Manuscript Detail

PDF
PDF

ÍB 161 8vo

Samtíningur ; Ísland, 1845-1853

Full Title

Einn lítill samtíningur til dægrastyttingar og fróðleiks. Margt smátt gjörir eitt stórt. Lærdómsmenntin ber lofið/ hjá lýðum flestum,/ unna skemmt eigum líka,/ ánægju hún veitir ríka. Anno 1853. (1r)

Language of Text
Icelandic

Contents

1 (2r-3v)
Tornskaðafulginn
Rubric

Um Tornskaðafulginn [þ.e. fuglinn]

Text Class
2 (3v-8r)
Um buska- eða runnamenn
Rubric

Lítið ágrip um buska eða runnamenn

3 (8v-9v)
Um ljónið
Rubric

Ágrip um ljónið og þess lýsing

Text Class
4 (10r-12v)
Nokkur Íslands ævintýr
Rubric

Nokkur smá Íslands ævintýr er ganga m[a]nna á millum

Incipit

Það hefur lengi verið vani Norðlendinga …

Note

Titillinn í handritinu á í reynd við um allt efni á blöðum 10r-19r

No 1 en án sérstaks titils í handritinu

Text Class
5 (12v-16v)
Af bræðrum tveim
Incipit

Svo er sagt að bræður tveir Jón og Sigurður haf[i] róið í Keflavík …

Note

No 2 en án sérstaks titils í handritinu

Text Class
6 (16v-17v)
Af bónda á Austfjörðum
Incipit

Á Austfjörðum er sagt að bóndi nokkur m[j]ög auðug[ur] væri …

Note

No 3 en án sérstaks titils í handritinu

Text Class
7 (17v-19r)
Vinnuharður bóndi
Incipit

Eitt sinn var bóndi nokkur auðmaður mikill, en svo vinnuharður að enginn stóðst hörku hans í vinnu.

Note

No 4 en án sérstaks titils í handritinu

Text Class
8 (19r-31v)
Annálar um nokkra páfa
Rubric

Fáir annálar um nokkra páfa, þeirra framferði og endalykt

Note

Sumt er skrifað á sendibréf eða umslög:

26v og 31r er sendibréf frá Adolfi Péturssyni Steinsholti, dagsett 11. desember 185[…].

27r og 30v er sendibréf frá B. Nikulássyni á Velli, dagsett 20. desember 1852.

28v og 29r er umslag stílað á Hannes Bjarnason Unnhól í Holtahrepp. Á þessum blöðum er og far eftir innsigli.

9 (31v-34v)
Annálar um ýmislegt
Rubric

Nokkrir annálar um ýmislegt, helst um markverða hluti er sést hafa á sjónum og vötn[u]m

Note

Blað 32v er hluti af umslagi þar sem á er bæjarnafnið Unnhóll (sbr. 28v og 29v) og leifar af innsigli

10 (34v-36v)
Annáll um listaverk
Rubric

Nokkur konstverk

Note

Annáll um listaverk af ýmsu tagi

Text Class
11 (36v-37r)
Annáll um orgel
Rubric

Markverðustu orgalverk

Text Class
12 (37r-38v)
Annáll um klukkur
Rubric

Um úrverk

Text Class
13 (38v-39v)
Annáll um uppfinningar
Rubric

Ýmsar uppáfyndin[g]ar

Text Class
14 (40r-45r)
Sendibréf um fráfall Kristjáns áttunda
Rubric

Sendibréf Guðmundar Guðmundssonar til Halldórs gjörtlara á Ártúnum á Rangárvöllum

Note

Kafli úr bréfinu sem fjallar um fráfall Kristjáns áttunda Danakonungs.

Í handritaskrá er Guðmundur kallaður Mormónabiskup

15 (45r-45r)
Spurningar úr biblíunni
Rubric

Nokkrar spurningar með andsvörum úr dönsku útdregnar til fróðleiks og skemmtunar úr biblíunni

Note

Efni vantar og strikað hefur verið yfir fyrstu línu í titli

16 (45r-46v)
Furðusaga
Rubric

Ein lítil frásögn úr dönsk[u] út dregin frá Kínösun

17 (46v-46v)
Annálsnefna
Rubric

Smá annálar

Text Class
18 (46v-50r)
Dæmisaga um hrafn og tófu
Rubric

Lítil diktuð dæmisaga um samtal hrafns og tóu. Fáir brigsla því betra ef vita annað verra

Text Class
19 (50r-50v)
Gáta
Rubric

Ein gáta

Text Class
20 (51r-54v)
Um karlmannanöfn á Íslandi
Rubric

Flest mannanöfn er nú tíðkast 1845

Text Class
21 (55r-72v)
Þýskt orðasafn
Rubric

Klein grammatike in det höy tydske sprog

Note

Þýskt orðasafn með íslenskum útleggingum

Text Class
22 (73r-74r)
Íslands ævintýri
Rubric

Framhald Íslands ævintýra.

Incipit

Svo er sagt að þá Todal amtmaður var á Bessastöðum …

Note

Titillinn í handritinu á í reynd við um allt efni á blöðum 73r-84v

N[o]. 5 en án sérstaks titils í handritinu

Text Class
23 (74r-76r)
Auðugur bóndi
Incipit

Það er mælt að í þorp[i] nokkru í útlöndum hafi búið bóndi einn vellauðugur. …

Note

Í handritinu stendur "velaudugur", þannig að hér má bæði lesa úr: "vel auðugur" og "vellauðugur"

No. 6 en án sérstaks titils í handritinu

Text Class
24 (76r-84v)
Árnaskjal
Rubric

Hér hefur upp Árnaskjal. No. 7

Colophon

Skr[i]fað 15. september 1853 (84v)

Note

Aftan við titil er ártalið 1744, e.t.v. með annarri hendi

Text Class
25 (84v-87r)
Sjónir eða fyrirburðir og vitranir markverðra manna
Rubric

Hér byrjast nokkrar sjónir eða fyrirburðir og vitranir markverðra manna. No. 8. 1. Sú mikla vitran sr. Magnúsar Péturssonar á Hörgslandi 1629

Colophon

Skrifað 15. september 1853 (87r)

Note

Titillinn frá Hér til manna á við allt efni á blöðum 84v-96r

Text Class
26 (87r-89v)
Vitran Marteins
Rubric

No. 9. 2. Vitran Marteins múrmeistara í Kúrlandi

Colophon

16. september 1853 (89v)

Text Class
27 (89v-91v)
Vitran og draumur Ólafs Oddssonar
Rubric

No. 10da. 3. Vitran og draumur Ólafs Oddssonar á Hjalla í Höfðahverfi í Grýtubakkaþingi árið 1626

Colophon

16. september 1853 (91v)

Text Class
28 (91v-92r)
Vitran og draumur séra Jóns Magnússonar
Rubric

No. 11. 4. Vitran og draumur séra Jóns Magnússonar 1627, er bar fyrir hann í svefni undir berum himni

Colophon

16. september 1853 (92r)

Text Class
29 (92r-94r)
Sjón og vitran Hávarðs Loftssonar
Rubric

No. 12. 5. Ein merkileg sjón og vitran sem opinberast hefur einum ráðvöndum manni, Hávarði Loftssyni, anno 1628

Colophon

16. september 1853 (94r)

Text Class
30 (94r-96r)
Vitran séra Jóns Eyjólfssonar yngra er hann sá með öðrum manni
Rubric

No. 13. 6. Ein vakandi sjón og vitran séra Jóns Eyjólfssonar yngra er hann sá með öðrum manni á sinni reisu, þann 24. júlí 1683

Colophon

Skrifað 16. september 1853, B[jörn] J[óns]s[on] (96r

Text Class
31 (96r-99r)
Turninn í Toledo
Rubric

Turninn í Toledo. No. 11

Colophon

1853, 17. desember (99r)

Note

Í handritinu virðist standa: Tolede

Text Class
32 (99r-103r)
Ævintýri íslenskt
Rubric

Ævintýri eitt íslenskt. No. 12

Colophon

18. desember 1853 (103r)

Text Class
33 (103r-108v)
Nauðlíðandi Hollendingar
Rubric

No 13 Nokkrir nauðlíðandi Hollendingar

Text Class
34 (108v-111v)
Íslands ævintýri
Rubric

Eitt Íslands ævintýri. No. 14

Text Class
35 (111v-122r)
Felsenborgarsögur
Rubric

Ein lítil frásaga út dregin af Felsenbor[g]arhistoríu. No. 15

Note

Hluti af verkinu

Text Class
36 (122v-133v)
Placidus saga
Rubric

Hér byrjar ævintýri af Plasidí jalli

Colophon

Skrifuð á enda bókin er þann […] af B[irni] J[óns]s[yni] 1845 (133v)

Text Class
37 (134r-134r)
Efnisyfirlit
Rubric

Yfirlit bókarinnar

Physical Description

Support

Pappír

No. of leaves
i + 135 blöð (162 mm x 99 mm). Auð blöð: 134v, 135
Foliation
Gömul blaðsíðumerking 1-76 (2r-39v), 81-272 (40r-133v)
Condition
Milli blaða 39v-40r eru aðeins varðveittar tvær ræmur (án texta) upp við kjöl af burtskornum blöðum sem hafa borið gömlu blaðsíðumerkinguna 77-80.
Decoration

Litskreytt titilsíða, litir gulur, rauður og grænn: 1r

Um titilsíðu er og litskreyttur rammi, litir gulur, rauður og grænn: 1r

Upphafsstafir á stöku stað stórir og ögn skreyttir

Bókahnútur: 133v

Additions

Blöð 49r-50v innskotsblöð

Á 1v eru þrjár vísur um fánýti eða gagnsemi efnisins í handritinu

Binding

Skinn á kili og hornum, pappaspjöld

History

Origin
Ísland 1845-1853
Provenance
Neðst á blaði 31v stendur: Bjarni Jónsson
Acquisition

Frá Stefáni Thordersen, October 29, 1859

Additional

Record History
Halldóra Kristinsdóttir bætti við upplýsingum um skrifara March 27, 2020 ; Örn Hrafnkelsson lagaði skráningu fyrir OAI August 06, 2009 ; Eiríkur Þormóðsson lagfærði January 11, 2010 ; Handritaskrá, 3. b. ; Sagnanet May 10, 1999
Custodial History

Athugað 1999

gömul viðgerð

Bibliography

Metadata
×

Metadata