GKS 1812 4to
Samtíningur ; Ísland, 1182-1400
Contents
Physical Description
- Blöðin eru öll fremur dökk og skellótt, sums staðar vegna notkunar leysiefna.
- Minniháttar rifur í skinninu sums staðar.
- Ekki hefur verið gætt mikillar nærgætni við band; t.a.m. hefur hvert tvinn bl. 24-33 verið skorið í sundur (væntanlega til að smækka brotið) og svo saumað saman á nýjaleik.
- Fremst í 1. kveri eru þrír blaðhlutar sem fastir eru við þrjú stök blöð aftast í kverinu. Hið aftasta af þessum blöðum (bl. 7) er bundið inn þannig að innsti hluti leturflatarins er hulinn í kilinum eða nær yfir brotið á blaðhlutann fremst í kverinu. Á eftir síðasta blaði handritsins er blaðpartur (óskrifaður) líkur þeim sem eru fremst.
- Áritanir með hendi Brynjólfs Sveinssonar biskup á fremra spjaldblaði og bl. 1r: Calendarium | Islandicum og Calendarium Islandicum | .
- Athugagrein frá 17. öld á fremra spjaldblaði: Bök Hakonar Orm[stall]sonar | Anno ….
mm x mm x mm
History
GKS 1812 4to var meðal þeirra handrita er Brynjólfur Sveinsson biskup sendi Konunglegu bókhlöðunni í Kaupmannahöfn árið 1662. Áður tilheyrði það Hákoni Ormssyni sýslumanni (sbr. fremra spjaldblað).
Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi tók við handritinu 14. desember 1984.
Additional
Tekið eftir Katalog KB , bls. 38-41 (nr. 55). Kålund gekk frá handritinu til skráningar ?. Haraldur Bernharðsson skráði March 23, 2001.
Eldra band fylgir í öskju.
- Svart-hvítar ljósmyndir á Det Arnamagnæanske Institut í Kaupmannahöfn.
- Svart-hvítar ljósmyndir á Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi, sem keypti þær af Arne Mann Nielsen í April 1971.
- Jóhanna Ólafsdóttir kópíeraði eftir míkrófilmu frá Arne Mann Nielsen í september 1985.
Part I ~ GKS 1812 I 4to
Language of Text
Næst koma tvær smágreinar sem virðist vanta aftan af.
„Philosophia“
Ásamt undirgreinum. Uppdráttur í líkingu við (ættar)tré með latneskum skýringum.
„Sıo eru kollot lopt ı bokvm“
Til skýringar eru dregnir fjórir hnettir og er hinn þriðji þeirra jarðarkringlan (sjá bl. 2v þar sem upphaf þessarar lýsingar er einnig að finna). Vitnað er í Compotus meıstaranna(!) Johannıs ı parıs af sacrobosko, er lıfði a av(n)ðverdvm dogvm Magnus konungs hakonar sonar.
Physical Description
- Bl. 7 hefur skaddast við bókband.
- Texti skýrður upp á bl. 12v.
Myndir á bl. 3-4, 7 og 10v-12v.
- Spássíugreinar með 15. aldar hendi á bl. 1v. Neðri helmingur innri dálks virðist fylltur með bréfaskrift.
- Rímfræðilegar athugagreinar frá 15. öld á bl. 3v. Þær hafa verið skrifaðar inn í eyður við tvær efstu myndirnar úr dýrahringnum.
- Vísu bætt við á bl. 12v.
- Dagatali bætt við á bl. 12v um 1600.
History
Tímasett til 14. aldar í Katalog KB , bls. 38 (sjá einnig ONPRegistre , bls. 471).
Part II ~ GKS 1812 II 4to
Language of Text
„Algorismus“
Vísað til uppdráttar af cubus perfectus sem ekki er lengur að finna í handritinu.
„As er eníngh“
Vísað í fıgurur sem virðast vera tákn þau er fram koma í 8. efnisþætti fyrsta hluta handritsins.
Latneskar athugagreinar um rímfræði.
Um tímasetningu sköpunar Adams
„þa er adam var ſcapad“
Um tímatalsreikning, gang tungls o.fl.
„[S]ol ok tvngl er þav in n az. ara bedi ſam an “
Að hluta at tolv biarna prests ens tolviſa.
Um skiptingu ársins
Niður í athomo
Physical Description
mm x mm
- Bæn bætt við á bl. 21r
History
Tímasett til 14. aldar í Katalog KB , bls. 39 (sjá einnig ONPRegistre , bls. 471).
Part III ~ GKS 1812 III 4to
Language of Text
Hugsanlega ætlaður í veðurfræðilegu skyni. Í sammiðja hringum eru nöfn þriggja heimshluta ásamt lýsingu á eiginleikum hvers þeirra; ennfremur árstíðirnar, mánuðirnir, stjörnumerkin, vindarnir og höfuðáttirnar.
„þa ſcal caz XII“
Athugagreinar á íslensku með stökum latneskum setningum. Að hluta til sami texti og í 6. efnisþætti í öðrum hluta handritsins. Síðutitill á bl. 36v: bocar bot.
Physical Description
Bl. 5r tvídálka.
Hringurinn á bl. 5v-6r hefur skaddast að ofan og neðan við afskurð og sá á bl. 6v eftir afskurð af ytri jaðri.
- Nöfnum íslenskra biskupa og presta bætt við á bl. 5r, með hendi frá um 1500, en ytri dálkur á bl. 5r hefur upprunalega verið auður að mestu.
- Bæn bætt við á bl. 5r.
History
Tímasett til c1225-1250 (sjá ONPRegistre, bls. 471), en til 13. aldar í Katalog over de oldnorsk-islandske Håndskrifter, bls. 40.
Additional
Part IV ~ GKS 1812 IV 4to
Language of Text
„Goþ bauþ moyſi uin ſino m “
Upphaf ritgerðarinnar er á bl. 26 því að kapítulum 13-17 (sem byrja á: [G]uþ ſcop alla ſkepno ſé, og enda á: oc er þat þa hlauparſ dagr) hefur síðar verið bætt við fyrir framan ritgerðina (bl. 24v-25v).
„En er ſpocoſto . menn. aíſlandi“
Þessi texti er notaður til að fylla ytri dálk bl. 25v.
Physical Description
- Bl. 24r sexdálka.
- Bl. 24v-27r, 29v-30v og 32r-34v tvídálka.
- Fremsta og aftasta blað snjáð og mjög blettótt eftir leysiefni.
- Minniháttar rifur í bl. 24, 28 og 29.
- Nokkrar spássíugreinar frá því um 1300.
- Hér og þar leiðréttingar og viðbætur með hendi frá 17. öld.
- Bæn bætt við á bl. 25r.
- Vísu bætt við á bl. 27r.
- Nafnið halluard á bl. 31r.
History
Tímasett til c1192 (sjá ONPRegistre , bls. 471), en til um 1200 í Katalog KB , bls. 40.
Additional
Bibliography
Title: , Filologiske studier i kongesagahåndskriftet Morkinskinna
Scope: Supplementum 8
Title: Om tempusblandingen i islandsk prosa indtil 1250, Arkiv för nordisk filologi
Scope: 78
Title: Iceland, Thule, and the Tilensian precedent in medieval historiography, Arkiv för nordisk filologi
Scope: 130
Title: , Om forholdet mellom Islandsk avskrift og norsk forelegg
Scope: p. 8-20
Title: , Om et norsk skriftlig grunnlag for Edda-diktningen eller deler av den
Scope: p. 81-207
Title: , Gerlandus as the source for the Icelandic medieval Computus (Rím I)
Scope: p. 339-346
Title: The Latin Icelandic Glossary in AM 249 l fol and its Counterpart in GKS 1812 4to, Rethinking and recontextualizing glosses : new perspectives in the study of late Anglo-Saxon glossography
Scope: p. 679-690
Title: The verb-adverb locution in certain Old Icelandic manuscripts, Scandinavian Studies
Scope: XXXII
Title: Philosophia í miðaldahandritinu GKS 1812 4to og tengsl hennar við fróðleiksást, Í garði Sæmundar fróða : fyrirlestrar frá ráðstefnu í Þjóðminjasafni 20. maí 2006
Scope: p. 25-45
Title: Íslenzk tunga, Det isländska accentbruket och den förste grammatiker
Scope: p. 82-108
Title: Hallamál : rétt Haraldi Bernharðssyni fimmtugum 12. apríl 2018, Nokkur orð um bókstafi á 12. öld
Scope: p. 48-49
Title: Gripla, Skrifandi bændur og íslensk málsaga. Vangaveltur um málþróun og málheimildir
Scope: 13
Title: Afdrif KK-tákns fyrstu málfræðiritgerðarinnar. Um táknbeitingu nokkurra þrettándu aldar skrifara, Gripla
Scope: 15
Title: "Bögumæli almúgans" í Konungsbók eddukvæða : um stafsetningarviðmið og blandaðan framburð, Sturlaðar sögur : sagðar Úlfari Bragasyni sextugum 22. apríl 2009
Scope: p. 41-45
Title: Old Norse short e: One phoneme or two?, Arkiv för nordisk filologi
Scope: 79
Title: , Die dies mali und andere Unglückstage: Kontextualisierung, Kompilationsmuster und Wissensordnung in nordeuoropäischen Handschriften des Spätmittelalters
Scope: p. 343-378
Editor: Jón Helgason
Title: Introduction, Hauksbók the Arna-Magnæan manuscripts, 371, 4to, 544, 4to, and 675, 4to
Scope: p. V-XXXVII
Title: Vísindavefur : ritgerðasafn til heiðurs Þorsteini Vilhjálmssyni sjötugum, 27. september 2010, Ritgerðin Algorismus : samanburður handrita
Scope: p. 157-170
Title: Arkiv för nordisk filologi, Kann man av aksentueringen i islänska handskrifter draga några slutsatser rörande det ekspiratoriska huvudtryckets plats?
Scope: 9
Editor: Ludvig Larsson
Scope: 9
Title: , AM 655 4to, fragment III. Et brudstykke af Nicolaus saga
Scope: p. 27-33
Title: The medieval Icelandic world view and the theory of the two cultures, Gripla
Scope: 20
Title: Fróðleiksgreinar frá tólftu öld, Afmælisrit Jóns Helgasonar 30. júní 1969
Scope: p. 328-349
Title: Sturlustefna. Ráðstefna haldin á sjö alda ártíð Sturlu Þórðarsonar sagnaritara 1984, Alfræði Sturlu Þórðarsonar
Scope: p. 37-60
Title: , Fróðleiksgreinar frá tólftu öld, Stafkrókar : ritgerðir eftir Stefán Karlsson gefnar út í tilefni sjötugsafmælis hans 2. desember 1998
Scope: 79
Title: , Islandsk bogeksport til Norge i middelalderen, Stafkrókar : ritgerðir eftir Stefán Karlsson gefnar út í tilefni sjötugsafmælis hans 2. desember 1998
Scope: 79
Title: , Alfræði Sturlu Þórðarsonar, Stafkrókar : ritgerðir eftir Stefán Karlsson gefnar út í tilefni sjötugsafmælis hans 2. desember 1998
Scope: 79
Title: Infantes Ludunt Serpentibus, Þúsund og eitt orð sagt Sigurgeiri Steingrímssyni fimmtugum 2. október 1993
Scope: p. 65-67
Title: Dýrlingar og daglegt brauð í Langadal : efni og samhengi í AM 461 12mo, Gripla
Scope: 30
Title: Narrating history in Iceland : the work of Ari Þorgilsson, Arkiv för nordisk filologi
Scope: 132
Title: Hvenær var Tristram sögu snúið?, Tækileg vitni : greinar um bókmenntir gefnar út í tilefni sjötugsafmælis hans 5. apríl 2011
Scope: p. 253-287
Title: Ferðir þessa heims og annars. Paradís - Ódáinsakur - Vínland í íslenskum ferðalýsingum miðalda, Tækileg vitni : greinar um bókmenntir gefnar út í tilefni sjötugsafmælis hans 5. apríl 2011
Scope: p. 359-378
Title: Skáldskaparmál, Saint Olaf's dream house: a medieval cosmological allegory
Scope: 4
Metadata
×- Country
- Iceland
- Place
- Reykjavík
- Institution
- The Árni Magnússon Institute for Icelandic Studies
- Repository
- Handritasvið
- Collection
- Safn Konunglega bókasafnsins í Kaupmannahöfn
- Shelfmark
- GKS 1812 4to
- Additional pictures
CCP- XML
- View as XML
- PDF all-in-one
- Notes
- Send Feedback on Manuscript
Contents
×- Latnesk rímvers
- Stjörnu-Odda tal
- Tákn dýrahringsins
- Philosophia
- Himintunglin, gangur þeirra og samband við dýrahringinn
- Stjörnumerki
- No Title
- Um stjörnuhimininn
- Um gang himintungla, flóð, fjöru o.fl.
- Um rúmfræði hrings
- Algorismus
- No Title
- Um lögun jarðar og loftlagsbelti
- Um lengdarmælingar, gang sólar og útreikning hans o.fl.
- No Title
- No Title
- Nöfn nakkverra presta kynborinna íslenzkra
- Heimskort
- Uppdráttur
- Rímtal
- Rímfræðilegar athugagreinar
- Latnesk-íslenskar orðskýringar
- Rímfræðiritgerð
- Latnesk-íslenskar orðskýringar
- Um myndir orðsins vesper