SÁM 57
Málfræðirit ; Iceland, 10000
Language of Text
Contents
Latnesk málfræði
Þetta handrit er ekki uppskrift af bókum sem Jón Árnason biskup gaf út 1734: Epitome Grammatica latinæ og Lexidion latino-islandicum grammaticale. Sama ár gaf Jón biskup út Donatinn, en hér eru ekki uppskriftir úr honum (sbr. óprentaða SÁM-skrá).
Latneskar nafnorðabeygingar
„ … Fames -- es hungur …“
Önnur aðgreining Nominis Substantivi …
„Önnur aðgreining Nominis Substantivi …“
„Til að skilja …“
II.Nomen adjectivum
„II.Nomen adjectivum“
„Tillags nafn er sá annar háttur eða umbreyting nafns orðanna …“
Nomen heteroclitum …
„Nomen heteroclitum …“
„Það nafn sem hneigist öðruvísi heldur en sú rétta …“
Annar hluti ræðunnar
„Species -ei, tegund“
„Er það tilfelli í málskúnstinni …“
I
„I. Nomen Patrononicum“
„Það nafn sem dregst af forfeðrum eður föðurlandi …“
II
„II. Nomen Possessivum“
„ Það nafn er merkir eign og umráð …“
III
„III. Nomen Gentile“
„Það nafn sem dregst af þjóð eða fólki svo sem …“
IV
„IV. Nomen Deminutivum vel Diminutivum“
„Það nafn sem minnkandi fer eða merkir minna en þess upprunaorð …“
V
„V. Nomen Denominativum“
„Það nafn sem kennt er við sinn uppruna …“
VI
„VI. Nomen Verbale“
„Það nafn sem dregst af þeim persónulegu orðum svo sem …“
VII
„VII. Nomen numerale“
„Tölunafn hvert að skiptist í sjö raðir og kallast …“
Þriðji partur ræðunnar
„Figura -æ. Mind“
„Figura kallast það tilfelli orðanna sem sýnir hvort heldur þau séu einföld eður af öðrum samsett …“
Fjórði partur ræðunnar
„Participium -pii“
„Hluttekningaroð er sá fjórði hneigjanlegur partur ræðunnar …“
Fimmti partur
„Adverbium -bii“
„Viðorðið er sá fimmti partur ræðunnar …“
Sjötti partur
„Præpositio“
„Fyrirframansetning er sá sjötti partur ræðunnar …“
Sjöundi partur
„Conjunctio“
„Samtenging er þeirra ýmislegt háttarlag og kringumstæður …“
Áttundi partur
„Interjectio“
„Sá áttundi og síðasti partur ræðunnar sem með óskilmerkilegu hljóði auglýsir ýmislega hugarins tilhneiging …“
Physical Description
Sex kver.
- Kver I: blöð 1-8, 4 tvinn.
- Kver II: blöð 9-16, 4 tvinn.
- Kver III: blöð 17-24, 4 tvinn.
- Kver IV: blöð 25-32, 4 tvinn.
- Kver VI: blöð 33-40, 4 tvinn.
- Kver VII: blöð 41-52, 6 tvinn.
- Eindálka.
- Leturflötur er ca 175 +/- 2 mm x 70 +/- 2 mm.
- Línufjöldi er ca 27-30.
- Svo lítur út fyrir að eina örk a.m.k. vanti framan á handritið. Hugsanlegt er að eitthvað vanti eftir 80. s. (Einar G. Pétursson, sbr. óútgefna skrá yfir SÁM-handrit; þar er miðað við blaðsíðutal)
- Handritið þarfnast lagfæringar; kverin eru að mestu laus frá kili, jaðrar blaða eru morknir og saurblöð eru illa farin.
Óþekktur skrifari, kansellíbrotaskrift.
Upphafsstafir örlítið flúraðir í fyrirsögnum, sbr. til dæmis á blöðum 8v, 31r og 40r.
Band (197-200 mm x 70-90 mm x 10 mm) Leðurkápa, skökk og skjæld.
History
Handritið var skrifað á Íslandi, líklega á
.Handritið er gjöf til Stofnunar Árna Magnússonar December 12, 1994 skv. meðfylgjandi gjafabréfi undirritað Sveinn Einarsson. Handritið telur hann hugsanlega komið frá Skálholtsskóla, en það hafði verið í eigu föður hans, Einars Ólafs Sveinsson (sjá nánar gjafabréf)
Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi tók við handritinu í desember 1994.
Additional
VH skráði handritið í júní 2010
Metadata
×- Country
- Iceland
- Place
- Reykjavík
- Institution
- The Árni Magnússon Institute for Icelandic Studies
- Repository
- Handritasvið
- Collection
- Safn Stofnunar Árna Magnússonar í íslenskum fræðum
- Shelfmark
- SÁM 57
- Keywords
- Verbal definitions
Linguistics - XML
- View as XML
- Notes
- Send Feedback on Manuscript