 22. ágúst 1660.
„Sami milli biskupsins og Péturs Bjarnasonar yngra um landamerki milli Skálanesja í Vopnafirði. Item milli Eystra Skálaness og Ásbrandsstaða.“
Samkomulag Brynjólfs biskups og Péturs Bjarnasonar yngri um rétt landamerki á milli jarðanna Nyrðra Skálaness, sem var eign biskups, og Eystra Skálaness, sem var í eigu hjónanna Péturs Bjarnasonar yngri og Elisabetar Joachimsdóttur. Í bréfinu er sér í lagi fjallað um fjörumörk á milli jarðanna. Einnig samþykktu þeir landamerki á milli jarðanna Ásbrandsstaða og Eystra Skálaness og handsöluðu að svo skyldu landamerkin standa um aldur og æfi. Dags. á Refstöðum í Vopnafirði 23. ágúst 1660. Afrit dags. á Refstöðum í Vopnafirði 23. ágúst 1660.
„Vitnisburður Jóns Þórðarsonar, Ólafs Þórðarsonar og Jóns Rafnssonar um Kiðuklett.“
Vitnisburður þriggja manna, Jóns Þórðarsonar, Ólafs Þórðarsonar og Jóns Rafnssonar, þess efnis að Kiðuklettur væri rétt landamerki á milli jarðanna Torfastaða og Nyrðra Skálaness í Vopnafirði. Einnig staðfestu þeir að umræddur Kiðuklettur væri hinn eini rétti Kiðuklettur og hvergi væri annan Kiðuklett að finna. Dags. á Syðri Vík í Vopnafirði 23. ágúst 1660.
„Vitnisburður Rafns Jónssonar um Kiðuklett.“
Vitnisburður Rafns Jónssonar, fyrrum umboðsmanns Gísla Oddssonar biskups yfir Torfastöðum og Nyrðra Skálanesi, þess efnis að Kiðuklettur sé rétt landamerki á milli jarðanna Torfastaða og Nyrðra Skálaness í Vopnafirði. Einnig staðfesti hann að umræddur Kiðuklettur væri hinn eini rétti Kiðuklettur og á jörðunum tveimur væri engan annan Kiðuklett að finna. Dags. á Ketilstöðum í Jökulsárhlíð 25. ágúst 1660.
„Handskrift Bjarna Oddssonar uppá 4 hundruð sem betalast eiga til Hjalta Jónssonar.“
Brevskriver : Bjarni Oddsson
Bjarni Oddsson, sýslumaður á Burstafelli, staðfestir að hann skuldi Brynjólfi biskup 4 hundruð sem hann lofar að greiða Hjalta Jónssyni, umboðsmanni jarða Brynjólfs biskups á Austfjörðum, á næstkomandi vori. Dags. á Ásbrandsstöðum í Vopnafirði 22. ágúst 1660.
„Lofun Bjarna Oddssonar uppá skuldagreiðslur til Hjalta Jónssonar vegna biskupsins 1660, 2. ágúst.“
Brevskriver : Bjarni Oddsson
Meðtekinn fiskur og innistæðukúgildi af jörðum Brynjólfs biskups á Austfjörðum sem Bjarni Oddsson hafði umboð fyrir. Dags. á Ásbrandsstöðum í Vopnafirði 22. ágúst 1660. Afrit dags. að Kirkjubæ 27. ágúst 1660.
„Handskrift Péturs Bjarnasonar.“
Í bréfinu lýsir Pétur Bjarnason eldri yfir við ábúendur jarðanna Hestgerðis og Uppsala í Hornafirði að þeir skuli greiða Brynjólfi biskup, eða umboðsmanni hans, landskuld af jörðunum sem greiðast áttu sumarið 1659. Landskuld af Hestgerði nam alls einu hundraði auk leigu á tveimur kúgildum og af Uppsölum var landskuldin 10 aurar auk leigu á þremur kúgildum. Dags. á Burstafelli 21. ágúst 1660.
„Handskrift Péturs Bjarnasonar.“
Í bréfinu lýsir Pétur Bjarnason eldri yfir við ábúendur jarðarinnar Kross í Mjóafirði að þeir skuli greiða Brynjólfi biskup eða Hjalta Jónssyni, umboðsmanni hans, landskuld af jörðinni sem greiðast átti sumarið 1659. Landskuld af jörðinni Krossi nam alls einu hundraði auk leigu á einu kúgildi. Dags. á Burstafelli 21. ágúst 1660.
„Kaupmálabréf Bjarna Steingrímssonar og Vigdísar Hávarðsdóttur. In nomine domini amen.“
Kaupmálabréf hjónaefnanna Bjarna Steingrímssonar og Vigdísar Hávarðsdóttur handsalaður í viðurvist Brynjólfs biskups, Hjalta Jónssonar og fimm trúlofunarvotta. Dags. á Desjamýri á Borgarfirði eystri 31. ágúst 1660.
„Kaupbréf fyrir 5 hundruðum í Snotrunesi af Bjarna Steingrímssyni og byggingarbréf hans á hálfu Snotrunesi 1660.“
Jarðabréf þar sem Brynjólfur biskup seldi Bjarna Steingrímssyni hálfa jörðina Saurstaði í Jökulsárhlíð, 6 hundruð að dýrleika. Á móti seldi Bjarni Steingrímsson Brynjólfi biskup 5 hundraða hlut í jörðinni Snotrunesi á Borgarfirði eystri. Einnig samþykkti biskup að Bjarni fengi ábúð á hálfri jörðinni Snotrunesi með þeirri kvöð að hann greiddi árlega landskuld uppá eitt hundrað og annaðist jörðina eins og góðum landseta bæri. Dags. í Njarðvík á Borgarfirði eystri 31. ágúst 1660.
„Lofun Bjarna Magnússonar biskupinum á sölu tveggja hundraða í Snotrunesi 1660.“
Í bréfinu lofar Bjarni Magnússon að selja Brynjólfi biskup fyrstum allra hlut sinn í jörðinni Snotrunesi á Borgarfirði eystri, alls 2 hundruð að dýrleika, með því skilyrði að hann fengi þennan hlut til ábýlis, sem biskup samþykkti. Dags. í Njarðvík á Borgarfirði eystri 1. september 1660.
„Vitnisburðir um Þorvaldsstaða landamerki í Skriðdal.“
Afrit af vitnisburðum sex manna, Árna Sigurðssonar, Auðuns Steingrímssonar, Jóns Jónssonar, Jóns Einarssonar, Jóns Björnssonar og Hallvarðs Einarssonar um landamerki jarðarinnar Þorvaldsstaða í Skriðdal. Frumrit bréfanna, sem skrifuð voru á kálfskinn, voru rituð á árunum 1607-1608. Vitnisburðarblöðin sex fékk Brynjólfur biskup frá Einari Magnússyni lögréttumanni í Njarðvík. Dags. í Njarðvík á Borgarfirði eystri 1. september 1660.
„Kaupbréf fyrir 1 hundraði í Snotrunesi og 1 hundraði í Kjólsvík af Kolbeini Árnasyni.“
Jarðabréf þar sem Kolbeinn Árnason seldi Brynjólfi biskup eins hundraðs hlut í jörðunum Kjólsvík og Snotrunesi á Borgarfirði eystri. Kaupin voru gerð með samþykki eiginkonu Kolbeins, Ragnhildar Steingrímsdóttur, en hún var eigandi þessara jarðarhluta. Fyrir þessa tvo jarðarhluta greiddi Brynjólfur biskup þeim hjónum 5 hundruð í góðum og gagnlegum peningum sem skyldu gjaldast við fyrstu hentugleika. Auk þess lofaði biskup að útvega þeim ábýli á ónafngreindri jörð á Austfjörðum. Dags. í Njarðvík á Borgarfirði eystri 1. september 1660.
„Byggingabréf Kolbeins Árnasonar fyrir Christfjár jörðunni Korekstöðum 1660.“
Brynjólfur biskup veitir Kolbeini Árnasyni ábýli á allri kristfjárjörðinni Kóreksstöðum á Fljótsdalshéraði frá næstkomandi fardögum. Í bréfinu er lýst skilmálum byggingarbréfs kristfjárjarðar, meðal annars bar Kolbeini að taka að sér einn ómaga, fæða hann og klæða. Sjá bréf nr. 69. Dags. í Njarðvík á Borgarfirði eystri 1. september 1660.
„Kaupbréf fyrir 2 hundruðum í Snotrunesi af Erlendi Steingrímssyni 1660.“
Jarðabréf þar sem Erlendur Steingrímsson seldi Brynjólfi biskup 2 hundraða hlut í jörðinni Snotrunesi á Borgarfirði eystri. Fyrir þennan hlut greiddi biskup Erlendi 6 hundruð sem voru: Þriggja skjólna ketill, voð vaðmáls, tvær kýr og átta ríkisdalir. Að auki fékk Erlendur ábýli á 8 hundraða hlut jarðarinnar Snotruness. Dags. í Njarðvík á Borgarfirði eystri 1. september 1660.
„Bygging Bjarna Ögmundssonar fyrir Hrafnabjörgum á Útmannasveit.“
Brynjólfur biskup veitir Bjarna Ögmundssyni ábýli á jörðinni Hrafnabjörgum á Útmannasveit en Bjarni hafði áður selt biskupi þessa jörð. Í bréfinu er einnig lýst landamerkjum jarðarinnar Hrafnabjarga. Dags. á Hjaltastöðum á Útmannasveit 2. september 1660.
„Útskrift af kaupbréfi Eiríks Bjarnasonar fyrir Skálanesi í Seyðisfirði af Valgerði Hjörleifsdóttur móður sinni.“
Afrit af jarðakaupabréfi frá árinu 1649. Í bréfinu seldi Valgerður Hjörleifsdóttir syni sínum, Eiríki Bjarnasyni, jörðina Skálanes á Seyðisfirði, 6 hundruð að dýrleika, fyrir 6 hundruð í lausafé. Samkvæmt bréfinu hélt Valgerður ábýli á jörðinni Skálanesi á meðan hún lifði. Dags. á Stöðvarstað á Stöðvarfirði þriðjudaginn eftir Mikaelsmessu 1649. Staðfestingarbréf Valgerðar um jarðasöluna dags. á Stöðvarstað á Stöðvarfirði 29. maí 1651. Afrit dags. í Skaftafelli í Lóni 14. september 1660.
„Vitnisburður um Snotruness landamerki í Borgarfirði í Austfjörðum.“
Afrit af gjafabréfi þar sem Ingibjörg Sigurðardóttir gaf syni sínum, Bjarna Jónssyni, alla jörðina Snotrunes á Borgarfirði eystri, alls 20 hundruð að dýrleika. Þessi gjörningur fór fram árið 1586, níu árum áður en hann var skjalfestur. Í bréfinu lýsir Ingibjörg einnig landamerkjum jarðarinnar Snotruness. Dags. í Jórvík á Útmannasveit þriðjudaginn í fardagaviku 1595. Afrit dags. í Skálholti 11. október 1660.
„Vitnisburður Þorgeirs prests Þorsteinssonar.“
Afrit af bréfi þar sem sr. Þorgeir Þorsteinsson gefur vitnisburð um landamerki á milli jarðanna Snotruness og Njarðvíkur á Borgarfirði eystri, að beiðni Bjarna Jónssonar á Snotrunesi. Sjá bréf nr. 74. Dags. á Skriðuklaustri í Fljótsdal 22. febrúar 1610. Afrit dags. í Skálholti 11. október 1660.
„Vitnisburður Halldórs Símonarsonar.“
Afrit af bréfi þar sem Halldór Símonarson gefur vitnisburð um landamerki á milli jarðanna Snotruness og Njarðvíkur á Borgarfirði eystri, að beiðni Bjarna Jónssonar á Snotrunesi. Sjá bréf nr. 74. Dags. í Brúnavík á Borgarfirði eystri 1610. Afrit dags. í Skálholti 11. október 1660.
„Vitnisburður Þórarins Guðmundssonar og Brands Oddssonar.“
Afrit af bréfi þar sem Þórarinn Guðmundsson og Brandur Oddsson gefa vitnisburð um landamerki jarðarinnar Snotruness á Borgarfirði eystri. Báðir voru þeir vel staðkunnugir en Þórarinn hafði búið á Borgarfirði eystri í 70 ár en Brandur í 40 ár. Dags. á Stóru Breiðavík á Borgarfirði eystri 1. ágúst 1630. Afrit dags. í Skálholti 11. október 1660.
„Vitnisburður Hjálmars Þorgeirssonar.“
Afrit af bréfi þar sem Hjálmar Þorgeirsson gefur vitnisburð um landamerki á milli Snotruness og Geitavíkur á Borgarfirði eystri, að beiðni Hjörleifs Bjarnasonar. Dags. 23. febrúar 1632. Afrit dags. í Skálholti 11. október 1660.
„Lögfesta Steingríms Bjarnasonar.“
Steingrímur Bjarnason lögfestir að jörðin Snotrunes sé nú lögleg eign hans og hans bræðra eftir lát föður þeirra, Bjarna Jónssonar. Sjá bréf nr. 74. Í bréfinu er lýst landamerkjum jarðarinnar og lýst yfir að engum sé heimilt að nýta nokkurt land innan þessara marka án leyfis þeirra bræðra. Bréfið er ódags. Afrit dags. í Skálholti 11. október 1660.
„Gjörningsbréf Ásmundar Torfasonar við biskupinn Brynjólf Sveinsson um 16 hundruð í Kirkjubóli í Stöðvarfirði 1660.“
Á blaði 48v er einungis þessi utanáskrift bréfs. Bréfið sjálft er ekki í bókinni og þess er ekki getið í registri bókarinnar. Um jarðakaupin, sjá bréf nr. 87.
„Kaup og skipti sem farið hafa á millum biskupsins M. Brynjólfs Sveinssonar og Bjarna Oddssonar svo sem þau finnast skrifuð og handskriftuð í biskupsins bréfabókum, frá því fyrsta og svo fram eftir.“
Yfirlit yfir öll viðskipti og gjörninga á milli Brynjólfs biskups og Bjarna Oddssonar, sýslumanns á Burstafelli í Vopnafirði, frá árinu 1643 til og með 1659. Dags. á Burstafelli í Vopnafirði 21. ágúst 1660.
„Handskrift Bjarna Oddssonar uppá 4 hundruð sem betalast eiga til Hjalta Jónssonar.“
Brevskriver : Bjarni Oddsson
Bjarni Oddsson sýslumaður á Burstafelli í Vopnafirði lýsir yfir að hann skuldi Brynjólfi biskup 4 hundruð sem hann lofar að greiða Hjalta Jónssyni, umboðsmanni jarða biskups á Austfjörðum, næstkomandi vor. Dags. á Ásbrandsstöðum í Vopnafirði 22. ágúst 1660.
„Lofun Bjarna Oddssonar uppá skuldagreiðslur til Hjalta Jónssonar vegna biskupsins anno 1660.“
Brevskriver : Bjarni Oddsson
Yfirlit yfir afgjöld af jörðum Brynjólfs biskups sem Bjarni Oddsson hafði umboð yfir og skyldu greiðast Hjalta Jónssyni, umboðsmanni jarða biskups á Austfjörðum, árið 1660. Dags. á Ásbrandsstöðum í Vopnafirði 22. ágúst 1660.
„Húsareikningur á Kvískerjum í Öræfum.“
Fjórir erindrekar Brynjólfs biskups skoða og meta húsakost á jörðinni Kvískerjum í Öræfum. Niðurstaða þeirra er að umgengni ábúanda jarðarinnar sé til fyrirmyndar en hann hafði haft jörðina til ábúðar síðastliðin 17 ár. Dags. á Kvískerjum í Öræfum 24. október 1661.
„Húsareikningur á Uppsölum og Hestgerði í Hornafirði.“
Sex erindrekar Brynjólfs biskups skoða og lýsa húsakosti á konungsjörðunum Uppsölum og Hestgerði í Hornafirði. Pétur Bjarnason eldri hafði haft þessar jarðir sem lén í mörg ár en sagði sig frá léninu á Alþingi sumarið 1660. Nú tók Halldór Brynjólfsson við léni þessara jarða. Í þessu bréfi er húsakosti á Uppsölum lýst. Sjá einnig næsta bréf. Dags. 23. október 1661.
„Húsin í Hestgerði svo standi.“
Fimm erindrekar Brynjólfs biskups skoða og lýsa húsakosti á konungsjörðinni Hestgerði í Hornafirði. Dags. í Hestgerði 23. október 1661.
„Vitnisburður Jóni Pálssyni í Austfjörðum útgefinn af biskupinum M. Brynjólfi Sveinssyni Skálholti anno 1661, 21. nóvembris.“
Brynjólfur biskup skrifar meðmælabréf fyrir Jón Pálsson að beiðni föður hans, Páls Björnssonar, en Jón hafði stundað nám við Skálholtsskóla í tvo eða þrjá vetur. Brynjólfi biskup virðist Jón hafa hegðað sér meinlauslega og lýtalaust í sinni skólavist og hann hafi ætíð komið vel fram. Biskup óskar honum allra góðra heilla. Dags. í Skálholti 21. nóvember 1661.
„Meðkenning Ásmundar Torfasonar uppá átta ríkisdali meðtekna af biskupinum M. Brynjólfi Sveinssyni fyrir 16 hundruð í Kirkjubóli í Stöðvarfirði 1660.“
Ásmundur Torfason staðfestir að Brynjólfur biskup hafi greitt sér 8 ríkisdali upp í andvirði jarðarinnar Kirkjubóls á Stöðvarfirði, en Ásmundur hafði selt biskupi 16 hundraða hlut í jörðinni. Lýsir hann yfir að Brynjólfur biskup sé nú fullkominn eigandi þessa jarðarhluta. Óskar hann þó eftir að fá greidd afgjöld af þessum 16 hundraða hlut þar til biskup afhendir honum aðra fastaeign. Sjá AM 272 fol., nr. 287 og 288. Dags. að Eydölum í Breiðdal 9. september 1660.
„Meðkenning séra Ketils Eiríkssonar uppá meðtekna Íslendingasögubók Einari Þorsteinssyni til handa að láni.“
Bréfið er prentað í bókinni Úr bréfabókum Brynjólfs Sveinssonar. Sjá Jón Helgason (útg.). Úr bréfabókum Brynjólfs Sveinssonar. Safn Fræðafélagsins um Ísland og Íslendinga XII, bls. 127. Kaupmannahöfn: Hið íslenzka fræðafélag, 1942.
Sr. Ketill Eiríksson, nývígður sóknarprestur að Desjamýri (sjá bréf nr. 93A), staðfestir að Brynjólfur biskup hafi afhent sér Íslandssögubók á pappír. Þessa bók lofaði sr. Ketill að afhenda Einari Þorsteinssyni að Felli í Mýrdal en greiða verð bókarinnar ef hún skemmdist á leiðinni. Reiknaðist þeim að verð bókarinnar væri tvö hundruð og þrjár álnir, fyrir utan pappírsverðið. Samkvæmt Jóni Helgasyni er þetta handrit nú AM 115 fol. Dags. í Skálholti 25. nóvember 1661.
Bréfið er yfirstrikað í handritinu.
„Meðkenning séra Ketils Eiríkssonar uppá meðtekna þrjátíu ríkisdali séra Magnúsi Péturssyni til handa.“
Sr. Ketill Eiríksson, nývígður sóknarprestur að Desjamýri (sjá bréf nr. 93A), kvittar fyrir að Brynjólfur biskup hafi afhent honum 30 ríkisdali. Þessa peninga lofaði sr. Ketill að afhenda sr. Magnúsi Péturssyni, prófasti í Skaftafellssýslu, og biðja sr. Magnús að senda biskupi til baka staðfestingu á að hann hafi meðtekið þessa fjármuni. Dags. í Skálholti 25. nóvember 1661.
Bréfið er yfirstrikað í handritinu.
„Kaupbréf fyrir hálfri Skinney í Hornafirði af Bjarna Eiríkssyni anno 1660.“
Jarðabréf þar sem Brynjólfur biskup seldi Bjarna Eiríkssyni, ráðsmanni Skálholtsstaðar, 3 hundraða og 3ja álna hlut í jörðinni Hofi í Öræfum og 7 hundraða hlut í jörðinni Narfastöðum í Melasveit. Auk þess fékk Bjarni 5 hundruð í góðum og gagnlegum peningum. Í staðinn fékk Brynjólfur biskup af Bjarna Eiríkssyni hálfa jörðina Skinney í Hornafirði, 10 hundruð að dýrleika. Dags. í Höfðavík 31. júlí 1660.
„Kaupbréf biskupsins M. Brynjólfs Sveinssonar fyrir Hvoli í Borgarfirði austur og Aragerði í Fáskrúðsfirði af séra Jóni Höskuldssyni anno 1660.“
Jarðabréf þar sem Brynjólfur biskup seldi hjónunum sr. Jóni Höskuldssyni og Halldóru Bjarnadóttur hálfa jörðina Skinney í Hornafirði, 10 hundruð að dýrleika. Í staðinn keypti Brynjólfur biskup af þeim hjónum alla jörðina Hvol á Borgarfirði eystri, 8 hundruð að dýrleika. Einnig afhenti sr. Jón Höskuldsson Brynjólfi biskup jörðina Aragerði á Fáskrúðsfirði, 2 hundruð að dýrleika. Í staðinn lofaði biskup að taka son þeirra hjóna, Orm, til skólavistar í Skálholtsskóla um næstkomandi þrjú ár. Dags. að Hálsi við Hamarsfjörð 12. september 1660.
„Umboðsbréf Hjalta Jónssonar 1660 í Múlasýslu.“
Brynjólfur biskup veitir Hjalta Jónssyni áframhaldandi umboð yfir jörðum biskups á Austfjörðum auk biskupstíundarumboðs fyrir sunnan Smjörvatnsheiði. Fyrir þetta umboðsstarf fékk Hjalti í sinn hlut þriðjung allra innheimtra afgjalda. Í bréfinu er að finna nákvæma lýsingu á skyldum Hjalta sem umboðsmanns jarða biskups. Dags. á Stóra Sandfelli í Skriðdal 5. september 1660.
„Vígslu og veitingarbréf séra Ketils Eiríkssonar fyrir Desjamýrarstað og sókn og Njarðvíkursókn.“
Brynjólfur biskup vígir sr. Ketil Eiríksson til sóknarprests í Desjamýrar og Njarðvíkursóknum á Borgarfirði eystri, en prófastur og sóknarmenn kirknanna höfðu kosið sr. Ketil í embættið eftir fráfall fyrrum sóknarprests, sr. Hávarðs Sigurðssonar. Sr. Ketill var vígður í dómkirkjunni í Skálholti 24. nóvember 1661 og í framhaldinu sendur austur til að taka að sér embættið. Dags. í Skálholti 24. nóvember 1661.
„Veð biskupsins M. Brynjólfs Sveinssonar fyrir 6 hundruðum í Ásunarstöðum í Breiðdal af Guðmundi Jónssyni á Kallstöðum 1662, 21. janúar.“
Í bréfinu lofar Guðmundur Jónsson að selja Brynjólfi biskup sex hundraða hlut sinn í jörðinni Ásunarstöðum í Breiðdal. Dags. í Eydölum 21. janúar 1662. Afrit dags. í Skálholti 13. mars 1662.
„Reikningur biskupsins M. Brynjólfs Sveinssonar við ærlegan mann Þórólf Guðmundsson uppá útgreiðslur fyrir Grófar andvirði.“
Reikningur yfir greiðslur Brynjólfs biskups til Þórólfs Guðmundssonar vegna kaupa biskups á jörðinni Syðri Gröf í Flóa. Bréfið er ódags.
„Comendatiubréf séra Jóni Eiríkssyni útgefið og umráð yfir Búlandsnesi.“
Brynjólfur biskup vígir sr. Jón Eiríksson í embætti sóknarprests í Berufjarðar og Berunesskirkjum frá næstu fardögum og veitir honum ábúð á kristfjárjörðinni Búlandi. Sr. Jón hafði áður þjónað sem aðstoðarprestur hjá bróður sínum, sr. Halldóri Eiríkssyni í Eydölum, en hafði fyrst og fremst sinnt störfum prests í Berunesskirkju á Berufjarðarströnd. Dags. í Skálholti 15. nóvember 1661.
„Kaupmálabréf Sigurðar Guðnasonar og Kartínar Finnsdóttur.“
Kaupmálabréf hjónaefnanna Sigurðar Guðnasonar og Katrínar Finnsdóttur upplesið og staðfest í viðurvist Brynjólfs biskups og trúlofunarvotta. Dags. á Snjallshöfða í Landmannahreppi 5. október 1660.
Síðari hluti bréfsins er glataður.
Bréf nr. 97 er glatað. Samkvæmt registri bókarinnar var titill þess "Copia af veitingarbréfi Jóhanns Klein 1660".
„Reikningur biskupsins M. Brynjólfs Sveinssonar við Jón Ásmundsson um biskupstíunda meðferð í Árnessýslu sem gjaldast áttu 1660.“
Jón Ásmundsson skilar Brynjólfi biskup reikningi yfir biskupstíundir úr Árnessýslu sem gjaldast áttu árið 1660. Dags. í Skálholti 18. október 1660.
Fyrri hluti bréfsins er glataður. Titill er skrifaður eftir registri bókarinnar.
„Copia af gömlu bréfi um Torfastaði og Syðra Skálanes í Vopnafirði.“
Afrit af jarðabréfi frá árinu 1417 í uppskrift bréfsins frá árinu 1457. Í bréfinu seldi Járngerður Ormsdóttir Gunnlaugi Guðmundssyni hálfa jörðina Torfastaði og hálfa jörðina Skálanes, báðar í Vopnafirði. Í bréfinu er lýst hlunnindum sem fylgdu jörðunum, meðal annars torfskurði, reka og veiði. Ekki kemur fram hvenær Brynjólfur biskup lét afrita bréfið í bréfabók sína. Dags. í Krossavík ytri á Vopnafirði trinitatis sunnudag 1417. Afrit dags. í Bjarnarnesi í Hornafirði föstudaginn eftir Krossmessu að vori 1457.
„Copia af gömlu innsigluðu bréfi um Torfastaði í Vopnafirði daterað 1398.“
Afrit af gömlu jarðabréfi frá árinu 1398 í uppskrift þess frá árinu 1487. Í bréfinu seldi Ólafur Jónsson sr. Guðmundi Þorsteinssyni jörðina Bessastaði í Fljótsdal. Á móti seldi sr. Guðmundur Ólafi Jónssyni tvær jarðir í Vopnafirði, Torfastaði og Skálanes. Í bréfinu er lýst landamerkjum á milli jarðanna Torfastaða og Ljótsstaða og á milli Skálaness eystra og Ásbrandstaða. Ekki kemur fram hvenær Brynjólfur biskup lét afrita bréfið í bréfabók sína. Dags. á Bessastöðum í Fljótsdal sunnudaginn fyrir Marteinsmessu 1398. Afrit dags. á Hallormsstað í Fljótsdal föstudaginn fyrir páska 1487.
„Sendibréf til fóvitans Jóhanns Klein.“
Brynjólfur biskup skrifar Jóhanni Klein, nýjum fógeta á Bessastöðum. Í upphafi bréfsins blessar biskup nýjan fógeta og embætti hans og óskar honum farsældar í nýju starfi. Biskup vonast eftir liðsinni fógeta varðandi málefni sóknarprests í Seltjarnarnessþingum. Hann vonar að sr. Snjólfur Einarsson samþykki færslu í starfi svo sr. Björn Stefánsson, sonur Úlfhildar í Nesi, geti tekið við starfi sóknarprests í Nesi og verið um leið móður sinni styrkur og stoð. Þessi ráðstöfun sé ekki fær nema með samþykki sr. Snjólfs og biður biskup um liðsinni fógeta við að útvega sr. Snjólfi jafngott prestakall. Dags. í Skálholti 4. nóvember 1660.
„Inntak úr bréfi séra Snjólfi Einarssyni um kallaskipti tilskrifuðu.“
Bréf Brynjólfs biskups til sr. Snjólfs Einarssonar sóknarprests í Seltjarnarnessþingum. Í bréfinu segir biskup að hann hafi hlotið samþykki Jóhanns Klein fógeta við að fara þess á leit við sr. Snjólf að hann segi sig frá embætti sóknarprests í Nesi fyrir annað jafngott prestakall. Þar með geti sr. Björn Stefánsson tekið við embætti sóknarprests í Nesi. Vonar biskup að sr. Snjólfur samþykki þessa ráðstöfun í nafni kristilegs kærleika. Sjá AM 272 fol., nr. 237, 238 og 294. Dags. í Skálholti 4. nóvember 1660.
„Meðkenning séra Þórðar í Hítardal uppá 5 ríkisdali meðtekna af biskupinum M. Brynjólfi Sveinssyni á Alþingi anno 1660 sem voru afgjöld af 10 hundruðum í Kálfafelli og 10 hundruð í Skinney í Hornafirði fyrirfarandi árs 1659.“
Sr. Þórður Jónsson í Hítardal kvittar fyrir að hafa móttekið 5 ríkisdali frá Brynjólfi biskup sem voru landskuld af jörðunum Kálfafelli og Skinney í Hornafirði fyrir árið 1659. Dags. á Þingvöllum 1. júlí 1660. Afrit dags. í Skálholti 13. nóvember 1660.
„Valþjófstaðar og kirkju álit af séra Halldóri Eiríkssyni 1660.“
Sr. Halldór Eiríksson ásamt sex erindrekum gera úttekt á Valþjófstaðarkirkju og stað að beiðni Brynjólfs biskups. Biskup hafði frétt að kirkju og bæjarhús Valþjófstaðar væru orðin mjög hrörleg og óskaði því eftir áliti þess efnis og hve miklu þyrfti að kosta til endurbóta. Álit skoðunarmanna var að kirkjan þarfnaðist skjótra endurbóta. Bæjarhúsin voru sum sterk og stæðileg en mörg hrörleg eða að niðurfalli komin. Bar þeim saman um að kostnaður við endurbætur húsanna væri umtalsverður, líklega um 10 hundruð. Dags. á Valþjófstað í Fljótsdal 27. september 1660.
„Copia af bréfi biskupsins til Höfðabrekku kirkju sóknarmönnum og Mýrdal um þeirra sóknarkirkju 1660.“
Bréf Brynjólfs biskups til sóknarmanna Höfðabrekkukirkju í Mýrdal. Daginn áður hafði biskupi borist fréttir af miklu jökulhlaupi og eldgosi í Mýrdalsjökli sem ollið hefðu miklu tjóni í sókninni. Svo sé Guði fyrir að þakka að enginn hafi hlotið skaða af eða misst líf sitt. Í jökulhlaupinu sópaðist sóknarkirkjan á Höfðabrekku burt og staðurinn gjöreyddist og var það í höndum biskups að finna lausn á svo sóknarbörn fengju Guðs orð að heyra og altaris sakramenti að meðtaka. Næsta kirkja, Reyniskirkja, var of lítil til að taka við sóknarbörnum Höfðabrekku og taldi biskup einu færu leiðina að embætta í Kerlingadal þar sem var hálfkirkja, þar til hægt yrði að byggja að nýju upp sóknarkirkju á Höfðabrekku. Dags. í Skálholti 27. nóvember 1660.
„Kaupbréf fyrir einu hundraði í Haugum af Jóni Halldórssyni anno 1660.“
Jarðabréf þar sem Jón Halldórsson færir Brynjólfi biskup til eignar eitt hundraðs hlut í jörðinni Haugum í Stafholtstungum, en þessi hlutur var metinn á 3 hundruð. Var þessi jarðarpartur greiðsla fyrir skólavist Jóns í Skálholtsskóla. Dags. í Skálholti 3. desember 1660.
„Kvittantia Magnúsar Þorsteinssonar á Skammbeinstaða umboðs og biskupstíunda meðferð í Rangárþingi 1660.“
Magnús Þorsteinsson skilar Brynjólfi biskup reikningi yfir meðtekin afgjöld úr Skammbeinstaðaumboði fyrir árið 1660 auk biskupstíunda úr Rangárþingi sem gjaldast áttu sama ár. Dags. í Skálholti 14. desember 1660.
„Qvittantia útgefinn Jóni Þorvaldssyni af biskupinum um 6 ríkisdali af biskupstíunda restantze 1661.“
Jón Þorvaldsson greiðir Brynjólfi biskup 6 ríkisdali sem voru eftir ógreiddir úr biskupstíundarumboði Magnúsar Þorsteinssonar í Rangárþingi fyrir árið 1660. Sjá bréf nr. 108. Dags. í Skálholti 3. mars 1661.
„Qvittantia Þorvarðs Magnússonar um Heyness umboðs og skipaútgerðar reikning í ár 1660.“
Þorvarður Magnússon skilar Brynjólfi biskup reikningi yfir afgjöld úr Heynessumboði fyrir árið 1660. Einnig skilaði hann til biskups reikningi yfir skipaútgerðarumboð sitt á Akranesi og í Hvalfirði fyrir sama ár. Í bréfinu veitir Brynjólfur biskup Þorvarði ábúð á dómkirkjujörðinni Bæ í Borgarfirði, auk áframhaldandi umboðs fyrir Heynesi og skipaútgerðarumboð á Akranesi og í Hvalfirði. Dags. í Skálholti 16. desember 1660.
„Virðing á sexæring biskupsins í Skipaskaga.“
Að beiðni Þorvarðar Magnússonar umboðsmanns voru sex menn kvaddir til að meta sexæring á Skipaskaga á Akranesi sem Brynjólfur biskup átti í félagi við Þorkel Guðmundsson sýslumann. Matsmennirnir voru sammála um að skipið væri ekki meira en eins hundraðs virði. Dags. á Skipaskaga á Akranesi 11. október 1660.
„Peninga aðsjón séra Halldórs Jónssonar á Ölvastöðum. Anno 1661.“
Hreppstjórnarmenn í Borgarhreppi voru fengnir til að skrifa upp og meta ástand og virði búfjár á bænum Ölvastöðum að beiðni sr. Halldórs Jónssonar. Dags. á Ölvastöðum í Borgarbyggð 30. október 1661. Afrit dags. í Skálholti 30. desember 1661.
Blað 80v er autt.
Blað 81r er autt.
„Úr bréfi Péturs Bjarnasonar honum tilskrifuðu um lénsjarðir Halldórs Brynjólfssonar.“
Brynjólfur biskup skrifar Pétri Bjarnasyni eldri vegna jarða sem Pétur hafði að léni í Múlasýslu og Hornafirði en sagði frá sér á Alþingi sumarið 1660. Voru þetta jarðirnar Brimnes, Kross, Uppsalir og Hestgerði. Óskar biskup eftir að Pétur afhendi þessar jarðir um næstu fardaga, með kúgildum og öðru sem tilheyrir, Hjalta Jónssyni, umboðsmanni jarða Brynjólfs biskups á Austfjörðum, og sr. Jóni Bjarnasyni. Biskup vill að afhendingu hverrar jarðar fylgi veitingarbréf og fjögur kúgildi. Óskar hann eftir skriflegu svari og samþykki frá Pétri um þetta efni. Bréfið er ódags. Afrit dags. í Skálholti 24. desember 1660.
„Inntak úr bréfi Bjarna Oddssyni tilskrifuðu um lénsjarðir Halldórs Brynjólfssonar.“
Modtager : Bjarni Oddsson
Brot úr sendibréfi Brynjólfs biskups til Bjarna Oddssonar sýslumanns á Burstafelli. Í bréfinu segir biskup að hann hafi fengið í hendur veitingarbréf Halldórs Brynjólfssonar, frænda síns, fyrir konungsjörðunum sem áður voru lénsjarðir Péturs Bjarnasonar eldri, sonar Bjarna Oddssonar. Í veitingarbréfinu er tekið fram að hverri jörð fylgi 4 innistæðukúgildi. Biður biskup Bjarna Oddsson að sjá til þess að kúgildaleiga jarðanna verði í lagi þegar Halldór tekur við léni þeirra um næstu fardaga. Sjá bréf nr. 113. Bréfið er ódags. Afrit dags. í Skálholti 24. desember 1660.
„Collationisbréf sona Rafns Jónssonar uppá christfjár jörðina Ketilstaði.“
Svar Brynjólfs biskups við bréfi sem Rafn Jónsson lögréttumaður og ábúandi á kristfjárjörðinni Ketilstöðum í Jökulsárhlíð hafði skrifað honum. Í bréfi Rafns kom fram að nauðsynlegt sé að flytja bæjarhús Ketilstaða úr stað, ástæðan kemur þó ekki fram í bréfinu. Rafn vill ekki ráðast í þessar miklu framkvæmdir nema hann fái loforð biskups um að synir hans, Jón og Eiríkur, fái áframhaldandi ábúð á Ketilstöðum eftir sinn dag. Í bréfinu samþykkir biskup þessa beiðni með þeim fyrirvara að konungur hafi önnur áform. Biskup á ekki von á því enda hafi Skálholtsbiskupar haft byggingarráð yfir kristfjárjörðum konungs frá "áraldurs tíð". Dags. í Skálholti 19. desember 1660. Afrit dags. í Skálholti 24. desember 1660.
„Póstur úr bréfi séra Sigurðar Árnasonar um kosti á 9 hundruðum í Stóru Breiðavík.“
Brot úr bréfi sr. Sigurðar Árnasonar til Brynjólfs biskups. Í bréfinu tilkynnir sr. Sigurður að Steingrímur Oddsson hafi samþykkt að selja biskupi 9 hundraða hlut í jörðinni Stóru Breiðavík fyrir 9 hundraða hlut í jörðinni Stuðlum á Reyðarfirði. Dags. á Skorrastað 28. október 1660. Afrit dags. í Skálholti 24. desember 1660.
„Meðkenning lögmannsins Árna Oddssonar uppá meðteknar 20 vættir smjörs í umskiptum.“
Brevskriver : Árni Oddsson
Árni Oddsson lögmaður staðfestir að Þorvarður Magnússon, umboðsmaður Heynessumboðs, hafi afhent honum 20 vættir smjörs. Lofar Árni að greiða Benedikt Halldórssyni, sýslumanni í Hegranesþingi, andvirði smjörsins. Dags. að Leirá 8. september 1660.
„Meðkenning Hjalta Jónssonar uppá meðtekin smjörgjöld Bjarna Eiríkssyni fyrir austan.“
Brevskriver : Hjalti Jónsson
Hjalti Jónsson, umboðsmaður jarða Brynjólfs biskups á Austfjörðum, staðfestir að hann hafi meðtekið smjörgjöld af landsetum Bjarna Eiríkssonar á Austfjörðum, alls 8 vættir og sex fjórðunga. Dags. í Meðalnesi 3. nóvember 1660. Afrit dags. í Skálholti 24. desember 1660.
„Copia af bréfi biskupsins tilskrifuðu ábúendum á kóngs jörðum austur á Seyðisfirði og Mjóafirði lénuðum Halldóri Brynjólfssyni 1660 af Th. Nicholai.“
Brynjólfur biskup skrifar ábúendum konungsjarðanna Brimness á Seyðisfirði og Kross í Mjóafirði. Í bréfinu tilkynnir hann þeim að Pétur Bjarnason eldri, sem hafði þessar jarðir að léni, hafi sagt umboði sínu upp á Alþingi sumarið 1660. Í staðinn hafi Tómas Nikulásson, fógeti á Bessastöðum, veitt Halldóri Brynjólfssyni umboðið frá og með næstkomandi fardögum. Dags. í Skálholti 21. desember 1660. Afrit dags. í Skálholti 24. desember 1660.
„Auglýsti biskupinn kosningabréf séra Árna Vigfússonar til Hólmastaðarþinga 1660.“
Brynjólfur biskup staðfestir köllunarbréf sr. Árna Vigfússonar til sóknarprests á Hólmastað á Reyðarfirði, en sóknarmenn höfðu kosið sr. Árna í embætti nýs sóknarprests í stað sr. Rögnvalds heitins Einarssonar. Dags. í Skálholti 23. desember 1660.
„Úr bréfi Guðmundar Torfasonar á Keldum um eitt hundrað í Þorleifsstöðum.“
Brot úr bréfi Guðmundar Torfasonar til Brynjólfs biskups. Í bréfinu tilkynnir Guðmundur að hann sé ósáttur við að Daði Jónsson hafi selt Brynjólfi biskup eitt hundraðs hlut í jörðinni Þorleifsstöðum þar sem Daði hafi gefið sér loforð um að selja sér þetta jarðarhundrað. Dags. á Keldum 16. nóvember 1660. Afrit dags. í Skálholti 1660.
„Innsett af fiski og smjöri í biskupsins hús á Ásbrandstöðum 1660, eftir bréfi Hjalta Jónssonar dateruðu Meðalnesi 1660, 3. nóvembris.“
Brevskriver : Hjalti Jónsson
Brot úr bréfi Hjalta Jónssonar til Brynjólfs biskups þar sem hann tilkynnir að smjör og fiskur sem hann hefur meðtekið af jörðum biskups á Austfjörðum hafi verið komið í geymslu á Ásbrandstöðum í Vopnafirði. Dags. í Meðalnesi 3. nóvember 1660. Afrit dags. í Skálholti 1660.
„Vígslubréf Ólafs Sigfússonar 1660.“
Brynjólfur biskup vígir sr. Ólaf Sigfússon til aðstoðarprests hjá sr. Eiríki Bjarnasyni sóknarpresti á Hallormsstað. Sr. Eiríkur var orðinn aldurhniginn og sjóndapur og taldi sér ekki fært að sinna embættisskyldum sínum án aðstoðar. Dags. í Skálholti 27. desember 1660.
„Vígslubréf séra Árna Vigfússonar og veitingarbréf hans fyrir Hólmum í Reyðarfirði.“
Brynjólfur biskup vígir sr. Árna Vigfússon til sóknarprests á Hólmastað á Reyðarfirði og veitir honum ábúð á jörðinni Hólmum á Reyðarfirði. Sr. Árni var vígður í dómkirkjunni í Skálholti 30. desember 1660 og því næst sendur austur til að taka að sér embættið. Dags. í Skálholti 2. janúar 1661.
„Reikningur og kvittun Jóns Ásmundssonar fyrir biskupstíunda meðferð í Árnessýslu sem gjaldast áttu 1660 um vorið.“
Brynjólfur biskup staðfestir að hann hafi meðtekið biskupstíundir úr Árnessýslu frá Jóni Ásmundssyni umboðsmanni sem greiðast áttu vorið 1660. Dags. í Skálholti 29. janúar 1661.
„Kaup og skipti biskupsins M. Brynjólfs Sveinssonar við Pál Gíslason, sem finnast skrifuð í biskupsins bréfabókum frá fyrsta og svo fram eftir til síðustu qvittantiu sem hvor gaf öðrum 1658, 28. september að Vatnsenda í Skorradal.“
Yfirlit yfir öll viðskipti Brynjólfs biskups við Pál Gíslason á Hvanneyri, lögréttumann og fyrrum umboðsmann í Heynesumboði, frá árinu 1644 og til síðustu viðskipta sem fram fóru þeirra á milli árið 1658. Bréfið er ódags.
„Útskrift af bréfi Ólafs Sigfússonar í Austfjörðum biskupinum tilskrifuðu um 8 hundruð í Vakurstöðum og Hróaldsstöðum, 6 hundruð, í Vopnafirði báðar að vilja til kaups unna fyrir Fagranes á Langanesi 12 hundruð.“
Sendibréf Ólafs Sigfússonar til Brynjólfs biskups þar sem hann samþykkir að selja biskupi tvær jarðir í Vopnafirði, Vakurstaði, átta hundruð að dýrleika, og Hróaldsstaði, sex hundruð að dýrleika, fyrir jörðina Fagranes á Langanesi, 12 hundruð að dýrleika. Dags. í Meðalnesi föstudaginn fyrsta í vetri 1661. Afrit dags. í Skálholti 14. nóvember 1661.
„Skipstöðulán í Skipaskaga á Akranesi Oddi Eiríkssyni til handa af biskupinum M. Brynjólfi Sveinssyni.“
Brynjólfur biskup veitir Oddi Eiríkssyni leyfi til skipsstöðu fyrir sexæring á Skipaskaga á Akranesi, venjuleg vergögn og búðarstöðu um óákveðinn tíma. Dags. í Skálholti 29. nóvember 1661.
„Meðkenning Péturs Þórðarsonar uppá meðtekna tíu ríkisdali af biskupsins hálfu 1662.“
Pétur Þórðarson á Innra Hólmi á Akranesi kvittar fyrir að Brynjólfur biskup hafi lánað sér 10 ríkisdali. Dags. á Innra Hólmi á Akranesi 5. janúar 1662. Afrit dags. í Skálholti 2. apríl 1662.
Blað 95v er autt.
„Útgjalds og umskiptareikningur biskupsins við ráðsmanninn Bjarna Eiríksson frá 1660 til 1661.“
Yfirlit yfir skuldaskil á milli Brynjólfs biskups og Bjarna Eiríkssonar árin 1660-1661, vegna afgjalda af jörðum biskups sem Bjarni hafði umboð fyrir. Dags. í Skálholti 4. febrúar 1661.
„Kaupbréf biskupsins fyrir 7 hundruðum í jörðinni Narfastöðum í Melasveit af Bjarna Eiríkssyni fyrir 84 ríkisdali.“
Jarðabréf þar sem Bjarni Eiríksson seldi Brynjólfi biskup sjö hundraða hlut í jörðinni Narfastöðum í Melasveit. Fyrir þennan jarðarhlut greiddi biskup Bjarna 84 ríkisdali. Dags. í Skálholti 4. febrúar 1661.
„Meðkenning Bjarna Eiríkssonar uppá áttatíu og fjóra ríkisdali fyrir Narfastaði.“
Brevskriver : Bjarni Eiríksson
Bjarni Eiríksson staðfestir að Brynjólfur biskup hafi greitt sér 84 ríkisdali sem voru andvirði sjö hundraða hlutar í jörðinni Narfastöðum í Melasveit. Dags. í Skálholti 5. febrúar 1661.
„Reikningur biskupsins við Bjarna Eiríksson ráðsmann.“
Bjarni Eiríkson ráðsmaður Skálholtsstaðar gerir upp skuld sína við Brynjólf biskup. Dags. í Skálholti 5. febrúar 1661.
„Kvittantia biskupsins Bjarna Eiríkssyni útgefinn uppá ráðsmanns umdæmi.“
Brynjólfur biskup staðfestir að Bjarni Eiríksson hafi staðið skil á afgjöldum og inntektum Skálholtsstaðar í ráðsmannsumboði sínu milli Þjórsár og Hvítár fyrir síðastliðin tvö ár, 1659 og 1660. Einnig veitir hann Bjarna áframhaldandi ráðsmannsumboð. Dags. í Skálholti 5. febrúar 1661.
„Afhending biskupsins á restantzi í Tungnaumboði Halldóri Einarssyni.“
Brynjólfur biskup afhendir Halldóri Einarssyni yfirbryta í Skálholti til eignar eftirstöðvar úr Tungnaumboði, eins og þær stóðu nú og fram til næstu fardaga. Dags. í Skálholti 5. febrúar 1660.
Fyrir neðan bréfið er yfirstrikaður minnispunktur Brynjólfs biskups þess efnis að hann hafi lánað Jóni Magnússyni á Vatnsenda 4 ríkisdali sem Jón lofar að endurgreiða um næstu Jónsmessu. Dags. 15. febrúar 1661.
„Inntak úr bréfi til séra Þorláks Bjarnasonar um Helgafells ráðstöfun 1661, 25. mars.“
Modtager : Þorlákur Bjarnason
Brot úr bréfi Brynjólfs biskups til sr. Þorláks Bjarnasonar, prófasts og sóknarprests á Helgafelli. Sr. Þorlákur hafði afráðið að láta af embættinu um næstu fardaga og Brynjólfur biskup lofar að láta þá kennimenn sem honum eru nálægir vita af þessum ásetningi sr. Þorláks. Nefnir biskup í bréfinu þrjá presta sem hann telur að sýna muni áhuga á embættinu, bræðurna Teit og Einar Torfasyni og Illuga Vigfússon. Dags. 25. mars 1661.
„Meðkenning Gísla Sigurðssonar uppá meðteknar tveggja kúgilda leigur með Narfastöðum af hálfu Bjarna Eiríkssonar.“
Gísli Sigurðsson kvittar fyrir að Bjarni Eiríksson hafi greitt honum leigugjald fyrir tvö kúgildi með Narfastöðum sem greiðast áttu árið 1660. Dags. í Skálholti 29. mars 1661.
„Byggingarbréf Snorra Jónssonar fyrir Hólum í Flóa.“
Brynjólfur biskup veitir Snorra Jónssyni dómkirkjujörðina Hóla í Flóa til ábýlis, svo lengi sem biskup hefur umráð yfir jörðinni og svo lengi sem Snorri leggur rækt við jörð og hús, greiðir landskuld og heldur við jörðina fjórum kúgildum. Dags. í Skálholti 1. apríl 1661.
„Kaupbréf fyrir hálfum Skáldabúðum 5 hundruð af séra Gísla Þóroddssyni.“
Jarðabréf þar sem sr. Gísli Þóroddsson prestur á Klausturhólum seldi Brynjólfi biskup hálfa jörðina Skáldabúðir í Eystrihrepp, 5 hundruð að dýrleika, en þessi jörð var móðurarfur sr. Gísla og bróður hans, Vilhjálms. Fyrir þennan 5 hundraða jarðarhlut greiddi Brynjólfur biskup sr. Gísla 15 hundruð auk ábýlis á ótilgreindri jörð ef hann skyldi hverfa frá Klausturhólum. Dags. í Skálholti 1. apríl 1661.
Á eftir jarðabréfinu fylgir samkomulag þeirra Brynjólfs biskups og sr. Gísla Þóroddssonar um leigu á fimm kúgildum sem biskup skyldi greiða sr. Gísla yfir fimm ára tímabil, frá 1661-1665. Dags. í Skálholti 20. janúar 1664.
„Inntak úr bréfi Árna lögmanns um arf eftir Jóhönnu.“
Brevskriver : Árni Oddsson
Modtager : Gísli Þóroddsson
Brot úr bréfi Árna Oddssonar lögmanns til sr. Gísla Þóroddssonar á Klausturhólum. Í bréfinu lýsir Árni yfir að sr. Gísla sé heimilt að selja Brynjólfi biskup helmingshlut í jörðinni Skáldabúðum, þó Árni telji sig eiga nokkuð tilkall til erfða í jörðinni eftir föður sinn. Dags. 17. september 1660.
„Afhending Klausturhóla af Finni Jónssyni séra Gísla Þóroddssyni til handa.“
Finnur Jónsson, forstöðumaður spítalans á Klausturhólum, afhendir sr. Gísla Þóroddssyni Klausturhólakirkju og stað en sr. Gísli hafði verið vígður í embætti sóknarprests á Klausturhólum. Í bréfinu er lýsing á kirkjunni, innviðum hennar og eignum, einnig lýsing á bæjarhúsum Klausturhóla. Dags. á Klausturhólum í Grímsnesi 22. maí 1660.
„Auglýsti biskupinn attestatis í Skálholti áform séra Þorláks að víkja frá Helgafelli.“
Brynjólfur biskup auglýsir fyrir nokkrum prestum að embætti sóknarprests á Helgafelli sé laust til umsóknar. Þetta voru þeir sr. Sigurður Torfason, sr. Árni Halldórsson, Ólafur Jónsson og Oddur Eyjólfsson. Þar með gaf biskup þessum prestum möguleika á að sækjast eftir þessari stöðu. Sr. Árni, Ólafur og Oddur lýstu strax yfir að þeir myndu ekki sækjast eftir embættinu en sr. Sigurður Torfason var ekki tilbúinn að gefa það frá sér að svo stöddu. Sjá bréf nr. 135. Dags. í Skálholti 11. apríl 1661.
„Lofun séra Sigurðar Torfasonar um uppgjöf á Helgafelli.“
Brevskriver : Sigurður Torfason
Í bréfinu lofar sr. Sigurður Torfason, dómkirkjuprestur í Skálholti, að sækjast ekki eftir stöðu sóknarprests á Helgafelli til að standa ekki í vegi fyrir Gísla Einarssyni, skólameistara í Skálholtsskóla, sem sóttist eftir embættinu. Þessu lofaði sr. Sigurður svo framarlega sem sr. Gísli verði löglega kosinn í embættið. Dags. í Skálholti 18. apríl 1661.
„Meðkenning Ólafs Jónssonar locatz uppá 12 ríkisdali og seðil uppá 8 ríkisdali í sitt kaup 1661.“
Ólafur Jónsson kvittar fyrir að honum hafi verið greidd árslaun fyrir starf sitt sem heyrari í Skálholtsskóla, alls 12 ríkisdali, auk 8 ríkisdala sem voru eftir ógreiddir. Dags. í Skálholti 11. apríl 1661.
„Uppgjöf Einars Torfasonar á Helgafells tilkalli við séra Gísla Einarsson.“
Brevskriver : Einar Torfason
Einar Torfason lýsir yfir að hann sækist ekki eftir embætti sóknarprests á Helgafelli. Þessi yfirlýsing var gerð að beiðni Gísla Einarssonar, skólameistara í Skálholtsskóla, en hann sóttist eftir embættinu. Dags. í Skálholti 3. júní 1661.
„Kaupbréf biskupsins fyrir 1 hundraði og 80 álnum í Gröf í Grímsnesi af Narfa Einarssyni fyrir 5 hundruð í lausafé. 1661.“
Jarðabréf þar sem Narfi Einarsson seldi Brynjólfi biskup eitt hundrað og 80 álna hlut í jörðinni Gröf í Grímsnesi. Fyrir þennan jarðarhlut greiddi biskup Narfa 5 hundruð í ríkisdölum, kötlum og geldum nautum. Fékk Narfi strax greidda 10 ríkisdali, nautin skyldu greiðast í fardögum og katlarnir í sumar í kauptíð. Að auki fékk Narfi ábýli á ónefndri jörð í Grímsnesi. Í lok bréfsins er kvittun fyrir greiðslu á nautum og kötlum til Narfa Einarssonar. Dags. í Skálholti 16. apríl 1661.
„Tilsögn biskupsins á 1 hundraði í Haugum í Stafholtstungum fyrir 10 ríkisdali séra Sigurði Torfasyni.“
Í bréfinu lýsir Brynjólfur biskup yfir að hann hafi selt sr. Sigurði Torfasyni eitt hundraðs hlut í jörðinni Haugum í Stafholtstungum. Fyrir þennan jarðarhlut greiddi sr. Sigurður 10 ríkisdali. Dags. í Skálholti 23. apríl 1661.
„Bygging á Kotferju í Flóa Bjarna Eiríkssyni útgefið.“
Brynjólfur biskup veitir Bjarna Eiríkssyni ráðsmanni Skálholtsstaðar heimild til búsetu á dómkirkjujörðinni Kotferju í Flóa, hvort sem Bjarni kýs að búa sjálfur á jörðinni eða leiguselja hana öðrum til ábýlis. Dags. í Skálholti 23. apríl 1661.
„Kaupbréf biskupsins fyrir 2 hundruðum í Kvískerjum í Hofskirkjusókn af Halldóri Einarssyni fyrir 6 hundruð í lausafé 1661.“
Jarðabréf þar sem Halldór Einarsson, yfirbryti í Skálholti, seldi Brynjólfi biskup þriðjungshlut í jörðinni Kvískerjum í Öræfum, tvö hundruð að dýrleika. Fyrir þennan jarðarhlut greiddi Brynjólfur biskup Halldóri sex hundruð, sem skyldu vera fjögur málnytukúgildi, nýr mælisketill auk fjögurra ríkisdala sem skyldu greiðast nú þegar. Auk þess fékk Halldór ónefnda dómkirkjujörð til ábýlis. Dags. í Skálholti 3. maí 1661.
„Kaupbréf biskupsins fyrir 2 hundruðum í Kvískerjum af Sigurði Einarssyni fyrir 6 hundruð í lausafé 1661.“
Jarðabréf þar sem Sigurður Einarsson seldi Brynjólfi biskup þriðjungshlut í jörðinni Kvískerjum í Öræfum, tvö hundruð að dýrleika. Fyrir þennan jarðarhlut greiddi Brynjólfur biskup Sigurði sex hundruð, sem skyldu vera 12 ríkisdalir og þrjú málnytukúgildi. Einnig fékk Sigurður loforð biskups um ábýli á jörð Skálholtsdómkirkju, ef hann með þyrfti. Dags. í Skálholti 7. maí 1661.
„Eiður Ragnheiðar Brynjólfsdóttur.“
Bréfið er prentað í bókinni Úr bréfabókum Brynjólfs Sveinssonar. Sjá Jón Helgason (útg.). Úr bréfabókum Brynjólfs Sveinssonar. Safn Fræðafélagsins um Ísland og Íslendinga XII, bls. 123. Kaupmannahöfn: Hið íslenzka fræðafélag, 1942.
Eiður Ragnheiðar Brynjólfsdóttur þar sem hún sver að hún sé enn óspillt mey og hafi aldrei átt í holdlegu sambandi við karlmann. Eiður Ragnheiðar fór fram í dómkirkjunni í Skálholti í viðurvist héraðsprófastsins, sr. Torfa Jónssonar, sem var kvaddur til að beiðni Brynjólfs biskups. Vottar að þessum eiði voru sr. Sigurður Torfason, dómkirkjuprestur og sálusorgari Ragnheiðar, og sjö aðrir prestvígðir menn. Lýstu þeir allir yfir að þeir hefðu "góða samvisku með Ragnheiði um hennar sakleysi og sannleika þessa eiðs". Dags. í Skálholti 16. apríl 1661. Afrit dags. í Skálholti 15. maí 1661.
„Kauplýsing biskupsins á kaupi sínu á 5 hundruðum í Skáldabúðum af séra Gísla Þóroddssyni.“
Brynjólfur biskup lýsir yfir að þann 1. apríl 1661 hafi hann keypt helmingshlut í jörðinni Skáldabúðum í Eystrihrepp, 5 hundruð að dýrleika, af sr. Gísla Þóroddssyni. Þessu kaupi var lýst fyrir Gottskálk Oddssyni og í framhaldinu gert samkomulag við hann um sættargreiðslu, en Gottskálk hafði erft 3 hundraða hlut í jörðinni eftir eiginkonu sína, Jóhönnu Einarsdóttur. Dags. í Skálholti 20. maí 1661.
„Meðkenning séra Sigurðar Torfasonar uppá 20 ríkisdali meðtekna af biskupinum í sitt kaup, 1661.“
Sr. Sigurður Torfason dómkirkjuprestur í Skálholti staðfestir að Brynjólfur biskup hafi greitt sér árslaun fyrir síðasta ár, alls 20 ríkisdali, frá fardögum 1660 til fardaga 1661. Dags. í Skálholti 23. maí 1661.
„Eiður Ragnheiðar Brynjólfsdóttur.“
Bréfið er prentað í bókinni Úr bréfabókum Brynjólfs Sveinssonar. Sjá Jón Helgason (útg.). Úr bréfabókum Brynjólfs Sveinssonar. Safn Fræðafélagsins um Ísland og Íslendinga XII, bls. 123. Kaupmannahöfn: Hið íslenzka fræðafélag, 1942.
Eiður Ragnheiðar Brynjólfsdóttur þar sem hún sver að hún sé enn óspillt mey og hafi aldrei átt í holdlegu sambandi við karlmann. Eiður Ragnheiðar fór fram í dómkirkjunni í Skálholti í viðurvist héraðsprófastsins, sr. Torfa Jónssonar, sem var kvaddur til að beiðni Brynjólfs biskups. Vottar að þessum eiði voru sr. Sigurður Torfason, dómkirkjuprestur og sálusorgari Ragnheiðar, og sjö aðrir prestvígðir menn. Lýstu þeir allir yfir að þeir hefðu "góða samvisku með Ragnheiði um hennar sakleysi og sannleika þessa eiðs". Þetta bréf er eiður Ragnheiðar Brynjólfsdóttur í frumriti með undirskrift eiðsvottanna. Afrit eiðsins er í bréfi nr. 151. Dags. í Skálholti 11. maí 1661.
„Reikningur biskupsins við Sigmund Jónsson í Herdísarvík frá fardögum 1660 sem finnst í næst fyrirfarandi ársbók og til þessara fardaga 1661, 26. maí.“
Reikningur Sigmundar Jónssonar, umboðsmanns yfir Herdísarvíkurbúi, sendur Brynjólfi biskup. Reikningurinn nær yfir síðastliðið ár, frá fardögum 1660 til fardaga 1661. Dags. 26. maí 1661.
„Kaupgjalds reikningur skólameistarans Gísla Einarssonar anno 1661.“
Gísli Einarsson skólameistari í Skálholtsskóla sendir Brynjólfi biskup reikning vegna kaupgjalds síns fyrir síðastliðið ár, alls var kaup Gísla 15 hundruð og 5 álnir. Dags. í Skálholti 28. maí 1661.
„Drumboddstaða afhending.“
Afhending á jörðinni Drumboddstöðum til Brynjólfs biskups. Í bréfinu er húsakosti jarðarinnar lýst og kúgildaeign. Dags. á Drumboddstöðum 23. maí 1661. Afrit dags. í Skálholti 29. maí 1661.
„Reikningur biskupsins við Erlend Þorsteinsson fyrir húsasmíði á Vatnsenda Grund í Skorradal síðan í fyrravor 1660 eftir krossmessu.“
Brynjólfur biskup greiðir Erlendi Þorsteinssyni smið laun fyrir vinnu sína á Vatnsendagrund í Skorradal, frá 1. júlí 1660, þegar Erlendur fékk síðast greidd laun, og til næsta sunnudags fyrir jólaföstu, eða alls 26 vikur. Fékk Erlendur meðal annars greidda 40 ríkisdali, 9 fjórðunga smjörs og einn fjórðung járns. Sjá bréf nr. 50. Dags. í Skálholti 28. maí 1661.
„Kaupbréf biskupsins fyrir 11 aurum og tveimur hlutum einnar álnar í jörðinni Gröf í Grímsnesi af Guðmundi Jónssyni fyrir 2 hundruð og 20 álnir.“
Jarðabréf þar sem hjónin Guðmundur Jónsson og Guðrún Einarsdóttir seldu Brynjólfi biskup tveggja hundraða og 20 álna hlut í jörðinni Gröf í Grímsnesi, en Guðrún hafði erft þennan jarðarhlut eftir foreldra sína. Fyrir þennan hlut greiddi Brynjólfur biskup þeim hjónum 2 hundruð og 20 álnir sem voru: Mælisketill, tveir ríkisdalir og 20 álnir í kúgildum sem skyldu greiðast í sumar. Auk þess fengu þau til ábýlis hálfa dómkirkjujörðina Útey. Dags. í Skálholti 3. júní 1661.
„Vígslubréf Jóns Torfasonar til Staðar í Súgandafirði.“
Bréf Brynjólfs biskups til sóknarmanna Staðarkirkju við Súgandafjörð. Í bréfinu auglýsir biskup fyrir sóknarmönnum kirkjunnar að hann hafi vígt sr. Jón Torfason til sóknarprests í Staðarkirkju auk þess sem hann veitti honum ábýli á jörðinni Stað. Einnig bar sr. Jóni að þjóna í Hólskirkjusókn í Bolungarvík. Var sr. Jón prestvígður í dómkirkjunni í Skálholti þriðja dag Hvítasunnu 1661. Dags. í Skálholti 4. júní 1661.
„Vígslubréf séra Gísla Einarssonar til Helgafellsstaðar.“
Bréf Brynjólfs biskups til sóknarmanna Helgafellskirkju á Snæfellsnesi. Í bréfinu auglýsir biskup fyrir sóknarmönnum kirkjunnar að hann hafi vígt sr. Gísla Einarsson, skólameistara í Skálholtsskóla, í embætti sóknarprests á Helgafelli. Var sr. Gísli vígður til Helgafellssóknar í dómkirkjunni í Skálholti þriðja dag Hvítasunnu 1661. Sjá bréf nr. 135, 141-2 og 144. Dags. í Skálholti 5. júní 1661.
„Kaupbréf biskupsins fyrir 2 hundruðum í Kvískerjum af Þormóði Einarssyni fyrir 6 hundruð í lausafé.“
Jarðabréf þar sem Þormóður Einarsson seldi Brynjólfi biskup þriðjungshlut í jörðinni Kvískerjum í Öræfum, 2 hundruð að dýrleika. Fyrir þennan jarðarhlut greiddi Brynjólfur biskup Þormóði fimm málnytukúgildi og fjóra ríkisdali. Auk þess fékk Þormóður dómkirkjujörð í Árnessýslu til ábúðar. Dags. í Skálholti 6. júní 1661.
„Inntak úr bréfi séra Þórðar Jónssonar biskupinum tilskrifuðu 1660.“
Brevskriver : Þórður Jónsson
Í bréfinu biður sr. Þórður Brynjólf biskup um að lána sér 41 alin vaðmáls til að afhenda Thomasi Jobsyni, þar sem erfitt var að útvega vaðmál fyrir vestan. Lofar sr. Þórður að greiða lánið til baka í vaðmáli eða hverju öðru sem biskup kýs.
Fyrir neðan bréfið kvittar Thomas Jobson fyrir að Margrét Halldórsdóttir hafi afhent sér 41 alin vaðmáls vegna sr. Þórðar Jónssonar árið 1660. Bréf Þórðar er dags. í Hítardal 28. júlí 1660. Kvittun Thomasar er ódags. Afrit dags. á Vatnsendagrund í Skorradal 9. júní 1661.
„Án titils.“
Brynjólfur biskup afhendir Bjarna Hallgrímssyni, vegna Margrétar Halldórsdóttur, til eignar skuldaviðurkenningu sr. Þórðar í Hítardal vegna láns á 41 alin vaðmáls. Biður biskup sr. Þórð um að greiða Bjarna þetta vaðmál. Sjá bréf nr. 164. Dags. á Vatnsendagrund í Skorradal 9. júní 1661.
„Anno 1660 5. septembris. Smjör meðtekið úr Heyness umboði af Páli Teitssyni til Vatnsenda Grundar.“
Páll Teitsson, umboðsmaður yfir Heynesumboði, afhendir smjör úr Heynesumboði til Vatnsendagrundar í Skorradal. Bréfið er ódags.
„Í vor reikningur af biskupsins jörðum í Borgarfirði anno 1661 í fardögum landskuldargjöld sem Páll Teitsson hefur meðtekið.“
Páll Teitsson umboðsmaður yfir Heynesumboði skilar Brynjólfi biskup reikningi yfir meðtekna landskuld af jörðum biskupsins í Borgarfirði um fardaga 1661. Bréfið er ódags.
„Anno 1661, 25. maí.“
6 menn voru tilkallaðir af Páli Teitssyni, umboðsmanni yfir Heynesumboði, til að meta búfé sem Teitur Helgason gaf Brynjólfi biskup í próventugjöf með jörðinni Höfn í Melasveit. Dags. að Höfn í Melasveit 25. maí 1661.
„Meðkenning Gísla Sigurðssonar uppá 4 ríkisdali af hendi biskupsins.“
Gísli Sigurðsson kvittar fyrir að Brynjólfur biskup hafi afhent sér 4 ríkisdali sem var greiðsla fyrir leigukúgildi sem fylgja átti með jörðinni Höfn í Melasveit. Dags. á Vatnsendagrund í Skorradal 9. júní 1661.
„Meðkenning Jóns Jónssonar á Krossi uppá 20 ríkisdali meðtekna til láns af biskupinum 1661.“
Skuldaviðurkenning þar sem Jón Jónsson á Krossi staðfestir að Brynjólfur biskup hafi lánað sér 20 ríkisdali. Lofar Jón að endurgreiða féð í síðasta lagi um næstu fardaga, 1662. Bréfið er ódags.
Bréfið er yfirstrikað í handritinu.
„Án titils.“
Brynjólfur biskup kvittar fyrir að hann hafi greitt Jóni Jónssyni landskuld af jörðinni Grafarkoti sem Jón átti inni hjá biskupi. Dags. á Vatnsendagrund í Skorradal 9. júní 1661.
Blaði 128r-129v er bréf nr. 172 í frumriti. Blöðin eru í brotinu 4to og eru bundin inn í bókina.
Blað 129r er autt.
Blað 129v er aðeins titill bréfsins: Kaupbréf fyrir hálfum Hvammi í Skorradal með hálfu Hvammsengi á Andakýl af Gísla Sigurðssyni við Guðmund Einarsson í Straumfirði. Anno 1661, 16. apríl.
„Kaupbréf fyrir hálfum Hvammi í Skorradal með hálfu Hvammsengi á Andakýl 10 hundruð af Guðmundi Einarssyni í Straumfirði. Transskrifað.“
Jarðabréf þar sem Guðmundur Einarsson seldi Brynjólfi biskup hálfa jörðina Hvamm í Skorradal, átta hundruð að dýrleika, og 2 hundraða hlut í jörðinni Hvammsengi í Andakýl. Fyrir þessa tvo jarðarhluta greiddi Brynjólfur biskup Guðmundi 70 ríkisdali. Gísli Sigurðsson gerði samninginn í umboði Brynjólfs biskups. Dags. að Álftanesi við Borgarfjörð 16. apríl 1661. Afrit dags. að Vatnsendagrund í Skorradal 10. júní 1661.
„Kostir sem Páll Gíslason setur uppá Hvanneyri með Hamrakoti, vegna sín, sinnar kvinnu og Sigurðar Pálssonar.“
Brynjólfur biskup falaðist eftir að kaupa jörðina Hvanneyri með Hamrakoti af Páli Gíslasyni og í bréfinu er að finna skilyrði Páls fyrir jarðasölunni. Biskup þakkar Páli fyrir að gefa sér tíma til að skoða þessi mál en telur að hann og hans erfingjar verði í engu betur staddir með þessum viðskiptum. Hann hafnar því skilyrðum Páls og ekkert varð úr jarðakaupunum. Dags. að Vatnsendagrund í Skorradal 11. júní 1661.
„Kaupbréf biskupsins fyrir 8 hundruðum í Brúsholti í Flókadal af Páli Gíslasyni fyrir 24 hundruð í lausafé 1661.“
Jarðabréf þar sem Páll Gíslason seldi Brynjólfi biskup hálfa jörðina Brúsholt í Flókadal, 8 hundruð að dýrleika. Fyrir þennan jarðarhlut greiddi Brynjólfur biskup Páli 24 hundruð í þeim peningum sem þeim um semdist. Dags. að Vatnsendagrund í Skorradal 10. júní 1661.
„Kaupbréf biskupsins fyrir hálfri Breið í Skaga, 5 hundruð, af Pétri Þórðarsyni fyrir 15 hundruð í lausafé 1661.“
Jarðabréf þar sem Pétur Þórðarson seldi Brynjólfi biskup hálfa jörðina Breið í Skaga á Akranesi, 5 hundruð að dýrleika. Fyrir þennan jarðarhlut greiddi biskup Pétri 15 hundruð sem skyldu vera í "ríkisdölum, kaupstaðagjaldi og öðrum gagnlegum aurum". Dags. að Gröf í Skilmannahreppi 13. júní 1661.
„Án titils.“
Brynjólfur biskup afhenti Daða Jónssyni frá Melum 40 ríkisdali sem hann átti að færa Pétri Þórðarsyni upp í andvirði jarðarinnar Breið í Skaga. Einnig greiddi biskup reikning Péturs Þórðarsonar við Lauritz Thiloffson kaupmann á Hvalfjarðareyri uppá 15 vætta gildi. Sjá bréf nr. 175. Dags. á Þingvöllum 1661.
„NB. Vide infra doc. 227.“
Brynjólfur biskup greiðir Páli Gíslasyni upp í andvirði jarðarinnar Brúsholts í Flókadal. Sjá bréf nr. 174. Í titli bréfsins er vísað í bréf nr. 227 þar sem biskup gerir að fullu upp skuld sína við Pál. Bréfið er ódags.
„Kaupbréf biskupsins M. Brynjólfs Sveinssonar fyrir 5 hundruðum í Þingnesi í Bæjarsveit af Nikulási Illugasyni fyrir 10 hundruð í lausafé.“
Jarðabréf þar sem Nikulás Illugason, með samþykki eiginkonu sinnar Guðrúnar Nikulásdóttur, seldi Brynjólfi biskup 5 hundraða hlut í jörðinni Þingnesi í Borgarfirði fyrir 10 hundruð í lausafé. Dags. á Austara Miðfelli á Hvalfjarðarströnd 14. júní 1661.
„Kaupbréf biskupsins fyrir Lambhúsum í Skaga, 5 hundruð, af Nikulási Einarssyni fyrir Beitistaði í Leirársveit 12 hundruð.“
Jarðabréf þar sem Brynjólfur biskup seldi hjónunum Nikulási Einarssyni og Kristínu Magnúsdóttur alla jörðina Beitistaði í Leirársveit, 12 hundruð að dýrleika. Á móti seldu þau hjón Brynjólfi biskup 5 hundraða hlut í jörðinni Skipaskaga á Akranesi en þessi partur jarðarinnar kallaðist Lambhúsapartur. Með kaupunum fylgdi að Nikulás skyldi hafa byggingarráð á þessum jarðarhlut, hann myndi eignast helmingaskip við biskupinn og annast skipshluta biskupsins. Dags. á Vatnsendagrund í Skorradal 16. júní 1661.
„Kaupbréf biskupsins fyrir 9 hundruðum í Ytra Súlunesi í Melasveit og 6 hundruð í Gullberastöðum af Finni Jónssyni fyrir 15 hundruð í Austara Miðfelli í Strandarhrepp.“
Jarðabréf þar sem Brynjólfur biskup seldi Finni Jónssyni 15 hundraða hlut í jörðinni Austara Miðfelli á Hvalfjarðarströnd. Í staðinn seldi Finnur Brynjólfi biskup 9 hundraða hlut í jörðinni Ytra Súlunesi í Melasveit og 6 hundruð í jörðinni Gullberastöðum í Lundarreykjadal. Dags. á Vatnsendagrund í Skorradal 6. júní 1661.
„Meðkenning Gísla Sigurðssonar uppá meðtekna 5 ríkisdali af hendi biskupsins vegna séra Þórðar í Hítardal 1661.“
Gísli Sigurðsson kvittar fyrir að Brynjólfur biskup hafi greitt sér 5 ríkisdali sem voru landskuld af 5 hundruðum í Skinney og 10 hundruðum í Kálfafelli í Hornafirði sem sr. Þórður Jónsson í Hítardal átti. Lofaði Gísli að afhenda sr. Þórði greiðsluna og senda Brynjólfi biskup til baka kvittun sr. Þórðar fyrir móttöku fjárins. Brynjólfur biskup fékk staðfestingu sr. Þórðar í hendur 13. júlí 1661. Dags. á Þingvöllum 30. júní 1661.
„Meðkenning Daða Jónssonar uppá 40 ríkisdali meðtekna af biskupinum vegna Péturs Þórðarsonar. Vide 176.“
Daði Jónsson staðfestir að hann hafi móttekið 40 ríkisdali frá Brynjólfi biskup til að færa Pétri Þórðarsyni á Innra Hólmi á Akranesi, vegna kaupa biskups á hálfri jörðinni Breið á Skaga. Í bréfinu er einnig kvittun Pétur Þórðarson fyrir móttöku þessara ríkisdala. Sjá bréf nr. 175 og 176. Dags. á Þingvöllum 1. júlí 1661. Staðfesting Péturs er dags. við Katanes 17. ágúst 1661.
„Handskrift Bjarna Eiríkssonar uppá 15 ríkisdali.“
Brevskriver : Bjarni Eiríksson
Bjarni Eiríksson kvittar fyrir að Brynjólfur biskup hafi lánað sér 15 ríkisdali sem hann lofar að endurgreiða fyrir sumarlok. Fyrir neðan kvittun Bjarna er staðfesting Brynjólfs biskup þess efnis að Bjarni hafi endurgreitt féð 7. október 1661. Dags. á Þingvöllum 2. júlí 1661 og í Skálholti 7. október 1661.
„Copia af bréfi séra Magnúsar Péturssonar biskupinum tilskrifuðu. Salutem et officia.“
Brevskriver : Magnús Pétursson
Bréf sem sr. Magnús Pétursson, prófastur í Skaftafellssýslu og sóknarprestur í Kirkjubæjarkirkju á Síðu, skrifaði Brynjólfi biskup. Í bréfinu samþykkir sr. Magnús að selja Brynjólfi biskup 30 hundruð í jörð sem biskup hafði áður falast eftir. Ekki kemur fram í bréfinu um hvaða jörð er að ræða. Einnig biður sr. Magnús Brynjólf biskup "að losa höfuð [sitt] úr helju" og afhenda Katrínu Erlendsdóttur 30 ríkisdali sem hann skuldaði henni. Einnig óskar hann eftir að biskup afhendi Birni Nikulássyni 12 ríkisdali, ef hann þeirra óskar "áður en hann siglir". Bað sr. Magnús að "þetta bærist ekki neitt út að svo komnu til alþýðunnar" og lofaði að greiða þessa fjármuni til baka. Jón Vigfússon á Stórólfshvoli á Rangárvöllum, sonur Katrínar Erlendsdóttur, færði biskupi bréfið frá sr. Magnúsi. Dags. 10. júní 1661. Afrit dags. í Skálholti 8. júlí 1661.
Ekkert bréf nr. 187.
„Meðkenning Jóns Vigfússonar á Hvoli uppá 30 ríkisdali meðtekna af biskupinum vegna séra Magnúsar Péturssonar.“
Brevskriver : Jón Vigfússon
Jón Vigfússon yngri frá Stórólfshvoli á Rangárvöllum kvittar fyrir að Brynjólfur biskup hafi afhent sér 30 ríkisdali. Þessa ríkisdali átti Jón að færa móður sinni, Katrínu Erlendsdóttur, að beiðni sr. Magnúsar Péturssonar sem hafði beðið Brynjólf biskup að greiða skuld sína við Katrínu. Sjá bréf nr. 186. Dags. í Skálholti 8. júlí 1661.
„Einar Jónsson á Núpsstað tjáir biskupinum sína nauðsyn um Núpsstaðar álögur.“
Einar Jónsson bóndi á Núpsstað kom til Skálholts og tjáði biskup að hann ætti erfitt með að standa undir kúgildaeign jarðarinnar vegna áralangs heyleysis, uppblásturs og grjótfalls. Nú voru á Núpsstað ellefu kúgildi sem hann taldi jörðina ekki bera. Gaf biskup Einari kost á að losa jörðina við fimm málnytukúgildi af þeim ellefu sem þar voru, en leyfisbréf konungs kvað á um að leyfilegt væri að leysa burt kúgildi við sérstakar aðstæður. Varð Einar þó að greiða lausnargjald fyrir þessi fimm kúgildi, eða eitt hundrað, sem hann samþykkti. Dags. í Skálholti 8. júlí 1661.
„Meðkenning Einars Jónssonar uppá 1 hundrað sem hann sé biskupinum um skyldugur.“
Einar Jónsson staðfestir að hann skuldi Brynjólfi biskup eitt hundrað, vegna 5 kúgilda fækkunar á jörðinni Núpsstað. Sjá bréf nr. 189. Fyrir neðan staðfestingu Einars kvittar Brynjólfur biskup fyrir að skuldin sé að fullu greidd 20. janúar 1664. Dags. í Skálholti 8. júlí 1661 og 20. janúar 1664.
„Vitnisburður Ragnheiðar Brynjólfsdóttur henni útgefinn af Marteini Rögnvaldssyni.“
Bréfið er prentað í bókinni Úr bréfabókum Brynjólfs Sveinssonar. Sjá Jón Helgason (útg.). Úr bréfabókum Brynjólfs Sveinssonar. Safn Fræðafélagsins um Ísland og Íslendinga XII, bls. 124. Kaupmannahöfn: Hið íslenzka fræðafélag, 1942.
Brevskriver : Marteinn Rögnvaldsson
Marteinn Rögnvaldsson skrifar vitnisburð um Ragnheiði Brynjólfsdóttur á Alþingi, að beiðni Brynjólfs biskups föður hennar, um dagfar hennar, hegðun og breytni. Svo virðist sem Marteinn hafi orðið uppvís að vafasömu umtali um Ragnheiði og var honum gert að lýsa yfir að á þeim tíma sem hann hafi þekkt Ragnheiði hafi hegðun hennar verið "sem dygðum prýddri, guðhræddri og ærugöfugri jómfrú" sæmir. Vottar Marteinn að hann hafi aldrei öðruvísi um hana talað "utanlands né innan, drukkinn né ódrukkinn ... svo framt sem minn heiður og æra skulu ósneidd vera". Vottar að vitnisburðinum staðfestu að Marteinn hafi gefið hann ótilneyddur og af fúsum vilja. Dags. á Þingvöllum 30. júní 1661. Afrit dags. á Þingvöllum 30. júní 1661.
„Vitnisburður biskupsins M. Brynjólfs Sveinssonar honum útgefinn af séra Sigurði Torfasyni 1661.“
Brevskriver : Sigurður Torfason
Sr. Sigurður Torfason dómkirkjuprestur skrifar meðmælabréf um Brynjólf Sveinsson biskup, að hans ósk, til að heyra sannleikann um sína hegðun og framkomu við meiri menn og minni. Í bréfinu er aðeins að finna lof sr. Sigurðar um mannkosti og gæsku Brynjólfs biskups, eiginkonu hans og barna þeirra, Ragnheiðar og Halldórs. Dags. í Skálholti 23. júní 1661.
„Meðkenning Odds Eyjólfssonar uppá meðtekinn kaleik með patínu af hálfu biskupsins Úlfhildi Jónsdóttur til láns.“
Oddur Eyjólfsson staðfestir að Brynjólfur biskup hafi afhent sér silfurkaleik, forgylltan með hvítri silfurpatínu, innan í kaleikshúsi úr rauðum pappír. Úlfhildur Jónsdóttir, prestekkja í Nesi á Seltjarnarnesi, hafði beðið Brynjólf biskup um að lána sér þennan kaleik og lofaði Oddur að afhenda hann óspjallaðan. Að öðrum kosti bar honum að greiða verð hans, sem var 30 ríkisdalir. Dags. í Skálholti 25. júlí 1661.
Bréfið er yfirstrikað í handritinu.
„Vígslubréf séra Daða Halldórssonar.“
Bréfið er prentað í bókinni Úr bréfabókum Brynjólfs Sveinssonar. Sjá Jón Helgason (útg.). Úr bréfabókum Brynjólfs Sveinssonar. Safn Fræðafélagsins um Ísland og Íslendinga XII, bls. 124-125. Kaupmannahöfn: Hið íslenzka fræðafélag, 1942.
Bréf Brynjólfs biskups til Halldórs Daðasonar, sóknarprests í Hruna, og sóknarmanna Hruna, Reykjadals og Tungufellskirkna. Í bréfinu tilkynnir biskup að Daði Halldórsson hafi verið vígður til aðstoðarprests hjá föður sínum, Halldóri Daðasyni í Hruna, að beiðni hans og sóknarmanna. Var Daði prestvígður í dómkirkjunni í Skálholti 28. júlí 1661. Dags. í Skálholti 28. júlí 1661.
Bréfið er yfirstrikað í handritinu.
„Grein úr sendibréfi séra Árna Halldórssyni tilskrifuðu frá Setbergi, anno 1661 þann 11. júlí, með undirskrifuðu nafni séra Þorsteins Björnssonar.“
Brevskriver : Þorsteinn Björnsson
Modtager : Árni Halldórsson
Bréf sr. Þorsteins Björnssonar fyrrverandi sóknarprests á Útskálum til sr. Árna Halldórssonar. Í bréfinu vænir sr. Þorsteinn eftirmann sinn á Útskálum, sr. Þorleif Clausson, um þjófnað og undirferli. Sjá bréf nr. 197. Dags. að Setbergi 11. júlí 1661. Afrit dags. í Skálholti 31. júlí 1661.
„Forsvar séra Þorleifs uppá þetta bréf.“
Sr. Þorleifur Clausson kemur til Skálholts og svarar fyrir þær ásakanir sem sr. Þorsteinn Björnsson hafði í frammi gegn honum. Sjá bréf nr. 196. Brynjólfur biskup taldi þó að bréf sr. Þorsteins hefði ekkert lagalegt gildi vegna óskýrrar og oft ólæsilegrar skriftar bréfsins, illa fram settra sakargifta, auk þess sem hluta af undirskrift sr. Þorsteins vantaði í bréfið. Sýndist biskupi að til að hreinsa sína æru og heiður væri hentugast að sr. Þorleifur myndi sverja þess eið að hann væri ekki sekur um þau brot sem sr. Þorsteinn bar á hann og sór hann eiðinn samstundis fyrir biskupi og eiðsvottum. Á eftir fylgir eiður sr. Þorleifs og eiður þriggja eiðsvotta. Sjá bréf nr. 198 og 199. Dags. í Skálholti 31. júlí 1661.
„Eiður séra Þorleifs Claussonar.“
Brevskriver : Þorleifur Klausson
Eiður sr. Þorleifs Claussonar. Sjá bréf nr. 196 og 197. Dags. í Skálholti 31. júlí 1661.
„Grein úr bréfi Ólafs á Ásbrandsstöðum um fisk og smjör, saman sett í hús biskupsins á Ásbrandsstöðum.“
Ólafur Jónsson á Ásbrandsstöðum í Vopnafirði sendir Brynjólfi biskup greinargerð um hve mikið af meðteknu smjöri og fiski sé komið í hús biskupsins á Ásbrandsstöðum. Dags. á Ásbrandsstöðum í Vopnafirði sunnudaginn fyrir uppstigningardag 1661. Afrit dags. í Skálholti 3. ágúst 1661.
„Kaupmálabréf séra Þorleifs Claussonar og Sigríðar Halldórsdóttur. Í nafni heilagrar þrenningar.“
Kaupmálabréf hjónaefnanna sr. Þorleifs Claussonar, prests á Útskálum, og Sigríðar Halldórsdóttur, dóttur sr. Halldórs Daðasonar prests í Hruna, upplesið og staðfest í viðurvist foreldra þeirra beggja, Brynjólfs biskups og fimm trúlofunarvotta. Dags. að Hruna í Ytri Hrepp 5. ágúst 1661.
Ekkert bréf nr. 202.
„Umskipti biskupsins við Helga Ss. á Brú á hans smjöri syðra og öðrum gagnlegum peningum hér.“
Brynjólfur biskup kaupir ellefu vættir smjörs af Helga Sveinssyni á Brú, en þetta smjör eignaðist Helgi í sakeyri hjá Torfa Erlendssyni sýslumanni í Árnesþingi. Dags. í Skálholti 11. ágúst 1661 og 25. maí 1662.
„Reikningur biskupsins við Pétur Þórðarson og qvittun Péturs um andvirði hálfs Breiðarparts.“
Reikningsuppgjör Brynjólfs biskups við Pétur Þórðarson vegna kaupa biskups á 5 hundraða hlut í jörðinni Breið í Skaga á Akranesi. Sjá bréf nr. 175 og 176. Nú afhenti biskup Pétri sjö ríkisdali sem voru eftir ógreiddir af kaupverði jarðarinnar. Dags. við Katanes á Hvalfjarðarströnd 17. ágúst 1661.
„Kaupbréf biskupsins fyrir 20 hundruðum í Kalastöðum af Þórarni Illugasyni fyrir Innsta Vog á Akranesi 24 hundruð.“
Jarðabréf þar sem Þórarinn Illugason, með samþykki Þorbjargar Gísladóttur konu sinnar, seldi Brynjólfi biskup þriðjungshlut í jörðinni Kalastöðum á Hvalfjarðarströnd, 20 hundruð að dýrleika. Auk þess fékk biskup til umráða þriðjung úr því landi sem kirkjan á Kalastöðum átti í Svínadal. Á móti seldi Brynjólfur biskup þeim hjónum alla jörðina Innsta Vog á Akranesi, 24 hundruð að dýrleika. Dags. á Hvítárvöllum í Andakýl 19. ágúst 1661.
„Staðfesting biskupsins Þórarni Illugasyni útgefin uppá Hvítárvelli.“
Í bréfinu veitir Brynjólfur biskup Þórarni Illugasyni byggingarumráð á dómkirkjujörðinni Hvítárvöllum í Andakýl, með öllum þeim réttindum og skyldum sem leiguliði hefur á jörðum dómkirkjunnar í Skálholti. Dags. á Hvítárvöllum í Andakýl 19. ágúst 1661.
„Commandatia Gísla Sigurðssonar til Kaup Acad.“
Meðmælabréf Brynjólfs biskups til Kaupmannahafnarháskóla fyrir Gísla Sigurðsson ráðsmann í Skálholti. Bréfið er á latínu. Dags. 20. ágúst 1661.
„Kaupbréf biskupsins fyrir 5 hundruðum í Skinney í Hornafirði af séra Þórði Jónssyni fyrir 6 hundruð í Gullberastöðum eða 6 hundruð í Kyrnastöðum fyrir norðan.“
Jarðabréf þar sem sr. Þórður Jónsson seldi Brynjólfi biskup fjórðungshlut í jörðinni Skinney í Hornafirði, 5 hundruð að dýrleika. Í staðinn lofaði Brynjólfur biskup sr. Þórði 6 hundraða hlut í jörðinni Kýrunnarstöðum (Kyrnastöðum), ef biskup yrði eigandi þess jarðarhlutar, sem hann vonaðist eftir. Ef það skyldi bregðast þá myndi sr. Þórður eignast 6 hundraða hlut í jörðinni Gullberastöðum í Lundarreykjadal. Dags. í Hítardal 28. ágúst 1661.
„Kaupbréf biskupsins fyrir 15 hundruðum í Þingnesi og hálfum Stálpastöðum 4 hundruð í Skorradal af séra Sigurði Oddssyni fyrir hálfa Höfn 20 hundruð í Melasveit.“
Jarðabréf þar sem Brynjólfur biskup seldi sr. Sigurði Oddssyni hálfa jörðina Höfn í Melasveit, 20 hundruð að dýrleika. Á móti seldi sr. Sigurður Brynjólfi biskup fjórðungshlut í jörðinni Þingnesi í Bæjarsveit, 15 hundruð að dýrleika, og hálfa jörðina Stálpastaði í Skorradal, 4 hundruð að dýrleika. Dags. að Stafholti 2. september 1661.
„Samþykki Kristínar Magnúsdóttur í Bæ uppá kaup biskupsins fyrir 5 hundruð í Lambhúsum í Skaga af Nikulási Einarssyni hennar ektamann fyrir Beitistaði 12 hundruð.“
Í bréfinu óskar Brynjólfur biskup eftir samþykki Kristínar Magnúsdóttur vegna kaupa biskups á hlut hennar í jörðinni Lambhúsum í Skaga á Akranesi fyrir jörðina Beitistaði í Leirársveit. Jarðabréf vegna kaupanna var gert 16. júní 1661 á milli Brynjólfs biskups og eiginmanns Kristínar, Nikulásar Einarssonar. Sjá bréf nr. 179. Dags. að Bæ í Borgarfirði 3. september 1661.
„Veðlýsing á hálfum Stálpastöðum í Skorradal og samþykki Jóns Ásbjarnarsonar þar uppá.“
Brynjólfur biskup tilkynnir Jóni Ásbjarnarsyni að hann sé nú orðinn eigandi helmingshlutar í jörðinni Stálpastöðum í Skorradal. Jón hafði áður veitt sr. Sigurði Oddssyni forkaupsrétt á sínum helmingshlut í jörðinni og nú óskaði biskup eftir vilyrði hans um að selja sér fyrstum manna þennan jarðarhlut, ef hann yrði falur. Þetta samþykktu bæði Jón og eiginkona hans, Ragnhildur Hróbjartsdóttir, en hún var eigandi þessa helmingshlutar í Stálpastöðum. Sjá bréf nr. 209. Dags. á Vatnsendagrund í Skorradal 4. september 1661.
„Kaupbréf biskupsins fyrir 20 hundruðum í Kalastöðum af séra Einari Illugasyni fyrir 20 hundruð í Þingnesi í Bæjarsveit og óánefndum 10 hundraða part. Item samþykki hans kvinnu þar uppá.“
Jarðabréf þar sem Brynjólfur biskup seldi sr. Einari Illugasyni, prófasti í Kjalarnesþingi, þriðjungshlut í jörðinni Þingnesi í Borgarfirði, 20 hundruð að dýrleika. Að auki ónefndan 10 hundraða jarðarpart í Kjós eða Þverárþingi. Á móti seldi sr. Einar Brynjólfi biskup þriðjungshlut í jörðinni Kalastöðum á Hvalfjarðarströnd, 20 hundruð að dýrleika, með samþykki konu sinnar, Guðríðar Einarsdóttur. Dags. að Vindási í Kjós 11. september 1661.
„Samþykki Guðrúnar Einarsdóttur uppá kaup biskupsins á 11 aurum og tveim hlutum álnar í Gröf í Grímsnesi.“
Í bréfinu samþykkir Guðrún Einarsdóttir sölu á hlut sínum í jörðinni Gröf í Grímsnesi til Brynjólfs biskups en jarðabréf þess efnis var dagsett 3. júní 1661. Sjá bréf nr. 160. Dags. í Miðdal í Laugardal 15. september 1661. Afrit dags. í Skálholti 25. september 1661.
„Anno 1661, 1. oktobris. Reikningur Jóns Vilhjálmssonar í Fjalli.“
Jón Vilhjálmsson skilar Brynjólfi biskup reikningi af Fjallsbúi. Dags. í Skálholti 1. október 1661.
„Vitnisburður um Syðri Víkur landamerki í Vopnafirði.“
Vitnisburðir þriggja manna, Eiríks Kolbeinssonar, Þorljóts Stullasonar og Magna Gíslasonar um landamerki jarðarinnar Syðri Víkur í Vopnafirði. Allir voru þeir búsettir í Vopnafirði til fjölda ára og voru vel staðkunnugir. Vitnisburðir Eiríks og Magna voru dags. á Refstað í Vopnafirði miðvikudaginn fyrir Þorláksmessu 1643. Vitnisburður Þorljóts dags. á Eyvindarstöðum í Vopnafirði 1643. Afrit dags. í Skálholti 1661.
„Vitnisburður um Ytra Nýps land.“
Vitnisburður Jóns Rögnvaldssonar um landamerki jarðarinnar Ytri Nýps í Vopnafirði. Dags. á Ytra Nýpi 6. maí 1637. Afrit dags. í Skálholti 1661.
„Skikkun erfingja sálugu Halldóru Jónsdóttur eldri eftir hana framfarna 1661.“
Skipting á eftirlátnum eigum Halldóru Jónsdóttur, tengdamóður Brynjólfs biskups, gerð í Skálholti í viðurvist erfingja hennar, Brynjólfs biskups, sr. Torfa Jónssonar og Guðmundar Torfasonar. Aðrir erfingjar hennar, sem ekki voru viðstaddir, voru þeir Benedikt Halldórsson, Hallgrímur Halldórsson, sr. Páll Björnsson vegna Helgu og Vigfús Jónsson vegna Guðrúnar Halldórsdóttur. Í bréfinu er að finna nákvæma lýsingu á munum úr dánarbúi Halldóru, meðal annars fatnað hennar, skart og skrautmuni. Ragnheiður Brynjólfsdóttir, dótturdóttir Halldóru, fékk í sinn hlut "sex pör fornar víravirkis spennur sem átt hafði Guðrún heitin Árnadóttir, móðir sálugu Halldóru" en Ragnheiður hélt um hönd Halldóru í andlátinu og bjó um lík hennar. Dags. í Skálholti 6. október 1661.
„Aðskiljanlegir gjörningar um arfaskipti Jóns Narfasonar hlýðandi uppá Gröf í Grímsnesi í Mosfellskirkjusókn.“
Í þessu bréfi og næstu sjö bréfum, nr. 218-225, er fjallað um erfðamál vegna jarðarinnar Grafar í Grímsnesi. Í þessu bréfi kemur fram að Jón Narfason erfði jörðina Gröf eftir föður sinn, Narfa Ormsson. Dags. í Vík á Seltjarnarnesi 5. febrúar 1614. Afrit dags. í Skálholti 9. október 1661.
„Án titils.“
Í bréfinu tilkynnir Jón Narfason að hann gefi syni sínum, Einari Jónssyni, jörðina Gröf í Grímsnesi í próventugjöf. Gjöfinni fylgdi það skilyrði að Jón og kona hans hefðu búsetu þar á meðan þau lifðu. Dags. að Borg í Grímsnesi 6. júní 1629. Afrit dags. í Skálholti 9. október 1661.
„Án titils.“
Einar Jónsson biður föður sinn, Jón Narfason, að gera grein fyrir hvernig hann hefur skipt fjármunum sínum á milli barna sinna og í bréfinu er að finna skýrslu Jóns um öll þessi skipti. Bréfið er skrifað árið 1629. Bréfið er ódags. Afrit dags. í Skálholti 9. október 1661.
„Án titils.“
Jón Narfason samþykkir að sonur hans, Einar Jónsson, fái 2 hundruð í arf eftir ömmu sína, móður Jóns. Bréfið er ódags. Afrit dags. í Skálholti 9. október 1661.
„Án titils.“
Í bréfinu lýsir Jón Narfason yfir að hann eigi enga peninga, hvorki kvika né dauða, og ekki heldur kona hans, Guðrún Oddleifsdóttir. Hann hafi einn hest til umráða en sá hestur sé eign sonar hans, Einars. Sama gildi um jörðina Gröf, hún sé eign Einars og hans erfingja. Svo virðist sem tengdasynir Jóns hafi reynt að komast yfir frekari fjármuni frá honum og Einari syni hans, en Jón lýsti yfir að dætur hans hafi þegar fengið greitt það sem þeim bar og ekki þýði að reyna að sækja frekari fjármuni til sín eða konu sinnar. Dags. 6. ágúst 1635. Afrit dags. í Skálholti 9. október 1661.
„Án titils.“
Yfirlýsing Jóns Ormssonar um að hann hafi verið viðstaddur þann 6. ágúst 1635 þegar Jón Narfason gaf syni sínum, Einari Jónssyni, jörðina Gröf í Grímsnesi. Jón hafði áður gefið syni sínum jörðina í próventugjöf, sjá bréf nr. 219. Dags. að Gröf í Grímsnesi 6. ágúst 1635. Afrit dags. í Skálholti 9. október 1661.
„Án titils.“
Jón Narfason gerir grein fyrir hvernig heimanfylgju konu sinnar, sem nú var látin, var skipt á milli barna þeirra. Dætur þeirra, Guðrún og Ingibjörg, fengu hvor í sinn hlut 3 hundruð og 15 aura en sonur þeirra, Einar, fékk í sinn hlut 8 hundruð. Þessi yfirlýsing Jóns var lesin upp á Mosfelli 25. desember 1636 að viðstöddum vottum sem skrifuðu undir bréfið. Dags. 28. nóvember 1636. Afrit dags. í Skálholti 9. október 1661.
„Án titils.“
Yfirlýsing hjónanna Einars Jónssonar og Guðrúnar Jónsdóttur um að þau hefðu helmingaskipti á öllu fengnu og ófengnu fé, föstu og lausu og engu undanteknu. Þessi gjörningur fór fram á Stóra Mosfelli í Grímsnesi 1636. Bréfið er ódags. Afrit dags. í Skálholti 9. október 1661.
„Meðkenning séra Þorkels Arngrímssonar uppá tíu ríkisdali meðtekna af biskupinum til geymslu vegna Péturs Þórðarsonar á Hólmi.“
Í bréfinu tilkynnir sr. Þorkell Arngrímsson að hann hafi tekið við 10 ríkisdölum frá Illuga Árnasyni. Þessa ríkisdali hafði Brynjólfur biskup beðið Illuga að færa Pétri Þórðarsyni á Innra Hólmi á Akranesi, en þar sem Pétur var ekki heima við þá tók sr. Þorkell við peningunum til geymslu. Dags. að Görðum á Akranesi 10. október 1661. Afrit dags. í Skálholti 30. október 1661.
Bréfið er yfirstrikað í handritinu.
„Meester Brynolfer Bishop a Schaulholdt.“
Reikningur Lauritz Thiloffssonar kaupmanns í Hvalfirði sendur Brynjólfi biskup. Reikningurinn er í frumriti. Bréfið er ódags.
Blað 170v er autt.
„Þetta eftirskrifað hefur Páll Gíslason meðtekið af biskupinum M. Brynjólfi Sveinssyni uppí þau 24 hundruð sem biskupinn honum lofaði uppí andvirði hálfs Brúsholts eftir eigin meðkenningu Páls Gíslasonar. Vide supra doc. 177.“
Yfirlit yfir greiðslur Brynjólfs biskups til Páls Gíslasonar vegna kaupa biskups á helmingshlut í jörðinni Brúsholti í Flókadal. Sjá bréf nr. 174 og 177. Bréfið er ódags. Afrit dags. í Skálholti 9. október 1661.
„Kaupbréf biskupsins fyrir 6 hundruðum í Þorláksstöðum í Kjós af Oddi Eyjólfssyni fyrir sig og sína bræður Jón yngra og Odd Eyjólfssyni fyrir lausafé 3 hundruð fyrir hvort jarðar hundrað.“
Jarðabréf þar sem Oddur Eyjólfsson eldri, í umboði bróður síns Jóns Eyjólfssonar yngri, seldi Brynjólfi biskup 2 hundraða hlut í jörðinni Þorláksstöðum í Kjós. Fyrir þennan jarðarhlut greiddi biskup sex hundruð í þeim aurum sem þeim um semdist og væru Jóni hentugastir til uppihalds á meðan hann væri utanlands. Í bréfinu keypti Brynjólfur biskup einnig 4 hundraða hlut í sömu jörð, en þennan hlut áttu bræðurnir Oddur Eyjólfsson eldri og Oddur Eyjólfsson yngri. Fyrir þennan hlut greiddi biskup þeim bræðrum alls 12 hundruð í góðum og gagnlegum aurum, helmingur þess yrði Oddi yngra til uppihalds í fjögurra ára skólavist við Skálholtsskóla. Jarðasölunni fylgdi það skilyrði að móðir þeirra bræðra hefði áfram ábýli á jörðinni Þorláksstöðum. Dags. í Skálholti 10. október 1661.
„Umboðsgjöf Jóns yngra Eyjólfssonar síns bróður Oddi Eyjólfssyni eldra til að selja biskupinum sinn hluta í Þorláksstöðum í Kjós 2 hundruð fyrir lausafé.“
Jón Eyjólfsson yngri veitir bróður sínum, Oddi Eyjólfssyni eldri, umboð til að selja Brynjólfi biskup 2 hundraða hlut sinn í jörðinni Þorláksstöðum í Kjós. Dags. á Hvalfjarðareyri 16. ágúst 1661.
„Inntak úr sendibréfi Sigurðar Jónssonar á Egilstöðum í austfjörðum um Jökulsá og Aragerði.“
Bréf Sigurðar Jónssonar á Egilsstöðum til Brynjólfs biskups. Í bréfinu samþykkir hann bón biskups um að skipta á jörðunum Jökulsá á Borgarfirði eystri, 6 hundruð að dýrleika, og Aragerði á Fáskrúðsfirði, 2 hundruð að dýrleika, en Sigurður var eigandi jarðarinnar Jökulsár. Setti hann það skilyrði að þeir skiptu á 2 hundruðum í Jökulsá fyrir 2 hundruð í Aragerði. Þau fjögur hundruð sem eftir stóðu í Jökulsá fengi Brynjólfur biskup til eignar ef hann tæki Gísla, son Sigurðar, til skólavistar í Skálholtsskóla um óákveðinn tíma, eða þar til hann hefði lært til prests. Sendi Sigurður strax son sinn til Skálholts í þeirri von að biskup samþykkti þessi skilyrði, sem hann gerði, og afhenti Gísli þetta bréf föður síns þar. Dags. á Egilsstöðum 16. september 1661. Afrit dags. í Skálholti 12. október 1661.
„Meðkenning biskupsins uppá 8 ríkisdali meðtekna af Eigli Guðmundssyni vegna séra Jóns í Bjarnanesi 1661.“
Brynjólfur biskup kvittar fyrir að hann hafi meðtekið sjö og hálfan ríkisdal í afgjöld af jörðinni Uppsölum í Hornafirði frá sr. Jóni Bjarnasyni fyrir árin 1659-1661. Dags. í Skálholti 13. október 1661.
„Meðkenning biskupsins uppá 5 ríkisdali meðtekna af Ólafi í Vík í Mýrdal vegna Salamons í Hestgerði 1661.“
Brynjólfur biskup kvittar fyrir að hann hafi meðtekið afgjöld fyrir árin 1659 til 1661 frá Salamoni í Hestgerði. Alls greiddi Salamon 11 ríkisdali í afgjöld af jörðinni. Dags. í Skálholti 13. október 1661.
„Kaup biskupsins á hálfum teinæring af Árna Pálssyni fyrir 8 ríkisdali.“
Árni Pálsson lögréttumaður í Þorlákshöfn seldi Brynjólfi biskup ársgamlan hálfan teinæring sem metinn var á 4 hundruð. Greiddi biskup Árna 8 ríkisdali, 12 fjórðunga smjörs og eitt hundrað í búfé sem skyldi afhendast um næstu fardaga. Dags. í Skálholti 14. október 1661.
„Afhending biskupsins á byggingarráðum yfir Gröf í Grímsnesi A Þ aftur.“
Reikningur Brynjólfs biskups við Árna Pálsson lögréttumann í Þorlákshöfn vegna byggingarumráða á jörðunum Gröf í Grímsnesi og Hvammi í Skorradal, landskuld af þessum jörðum og kúgildaleigur. Bréfið er ódags.
Blað 175v er autt.
„Meining Vigfúsa Gíslasonar um sjálfræðis hjónabönd.“
Brevskriver : Vigfús Gíslason
Bréf Vigfúsar Gíslasonar sýslumanns á Stórólfshvoli til sr. Jóns Jónssonar. Þar er að finna ritgerð Vigfúsar um hjónabönd. Ritgerðin er að mestu leyti skrifuð á latínu. Bréfið er ódags.
„Reikningur biskupsins við Erlend Þorsteinsson 1661. Vide supra fol. 159.“
Reikningur Brynjólfs biskups við Erlend Þorsteinsson smið vegna vinnu hans á Vatnsendagrund frá 28. maí 1661. Fékk Erlendur nú greidd 6 hundruð og 35 álnir sem voru afhent í smjöri, járni, ærgildum og katli. Einnig greiddi Brynjólfur biskup reikning Erlendar við Lauritz Thiloffsson kaupmann í Hvalfirði. Sjá bréf nr. 159. Dags. í Skálholti 17. október 1661.
„Tilsögn biskupsins M. Brynjólfs Sveinssonar á Norðurfirði í Trékyllisvík sex hundruðum Þorvarði Magnússyni til eignar Ormi Vigfússyni uppí 11 hundruð í Stóra Steinsvaði í austfjörðum.“
Brynjólfur biskup afsalar sér 5 hundraða hlut í jörðinni Norðurfirði í Trékyllisvík til Orms Vigfússonar. Dags. í Skálholti 18. október 1661.
„Copium af bréfi biskupsins Þorvarði Magnússyni tilskrifuðu um sömu afsölun Norðurfjarðar í Trékyllisvík.“
Brynjólfur biskup sendir Þorvarði Magnússyni bréflega afsölun sína á jörðinni Norðurfirði í Trékyllisvík Ormi Vigfússyni og hans erfingjum til eignar. Bréfið er ódags.
„Útskrift af byggingarbréfi Guðmundar Gíslasonar fyrir jörðinni Hof í Holtamannahrepp, útgefið af Magnúsi Þorsteinssyni.“
Magnús Þorsteinsson, umboðsmaður Brynjólfs biskups í Rangárvallasýslu, veitir Guðmundi Gíslasyni dómkirkjujörðina Hof í Holtamannahreppi til ábýlis. Í bréfinu er gerð grein fyrir öllum skilmálum byggingarbréfsins. Dags. að Ossabæ í Eystri Landeyjum 30. janúar 1661. Afrit dags. í Skálholti 24. október 1661.
„Án titils.“
Guðmundur Gíslason, sem tekinn var við ábýli á dómkirkjujörðinni Hofi í Holtamannahreppi, lýsir yfir að hann segi upp leigusamningi sínum á jörðinni Ossabæ í Eystri Landeyjum frá og með næstu fardögum. Dags. að Ossabæ í Eystri Landeyjum 30. janúar 1661. Afrit dags. í Skálholti 24. október 1661.
„Kaupbréf biskupsins fyrir 20 hundruðum í jörðinni Auðólfstöðum norður í Langadal og Holtastaða kirkjusókn fyrir lausafé 1661.“
Jarðabréf þar sem Magnús Þorsteinsson seldi Brynjólfi biskup 20 hundraða hlut í jörðinni Auðólfsstöðum í Langadal. Fyrir þennan jarðarhlut fékk Magnús til eignar ónefndan 10 hundraða jarðarhlut. Hin 10 hundruðin sem eftir stóðu fékk Magnús biskupinum til eignar með því skilyrði að hann taki syni sína tvo, Jón og Einar, til skólavistar í Skálholtsskóla. Skyldu þessi 10 hundruð vera þeim til framfæris og uppihalds meðan á skólavist stæði en þeir hófu báðir nám við skólann haustið 1660. Dags. í Skálholti 25. október 1661.
„Kaup biskupsins á 5 innistæðukúgildum með Auðólfstöðum af Magnúsi Þorsteinssyni fyrir 20 ríkisdali.“
Brynjólfur biskup kaupir 5 innistæðukúgildi af Magnúsi Þorsteinssyni fyrir 20 ríkisdali en þessi kúgildi fylgdu með jörðinni Auðólfsstöðum í Langadal. Sjá bréf nr. 241. Dags. í Skálholti 28. október 1661.
„Afsölun biskupsins M. Brynjólfs Sveinssonar á 6 hundruðum í Gullberastöðum fyrir 5 hundruð í Skinney í Hornafirði séra Þórði Jónssyni í Hítardal til handa.“
Brynjólfur biskup afhendir sr. Þórði Jónssyni til eignar 6 hundraða hlut í jörðinni Gullberastöðum í Lundarreykjadal fyrir 5 hundraða hlut í jörðinni Skinney í Hornafirði, samkvæmt kaupbréfi þeirra á milli sem gert var þann 28. ágúst 1661. Sjá bréf nr. 208. Dags. í Skálholti 26. október 1661.
Á blaði 186r-187r er bréf nr. 245, en þar er að auki að finna yfirlýsingu Magnúsar Kortssonar frá 12. maí 1662, sem er ekki að finna í bréfi nr. 245 hér á eftir. Bréfið er í brotinu 4to. og er bundið inn í bókina.
Blað 187v er autt.
„Heimildar handsölunar gjörningur Magnúsar Þorsteinssonar á Öðulstaða 10 hundraða andvirði í fastaeign biskupinum M. Brynjólfi Sveinssyni til handa.“
Brevskriver : Magnús Kortsson
Yfirlýsing Magnúsar Þorsteinssonar, sýslumanns og umboðsmanns Brynjólfs biskups í Rangárvallasýslu, þess efnis að hann hafi gert full skil á biskupstíundum úr Rangárvallasýslu. Einnig selur hann Brynjólfi biskup 10 hundraða hlut í jörðinni Öðulstöðum fyrir annan 10 hundraða jarðarpart. Dags. í Skálholti 26. október 1661. Afrit dags. í Skálholti 30. október 1661.
Bréfinu fylgir yfirlýsing frá Magnúsi Kortssyni lögréttumanni sem skrifuð var 12. maí 1662. Magnús Þorsteinsson var nú látinn og Magnús Kortsson, sem var tengdasonur hans, lýsir yfir að hann samþykki sölu á jörðinni Öðulstöðum til Brynjólfs biskups, fyrir hönd konu sinnar Þuríðar Magnúsdóttur og þeirra erfingja. Dags. í Skálholti 12. maí 1662.
„Kvittun biskupsins M. Brynjólfs Sveinssonar og Magnúsar Þorsteinssonar um Skammbeinstaða og tíundarumboð í Rangárþingi anno 1661, 28. oktobris.“
Brynjólfur biskup lýsir yfir að Magnús Þorsteinsson hafi gert full reikningsskil af Skammbeinstaðaumboði fyrir síðastliðið ár og biskupstíundum sem gjaldast áttu vorið 1661. Veitir biskup Magnúsi áframhaldandi umboð sitt yfir Skammbeinstaðaumboði og biskupstíundaumboði í Rangárvallasýslu. Dags. í Skálholti 28. október 1661.
„1622. Vitnisburður um Skálaness landamerki í Vopnafirði, Þórðar Jónssonar.“
Þórður Jónsson gefur vitnisburð um landamerki jarðarinnar Skálaness í Vopnafirði, að beiðni Odds Einarssonar biskups í Skálholti. Dags. í Krossavík í Vopnafirði 1. ágúst 1622. Afrit dags. í Skálholti 9. október 1661.
„Vitnisburður um landamerki Torfastaða í Vopnafirði.“
Björn Jónsson gefur vitnisburð um landamerki jarðarinnar Torfastaða í Vopnafirði. Dags. í Skálholti 27. júní 1623. Afrit dags. í Skálholti 9. október 1661.
Á eftir kemur ónúmerað bréf, skrifað inn í eyðu í bókinni. Titill bréfsins er: Meðkenning séra Magnúsar Péturssonar uppá tvö ásauðarkúgildi í Skaftártungu tilsögð af Bjarna Eiríkssyni biskupsins vegna. Dags. að Kirkjubæ á síðu 27. apríl 1662. Afrit dags. í Skálholti 7. maí 1662.
„Eignarskiptabréf á 20 hundruðum í Auðólfstöðum í Langadal norður milli Teits Björnssonar og Jóns Einarssonar, eftir höfuðbréfinu innsigluðu hér inn rétt útskrifað.“
Afrit gert eftir frumriti eignaskiptabréfs með fjórum hangandi innsiglum. Í bréfinu er eignaskiptasamningur á milli Teits Björnssonar og Jóns Einarssonar þar sem þeir skipta jörðinni Auðólfsstöðum í Langadal sín á milli, en þeir áttu báðir sinn hvorn 20 hundraða hlutinn í jörðinni. Dags. á Auðólfsstöðum 8. maí 1605. Afrit dags. í Skálholti 30. október 1661.
„Meðkenning Hjalta Jónssonar í austfjörðum uppá afgjöld meðtekin af jörðum Bjarna Eiríkssonar fyrir austan, til umskipta millum biskupsins og hans anno 1661, 14. oktobris.“
Brevskriver : Hjalti Jónsson
Hjalti Jónsson, umboðsmaður jarða Brynjólfs biskups á Austfjörðum, kvittar fyrir að hann hafi meðtekið afgjöld af landsetum Bjarna Eiríkssonar á Austfjörðum. Dags. að Meðalnesi 14. október 1661. Afrit dags. í Skálholti 22. nóvember 1661.
„Útskrift af bréfi Halldórs Brynjólfssonar Pétri Bjarnasyni tilskrifuðu.“
Brevskriver : Halldór Brynjólfsson
Halldór Brynjólfsson tilkynnir Pétri Bjarnasyni eldri að hann hafi tekið við léni fjögurra konungsjarða sem voru áður lénsjarðir Péturs. Þetta voru jarðirnar Hestgerði, Uppsalir, Kross og Brimnes. Í bréfinu segir Halldór að kúgildi á jörðunum séu færri en veitingarbréf hans segi til um og biður hann Pétur "vinsamlega og alvarlega" að sjá til þess að kúgildaeign jarðanna verði í samræmi við veitingarbréfið ekki síðar en um næstu fardaga. Halldór skrifaði einnig Hjalta Jónssyni, umboðsmanni Brynjólfs biskups á Austfjörðum, þar sem hann krafðist þess að Pétur kæmi kúgildaeign jarðanna í samt lag. Sjá bréf nr. 113-114, 119 og 252. Dags. í Skálholti 16. nóvember 1661. Afrit dags. í Skálholti 16. nóvember 1661.
„Útskrift af kröfu Halldórs Brynjólfssonar við Pétur Bjarnason sendri Hjalta Jónssyni.“
Brevskriver : Halldór Brynjólfsson
Modtager : Hjalti Jónsson
Bréf Halldórs Brynjólfssonar sent Hjalta Jónssyni, umboðsmanni jarða Brynjólfs biskups á Austfjörðum. Í bréfinu krafðist Halldór þess að Pétur Bjarnason eldri afhenti öll þau kúgildi sem fylgja áttu konungsjörðunum Hestgerði og Uppsölum í Hornafirði, Krossi í Mjóafirði og Brimnesi á Seyðisfirði. Gaf hann Pétri frest til næstkomandi fardaga til að koma kúgildaeign jarðanna í samt lag, að öðrum kosti yrði Halldór að beita hann sektargreiðslum. Sjá bréf nr. 251. Bréfið er ódags. Afrit dags. í Skálholti 16. nóvember 1661.
„Útskrift af umboðsbréfi Halldórs Brynjólfssonar gefnu Hjalta Jónssyni.“
Brevskriver : Halldór Brynjólfsson
Modtager : Hjalti Jónsson
Í bréfinu veitir Halldór Brynjólfsson Hjalta Jónssyni umboð sitt til að sækja, krefja, heimta og meðtaka þau kúgildi sem fylgja áttu lénsjörðum hans sem Pétur Bjarnason eldri hafði áður sem lén. Þetta voru konungsjarðirnar Hestgerði og Uppsalir í Hornafirði, Kross í Mjóafirði og Brimnes á Seyðisfirði. Pétur hefði átt að afhenda Halldóri jarðirnar með fullri kúgildaeign um síðustu fardaga, sumarið 1661. Halldór veitti Hjalta einnig umboð sitt til að sækja Pétur til laga og beita hann sektargreiðslum ef þörf krefði. Skyldi Hjalti nú, í votta viðurvist, lesa eða láta lesa kröfubréf Halldórs yfir Pétri þrisvar sinnum og senda Halldóri staðfestingu í hvert sinn. Sjá bréf nr. 113-114, 119 og 251-252. Dags. í Skálholti 16. nóvember 1661. Afrit dags. í Skálholti 16. nóvember 1661.
„Sendibréf Sölva Gunnlaugssonar biskupinum tilskrifuðu með Katli Eiríkssyni anno 1661, 15. novembris um Þorvaldsstaði á Ströndum austur.“
Sendibréf Sölva Gunnlaugssonar til Brynjólfs biskups. Hjalti Jónsson hafði, fyrir hönd biskups, falast eftir kaupum á jörð Sölva, Þorvaldsstöðum, en Sölvi hafði erft jörðina eftir föður sinn vorið 1661. Í staðinn bauð biskup Sölva hluta af jörðinni Skjöldólfsstöðum og hálfa jörðina Hjarðarhaga. Sölvi segir í bréfinu að hann geti ekki gengið að þessum jarðaskiptum þar sem þessir tveir jarðarhlutar séu mun verri kostur en Þorvaldsstaðir. Sölvi segist tilbúinn að selja biskupi Þorvaldsstaði fyrir allan Hjarðarhaga, sem var 9 hundruð að dýrleika, auk Skjöldólfsstaðapartsins, sem reiknaðist 5 hundruð að dýrleika. Sölvi segist þó ógjarnan vilja selja jörð sína og verði hún engum öðrum föl nema Brynjólfi biskup. Dags. 16. september 1661. Afrit dags. í Skálholti 17. nóvember 1661.
„Kaupbréf biskupsins fyrir 5 hundruðum í Írafelli í Kjós fyrir 5 hundruð og 5 aura í Efstabæ í Skorradal af Oddi Eiríkssyni.“
Jarðabréf þar sem Brynjólfur biskup seldi Oddi Eiríkssyni tæpan þriðjungshlut í jörðinni Efstabæ í Skorradal, 5 hundruð og fimm aura að dýrleika. Á móti seldi Oddur Brynjólfi biskup fjórðungshlut í jörðinni Írafelli í Kjós, 5 hundruð að dýrleika. Dags. í Skálholti 26. nóvember 1661.
„Tíundareikningur Jóns Ásmundssonar af Árnessýslu biskupstíundum sem gjörðust 1660 um haustið en greiðast áttu 1661 um vorið.“
Jón Ásmundsson á Hömrum gerir skil á biskupstíundum úr Árnessýslu sem gjaldast áttu vorið 1661. Dags. í Skálholti 16. desember 1661.
„Kvittantia Jóns Ásmundssonar um Hamra, sjávar og biskupstíunda umboð í Árnessýslu. Anno 1661, 18. desembris.“
Brynjólfur biskup kvittar fyrir að Jón Ásmundsson hafi staðið skil á afgjöldum og inntektum í Hamraumboði Skálholtsstaðar auk biskupstíundaumboðs í Árnessýslu. Dags. í Skálholti 18. desember 1661.
„Umboðsbréf Jóns Ásmundssonar yfir Grímsnesumboði og út með sjó. Item biskupstíunda í Árnessýslu.“
Brynjólfur biskup veitir Jóni Ásmundssyni áframhaldandi ráðsmannsumboð yfir jörðum Skálholtsstaðar í Grímsnesi og Ölfusi og sjávarútvegsumboð í Þorlákshöfn, Selvogi, Herdísarvík og Grindavík. Einnig veitir hann Jóni áframhaldandi biskupstíundaumboð í Árnessýslu. Í bréfinu er gerð ítarleg grein fyrir öllum skyldum umboðsmanns. Dags. í Skálholti 18. maí 1660. Afrit dags. í Skálholti 30. desember 1661.
„Um veikindi og meinsemd á fæti Jóns Gissurssonar skólapilts.“
Bréfið er prentað í bókinni Úr bréfabókum Brynjólfs Sveinssonar. Sjá Jón Helgason (útg.). Úr bréfabókum Brynjólfs Sveinssonar. Safn Fræðafélagsins um Ísland og Íslendinga XII, bls. 125-126. Kaupmannahöfn: Hið íslenzka fræðafélag, 1942.
Í bréfinu er lýst meinsemd á fæti Jóns Gissurssonar skólapilts í Skálholti, en hann hlaut slæman áverka eftir að hestur sló hann um haustið, á meðan hann var enn heima við á Austfjörðum. Þegar hann snéri aftur í Skálholtsskóla var fóturinn nær gróinn en nú var hann orðinn stokkbólginn upp undir kálfa og ástandið orðið svo alvarlegt að ekki var lengur óhætt að láta við svo búið standa. Var afráðið að koma piltinum strax undir læknishendur til Jóns Sigurðssonar í Káranesi. Á eftir bréfinu er yfirlýsing Jóns Gissurssonar þar sem hann biður Brynjólf biskup um aðstoð við að komast undir læknishendur. Á Alþingi sumarið 1662 greiddi Brynjólfur biskup Jóni Sigurðssyni 10 ríkisdali fyrir að græða sár Jóns Gissurssonar. Sjá AM 274 fol., nr. 62. Dags. í Skálholti 5. nóvember 1661.
„Dómur um Ólaf Pálsson.“
Afrit af bréfi sem skrifað var að Saurbæ árið 1643. Á hreppsstjórnarþingi að Saurbæ kváðu sex dómkvaddir menn upp úrskurð sinn um Ólaf Pálsson ómaga, en Teiti Helgasyni hafði verið gert að veita honum framfærslu. Var Teiti stefnt til þingsins að Saurbæ og virtist dómsmönnum að hann hafi ekki gert fulla grein fyrir sínum peningum í aðsjónarbréfi sem hann lagði fyrir þingið. Í bréfinu voru ekki taldar til jarðir og aðrar eignir sem Teitur var augljós eigandi að. Virtist dómkvöddum mönnum ljóst að Teitur hefði tök á að veita þessum ómaga framfærslu, nema Teitur gæti lagt fram sannanir sem sýndu fram á annað. Dómurinn var staðfestur af Þórði Henrikssyni sýslumanni. Bréfið er afskrift úr þingbók Þórðar Henrikssonar sýslumanns í Borgarfirði. Dags. að Saurbæ 3. október 1643. Afrit dags. í Skálholti 8. október 1661.
„Aðsjón á peningum Teits.“
Í bréfinu vottuðu hjónin Teitur Helgason og Arnfríður Rafnsdóttir að fyrir nokkrum árum hafi þau gefið Árna Oddssyni lögmanni í próventugjöf alla sína peninga, fasta og lausa, kvika og dauða, þeim til framfæris meðan þau lifðu. Bréfið er afskrift úr þingbók Þórðar Henrikssonar sýslumanns í Borgarfirði. Dags. að Höfn í Melasveit 18. september 1646. Afrit dags. í Skálholti 8. október 1661.
„Copium af bréfi Nikulásar.“
Bréf Nikulásar Magnússonar til hreppsstjóra og ábúenda í Strandarhrepp þar sem hann tilkynnir að þó Teiti Helgasyni beri samkvæmt lögum að annast framfærslu Ólafs Pálssonar ómaga þá hafi hann um síðastliðin þrjú ár haft þurfandi systur sína, Valgerði, til framfæris. Bréfið er afskrift úr þingbók Þórðar Henrikssonar sýslumanns í Borgarfirði. Dags. 8. september 1646. Afrit dags. í Skálholti 8. október 1661.
Á eftir bréfinu er útskrift af dómi gerðum á héraðsþingi að Leirá þar sem Teitur Helgason bar fram lögvarnir um að sér bæri ekki að annast framfærslu Ólafs Pálssonar ómaga. Sér í lagi þar sem þau hjón hefðu gefið Árna Oddssyni lögmanni í próventugjöf allar sínar eignir, þar á meðal hálfa jörðina Höfn í Melasveit, 20 hundruð að dýrleika, og hálfa jörðina Reyki í Lundarreykjadal, 8 hundruð að dýrleika. Var próventugjörningurinn gerður 21. janúar 1642. Dómkvaddir menn dæmdu Teiti í vil að honum bæri ekki að framfæra Ólaf Pálsson. Bréfið er afskrift úr þingbók Þórðar Henrikssonar sýslumanns í Borgarfirði. Dags. að Leirá 17. október 1646. Afrit dags. í Skálholti 8. október 1661.
Ekkert bréf nr. 263.
„Lögfesta Þórðar Henrikssonar.“
Þórður Henriksson tilkynnir opinberlega að hann sé eigandi jarðarinnar Óss, 12 hundruð að dýrleika, með öllum ökrum og engjum, skógum, vötnum og veiðistöðum, reka og landsnytjum, innan þeirra landamerkja sem skilgreind voru í lögfestunni. Engum sé heimilt að nýta land innan þessara landamerkja án heimildar Þórðar. Lögfestan var lesin upp á Heynessþingi 20. október 1646. Bréfið er afskrift úr þingbók Þórðar Henrikssonar sýslumanns í Borgarfirði. Dags. í Heynesi 20. október 1646. Afrit dags. í Skálholti 8. október 1661.
„Lögfesta Þórðar Henrikssonar fyrir Innra Hólmi.“
Þórður Henriksson tilkynnir opinberlega að hann sé eigandi jarðarinnar Innra Hólma á Akranesi, með öllum ökrum og engjum, skógum, vötnum og veiðistöðum, kirkjueign, reka og landsnytjum, innan þeirra landamerkja sem skilgreind voru í lögfestunni. Engum sé heimilt að nýta land innan þessara landamerkja án heimildar Þórðar. Lögfestan var lesin upp á Heynessþingi 20. október 1646. Bréfið er afskrift úr þingbók Þórðar Henrikssonar sýslumanns í Borgarfirði. Dags. í Heynesi 20. október 1646. Afrit dags. í Skálholti 8. október 1661.
Ekkert bréf nr. 266.
„Kaupbréf fyrir 12 hundruðum í Ósi.“
Jarðabréf þar sem Þórður Henriksson seldi Guðrúnu Ólafsdóttur 12 hundraða hlut í jörðinni Ósi á Akranesi. Á móti seldi Guðrún Þórði 12 hundraða hlut í jörðinni Neslöndum við Mývatn. Þórður fékk áfram heimild til vetrarbeitar í landi Óss fyrir hundrað sauði með hússtöðu og garði fyrir hey. Einnig samþykkti Guðrún að Þórður hefði árlega heyslátt fyrir 40 hesta og greiddi fyrir 20 álnir. Lofaði Guðrún að útvega samþykki eiginmanns síns, Hermanns Pálssonar, fyrir jarðaskiptunum og senda það Þórði. Bréfið er afskrift úr þingbók Þórðar Henrikssonar sýslumanns í Borgarfirði. Dags. á Þingvöllum 29. júlí 1647. Afrit dags. í Skálholti 8. október 1661.
„Dómur um Seljadalsland milli Einars Illugasonar og Sigurðar Guðmundssonar 1649.“
Dómur kveðinn upp á héraðsþingi á Reynivöllum í Kjós að beiðni Þórðar Henrikssonar sýslumanns. Málið snérist um deilur á milli Sigurðar Guðmundssonar og sr. Einars Illugasonar um eignarhald Reynivallakirkju á Seljadalslandi. Bréfið er afskrift úr þingbók Þórðar Henrikssonar sýslumanns í Borgarfirði. Dags. á Reynivöllum í Kjós 7. maí 1649. Afrit dags. í Skálholti 8. október 1661.
„Dómur um framfæri barna Ara heitins Ólafssonar útnefndur af Þórði Henrikssyni.“
Dómur kveðinn upp á héraðsþingi í Skorradal um börn Ara heitins Ólafssonar og hverjum bæri skylda til að annast framfærslu þeirra. Bréfið er afskrift úr þingbók Þórðar Henrikssonar sýslumanns í Borgarfirði. Dags. 12. maí 1649. Afrit dags. í Skálholti 8. október 1661.
„Copium af kaupbréfi fyrir Svarfhóli.“
Afrit af jarðabréfi þar sem Vilhjálmur Oddsson seldi Vigfúsi Jónssyni 5 hundraða hlut í jörðinni Svarfhóli í Svínadal fyrir 3 kýr, 3 ásauðar kúgildi og 6 fjórðunga smjörs. Í bréfinu er að finna lýsingu á landamerkjum jarðarinnar Svarfhóls. Bréfið er afskrift úr þingbók Þórðar Henrikssonar sýslumanns í Borgarfirði. Dags. á Kalastöðum á Hvalfjarðarströnd 7. dag jóla 1575. Afrit dags. í Skálholti 8. október 1661.
„Landamerkjabréf fyrir Beitistöðum.“
Í bréfinu seldi Sigurður Jónsson Henrik Gíslasyni alla jörðina Beitistaði í Leirársveit, 12 hundruð að dýrleika. Einnig er í bréfinu lýst landamerkjum jarðarinnar Beitistaða. Bréfið er afskrift úr þingbók Þórðar Henrikssonar sýslumanns í Borgarfirði. Dags. að Leirá 15. september 1623. Afrit dags. í Skálholti 8. október 1661.
„Dómur um próventugjöf Páls Teitssonar biskupinum.“
Afrit af dómi sem kveðinn var upp á leiðarþingi að Leiðmóti við Laxá 28. júlí 1651. Sex dómkvaddir menn voru fengnir til að meta hvort próventugjöf Páls Teitssonar og systkina hans til Brynjólfs biskups stæðist lög. Voru þeir sammála um að próventugjörningurinn væri löglegur svo framarlega sem ómaga sem Páll hafði til framfæris, Snjólaugu, væri tryggð áframhaldandi framfærsla. Bréfið er afskrift úr þingbók Þórðar Henrikssonar sýslumanns í Borgarfirði. Dags. að Leiðmóti við Laxá 28. júlí 1651. Afrit dags. í Skálholti 8. október 1661.
„Kaupbréf Vigfúsa Jónssonar fyrir Kalastöðum af bróður sínum Ásmundi Jónssyni. Item uppgjöf séra Böðvars Eyjólfssonar og Páls sonar hans á Kalastaða kaupi gjört 1567.“
Afrit af tveimur jarðagjörningsbréfum frá árinu 1567 og 1568. Í fyrra bréfinu lýsti Ásmundur Jónsson yfir að hann hefði slitið jarðagjörningi þar sem hann lofaði að selja sr. Böðvari Eyjólfssyni jörðina Kalastaði. Í staðinn seldi hann bróður sínum, Vigfúsi Jónssyni, alla jörðina Kalastaði. Á móti seldi Vigfús Jónsson bróður sínum, Ásmundi Jónssyni, alla jörðina Mosstaði í Skorradal, 30 hundruð að dýrleika, og Snældubeinsstaði í Nyrðri Reykjadal, 30 hundruð að dýrleika. Dags. á Indriðastöðum í Skorradal á Mikaelsmessu um haustið 1567. Afrit dags. í Skálholti 1662.
Í seinna bréfinu lýsa feðgarnir sr. Böðvar Eyjólfsson og Páll Böðvarsson yfir að þeir gefi frá sér allt tilkall til jarðarinnar Kalastaða. Dags. að Hvammi í Kjós Sankti Andreas apostoli dag 1568. Afrit dags. í Skálholti 1662.
„Dómur um Kalastaða bréf.“
Dómkvaddir menn rannsökuðu og dæmdu mál þar sem Vigfús Jónsson kærði Pál Böðvarsson fyrir að afhenda sér ekki þau gjörningsbréf er vörðuðu afsal á tilkalli feðganna sr. Böðvars Eyjólfssonar og Páls Böðvarssonar til jarðarinnar Kalastaða. Bræðurnir Vigfús og Ásmundur Jónssynir höfðu áður greitt þeim feðgum 3 hundruð fyrir að afhenda þessi bréf. Voru feðgarnir sr. Böðvar og Páll dæmdir skyldugir til að afhenda Vigfúsi og Ásmundi gjörningsbréfin innan hálfs mánaðar. Sjá bréf nr. 273. Dags. að Saurbæ á Hvalfjarðarströnd næsta dag eftir Maríumessu fyrri 1570. Afrit dags. í Skálholti 1662.
„Kaupbréf Orms Vigfússonar fyrir 30 hundruðum í Kalastöðum af móður sinni Ragnhildi Þórðardóttur. Item kaupbréf Illuga Vigfússonar fyrir hálfum Kalastöðum af Ormi Vigfússyni 1602.“
Afrit af tveimur jarðabréfum frá árinu 1602. Í fyrra bréfinu seldi Ormur Vigfússon móður sinni, Ragnhildi Þórðardóttur, alla jörðina Syðri Fossa í Andakýl, 15 hundruð að dýrleika, og 5 hundraða hlut í jörðinni Flekkudal í Kjós. Á móti seldi Ragnhildur syni sínum 20 hundraða hlut í jörðinni Kalastöðum á Hvalfjarðarströnd og afhenti honum 10 hundraða hlut í sömu jörð í arf. Þessi 30 hundraða hlutur var samtals helmingshlutur í jörðinni. Dags. á Kalastöðum á Hvalfjarðarströnd 3. desember 1602. Afrit dags. í Skálholti í janúar 1662.
Í síðara bréfinu seldi Illugi Vigfússon bróður sínum Ormi Vigfússyni, með samþykki konu sinnar Cæcilíu Arngrímsdóttur, hálfa jörðina Svefneyjar á Breiðafirði, 20 hundruð að dýrleika, og jörðina Höllustaði í Króksfirði, 12 hundruð að dýrleika. Á móti seldi Ormur Illuga hálfa jörðina Kalastaði á Hvalfjarðarströnd, 30 hundruð að dýrleika. Dags. á Kalastöðum á Hvalfjarðarströnd 3. desember 1602. Afrit dags. í Skálholti í janúar 1662.
„Dómur um Kalastaða skipti.“
Afrit af dómi þar sem sex dómkvaddir menn voru fengnir til að meta hvort Ragnhildur Þórðardóttir væri löglegur eigandi jarðarinnar Kalastaða eftir andlát eiginmanns hennar, Vigfúsar Jónssonar, og hvort henni væri heimilt að ráðstafa jörðinni að vild. Úrskurðaði dómurinn að hún væri löglegur eigandi jarðarinnar samkvæmt kaupmálabréfi hennar og Vigfúsar. Dags. að Saurbæ á Hvalfjarðarströnd 2. október 1595. Afrit dags. í Skálholti í janúar 1662.
„Vitnisburðir um Kalastaða landamerki útgefnir anno 1596 og 1653.“
Afrit af þremur vitnisburðarbréfum um landamerki jarðarinnar Kalastaða á Hvalfjarðarströnd. Þetta voru vitnisburðir Þórðar Guðmundssonar lögmanns, Árna Gíslasonar lögréttumanns á Ytra Hólmi og Böðvars Þorvarðssonar. Vitnisburður Þórðar var dags. á Hvítárvöllum 1. mars 1596. Vitnisburður Árna var dags. á Ytra Hólmi á Akranesi 13. desember 1653. Vitnisburður Böðvars var dags. á Innra Hólmi á Akranesi 13. desember 1653. Afrit dags. í Skálholti 1662.
„Kaupbréf biskupsins M. Brynjólfs Sveinssonar fyrir 11 hundruðum í Stóra Steinsvaði í Austfjörðum á Útmannasveit af Þorvarði Magnússyni vegna Orms Vigfússonar 1661.“
Jarðabréf þar sem Ormur Vigfússon seldi Brynjólfi biskup 11 hundraða hlut í jörðinni Stóra Steinsvaði á Útmannasveit. Í staðinn seldi Brynjólfur biskup Ormi alla jörðina Norðurfjörð í Trékyllisvík, sex hundruð að dýrleika, eða sex hundraða hlut í jörðinni Gullberastöðum í Lundarreykjadal. Þar að auki fékk Ormur til eignar 5 hundraða hlut í jörðinni Eystra Miðfelli í Strandarhrepp. Þorvarður Magnússon gerði jarðasamninginn við Brynjólf biskup í skriflegu umboði Orms Vigfússonar. Sjá bréf nr. 279. Dags. að Hvalfjarðareyri 16. ágúst 1661.
„Án titils.“
Ormur Vigfússon gefur Þorvarði Magnússyni skriflegt umboð sitt til að semja um sölu á jörðinni Stóra Steinsvaði við Brynjólf biskup. Sjá bréf nr. 278. Dags. í Vestmannaeyjum 9. júní 1661. Afrit dags. að Hvalfjarðareyri 16. ágúst 1661.
„Seðill frá Skálholti um barnsfaðerni Ragnheiðar Brynjólfsdóttur sendur til Hruna með séra Þórði Þorleifssyni og séra Árna Halldórssyni anno 1662, þann 15. febrúar.“
Bréf Brynjólfs biskups sent til Hruna með sr. Þórði Þorleifssyni og sr. Árna Halldórssyni. Hann færir þær fréttir til Hruna að Ragnheiður Brynjólfsdóttir hafi alið barn í Bræðratungu þann 15. febrúar og lýst yfir að Daði Halldórsson sé faðir barnsins. Óskar biskup eftir svari frá Daða um hvort hann gangist við barnsfaðerninu eður ei og sendi strax svar til baka með þeim sr. Þórði og sr. Árna. Ef hann gangist við faðerninu þá skuli hann láta sækja barnið til Bræðratungu sem allra fyrst og koma því í uppfóstur. Dags. í Skálholti 19. febrúar 1662.
„Svar Daða Halldórssonar uppá þennan seðil frá Hruna skrifað og handskriftað með hans eigin hendi.“
Í bréfinu játar Daði Halldórsson að hann sé faðir barnsins sem Ragnheiður Brynjólfsdóttir ól í Bræðratungu 15. febrúar 1662. Segir Daði að foreldrar hans hafi lofað að láta sækja barnið til Bræðratungu og uppfóstra það vel og ærlega. Dags. í Hruna 19. febrúar 1662. Afrit dags. í Skálholti 20. febrúar 1662.
Á blaði 220v er byrjunin á bréfi nr. 282 yfirstrikað. Bréf nr. 282 er nokkuð breytt.
„Anno 1662 þann 25. febrúar gjörði ærlegur mann Bjarni Eiríksson svofelldan reikning af ráðsmannsumboði fyrir afgjöld sem til féllu 1661 í fardögum.“
Bjarni Eiríksson ráðsmaður Skálholtsstaðar skilar til Brynjólfs biskups reikningi yfir meðtekin afgjöld í ráðsmannsumboði sínu sem gjaldast áttu í fardögum 1661. Dags. 25. febrúar 1662. Afrit dags. í Skálholti 27. febrúar 1662.
„Smjöraskiptareikningur millum biskupsins og ráðsmannsins Bjarna Eiríkssonar 1661.“
Bjarni Eiríksson ráðsmaður Skálholtsstaðar skilar til Brynjólfs biskups reikningi yfir meðtekin smjörgjöld í ráðsmannsumboði hans sem gjaldast áttu árið 1661. Dags. í Skálholti 28. febrúar 1662.
„Qvittantia Bjarna Eiríkssonar fyrir ráðsmanns umdæmi 1661.“
Brynjólfur biskup kvittar fyrir að Bjarni Eiríksson hafi staðið skil á afgjöldum í ráðsmannsumboði Skálholtsstaðar frá fardögum 1661. Dags. í Skálholti 28. febrúar 1662.
„Áminning biskupsins M. Brynjólfs Sveinssonar sem lesast á yfir séra Þórði Sveinssyni, send prof. séra Jóni Arasyni.“
Áminningarbréf Brynjólfs biskups sent sr. Jóni Arasyni prófasti í Ísafjarðarsýslu en sr. Jóni bar að lesa bréfið yfir sr. Þórði Sveinssyni. Sr. Þórður hafði gerst sekur um að predika í sóknum sr. Sigurðar Jónssonar án hans leyfis eða samþykkis. Áminnir biskup sr. Þórð fyrir þetta embættisbrot og ef hann láti ekki af þessari hegðun þá muni prófastur kalla hann fyrir dóm á næstu prestastefnu þar sem hann eigi yfir höfði sér embættismissi. Einnig áminnir biskup sóknarmenn í Ögurs og Eyrarþingum að þiggja enga þjónustugjörð frá sr. Þórði án samþykkis sr. Sigurðar Jónssonar sóknarprests. Dags. í Skálholti 22. mars 1662.
„Vígslubréf séra Þorsteins Gunnlaugssonar capelláns til Eydalasókna 1662.“
Bréf Brynjólfs biskups til sr. Halldórs Eiríkssonar sóknarprests í Eydölum og sóknarmanna Eydalakirkjusóknar. Í bréfinu tilkynnir biskup að samkvæmt bón sr. Halldórs hafi hann vígt Þorstein Gunnlaugsson sem aðstoðarprest í Eydalakirkjusókn. Var Þorsteinn prestvígður í dómkirkjunni í Skálholti 23. mars 1662. Dags. í Skálholti 23. mars 1662.
„Bréf biskupsins til prestanna fyrir vestan um tillag séra Halldórs Jónssonar á Ölvastöðum.“
Bréf Brynjólfs biskups til sr. Sigurðar Oddssonar prófasts í Borgarfirði, sr. Þórðar Jónssonar í Hítardal, sr. Björns Snæbjörnssonar að Staðarstað, Sr. Halldórs Jónssonar í Reykholti og sr. Vigfúsar Illugasonar að Setbergi. Í bréfinu tilkynnti biskup þeim um aðstæður sr. Halldórs Jónssonar sem vegna aldurs og veikinda neyddist til að láta af embætti sóknarprests í Borgar og Álftaneskirkjum á Mýrum. Óskaði biskup eftir aðstoð prestanna fyrir vestan við uppihald þessa fátæka og aldraða prests. Lagði biskup til að framlag kirknanna á Vesturlandi yrði samanlagt 5 hundruð. Dags. í Skálholti 23. mars 1662.
„Umboðsbréf Þorvarði Magnússyni útgefið af biskupinum M. Brynjólfi Sveinssyni til að vera fyrir skiptum á Kalastöðum. Item til að afhenda Innsta Vog Þórarni Illugasyni - 1662.“
Brynjólfur biskup veitir Þorvarði Magnússyni skriflegt umboð sitt til að móttaka tvo hluti í jörðinni Kalastöðum á Hvalfjarðarströnd af bræðrunum sr. Einari og Þórarni Illugasonum, en afhending þessara jarðarhluta skyldi fara fram vorið 1662. Einnig veitti biskup Þorvarði umboð til að afhenda Þórarni Illugasyni jörðina Innsta Vog á Akranesi. Dags. í Skálholti 25. mars 1662.
„Kvittantia Þorvarðs Magnússonar uppá Heyness umboðs meðferð 1662.“
Brynjólfur biskup lýsir yfir að Þorvarður Magnússon hafi staðið skil á öllum afgjöldum og landskuld dómkirkjujarðanna í Heynessumboði, auk fullra reikningsskila á skipaútgerðarumboði Skálholtsstaðar á Akranesi og í Hvalfirði. Dags. í Skálholti 25. mars 1662.
„Bréf biskupsins til prestanna í Snæfellssýslu um prófasts útvalning 1662.“
Bréf Brynjólfs biskups til prestanna í Snæfellssýslu þar sem hann tilsegir þeim að halda prestastefnu til að velja nýjan prófast í sýsluna. Ef þeir geti ekki komið sér saman um tíma og stað fyrir prestastefnuna þá muni sr. Björn Snæbjörnsson á Staðarstað taka þessa ákvörðun í umboði biskups. Vill biskup að útvalning nýs prófasts liggi fyrir í síðasta lagi um næstu fardaga. Dags. í Skálholti 26. mars 1662.
„Vitnisburður um landamerki á millum Launasholts og Keraugastaða á Landi.“
Vitnisburður Beinteins Ólafssonar um landamerki á milli jarðanna Launasholts (Lunansholts)og Keraugastaða í Rangárþingi. Dags. á Hjallanesi á Landi 10. október 1661. Afrit dags. í Skálholti 31. mars 1662.
„Vitnisburðir uppá gjöf og vilja Halldóru sálugu Jónsdóttur sem hún gefið og tilætlað hafði sínum sonarsyni Árna Jónssyni.“
Fjögur vitnisburðarbréf um gjöf Halldóru heitinnar Jónsdóttur, tengdamóður Brynjólfs biskups, til sonarsonar hennar Árna Jónssonar. Katrín Melchiorsdóttir, þjónustustúlka Halldóru, gaf vitnisburð í Skálholti um að Halldóra hefði óskað eftir að sonarsonur hennar, Árni Jónsson, erfði þá ríkisdali sem hún lét eftir sig auk 10 hundraða jarðarparts. Sama vitnisburð gáfu þau Sólveig, Þorsteinn og Jón sem höfðu þjónað Halldóru til fjölda ára, Gísli Jónsson og Guðmundur Gíslason sem og sr. Árni Halldórsson sem gaf sinn vitnisburð í Skálholti 4. apríl 1662. Dags. í Skálholti 27. mars 1662, að Kotlaugum í Hrunamannahrepp 1. apríl 1662, að Skriðufelli í Eystra Hrepp 2. apríl 1662 og í Skálholti 4. apríl 1662. Afrit af fyrstu þremur vitnisburðarbréfunum dags. í Skálholti 3. apríl 1662.
„Kaupbréf biskupsins M. Brynjólfs Sveinssonar fyrir 30 hundruðum í jörðinni Holti í Svarfaðardal af séra Magnúsi Péturssyni fyrir lausafé 1662.“
Jarðabréf þar sem sr. Magnús Pétursson, prófastur í Skaftafellssýslu, seldi Brynjólfi biskup 30 hundraða hlut í jörðinni Holti í Svarfaðardal, sem voru þrír fjórðungshlutar jarðarinnar. Fyrir þennan jarðarhlut greiddi biskup sr. Magnúsi og Sigríði Sigurðardóttur, konu hans, 60 hundruð í lausafé. Dags. í Skálholti 6. apríl 1662.
„Veitingabréf séra Magnúsar Péturssonar fyrir Hörgslandi og Keldunúpi.“
Í bréfinu veitti Brynjólfur biskup sr. Magnúsi Péturssyni, prófasti í Skaftafellssýslu, ábýli á kristfjárjörðinni Keldunúpi auk umboðs og umráða á hospítalsjörðinni Hörgslandi á Síðu. Einnig veitti Brynjólfur biskup sr. Magnúsi biskupstíundarumboð í Mýrdal, á milli Jökulsár á Sólheimasandi og Múlakvíslar. Dags. í Skálholti 7. apríl 1662.
„Handskrift Ólafs Jónssonar locats uppá meðtekna 20 ríkisdali í sitt kaup.“
Ólafur Jónsson kvittar fyrir að Brynjólfur biskup hafi greitt honum 20 ríkisdali í þessa árs kaup, en Ólafur starfaði sem heyrari við Skálholtsskóla. Dags. í Skálholti 9. apríl 1662.
„Sáttmálabréf millum biskupsins M. Brynjólfs Sveinssonar og séra Halldórs Daðasonar, vegna Daða Halldórssonar uppá hans misferli. 1662.“
Í bréfinu er að finna sættargjörð á milli Brynjólfs biskups og bræðranna sr. Hallórs og sr. Jóns Daðasona um greiðslu miskabóta vegna legorðsmáls Daða Halldórssonar við Ragnheiði Brynjólfsdóttur. Sættust þeir á að miskabæturnar skyldu vera hundrað hundruð, greidd í jarðarmagni og lausafé. Lýsti sr. Halldór yfir að Daði Halldórsson ætti í arf eftir sig og móður sína áttatíu hundruð, þar af helming jarðarinnar Hörgsholts í Hrunamannahrepp, 15 hundruð að dýrleika, og 65 hundruð í lausafé. Greiddi nú sr. Halldór biskupi þennan helmingshlut jarðarinnar Hörgsholts og seldi biskupi önnur 15 hundruð í jörðinni fyrir 30 hundruð í lausafé sem gekk upp í skuldina. Þar með eignaðist biskup alla jörðina. Einnig fékk biskup til eignar frá sr. Halldóri hálfa jörðina Geldingaholt í Eystri Hrepp, 10 hundruð að dýrleika. Frá Jóni Daðasyni, föðurbróður Daða, fékk biskup til eignar hálfa jörðina Skáldabúðir í Eystri Hrepp, 5 hundruð að dýrleika. Eftir stóð af skuldinni lausafé sem Daði Halldórsson skyldi greiða eftir samkomulagi og efnum Daða. Í samkomulaginu fólst einnig að Daði skyldi halda sig fjarri Ragnheiði Brynjólfsdóttur og Brynjólfi biskup og hann skyldi ætíð sýna biskupi trúnað, hlýðni og hollustu innanlands sem utan. Dags. í Skálholti 11. apríl 1662.
„Kvittantia Halldórs Einarssonar yfirbrita.“
Halldór Einarsson yfirbryti í Skálholti skilar Brynjólfi biskup tveggja ára yfirbrytareikningi frá fardögum 1660 til apríl 1662. Dags. í Skálholti 14. apríl 1662.
„Kaupbréf Helgu Magnúsdóttur fyrir 30 hundruðum í Holti í Svarfárdal af biskupinum M. Brynjólfi biskup fyrir 2 hundruð ríkisdali tólfrætt 1662.“
Jarðabréf þar sem Brynjólfur biskup seldi Helgu Magnúsdóttur í Bræðratungu 30 hundraða hlut í jörðinni Holti í Svarfaðardal “vegna þeirrar æru og staðfastrar dyggðar sem biskupinn og hans höfðu af henni þegið”. Setti Brynjólfur biskup það skilyrði að jörðin félli til eignar þremur dætrum Helgu. Með jörðinni fylgdu tvö innistæðukúgildi. Fyrir jörðina greiddi Helga tvö hundruð ríkisdali, tólfrætt, auk átta ríkisdala fyrir kúgildin. Dags. í Skálholti 20. apríl 1662.
„Arftaka og skilmáli biskupsins M. Brynjólfs Sveinssonar við Ragnheiði Brynjólfsdóttur. 1662.“
Sáttmáli Ragnheiðar Brynjólfsdóttur við foreldra sína, Brynjólf biskup og Margréti Halldórsdóttur, og bróður, Halldór Brynjólfsson, vegna legorðsmáls hennar við Daða Halldórsson. Vegna þess máls hafði Ragnheiður fyrirgert rétti sínum til arfs eftir foreldra sína samkvæmt lögum, nema til kæmi miskunn föður eða bróður. Ragnheiður tók opinbera aflausn í Skálholtsdómkirkju 20. apríl 1662 og tóku foreldrar hennar og bróðir þá ákvörðun að ef Ragnheiður gengi að skilmálum þeirra þá myndi hún endurheimta rétt sinn til arftöku. Í skilmálunum fólst meðal annars að Ragnheiður skyldi óttast Guð og elska og iðka hans heilaga orð í öllum sínum athöfnum og lifnaði, að hún hlýddi hollum ráðum og brjóti vilja sinn undir kristilega hlýðni við sína yfirboðara og að hún ástundi kristilega iðju og venji sig við kvenmannsdyggðir. Ef hún yrði uppvís að sambærilegri hegðun aftur þá hefði hún fyrirgert öllum rétti sínum og ætti sér ekki viðreisnar von. Þessu lofaði Ragnheiður í votta viðurvist með handsölum við foreldra sína. Dags. í Skálholti 20. apríl 1662.
„Meðkenning Odds Eyjólfssonar uppá meðtekið sitt skólameistarakaup. 1662.“
Oddur Eyjólfsson kvittar fyrir að Brynjólfur biskup hafi greitt honum 60 ríkisdali í árslaun fyrir starf sitt sem skólameistari við Skálholtsskóla. Dags í Skálholti 22. apríl 1662.
„Samþykki Daða Halldórssonar uppá sáttmálagjörning sem fram fór í Skálholti 1662, 11. apríl millum biskupsins M. Brynjólfs Sveinssonar og séra Halldórs og séra Jóns Daðasona hans vegna 1662.“
Daði Halldórsson samþykkir sáttmálagjörning sem gerður var 11. apríl 1662 á milli Brynjólfs biskups og bræðranna sr. Halldórs og sr. Jóns Daðasona um greiðslu miskabóta vegna legorðsmáls Daða við Ragnheiði Brynjólfsdóttur. Sjá bréf nr. 296. Dags. að Miðfelli 23. apríl 1662. Afrit dags. í Skálholti 28. apríl 1662.
„Hrunakirkju máldagi úr handskriftaðri Vilkins máldagabók Skálholtskirkju anno 1397.“
Máldagi Hrunakirkju skrifaður upp eftir máldagabók Vilkins Skálholtsbiskups. Máldaginn var skrifaður árið 1397. Dags. í Skálholti 4. maí 1662.
„Hrunakirkju máldagi úr Vísitasíubók herra Gísla Jónssonar 1575.“
Máldagi Hrunakirkju skrifaður upp eftir Vísitasíubók herra Gísla Jónssonar biskups í Skálholti. Máldaginn var skrifaður árið 1575. Dags. í Skálholti 4. maí 1662.
„Klausturhóla hospitals reikningur hvorn séra Gísli Þóroddsson stóð biskupinum M. Brynjólfi Sveinssyni anno 1661, 1. aprilis að Skálholti.“
Sr. Gísli Þóroddsson skilar Brynjólfi biskup reikningi vegna spítalans á Klausturhólum í Grímsnesi en sr. Gísli tók við rekstri spítalans um fardaga 1660 af Finni Jónssyni. Dags. í Skálholti 1. apríl 1661.
„Án titils.“
Sr. Gísli Þóroddsson forstöðumaður spítalans á Klausturhólum í Grímsnesi gerir grein fyrir hvernig fjármunum spítalans hefur verið varið síðastliðið ár, frá vorinu 1661. Dags. í Skálholti 30. apríl 1662.
Niðurlag bréfsins er á blaði 251v.
Blað 250r er framhald af bréfinu á blaði 255v.
Blað 250v er autt.
„Borgunargjörningur séra Halldórs Daðasonar við biskupinn M. Brynjólf Sveinsson, vegna Daða Halldórssonar uppá sjötíu og fimm hundraða skuld, hans vegna að betala.“
Í bréfinu lofar sr. Halldór Daðason að taka á sig og greiða alla skuld Daða Halldórssonar við Brynjólf biskup vegna legorðsmáls Daða við Ragnheiði Brynjólfsdóttur. Eftir stóðu 75 hundruð af skuldinni ógreidd sem sr. Halldór lofaði að greiða Brynjólfi biskup á næstu fimm árum. Þar með var Daði Halldórsson nú orðinn skuldlaus við biskup. Sjá bréf nr. 296. Dags. í Skálholti 6. maí 1662.
„Reikningur Ólafs Jónssonar á Ásbrandsstöðum fyrir biskupstíunda meðferð, millum Smjörvatnsheiðar og Helkunduheiðar, þær sem guldust 1661 um vorið, frá 1660 og þangað til um það eina ár.“
Ólafur Jónsson á Ásbrandsstöðum í Vopnafirði skilar Brynjólfi biskup reikningi yfir biskupstíundir á milli Smjörvatnsheiðar og Helkunduheiðar, frá fardögum 1660 til fardaga 1661. Dags. í Skálholti 7. maí 1662.
„Reikningur Ólafs Jónssonar á Ásbrandsstöðum fyrir afgjöld hans af Ásbrandsstöðum um næstu fjögur umliðin ár fyrir utan þetta nærverandi.“
Ólafur Jónsson á Ásbrandsstöðum í Vopnafirði skilar Brynjólfi biskup reikningi yfir landskuld og önnur afgjöld af jörðinni Ásbrandsstöðum fyrir síðastliðin fjögur ár. Eins árs landskuld var látin niður falla vegna húsabóta Ólafs á Ásbrandsstöðum, meðal annars smíði skála og stofu. Dags. í Skálholti 7. maí 1662.
„Án titils.“
Jarðabréf þar sem Ólafur Jónsson á Ásbrandsstöðum seldi Brynjólfi biskup hálfa jörðina Sunnudal í Vopnafirði, 8 hundruð að dýrleika. Á móti seldi Brynjólfur biskup Ólafi 6 hundraða hlut í jörðinni Stóra Steinsvaði á Útmannasveit og greiddi Ólafi að auki 72 ríkisdali. Einnig lofaði Ólafur að reyna að útvega biskupi til kaups hinn helming jarðarinnar Sunnudals. Dags. í Skálholti 8. maí 1662.
„Kaupbréf Ólafs Jónssonar á Ásbrandsstöðum fyrir hálfum Sunnudal 8 hundruð af Jóni Ólafssyni.“
Jarðabréf þar sem Jón Ólafsson seldi Ólafi Jónssyni hálfa jörðina Sunnudal í Vopnafirði, 8 hundruð að dýrleika. Á móti seldi Ólafur Jóni Ólafssyni hálfa jörðina Vestraland í Öxarfirði, 8 hundruð að dýrleika. Dags. á Ásbrandsstöðum í Vopnafirði 18. mars 1662. Afrit dags. í Skálholti 8. maí 1662.
„Loforð Magnúsar Ólafssonar Ólafi Jónssyni á Ásbrandsstöðum til handa uppá sölu hálfs Sunnudals Ólafi fyrstum manna að selja.“
Magnús Ólafsson lýsir yfir að hann hafi lofað að selja Ólafi Jónssyni helmingshlut sinn í jörðinni Sunnudal í Vopnafirði, 8 hundruð að dýrleika, fyrir það verð sem þeim um semst. Dags. á Ásbrandsstöðum í Vopnafirði 27. mars 1662. Afrit dags. í Skálholti 8. maí 1662.
Á eftir bréfinu kemur minnispunktur Brynjólfs biskups um að hann hafi gefið sr. Þorvaldi Jónssyni byggingarumboð á jörðinni Grímsstöðum á Fjalli og afhent Ólafi Jónssyni á Ásbrandsstöðum bréf þess efnis. Dags. í Skálholti 8. maí 1662.
„Rekareikningur Ólafs á Ásbrandsstöðum 1661.“
Ólafur Jónsson á Ásbrandsstöðum í Vopnafirði skilar Brynjólfi biskup reikningi yfir reka á jörðinni Ásbrandsstöðum fyrir árið 1661. Bréfið er ódags.
„Grein úr sendibréfi Guðrúnar Árnadóttur tilskrifuðu biskupinum M. Brynjólfi Sveinssyni frá Stóra Sandfelli í Skriðdal dateruðu 1662, 28. janúar.“
Í bréfinu lýsir Guðrún Árnadóttir yfir að Brynjólfur biskup hafi mátt selja Ólafi Jónssyni á Ásbrandsstöðum 11 hundraða hlut í jörðinni Stóra Steinsvaði. Hjalti Jónsson, umboðsmaður jarða Brynjólfs biskups á Austurlandi, hafði áður lofað Guðrúnu þessum jarðarhluta í skiptum fyrir jörðina Snjóholt sem biskup keypti af Guðrúnu. Segist hún treysta því að Brynjólfur biskup útvegi henni annan jafngóðan jarðarhlut í staðinn. Sjá bréf nr. 309. Dags. að Stóra Sandfelli í Skriðdal 28. janúar 1662. Afrit dags. í Skálholti 9. júlí 1662.
Síðari hluti bréfsins er á blaði 250r.
„Registur uppá bréf og gjörninga sem þessi bók hefur að halda circa annos 1660, 1661, 1662, promiscue.“
Atriðisorðaskrá bókarinnar.
Pappír með vatnsmerkjum.
Vatnsmerki 1. Aðalmerki: Skjaldarmerki Amsterdam // Ekkert mótmerki ( 1 , 3-4 , 6? , 17 , 22 , 24 , 26-28 , 34-35 , 37-38 , 44 , 45-48 , 68 , 70-71 , 74 , 80-84 , 86 , 88 , 90 ).
Vatnsmerki 2. Aðalmerki: Skjaldarmerki með sverðlilju ( 10-11 , 13 , 16 , 62 , 64 ) // Mótmerki: Stórt fangamark PH ( 9 , 12 , 14-15 , 61 , 65 , 128/129 ).
Vatnsmerki 3. Aðalmerki: Dárahöfuð 1, með 4 litlum bjöllum á kraga, Hermes kross og 3 stórir hringir ( 49-51 , 55-57 , 93-95 ) // Mótmerki: Fangamark PI? Ps? ( 52-54 , 58-60 , 91-92 , 93bis ).
Vatnsmerki 4. Aðalmerki: Dárahöfuð 2, með 4 litlum bjöllum á kraga, Hermes kross og 3 stórir hringir ( 66 ) // Mótmerki: Flagg ICO ( 63 ).
Vatnsmerki 5. Aðalmerki: Dárahöfuð 3, með 7 litlum bjöllum á kraga, Hermes kross og 3 meðalstórir hringir // Ekkert mótmerki ( 97-100 , 105-109 , 115-118 , 120 , 125-127 , 131 , 133 , 136-137 , 142-143 , 147-149 , 151 , 153 , 155 , 157 , 161 , 164 , 166? , 167 , 169 , 174-175 , 178-181 , 183 , 185 ).
Vatnsmerki 6. Aðalmerki: Dárahöfuð 4, með 7 litlum bjöllum á kraga, Hermes kross, 3 stórir hringir og fangamark PD // Ekkert mótmerki ( 150 ).
Vatnsmerki 7. Aðalmerki: Fangamark CC // Ekkert mótmerki ( 170 ).
Vatnsmerki 8. Aðalmerki: Skjaldarmerki með ljóni í tvöföldum ramma ásamt fangamarki IC // Ekkert mótmerki ( 186/187 , 203 , 205 , 207 , 211 , 213-214 , 249 , 251 , 255 ).
Vatnsmerki 9. Aðalmerki: Tvö ljón með hjartarhornum? // Ekkert mótmerki ( 189 , 191-195 ).
Vatnsmerki 10. Aðalmerki: Dárahöfuð 5, með 4 meðalstórum bjöllum á kraga, Hermes kross og 3 stórir hringir // Ekkert mótmerki ( 202 ).
Vatnsmerki 11. Aðalmerki: Dárahöfuð 6, með 4 litlum bjöllum á kraga, Hermes kross og 3 stórir hringir ( 215 , 217-218 ) // Mótmerki: Bókstafir BD ( 216 , 219-220 ).
Vatnsmerki 12. Aðalmerki: Óflokkanlegt vatnsmerki (jurtir? plöntur?) // Ekkert mótmerki ( 224-227 , 229 , 231 , 233 , 236-237 , 240-242 , 245-246 , 256-258 , 260 ).
Efnisnúmerun, byrjar með nr. 4.
Fangamark eiganda á bl. 1 (titilblaði).
Þetta bindi er skrifað á árunum 1660-1662.
Á titilblaði eru upphafsstafirnir HT:, en það mun vera fangamark Halldórs sonar sr. Torfa Jónssonar í Gaulverjabæ, sem var aðalerfingi Brynjólfs biskups (sbr. Jón Helgason, Úr bréfabókum Bryjólfs biskups Sveinssonar , bls. VII).
Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi tók við handritinu 11. september 1974.
Lagfært af Birgitte Dall í júní 1974.
Svart-hvítar ljósmyndir á Det Arnamagnæanske Institut í Kaupmannahöfn.