SÁM 115
Rímur ; Iceland, 1895-1899
Language of Text
Contents
Rímur af Sigurði og Smáfríði
„Rímur af Sigurði kóngi og Smáfríði. Fyrsta ríma“
„Arabía ríki réð …“
Krotað er yfir upphaf rímunnar en Rímur af Sigurði kóngi og Snjáfríði konungsdóttur eru í heild sinni á blöðum 94r-142v.
Rímur af Sigurði turnara
„Rímur af Sigurði turnara. Fyrsta ríma“
„Frakka stýra storði réð …“
„… Tómur bragur mælskumátt / máist slagur kvæða.“
Sex rímur; ortar 1811 fyrir Þorlák Einarsson. ( Rímnatal 1966: 427). Hndr.: Lbs. 369 4to (ehndr.) , Lbs. 706 4to, Lbs. 754 4to (ehndr.) , Lbs. 988 4to , Lbs. 1615 4to (ehndr.) , Lbs. 2333 4to , Lbs. 349 8vo , Lbs. 539 8vo , Lbs. 1004 8vo , Lbs. 1056 8vo , Lbs. 1065 8vo , Lbs. 2232 8vo, Lbs.2402 8vo , Lbs. 2431 8vo , Lbs. 2511 8vo , Lbs. 2764 8vo , Lbs. 2814 8vo , JS 61 4to , JS 45 8vo , JS 435 8vo , JS 489 8vo , ÍB 813 8vo , ÍB 844 8vo (brot) , ÍBR 37 4to , Lbs. 894 8vo,ÍBR 58 4to (sjá Rímnatal 1966: 427).
Nokkur erindi til minnis
„Hér skrifa ég nokkur erindi til minnis“
„Ræðu kvarði um þagnar þing …“
„… heldur mega hjáverk mín / heita ljóðaklastur.“
„Þessar rímur eru kveðnar af Hallgrími Jónssyni læknir.“
Skrifaraklausan er á blaði 29r. Rímurnar um Sigurð turnara eru eftir Magnús Jónsson í Magnússkógum (sbr. 2) en ekki Hallgrím Jónsson eins og skrifaraklausan gefur til kynna.
Boðháttarbragur
„Boðháttsbragur“
„Undarlegast böl með baga …“
„… mjór við honum bjóða [… …]“
Gamanmál / kímnisögur
Sex stuttar kímnisögur eða skrítlur. Fyrsta frásögnin er með fyrirsögn Vinirnir tveir og þeirra samtal. Hinar sögurnar koma í framhaldi. Klippt hefur verið neðan af blaði 32 (ca helmingur); stubbur blaðs 32v er auður. Blað 33 er autt. Blöð 34 og 35 eru leifar blaða sem mynduðu tvinn með blöðum 1 og 2. Fremra saurblaði er smeygt á milli blaða 35 og 36.
Rímur af Álaflekk
„Upphaf byrjar sög[u] seinn …“
„… yður gæða biður.“
„Rímur af Álaflekk, kveðnar af skáldinu Lýð Jónssyni, árið 1854. Skrifaðar eftir Jakob Gunnarsson á Króki í Garðahverfi árið 1896.“
Skrifaraklausan er á blaði 58r.
Sjö rímur, ortar 1854. Prentaðar á Bessastöðum 1908. Ehndr.: ÍB 766 8vo (Rímnatal 1966: 14).
Rímur af Tístran og Indíönu
„Rímur. Rímur af Tistram og Indiönu. Kveðnar af Sigurði Breiðfjörð. Kaupmannahöfn. Prentaðar hjá bókþrykkjara S.L. Möller 1831. Útgefendur Teitur Finnbogason dýralæknir, Halldór Þórðarson gj[..]lari, Helgi Helgason bókþrykkjara(!), Sveinn “
„Tíminn sami sem um kveð…“
„… fjallgeiguðar núna.“
„Skrifaðar eftir Jakob Gunnarsson, Króki Garðahverfi, árið 1895 og var þá fyrst að læra að draga til stafs en var þá orðinn fullorðinn og ekki notið tilsagnar af nokkrum manni, hvorki í skrift eða öðru í skóla né heimahúsum. “
Fyrri skrifaraklausan er á blaði 58v og sú síðari á blaði 93v.
Fjórtán rímur, ortar fyrir Jóhann Björnsson. Prentaðar í Khöfn 1831 og í Rvk 1961 (Rímnatal 1966: 470). Hndr.: Lbs. 2332 4to , Lbs. 458 8vo , Lbs. 465 8vo , Lbs. 1000 8vo , Lbs. 2513 8vo , ÍB 131 8vo (brot) ,ÍB 863 8vo (ehndr.) (sjá Rímnatal 1966: 470).
Rímur af Sigurði og Smáfríði
„Rímur af Sigurði kóngi og Smáfríði konungsdóttir. Fyrsta ríma“
„Arabía ríki réð …“
„… ljúfri góðrar nætur.“
„Jakob Gunnarsson hefir skrifað árið átján hundruð níutíu og sjö 1897. Jakob Gunnarsson á Króki í Garðahverfi á þessar rímur og er vel að þeim kominn. Það vitnar Benidikt Jónsson og Ingibjörg Jónsdóttir.“
Fyrirsögnin er tvítekin (skrifuð með fjólubláum lit fyrir ofan upphaflegu fyrirsögninga og síðan krotað yfir)
Skrifaraklausan er á blaði
Ellefu rímur; ortar 1837 fyrir Salbjörgu Einarsdóttur ( Rímnatal 1966: 426). Hndr.: Lbs. 370 4to (ehndr.) , Lbs. 703 4to , Lbs. 988 4to , Lbs. 1661 4to , Lbs. 1939 4to , Lbs. 1978 4to , Lbs. 2593 4to , Lbs. 1072 8vo , Lbs. 2764 8vo ; JS 35 8vo (ehndr.), ÍB 783 8vo , ÍB 887 8vo , ÍBR 49 8vo , ÍBR 131 8vo ( Rímnatal 1966: 426-427)).
Rímur af Gesti Bárðarsyni
„Rímur af Gesti Bárðarsyni“
„Efnið þannin upp byrjar …“
„… góðum ber ei hnjóða.“
„Rímur af Gesti Bárðarsyni, ortar af læknir Benidikt Einarssyni 1835. Skrifaðar eftir Jakob Gunnarsson á Króki árið 1896.“
Skrifaraklausan er á blaði 173r.
Átta rímur, ortar 1835, prentaðar á Bessastöðum 1908. Hndr.: ÍB 971 8vo (Rímnatal 1966: 161).
Glæsiserfi
„Glæsiserfi“
„Óðinn gramur Ása reið …“
„… eitthvað fitla skyldi þá.“
„Glæsiserfi kveðið af Hjálmari Jónssyni í Bólu í Skagafirði. Skrifað hefir Jakob Gunnarsson í Hraunsholti í Garðahreppi í Kjósar- og Gullbringusýslu, árið 1899. Þessa bók á ég með réttu, hver það sem bannar, hönd mín það sanna[r]. JGS. “
Skrifaraklausan er á blaði 173r.
Tuttugu og fimm erindi.
Historía af einum málara
„Historía af einum málara“
„Í Danmörk bjó einn bóndi út á landinu …“
„… en ei er þess getið að hann hafi föður sinn fundið og endar þetta ævintýri.“
„Jakob Gunnarsson.“
Nafn skrifarans er á blaði 178v.
Physical Description
Upprunalegt blaðsíðutal er í fimm hlutum og háttar því sem hér segir:
- 1) 1-55 (bls. 56-66 eru ónúmeraðar);
- 2) 3-46 (bls. 1 og 2 eru ónúmeraðar);
- 3) 1-69;
- 4) 1-98;
- 5) 1-61(bls. 1 og bls. 62-72 eru ónúmeraðar).
- Blöð tölusett af skrásetjara 1-178.
Fimm kver.
- Kver I: blöð 1-35, 15 tvinn + 3 stök blöð og 2 blaðleifar.
- Kver II: blöð 36-70, 17 tvinn + 1 stakt blað.
- Kver III: blöð 71-106, 18 tvinn.
- Kver IV: blöð 107-142, 18 tvinn.
- Kver V: blöð 143-178, 18 tvinn.
- Eindálka.
- Leturflötur er ca 158-160 mm x 110-113 mm.
- Línufjöldi er ca 22-23.
Blöð eru víða blettótt og notkunarnúin.
Skrifari er Jakob Gunnarsson á Króki. Skriftin er snarhönd.
Fyrirsagnir eru með stærra og settara letri en annars er á textanum (sjá t.d. blöð 1v og 143r).
- Undirskrift skrifara og skriftarár koma víða fram (sjá: Skrifaraklausur).
- Á aftara fremra saurblaði hefur verið krotað yfir texta:Úttekt hjá Einari Gíslasyni, nú 1909, 6. jan. 4 potta [.........], og á fremra aftara saurblað hefur skrifarinn skrifað nafn sitt og heimilisfang með blýanti: Jakob Gunnarsson, Hraunsholti. Heimilisfang hans er að Króki þar sem það er skrifað annars staðar.
Band (185 mm x 120 mm x 30 mm): Kápuspjöld eru úr pappa og klædd brún-rauðyrjóttum marmarapappír, brúnt leður á kili og spjaldhornum.
Gyllt þrykking á kili: Rímur af Sigurði og Smáfríði o.fl.
Handritið liggur í grárri pappaöskju
History
Handritið var skrifað á Íslandi, í lok nítjándu aldar eða á árunum 1895-1899 .
Additional
VH skráði December 08, 2010.
Metadata
×- Country
- Iceland
- Place
- Reykjavík
- Institution
- The Árni Magnússon Institute for Icelandic Studies
- Repository
- Handritasvið
- Collection
- Safn Stofnunar Árna Magnússonar í íslenskum fræðum
- Shelfmark
- SÁM 115
- Keywords
- Rímur/metrical romances
Tales/exempla
Elegies/ commemorative poems
Humorous tales
Poetry - XML
- View as XML
- Notes
- Send Feedback on Manuscript