SÁM 77
Kvæðabók ; Island, 1884-1900
Fuld titel
Dægrastytting. Ýmislegir gamlir sálmar og kvæði. Ritað á árunum 1884-1900 af Eyjólfi E. Jóhannssyni og Sigurborgu Ólafsdóttur í Flatey. Titilsíða og registur yfir kvæðin á þremur blöðum eru ekki bundin með kvæðunum.
Tekstens sprog
Indhold
Lifnaðarleiðsla
„Lifnaðarleiðsla ort af sr. Jóni Hjaltalín“
„Víða sá móður var og er …“
35 erindi.
Hugarhægð
„Hugahægð eftir sr. Jón Hjaltalín“
„Margir hafa menn um heim …“
„Góður ertu guð minn mér …“
21 erindi.
Hamingjuósk
„Hamingjuósk ort af sr. Jóni Hjaltalín til Guðrúnar sonardóttur hans er hún var skírð“
„Ég grættist af hjarta þá gengna ég missti …“
6 erindi.
Veðrahjálmur
„Veðrahjálmur kveðið af sr. Jóni Hjaltalín 1784“
„Ó, þú jökull sem jörðu hylur …“
48 erindi.
Útfararminning Margrétar Pálsdóttur á Staðarstað
„Útfararminning húsfrúr Margrétar Pálsdóttur á Staðarstað. Dáin 9. febr. 1821. Ort af sr. Jóni Hjaltalín“
„Það er heimsbúa hlutfall vissa …“
24 erindi.
Grafskrift Margrétar Pálsdóttur á Staðarstað
Skipsskaði
„Sálmur ortur við skipskaða úr Stykkishólmi haustið 1828 af sr. J. Hjaltalín“
„Sú finnst arfleifðin oss ei duld …“
12 erindi.
Erfiljóð eftir Sigríði Jónsdóttur
„Erfiljóð eftir Sigríði Jónsdóttur undir nafni fóstru hennar og föðursystur Kristínar Sigurðardóttur í Grundarfirði. Ort af sr. J. Hjaltalín“
„Ó, hversu öll farsæld …“
22 erindi.
Brúðkaupssálmur
„Brúðkaupssálmur ortur af sr. Jóni Hjaltalín“
„Hýrir gestir hér að borði …“
16 erindi.
Sálmur
„Sálmur ortur af Oddi Hjaltalín“
„Veraldar allt ágæti …“
10 erindi.
Erfiljóð Odds Hjaltalín
„Yfir luktri gröf landlæknis Odds sál. Hjaltal´lins þann 10. júní 1840. Ort hefur sr. Einar Sæmundsen þá prófastur að Setbergi í Eyrarsveit“
„Fisi leikara, laufi grænu …“
13 erindi.
Erfiljóð eftir Odd lækni Hjaltalín
„Eftirmæli eftir Odd lækni Hjaltalín. Ort hefur sr. Jóhann Björnsson 1840“
„Heiman fór ég frá hollvinum …“
10 erindi.
Ljóðabréf til Sigurborgar Ólafsdóttur
„Ljóðabréf til Sigurborgar Ólafsdóttur frá föður hennar er þá vra formaður og reri í Rifi. Veturinn“
„Fyrsti mars 14da móður þinnar …“
25 erindi. Neðst er utanáskrift bréfsins skrifuð.
Lausavísur
Gamanvísa til Bjarna Thorarensen
„Gamanvísa til Bjarna skálds Thorarensen. Ort af Oddi lækni Hjaltalín“
„Sértu þess óska ég / óvinur hryggðanna …“
Gamanvísur til sr. Hannesar Arnórssonar
„Gamanvísur til sr. Hannesar Arnórssonar. Ort af Oddi lækni Hjaltalín“
„Hér með sendi ég herra mínn …“
Þrjú erindi.
Sethskvæði
„1. Setkvæði.“
„Ótti drottins upphaf er …“
Fyrirsögn fyrir nokkrum eftirfarandi kvæðum: Gömul kvæði. 47 erindi.
Kvæði um fæðingu herrans Krists
„2. Kvæði um fæðingu herrans Krists“
„Kvörn vil ég því hróðrar hræra …“
„Oss er fæddur sonurinn sá …“
18 erindi.
Jesús hastar á sjó og vind
„3. Kvæði Jesús hastar á sjó og vind“
„Og Jesús í þann tíma …“
Fimm erindi.
Kanverska kvinnan
„4. kvæði. Kanverska kvinnan“
„Ein kanversk kvinna …“
Níu erindi.
Draumur kvinnu Pílatusar
„5. kvæði. Draumur kvinnu Pílatusar“
„Listir mig að láta senn …“
24 erindi.
Verónikukvæði
„6. kvæði. Verónikukvæði“
„Kveð ég um kvinnu eina …“
23 erindi.
Agnesarkvæði
„7. kvæði. Agnesarkvæði“
„Í þann tíma ríkti í Róm …“
26 erindi.
Margrétarkvæði
„Margrétarkvæði“
„Svo var skrifað suður í Róm …“
34 erindi.
Kóngshugvekja
Jónsdiktur
Maríuævi
„Maríu ævi“
„Ég vil jómfrú eina / jafnan lofa best …“
58 erindi.
Þrjú smákvæði
Kveiki í oss kærleikinn
„1.“
„Kveiki í oss kærleikinn / Kristur Jesús lausnari minn …“
„Öllum segi ég ítum það …“
Fjögur erindi.
Fögur eru verkin herrans handa
„2.“
„Fögur eru verkin herrans handa / hringurinn það vottar landa …“
„Mörg er fögur byggðin vís …“
Þrjú erindi.
Gullið besta guðs orð er
„3.“
„Gullið betra guðs orð er / greint hefur það Davíð hér …“
„Geymt hef ég gullið mitt á góðum stað …“
Þrjú erindi.
Um forklárun Krists
„Um forklárun Krists“
„Tók sér Kristur tvo og einn …“
13 erindi.
Vikukvæði
„Viku-kvæði“
„Sumardagurinn sá var fyrstur …“
„Tigni drottin tíð og ár …“
Átta erindi.
Einsetumaðurinn
„Einsetumaðurinn“
„Einsetumaðurinn að ég inni …“
„Fagurt galaði fuglinn sá …“
12 erindi. Á bl. 101r eru tvö erindi sem eiga heima á eftir fyrsta erindi kvæðisins.
Morgunvísur
„Nokkrar morgunvísur“
„Lof sé dýrum drottni / dagurinn fagur skín …“
16 erindi.
Huggunarorð
„Huggunarorð hinnar látnu móður“
„Ykkur bið ég nú börnin góð …“
Á undan kvæðinu fer frásögn að tildrögum kvæðisins í lausu máli. Sex erinidi.
Barbarossakvæði
„Kvæði. Dauði Friðriks Barbarossa“
„Keisari nokkur mætur mann …“
12 erindi.
Ekkjukvæði
Annálskvæði
„Kvæði. Annáls-kvæði“
„Gefst hér mörgum skemmtan skýr …“
Blaðsíðutölum 219-222 er sleppt og erindum 8-16 en ekki að sjá að blöð séu glötuð. Á eftir kvæðinu stendur: Kvæði þetta er eignað Jóni kölluðum Rauðseyjaskáldi. Er sagt hann hafi ort það eitt sinn að greiðalaunum á Svínanesi. 11 erindi (1-7 og 17-20).
Sannast það sem segja vann
„Kvæði. Ort af séra Jóni Einarssyni í Stærra Árskógi 1756 (Árb. J. Espól.)“
„Sannast það sem segja vann /Samúels móðir kæra …“
„Mér er horfin mæða, meinsemd og fár / Guð kann að græða gjörvöll mín sár.“
11 erindi.
Vöggukvæði
Andrésardiktur
„Vöggukvæði kallað Andrésar-diktur“
„Dýrð sé föðurnum fyrir sín ráð …“
29 erindi.
Vöggukvæði
„Vöggukvæði“
„Nú í Jesú nafni til náða um sinn …“
15 erindi.
Jólakvæði
Eilífur drottinn allsvaldandi
„Kvæði“
„Eilífur drottinn allsvaldandi …“
„Þú ert Jesús minn minn / í meðlæti og pín …“
Fimm erindi.
Kallaðu á kónginn
„Kvæði“
„Kallaður á kónginn þann sem kann að græða …“
14 erindi.
Vegna manna manndóm bar
Kötludraumur
„Kvæði Kötlu-draumur“
„Már hefur búið manna göfugastur …“
87 erindi (eyða fyrir 78. erindi).
Kvæði af einni greifadóttur
„Kvæði af einni greifadóttur“
„Greifadóttir fögur og fín …“
17 erindi.
Kóngur reið að háum stein
Einum kóngi innt er frá
„Eitt gamalt kvæði“
„Einum kóngi innt er frá …“
„Mýkir móð mjúklyndið sæta …“
13 erindi.
Svíalín og hrafninn
„Svíalín og hrafninn“
„Hrafninn flýgur um aftaninn …“
„Seint flýtur krumminn á kvöldin“
35 erindi. Bl. 139v autt.
Flaug hann yfir holt og hæð
„Kvæði.“
„Flaug hann yfir holt og hæð …“
„Seint flýgur krumminn á kvöldin“
27 erindi.
Brúnsvíkurkvæði
Skröggskvæði
„Skröggs kvæði“
„Eitt vil ég kvæðið kveða til gamans mér …“
82 erindi.
Barnakvæði
Hrútsríma
„Hrúts ríma“
„Sendibréfið sem að kom af síldarlandi …“
26 erindi.
Gáta
„Gáta“
„Fór ég eitt sinn á fiskum víða …“
Ráðning gátunnar fylgir.
Langlokur
Geðfró
„Geð-fró“
„Faðir, sonur og friðarins andi …“
72 erindi.
Vinavísur
„Vina-vísur ortar af Birni Jónssyni á Skarðsá“
„Visku drottinn veittu mér …“
50 erindi.
Stúlkuvísur
„Stúlku-vísur ort af Árna Böðvarssyni“
„Þig má þreyja eðlis art …“
Undir kvæðinu stendur: Það helsta við vísur þessar er að þær lýsa kvenbúningnum eins og hann var á 18. öld. 12 erindi.
Engildiktur
Bóndinn eineygði
„Bóndinn eineygði“
„Maður einn átti auðgrund þá …“
„En þó maður og menjagrund …“
10 erindi.
Ísembert og Ermenþrúður
„Ísembert og Ermenþrúður“
„Til Aldorf greifi einn var sá …“
„Enginn skyldi öðrum lá …“
12 erindi.
Sigurður kóngur
„Sigurður kóngur“
„Af einum kóngi og ungum þegn …“
„Ber ég það fram fyrir bragna ríka og snauða …“
31 erindi.
Fjögra manna kvæði
„Fjögra manna kvæði“
„Fundust eitt sinn forðum tíð …“
Eignað Guðmundi Bergþórssyni aftast. 66 erindi.
Gríski borgarinn
„Gríski borgarinn“
„Forðum tíð einn brjótur brands …“
Eignað Guðmundi Bergþórssyni aftast. 27 erindi.
Gunnarskvæði
„Gunnars kvæði“
„Getið er um góðan mann …“
„Fögur er hún Fljótshlíð …“
Neðst stendur: Ort af prófasti Gunnari Pálssyni frá Hjarðarholti í Dölum. 13 erindi.
Trumbuslagarakvæði
„Trumbuslagara kvæði“
„Út í löndum skeði æfintýri það …“
18 erindi.
Fuglakvæði
„Fugla kvæði“
„Upp skal ljúka ljóðaskrá …“
„Fuglanöfn í fræðaskrá …“
Níu erindi.
Þá minnist ég á mína ævi
„Kvæði“
„Þá minnist ég á mína ævi …“
„Lífsstundir líða þó langt þykja megi …“
Fimm erindi.
Vær erum hér í dimmum dal
„Brot úr kvæði“
„Vær erum hér í dimmum dal …“
„Fegin vil ég fylgja þér …“
Fimm erindi. Líklega brot úr kvæði, sbr. fyrirsögn í handriti.
Sitt er hvað
„Sitt er hvað“
„Ljós og myrkur, ljótt og frítt …“
„Munur er um margt hvað …“
Átta erindi.
Compliment
„Compliment eður ávarp til ólærðra fríþenkjara“
„Vinur ólærði vitir hent…“
Neðst stendur: Kveðið af Bjarna Þórðarsyni á Siglunesi 32 erindi.
Meðallandssálmur
„Meðallands sálmur“
„Tilburða undra teiknin séð …“
Eignað Guðmundi Bergþórssyni aftast. 23 erindi.
Lækjarkotskvæði
„Lækjarkots kvæði“
„Meðan ég efni sögunnar segi …“
„Í Lækjarkoti ég lengi bjó …“
24 erindi.
Fiskætasálmur
Carmina ad Dmm. Vigfúsium
„Carmina ad Dmm. Vigfúsium“
„Hjartans blíða heilsanin …“
Undir stendur: Séra G.S.s. Sigurður Gíslason Dalaskáld orti til Leirulækjar-Fúsa Átta erindi.
Föstuinngangsvísur
„Föstuinngangs vísur. Með lag sem Bóndabragur“
„Finnst það skrifað forðum vinir skjalda til …“
Fjögur erindi.
Skáldin forðum skemmtu lengi
„Skáldin forðum skemmtu lengi …“
„Meistarar fróðir meina þau málin slík …“
Engin fyrirsögn. Fjögur erindi.
Nýungasálmur
Bóndakonukvæði
„Bóndakonu kvæði“
„Bjó í Líbekk bóndi einn …“
„Verður á fyrir varamönnunum núna“
11 erindi.
Guðbjargardraumur
„Guðbjargar draumur“
„Ekkert gaman ég vil framar brúka …“
76 erindi.
Ungamannskvæði
„Ungamanns kvæði“
„Styttast dagar, stundir tíð og árin …“
100 erindi.
Heilræðaríma
„Heilræða ríma“
„Átti ég sem önnur börn …“
Aftan við kvæðið stendur: Ort hefur séra Jón Bjarnason. 78 erindi.
Sinniskæti
Hugdilla
Dúfukvæði
„Dúfukvæði“
„Andinn guðs mig endurnæri …“
„Dilli ég þér dúfan mín og dilli sem ber …“
Aftan við kvæðið: Ort af lögmanni Páli Vídalín. Sjö erindi.
Lausavísa
„Vísa drottkveðin eftir sama“
„Átján ern eg vetra …“
Undir stendur PV.
Vísa
„Vísa eftir séra Snorra á Húsafelli“
„Sokki var burða blakkur …“
Dróttkveðin vísa.
Unun lífsins
„Unun lífsins“
„Veittu drottinn góður gæði …“
„Fagrar heyrði ég raddirnar frá Niflunga heim …“
Fjögur erindi.
Nafnsálmur
„Nafn sálmur“
„Salve mín sanna / sætasta heilsubót …“
Upphafsstafir erinda mynda nafnið Sigríður Jóhannsdóttir.
Samtal Össu og krumma
„Samtal Össu og krumma“
„Set ég úr nausti Suðra skeið …“
14 erindi.
Næturgisting
„Næturbistin“
„Mig bar að byggðum seint á degi …“
Undir stendur: Mag. Brynjólfur Sveinsson (fæddur 19. des. 1605; vígður 5. maí 1639; dó 5. ág. 1675). Fjögur erindi.
Langloka
Fólkið á Munaðarhóli
„Fólkið á Munaðarhóli“
„Ragnhildur skammtar mönnum mat …“
Undir stendur. Ort hefur Ólafur Björnsson, smiður frá Munaðarhóli. Eitt erindi.
Munkskvæði
„Munkskvæði eða Greifakvæði“
„Fáheyrð saga fyrir mig kom …“
36 erindi.
Letikvæði
„Letikvæði“
„Einatt til dugnaðar eymdin mann hvetur …“
36 erindi.
Fegurð hins skapaða
„Fegurð hins skapaða“
„Fagurt er smíðið herrans handa …“
„Mörg er fögur byggðin býs …“
Átta erindi.
Skriftað séra Jóni Vestmann í Landakirkju af séra Páli skálda
„Skriftað séra Jóni Vestmann í Landakirkju af séra Páli skálda“
„Allt eins og það er skelfilegt að hafa …“
Átta erindi.
Ljóðabréf
„Ljóðabréf ort af Sigurði í Kattardal til konu sinnar er dæmd var til hegningarhússvinnu í Kaupmannahöfn fyrir að hafa verið í vitorði með Friðrik syni þeirra þá er hann myrti Natan Ketilsson.“
„Allra gæða fylling flest …“
30 erindi.
Ljóðabréf
„Ljóðabréf til G.O. Hjaltalín ort af Gísla Sigurðssyni á Ósi“
„Gullhlaðseikin fögur fín …“
17 erindi.
Tólfsonakvæði
„Tólfsona kvæði“
„Firðum bæði og falda ungri gefni …“
Undir stendur: G. Bergþórsson. 35 erindi.
Vinaspegill
Vonarhlátur hins trúaða
„Vonarhlátur hins trúaða“
„Syngið lofkvæði Sebaots drottni …“
Undir stendur: Hjálmar Jónsson frá Bólu. Tólf erindi.
Huggunarvísur
„Huggunarvísur um ástvinamissi ortar af Þorvaldi Magnússyni“
„Kristinn maður þenktu þrátt…“
22 erindi.
Bænarsálmur út af Jesú nafni
„Bænarsálmur út af Jesú nafni kveðinn af séra Magnúsi Ólafssyni. Lagið: Guð er minn hirðir“
„Sæll Jesú sæti, sól og föður ljómi …“
„Guð er minn hirðir“
Fimm erindi.
Gamall sálmur
Sálmur
„Gömul söngvísa ort af Bjarna Jónssyni á Hvalfjarðarströnd“
„Langa mig í lífshöll …“
22 erindi.
Sálmur
„Sálmur. Tón: Vor herra Jesús vísi“
„Einn Guð skóp allt upphafi í …“
„Vor herra Jesús vísi“
Tólf erindi. Bl. 332v-334v auð.
Skíðaríma
„Skíðaríma kveðin af Einari fóstra sem var skáld Björns Jórsalafara; aðrir þar á mót segja að ríman sé kveðin af Sigurði fóstra“
„Hleypur á millum Barmalands …“
Bl. 335r-v auð utan fyrirsagnar. Texti hefst í 15 erindi. Bl. 346r-v að mestu autt utan erinda 181-182 og 197 og númera erinda sem vantar. Endar á erindi 203. Undir stendur: Rétt afritað eftir gömlu handriti er ég fyrir mér hafði. B. Jóhannesson.
Ættarflækja
„Ættarflækja. Úr gamalli Fjallkonu“
„Heyrðu góður! Ég hefi gifst ekkju …“
Undir stendur: 12/5 1901. Pétursson
Æviraun
„Æfiraun ort af Þorvaldi Rögnvaldssyni á Sauðanesi“
„Ævisögu sína sögðu margir fyrr …“
22 erindi.
Fysisk Beskrivelse / Kodikologi
- Eindálka.
- Leturflötur ca 180 mm x 120 mm.
- Línufjöldi ca 20.
- Númer vísna utan leturflatar.
- Sums staðar strikað fyrir leturfleti.
Eyjólfur E. Jóhannsson, sprettskrift.
Sigurborg Ólafsdóttir, sprettskrift.
Á aftara saurblaði fremst: Kvæði. Safnað hafa og látið skrifa í bók þessa Eyjólfur Jóhannsson kaupmaður í Flatey og kona hans Sigurborg Ólafsdóttir. Bók þessa gefur dóttir þeirra Jónína Eyjólfsdóttir syni sínum Jóhanni Salberg Guðmundssyni. Flatey, 9. sept. 1947. G. Jónína Eyjólfsdóttir.
Bundið í harðspjöld klædd dökkum og gylltum pappír, brúnt leður á kili og hornum (230 mm x 185 mm x 50 mm).
Arkir bundnar með hamptaumi. Spjaldblöð úr mynstruðum pappír.
Historie og herkomst
Handritið var skrifað í Flatey á Breiðafirði á árunum 1884-1900 (sjá titilsíðu).
Handritið var í eigu afkomenda skrifara.
Yderligere information
ÞS skráði marts 2022.
[Metadata]
×- Land
- Island
- Sted
- Reykjavík
- Institution
- Árni Magnússon-instituttet for islandske studier
- Opbevaringssted
- Handritasvið
- Håndskriftsamling
- Safn Stofnunar Árna Magnússonar í íslenskum fræðum
- Katalognummer
- SÁM 77
- Nøgleord
- Taler
Mindedigte
Digte
Brevdigte
Bønner
Eventyrviser
Sørgedigt
Salmer
Rim
Vejrdigte
Vuggeviser
Trøstedigte
Bryllupsdigte
Helgendigte
Skæmtedigte
Biografiske digte
Morgensalmer
Lykønskningsdigte
Gåder
Strofer
Gravskrifter
Rímur - XML
- Vis som XML
- Bemærkninger
- Send feedback om håndskriftet
Indhold
×- Lifnaðarleiðsla
- Hugarhægð
- Hamingjuósk
- Veðrahjálmur
- Útfararminning Margrétar Pálsdóttur á Staðarstað
- Skipsskaði
- Erfiljóð eftir Sigríði Jónsdóttur
- Brúðkaupssálmur
- Sálmur
- Erfiljóð Odds Hjaltalín
- Erfiljóð eftir Odd lækni Hjaltalín
- Ljóðabréf til Sigurborgar Ólafsdóttur
- Gamanvísa til Bjarna Thorarensen
- Gamanvísur til sr. Hannesar Arnórssonar
- Sethskvæði
- Kvæði um fæðingu herrans Krists
- Jesús hastar á sjó og vind
- Kanverska kvinnan
- Draumur kvinnu Pílatusar
- Verónikukvæði
- Agnesarkvæði
- Margrétarkvæði
- Kóngshugvekja
- Jónsdiktur
- Maríuævi
- Þrjú smákvæði
- Um forklárun Krists
- Vikukvæði
- Einsetumaðurinn
- Morgunvísur
- Huggunarorð
- Barbarossakvæði
- Ekkjukvæði
- Annálskvæði
- Sannast það sem segja vann
- Vöggukvæði
- Andrésardiktur
- Vöggukvæði
- Jólakvæði
- Eilífur drottinn allsvaldandi
- Kallaðu á kónginn
- Vegna manna manndóm bar
- Kötludraumur
- Kvæði af einni greifadóttur
- Kóngur reið að háum stein
- Einum kóngi innt er frá
- Svíalín og hrafninn
- Flaug hann yfir holt og hæð
- Brúnsvíkurkvæði
- Skröggskvæði
- Barnakvæði
- Hrútsríma
- Gáta
- Langlokur
- Geðfró
- Vinavísur
- Stúlkuvísur
- Engildiktur
- Bóndinn eineygði
- Ísembert og Ermenþrúður
- Sigurður kóngur
- Fjögra manna kvæði
- Gríski borgarinn
- Gunnarskvæði
- Trumbuslagarakvæði
- Fuglakvæði
- Þá minnist ég á mína ævi
- Vær erum hér í dimmum dal
- Sitt er hvað
- Compliment
- Meðallandssálmur
- Lækjarkotskvæði
- Fiskætasálmur
- Carmina ad Dmm. Vigfúsium
- Föstuinngangsvísur
- Skáldin forðum skemmtu lengi
- Nýungasálmur
- Bóndakonukvæði
- Guðbjargardraumur
- Ungamannskvæði
- Heilræðaríma
- Sinniskæti
- Hugdilla
- Dúfukvæði
- Lausavísa
- Vísa
- Unun lífsins
- Nafnsálmur
- Bænarvers
- Samtal Össu og krumma
- Næturgisting
- Langloka
- Fólkið á Munaðarhóli
- Munkskvæði
- Letikvæði
- Bæn móti harðindum
- Fegurð hins skapaða
- Skriftað séra Jóni Vestmann í Landakirkju af séra Páli skálda
- Ljóðabréf
- Ljóðabréf
- Tólfsonakvæði
- Vinaspegill
- Vonarhlátur hins trúaða
- Huggunarvísur
- Bænarsálmur út af Jesú nafni
- Gamall sálmur
- Sálmur
- Sálmur
- Skíðaríma
- Ættarflækja
- Æviraun