Detaljer om håndskriftet

SÁM 134

Sögubók ; Island

Fuld titel

Fornaldarsögur Norðurlands að nýju uppskrifaðar árið MDCCCLXXXVII (1r).

Tekstens sprog
islandsk

Indhold

1 (1v)
Efnisyfirlit
Rubrik

Innihald bókarinnar

2 (2r-29v)
Huldar saga hinnar miklu
Rubrik

Sagan af Huld drottningu hinni ríku

Incipit

Svo er sagt að áður hetjan fékk Sæland af Gylfa …

Explicit

… sjö hundruð vetur frá því Huld var á dögum.

Kolofon

Hvítadal 18. janúar 1888.

Finalrubrik

Endar þannig sagan af Huld, Hálga og dætrum þeirra Þorgerði og Yrpu.

Bemærkning

Á eftir titli: Nokkuð betri en algenga sagan þó ekki áreiðanlig sem varla er við að búast um svo fornt rit.

Sama saga er einnig til með hendi Guðbrands í SÁM 46, SÁM 65, SÁM 156 og Lbs 4392 4to. SÁM 65 er elst þessara fjögurra handrita en sami texti er í prentaðri útgáfu sem Skúli Thoroddsen gaf út 1909.

2.1 (29v-v)
Um Huldar sögu hinna miklu
Bemærkning

Á eftir sögunni (bl. 29v) er umfjöllun skrifara um hana, m.a. um sannfræði sögunnar.

Greint frá efni hvers kafla sögunnar á bl. 30r-v.

Tekstklasse
3 (31r-32v)
Ættartala Egils Skallagrímssonar
Rubrik

Ættartala Egils Skallagrímssonar svo langt talin fram í forneskju sem jeg ætla að mögulegt sé, og síðan frá Agli til þeirra manna sem nú lifa

Bemærkning

Ættartalan endar á skrifara, Guðbrandi Sturlaugssyni.

Tekstklasse
4 (33r-v)
Ættartala Snorra Sturlusonar
Rubrik

Ætt Snorra lögmanns ins fróða …

Tekstklasse
5 (34r-133v)
Halldórs þáttur Snorrasonar
Rubrik

Saga af Halldóri Snorrasyni og ýmsum mönnum er vóru uppi á sama tíma sem hann í Noregi

Incipit

Það var á dögum Haraldar Sigurðarsonar …

Explicit

… Til Halldórs Snorrasonar geta margir menn talið ætt sína.

Kolofon

Enduð þriðjudaginn fyrstan í einmánuði, Hvítadal 22. mars 1887. Guðbrandur Sturlaugsson

5.1 (134r-136v)
Ættartala Halldórs Snorrasonar
Rubrik

Föðurætt Halldórs Snorrasonar

Kolofon

Hvítadal 26. mars 1887. Guðbrandur Sturlaugsson

Tekstklasse
6 (137r-140v)
Gunnarskvæði
Rubrik

Gunnarskvæði kveðið af séra Gunnari Pálssyni í Hjarðarholti er deyði á Reykhólum hjá Ara bónda Jónssyni árið 1791, 77 ára

Incipit

Getið er um góðan mann / Gunnar einn í Njálu …

Omkvæd

Fögur er nú Fljótshlíð …

Explicit

… helst því aftur heim réð / en hvergi frá.

Bemærkning

Bl. 141 autt.

Tekstklasse
7 (142r-176r)
Reimars saga og Fals sterka
Rubrik

Sagan af Reimari kóngi og Fal hinum sterka

Incipit

Vígbald hefur konungur heitið …

Explicit

… fleira í letur fært af þeim

Kolofon

Hvítadal 30. janúar 1887

Finalrubrik

og endar þannig sagan af Reimari keisara og Fal hinum sterka, fóstbróður hans

7.1 (176r-178v)
Ættartölur fornmanna
Rubrik

Fornmannaætt til þeirra manna sem nú lifa talin frá Fornjóti

Tekstklasse
8 (179r-213r)
Hellismanna saga
Rubrik

Hellismannasaga skrifuð eftir afar gömlu handriti svo nákvæmliga sem hægt var nema böndin uppleyst á Höfða í Dýrafirði í október og nóvember 1881 af Sighvati Grímssyni en þessi saga er skrifuð eftir eiginhandarriti Sighvats.

Incipit

Kalman og Kýlan hétu bræður tveir í Suðureyjum …

Explicit

… var hann kallaður Hrólfur að Ballará

Finalrubrik

og lýkur hér Hellismannasögu.

Bemærkning

Undir stendur (bl. 213r): Nú er búið að prenta sögu þessa í Ameríku og leggja fræðimennirnir á hana þungan dóm og segja hana samda af Gísla Konráðssyni. Jeg læt hvorn ráða sinni meiningu um það, þó jeg ætli að sagan sé eldri. En satt er það að vísurnar eru sumar ekki góðar, líklega úr lagi færðar. G.S.

8.1 (179r-v)
Formáli fyrir Hellismannasögu
Rubrik

Formáli

Incipit

Hellismannasaga hefir aldrei verið gefin út …

Kolofon

24 - 11 - 81 Sighvatur Grímsson

Tekstklasse
9 (213v)
Rask
Rubrik

R. Kr. Rask 1787 - 1832 - 1887

Incipit

Þú komst þegar Fróni reið allra mest á …

Bemærkning

Nafn skáldins er skrifað undir kvæðinu.

Þrjú erindi.

Tekstklasse
10 (214r)
Lausavísa
Forfatter
Incipit

Mín er lyst í ferðum fyrst …

Finalrubrik

Jón biskup Arason kvað

Bemærkning

Án fyrirsagnar.

Ein vísa.

Tekstklasse
11 (214r)
Lausavísa
Incipit

Bjarni bjó til húfu …

Finalrubrik

Gunnar prófastur Pálsson kvað.

Bemærkning

Án fyrirsagnar.

Ein vísa.

Tekstklasse
12 (214v)
Lausavísa
Incipit

Steinunn heitir stoltar kvendi …

Finalrubrik

Þorleifur lögmaður Pálsson kvað

Tekstklasse
13 (214v)
Lausavísa
Forfatter
Incipit

Sendir voru sextán menn …

Finalrubrik

Jón biskup Arason kvað

Tekstklasse
14 (214v)
Lausavísa
Forfatter
Incipit

Oddvitinn var ekki frekur …

Finalrubrik

Hinn sami

Tekstklasse
15 (215r-220v)
Ölkofra þáttur
Rubrik

Ölkofra þáttur

Incipit

Þórhallur hét maður, hann bjó í Bláskógum …

Explicit

… og hélst það meðan þeir lifðu

Finalrubrik

og lýkur þar sögu Ölkofra.

16 (221r-234r)
Gunnars saga Keldugnúpsfífls
Rubrik

Sagan af Gunnari Keldugnúpsfífli

Incipit

Þorgrímur hét maður, hann bjó þar sem nú heitir á Hörgslandi …

Explicit

… og þóttu það allt vera miklir menn fyrir sér

Finalrubrik

og lýkur þar þessari sögu.

16.1 (234r)
Athugagrein
Incipit

Þessi saga er hin vitlausasta af öllum Íslendinga sögum …

Kolofon

Guðbrandur Sturlaugsson.

Tekstklasse
17 (234v)
Ættartölur frá Skjalda-Birni
Rubrik

Frá Skjalda-Birni til Vatnsfirðinga

Incipit

1 Skjalda Björn hét maður …

Tekstklasse
18 (235r-249r)
Eiríks saga rauða
Rubrik

Söguþáttur af Eiríki rauða og Þorfinni karlsefni á ný uppskrifuð eftir afar gömlum blöðum sem skrifað hefur Gísli skrifari Jóns biskups Vídalíns

Incipit

Maður er nefndur Ólafur hvíti …

Explicit

Þorlákur biskup Runólfsson í Skálholti andaðist árið 1133 var biskup 15 ár.

Finalrubrik

Og lýkur hér svo þessari sögu af Eiríki rauða.

18.1 (249r-250r)
Athugagrein og ættartölur Þorgils Orrabeinsfóstra og Þorfinns karlsefnis
Incipit

Framanskrifaður söguþáttur mun ei víða vera að finna …

Explicit

… Eftir þessu er jeg 26 maður frá Guðríði Þorbjarnardóttur.

Kolofon

Guðbrandur Sturlaugsson.

Tekstklasse
19 (250v)
Ættartala Halls á Síðu
Rubrik

Ætt Halls á Síðu má telja langt fram í forneskju og er hún þannig

Incipit

Hrólfur úr Bergi …

Explicit

… en eg 25 maður frá Halli á Síðu.

Tekstklasse
20 (251r-261v)
Grænlendinga þáttur
Rubrik

Grænlendinga þáttur

Incipit

Herjólfur hét maður íslenskur …

Kolofon

Hvítadal 6. febrúar 1886. Guðbrandur Sturlaugsson.

Finalrubrik

Endar þannig sagan af Grænlendingum og Þorfinni karlsefni.

21 (261r-v)
Rostungsvísur
Rubrik

Rostungs vísur

Incipit

Rostungurinn fór á Frón …

Bemærkning

Undir kvæðinu stendur: Hallgrímur Pétursson höfundurinn, þjóðskáldið góða, besta og þarfasta skáld hér á landi, en það er rangt.

Tekstklasse

Fysisk Beskrivelse / Kodikologi

Materiale
Pappír.
Antal blade
i + 261 blöð + i (202 mm x 160-164 mm).
Foliering
Handritið er blaðsíðumerkt af skrifara en ekki í samfellu.
Layout

  • Eindálka.
  • Leturflötur ca 170 mm x 140 mm.
  • Línufjöldi 24-27
  • Leturflötur er afmarkaður með blýanti.

Skrifttype

Með hendi Guðbrands Sturlaugssonar í Hvítadal, snarhönd.

Indbinding

Samtímaband (210 mm x 175 mm x 45 mm).

Bókaspjöld úr pappa, klædd grænleitum pappír, brúnt leður á kili og hornum. Sögubók þrykkt á kjöl. Saurblöð tilheyra bandi. Saurblöð og spjaldblöð úr samskonar pappír.

Bandið er snjáð og slitið einkum á kili og hornum.

Historie og herkomst

Herkomst

Handritið var skrifað á Íslandi á árunum 1886-1887.

Proveniens

Skrifari hefur merkt sér handritið með stimpli á bl. 1r: G. Sturlaugsson.

Frá erfingjum Jóns M. Samsonarsonar.

Erhvervelse

Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi fékk handritið, ásamt fleiri handritum, afhent til varðveislu 1. október 2014.

Yderligere information

Katalogisering og registrering

ÞS skráði í febrúar og mars 2019.

Bibliografi

[Metadata]