Einkaeign 8
Kvæðabók ; Island, 1833-1835
Tekstens sprog
Indhold
Jólavers
„Eitt jólavers með tón: Eitt nú er útrunnið lífsins ár“
„Heilög jól, höldum í nafni Krists …“
„Eitt nú er útrunnið lífsins ár“
„… hann fæddist, hann fæddist oss / frelsarinn Jesús. Amen.“
Nýársvers
„Eitt nýársvers með tón: Eilíft lífið er æskilegt er“
„Árið fagnaðar oss þú gef …“
„Eilíft lífið er æskilegt “
„… sældar ár deyjendum. Amen.“
Sálmur
„Einn sálmur. Með tón: Eilíft lífið er æskilegt“
„Guð gefi oss öllum góða nótt …“
„Eilíft lífið er æskilegt “
„… ó, drottinn, lofi þig. Amen.“
Sálmur
„Ein lítil söngvísa til upphvatningar og yfirbótar á þessum háskasamlega tíma. Með tón: Heyr þú til heimsins“
„Miskunnar faðirinn mildi …“
„Heyr þú til heimsins“
„… eilíft fagnaðar ár.“
„Sálmabók svo skal enda / vér syngjum Guði lof / að oss réði aumum senda / andlega lærdóms gjöf / iðkum slíkt oft og tíðum / af huga svo himnum á / syngjum með sigri fríðum / sætasta halelújá. Amen. Filippus Jónsson á (bl. 8v).“
Huggunarkvæði
„Ein fögur eftirlíking fyrir þá sem missa sína ástvini. Með tón: Ó, þú eilífi Guð“
„Ó, þú óþyrmið haf …“
„Ó, þú eilífi Guð“
„… Guð láti oss oss ætíð gá að því. Amen.“
Sálmur
„Annar sálmur um sálarinnar ástríðendur“
„Mörg vill hryggja hugann pín …“
„… fyrir utan rýrð er amen.“
„Anno 1835 (bl. 13r).“
Sálmvers
„Eitt vers með tón: Mikilli farsæld mætir sá“
„Pundið er stórt þess minnast má …“
„Mikilli farsæld mætir sá“
„… eflaust hér liggja vann. Amen.“
Sálmvers
„Annað vers. Með tón: Eilíft lífið er æskilegt“
„Mín stundleg ævi þegar þver …“
„Eilíft lífið er æskilegt“
„… og ódauðleikans vellyst. Amen.“
Sálmur
„Einn ágætur sálmur. Tón: Hvað skal oss angra hér“
„Ó, gæskunnar ljúfust lind …“
„Hvað skal oss angra hér“
„… að bæta minn hjartans kvíða. Amen.“
Sálmur
„Sálmur Stefáns Hallkelssonar. Tón: Sæll Jesú sæti“
„Til þín trúfasti tryggða vinur …“
„Sæll Jesú sæti“
„… gloría tibi Jesús. Amen.“
Upphafsstafirnir PJS (Filippus Jónsson) eru skrifaðir inn í upphafsstaf síðasta erindis, sem er H (bl. 16v).
Kvæði
„… augsýn í …“
„… fræðið ent eg get. Endirinn.“
„Párað anno 1833 af P.J.S. (bl. 18r).“
Vantar framan af. Hefst í miðju 18. erindi af 25.
Sjóhrakningssálmur
„Einn sjóhrakningssálmur með tón: Annar ræninginn ræddi“
„Eilífur allsvaldandi …“
„Annar ræninginn ræddi“
„… lofið Guð eilíf ár. Amen. Amen.“
Sálmvers
„Eitt vers með lag: Ó, Guð, vor faðir, sem í himnaríki ert“
„Rakinn? blóðferil hefi eg …“
„Ó, Guð, vor faðir, sem í himnaríki ert“
„… leið þú mig þegar lífið þver.“
Sálmvers
„Eitt vers með lag: Faðir vor sem á himnum ert“
„Gef þú, drottinn, oss góða nótt …“
„Faðir vor sem á himnum ert“
„… gef þú oss farsæla dauðastund. Amen.“
Sálmvers
„Annað vers með lag: Óvinnanleg borg er vor Guð“
„Jesús í blíðan blóðfaðm þinn …“
„Óvinnanleg borg er vor Guð“
„… skært ljós þitt lát mér skína. Amen.“
Sálmvers
„Þriðja vers með lag: Eiflíft lífið er æskilegt“
„Gefi oss drottinn góða nótt …“
„Eiflíft lífið er æskilegt“
„… farsælust eilíf ró. Amen.“
Sálmvers
„Fjórða vers með lag: Jesús Kristur að Jórdan kom“
„Gleym minni synd og gef mér náð …“
„Jesús Kristur að Jórdan kom“
„… amen, ó, drottinn mæti. Amen.“
Sálmvers
„Fimmta vers með lag: Annar ræninginn ræddi“
„Ó, Jesú Guðs son góði …“
„Annar ræninginn ræddi“
„… kyrtli réttlætis þín. Amen.“
Sálmur
„Einn góður sálmur. Tón: Hjartað þankar hugur sinni“
„Hvenær viltu héðan kalla …“
„Hjartað þankar hugur sinni“
„… eilíflegar þakkir segja. Amen.“
Sálmur
„Annar sálmur. Með sínum tón.“
„Anda þinn, Guð, mér gef þú víst …“
„… um aldir ríki og æra. Amen.“
„Anno 1834. PJSA (bl. 26v).“
Bergmál
„Dverg-mál“
„Mun Guð marga til dóms kalla — alla …“
„… Guð gefi að vér sjáum þá menn — Amen.“
Fysisk Beskrivelse / Kodikologi
Blöð handritsins eru ótölusett.
- Kver I: bl. 1-8, 4 tvinn.
- Kver II: bl. 9-16, 4 tvinn.
- Kver III: bl. 17-18, 1 tvinn.
- Kver IV: bl. 19-26, 4 tvinn.
Hugsanlegt er að kver II eigi heima aftast í handritinu (sbr. bl. 13r, þar sem ritunarár er 1835).
- Eindálka.
- Leturflötur er ca 150-158 mm x 80-90 mm.
- Línufjöldi er ca 20-29.
- Griporð sums staðar, e.t.v. með annarri hendi.
- Lokaerindi endar í totu á bl. 6r.
- Blöðin eru notkunarnúin, sérstaklega á útsniði.
- Tvö fremstu kverin eru laus úr bandi.
- Saurblöðin eru trosnuð og götótt, einkum fremra blaðið.
Að mestu leyti með hendi Filippusar Jónssonar (sbr. bl. 18r), snarhönd.
Pennaflúraðir upphafsstafir bl. 1v (G), 6v (M), 9r (O), 11v (Þ), 12r (M, L, H, V, V, H, Þ, O, J), 13r (Þ), 15v (Þ), 16r (T), 16v (H), 18r (E), 22v (H), 23v (G, G, O), 24r (H), 25v (A).
Lítill skrautbekkur með Anno fyrir framan og ártalið 1835 fyrir aftan á bl. 13r.
Annar skrautbekkur á bl. 23v.
Lítil pennateikning af plöntu milli kvæða á bl. 13v og önnur við skrautbekkin á bl. 13r.
Fyrirsögn kvæðis er með stærra letri og lítillega pennaflúrað (bl. 18r, 24r, 25v.
Band líklega frá ritunartíma eða nokkru síðar (173 mm x 95 mm x 11 mm).
Kver eru saumuð á þrjá hamptauma sem festir eru í þunn tréspjöld klæddum bókfelli með blindþrykktu blóma- og rammamunstri. Bókfellið, sem er brúnlitað að utanverðu, er snjáð.
Fremst og aftast eru sendibréf sem þjóna sem spjaldblöð og saurblöð, þ.e. eru að hálfu límd innan á kápu. Undir annað þeirra (fremra saurblað) skrifar Einar Guðmundsson undir hitt (aftara saurblað) Guðmundur Eiríksson og er það ársett 1834. Á því kemur fyrir bæjarnafnið Hamarsholt, en bær með því nafni var í Skeiða- og Gnúpverjahreppi í Árnessýslu en fór í eyði 1875. Fyrra bréfið er stílað á Mr. Guðmund á Íslandi. Föðurnafnið er trúlega á þeirri hlið sem snýr að spjaldi.
Historie og herkomst
Handritið var skrifað á Íslandi á fyrri hluta 19. aldar, líklega í Árnessýslu á árunum 1833-1835 (sbr. bl. 13r, 18r, 26v).
Handritið er í eigu Vals Gunnarssonar, Akranesi, sem fékk það að gjöf frá Sigríði Beinteinsdóttur (1912-2008), systur Sveinbjörns Beinteinssonar allsherjargoða.
Sigríður fæddist í Grafardal en bjó síðar á Hávarsstöðum í Melasveit en lést á Akranesi.
Filippus Jónsson, sem líklega er skrifari handritsins, er fyrsti eigandi þess, en nafn hans kemur fyrir á bl. 8v og upphafsstafir á bl. 17v, 18r, 26v.
Yderligere information
Bibliografi
Titel: Ljóðmæli 4
Redaktør: Margrét Eggertsdóttir, Svanhildur Óskarsdóttir, Þórunn Sigurðardóttir
[Metadata]
×- Land
- Island
- Institution
- Landsbókasafn Íslands - Háskólabókasafn
- Opbevaringssted
- Í einkaeigu
- Håndskriftsamling
- Einkaeign. Handrit í vörslu safnsins eða hafa verið fengin að láni til myndunar.
- Katalognummer
- Einkaeign 8
- Nøgleord
- Salmer
Julesalmer
Digte
Nytårssalmer
Trøstesalmer
Aftensalmer - XML
- Vis som XML
- Bemærkninger
- Send feedback om håndskriftet