Manuscript Detail

PDF
PDF

AM Dipl. Isl. Fasc. LXXVI,D1-13

Úr kópíubók frá Hólum í Hjaltadal

Language of Text
Icelandic (primary); Norwegian

Contents

1 (1r-20r)
Úr kópíubók frá Hólum í Hjaltadal
Incipit

„Dómar og skilríki um arf þann sem Einari Ólafssyni hafði fallið eftir Solveigu Björnsdóttur móðurmóður sína …“

Note

Umrædd afskriftabók er sennilega Bps B I 13 (áður Bisk 3 fol.) og bréfin öll afrituð úr henni.

Text Class
Charters
1.1 (1r)
LXXVI,D1. Transskriftarbréf
Incipit

„Það gjörum vér, Ólafur Jónsson og Ólafur Hjaltason, prestar Hólabiskupsdæmis …“

Note

Sex menn votta að bréfin sem á eftir fylgja séu rétt skrifuð eftir frumbréfum.

Sama bréf og er prentað í Íslenzku fornbréfasafni VIII, nr. 469, bls. 611-612.

Text Class
Charters
1.2 (1r-1v)
Vitnisburður um svarinn eið
Incipit

„Það gjöri ég, Jón prestur Þorvaldsson, heilagrar Hólakirkju officialis, góðum mönnum viturlegt, með þessu mínu opnu bréfi …“

Note

Jón Þorvaldsson staðfestir að Ólafur Filippusson hafi svarið fyrir sér fullan bókareið um að hafa ekki saurgað kirkjugarðinn í Víðidalstungu með ofbeldisverki.

Sama bréf og er prentað í Íslenzku fornbréfasafni VII, nr. 314, bls. 263-264.

Text Class
Charters
1.3 (1v-2r)
LXXVI,D2. Úrskurður
Incipit

„Vér, Stefán, með guðs náð, biskup í Skálholti og-cetera, gjörum góðum mönnum kunnugt, með þessu voru opnu bréfi …“

Note

Stefán, biskup í Skálholti, úrskurðar hjónaband Ólafs Filippussonar og Vigdísar Jónsdóttur löglegt.

Sama bréf og er prentað í Íslenzku fornbréfasafni VII, nr. 408, bls. 385-386.

Text Class
Charters
1.4 (2r-6r)
LXXVI,D3. Tylftardómur
Incipit

„Þeim góðum mönnum sem þetta bréf sjá eður heyra, senda Sigurður Daðason, Jón Ólafsson, Sigurður Ívarsson, Ketill Teitsson, Bárður Jónsson, Brandur Ólafsson, lögréttumenn …“

Note

Tylftardómur um arftöku Einar Ólafssonar eftir Solveigu Björnsdóttur móðurmóður sína, dags. June 21, 1497.

Sama bréf og er prentað í Íslenzku fornbréfasafni VII, nr. 383, bls. 349-354.

Text Class
Charters
1.5 (6r-6v)
LXXVI,D4. Úrskurður
Incipit

„Ég, Finnbogi Jónsson, lögmann norðan og vestan á Íslandi, gjöri það góðum mönnum viturlegt með þessu mínu opnu bréfi …“

Note

Finnbogi Jónsson úrskurðar Bólstaðarhlíðardóm frá 21. júní 1497 löglegan (þ.e. dóminn sem er uppskrifaður í LXXVI,D3).

Sama bréf og er prentað í Íslenzku fornbréfasafni VII, nr. 418, bls. 397-398.

Text Class
Charters
1.6 (6v-7r)
LXXVI,D5. Kaupmálabréf
Incipit

„Það gjörum vér, Gunnsteinn prestur Ásgrímsson, Túmas Rafnsson, Helgi Sugurðsson og Jón Höskuldsson, leikmenn, góðum mönnum viturlegt, með þessu voru opnu bréfi …“

Note

Kaupmálabréf Vigdísar Jónsdóttur og Ólafs Filippussonar, dags. April 08, 1496, en kaupmálinn var gerður September 30, 1492.

Sama bréf og er prentað í Íslenzku fornbréfasafni VII, nr. 209, bls. 138-139.

Text Class
Charters ; Contracts / Marriage settlements
1.7 (7r-8r)
LXXVI,D6. Dómur
Incipit

„Það gjörum vér, bróðir Einar með guðs náð, ábóti á Munkaþverá, bróðir Jón, með guðs forsjá, ábóti á Þingeyrum, bróðir Nikulás, príor á Möðruvöllum, Finnbogi Einarsson …“

Note

Dómur um undanfæri Ólafs Filippussonar af kirkjugarðssaurgun, dags. April 29, 1512.

Sama bréf og er prentað í Íslenzku fornbréfasafni VIII, nr. 308, bls. 371-372.

Text Class
Charters
1.8 (8r-10r)
LXXVI,D7. Tylftardómur
Incipit

„Öllum mönnum þeim sem þetta bréf sjá eður heyra, senda Einar Oddsson, Jón Þorgeirsson, Grímur Jónsson, Einar Einarsson, Þórarinn Jónsson, Guðmundur Indriðason, Halldór Jónsson …“

Note

Tylftardómur um atvist Ólafs Filippussonar að vígi Ásgríms Sigmundssonar, dags. April 29, 1513.

Sama bréf og er prentað í Íslenzku fornbréfasafni VIII, nr. 344, bls. 422-424.

Text Class
Charters
1.9 (10r-11v)
LXXVI,D8. Tylftardómur klerka
Incipit

„Það gjörum vér, bróðir Einar með guðs náð, ábóti á Munkaþverá, bróðir Nikulás, með samri náð, príor á Möðruvöllum, Jón Arason ráðsmann heilagrar Hólakirkju, Finnbogi Einarsson …“

Note

Tylftardómur klerka um að Jón Sigmundsson hefði saurgað kirkjugarðinn í Víðidalstungu þegar Ásgrímur Sigmundsson var þar veginn en Ólafur Filippusson væri sýkn þar af. Einnig um að hjónaband Ólafs og Vigdísar Jónsdóttur væri gilt og fleira. Dagsett August 18, 1514.

Sama bréf og er prentað í Íslenzku fornbréfasafni VIII, nr. 389, bls. 506-509.

Text Class
Charters
1.10 (11v-13v)
LXXVI,D9. Bréf um arftöku
Incipit

„Vorum höygbornasta herra og náðugasta konungi, konungi Christierne, með guðs náð, Noregs og Danmerkur konungur, etc. etc. …“

Note

Bréf til konungs, erkibiskups og ríkisráðsins í Noregi um arftöku Einars Ólafssonar eftir föður sinn, Ólaf Filippusson, ódagsett hér en mun vera frá May 08, 1517.

Sama bréf og er prentað í Íslenzku fornbréfasafni VIII, nr. 470, bls. 612-615 (b-gerð).

Text Class
Charters
1.11 (13v-14r)
Vitnisburður
Incipit

„Það gjöri ég, Jón prestur Þorvaldsson, officialis heilagrar Hólakirkju, fyrir vestan Öxnadalsheiði góðum mönnum viturlegt, með þessu mínu opnu bréfi …“

Note

Jón prestur Þorvaldsson lýsir því að Ólafur Filippusson hafi svarið fyrir sér tylftareið og lýsir hann saklausan af saurgun kirkjugarðsins í Víðidalstungu og segir að Ólafur hafi mátt giftast Vigdísi Jónsdóttur, dags. October 11, 1496.

Sama bréf og er prentað í Íslenzku fornbréfasafni VII, nr. 353, bls. 313-314.

Text Class
Charters
1.12 (14r-14v)
Kvittunarbréf
Incipit

„Það gjöri ég, Sigmundur prestur Steinþórsson, góðum mönnum viturlegt með þessu mínu opnu bréfi, að ég meðkennist, að ég hefi gjört og gefið Ólaf bónda Filippusson …“

Note

Sigmundur prestur Steinþórsson segir Ólaf Filippusson enga aðild eiga að því þegar Ásgrímur Sigmundsson var drepinn í kirkjugarðinum í Víðidalstungu, dags. February 06, 1500.

Sama bréf og er prentað í Íslenzku fornbréfasafni VII, nr. 483, bls. 469-470.

Text Class
Charters
1.13 (14v)
Vitnisburður
Incipit

„Og til sanninda hér um settum vér fyrstskrifaðir menn vor innsigli fyrir þessi transskriftarbréf skrifuð á Hólum í Hjaltadal …“

Note

Ofanskrifaðir menn (í atriði 1.1) setja innsigli sín fyrir eftirritinu, dags. May 06, 1517 (ártalið sem gefið er í bréfinu er 1507 en það mun vera rangt).

Sama bréf og er prentað í Íslenzku fornbréfasafni VIII, nr. 469, bls. 611-612.

Hér á eftir segir: „Hingað til ná transskriftarbréfin, nú fylgja eftir tveir biskupadómar, og supplicatia íslenskra fyrir kóng, hvör þrjú skjöl að innsigluð eru til samans við áður sagðar transskriftir.“

Text Class
Charters
1.14 (14v-17r)
LXXVI,D10. Bréf um arftöku
Incipit

„Vorum høybornasta herra og náðugasta kóngi, konungi Chris[t]ierne, með guðs náð Noregs og Danmerkur konungr et cet. eller hans náðar …“

Note

Bréf um arftöku Einars Ólafssonar eftir föður sinn, Ólaf Filippusson, dags. May 08, 1517.

Sama bréf og er prentað í Íslenzku fornbréfasafni VIII, nr. 470, bls. 612-615 (a-gerð).

Text Class
Charters
1.15 (17r-17v)
LXXVI,D11. Samþykktarbréf
Incipit

„Wii Eric Walkendorff met gudz nadhe Erchebiskop i Trondem oc …“

Note

Norska ríkisráðið samþykkir Einar Ólafsson sem réttan erfingja Solveigar Björnsdóttur, dags. January 12, 1518.

Sama bréf og er prentað í Íslenzku fornbréfasafni VIII, nr. 494, bls. 647-649.

Text Class
Charters
1.16 (18r-18v)
LXXVI,D12. Samþykktarbréf
Incipit

„Wii Andor met gudz nadhe Biscop i Berghen, mesther Christiern proesth ath apostola kirke …“

Note

Einar Ólafsson er lýstur réttur erfingi Solveigar Björnsdóttur, dags. April 22, 1518.

Sama bréf og er prentað í Íslenzku fornbréfasafni VIII, nr. 499, bls. 653-654.

Á eftir þessu bréfi (18v-19r) er sagt að öll áðurskrifuð skjöl, dómar og úrskurðir hafi Hákon Gíslason, Sigfús Egilsson og Sveinn Jónsson samanlesið og staðfest November 02, 1640.

Text Class
Charters
1.17 (19r-20r)
LXXVI,D13. Tylftardómur
Incipit

„Öllum mönnum sem þetta bréf sjá eður heyra, senda Sigurður Daðason, Jón Ólafsson, Sigurður Ívarsson, Brandur Ólafsson, Bárður Jónsson, Þórður Þórðarson, Sveinn Þorfinnsson …“

Note

Tylftardómur um tilkall Ólafs Filippussonar vegna Einars sonar síns til arfs eftir Solveigu Björnsdóttur, dags. October 12, 1496.

Sama bréf og er prentað í Íslenzku fornbréfasafni VII, nr. 354, bls. 314-315.

Á undan bréfinu (19r) stendur: „Hér skrifast til eitt dómsbréf sama máli viðlíkjandi, sem er síðar í bókinni, og hún segir verið hafa með fimm hangandi innsiglum. Sýnist muni vera, ex originali.“

Text Class
Charters

Physical Description

Support

Pappír með vatnsmerkjum.

No. of leaves
20 blöð (210 mm x 165 mm). Síða 20v er auð.
Collation

Þrjú kver.

  • Kver I: blöð 1-8, 4 tvinn.
  • Kver II: blöð 9-16, 4 tvinn.
  • Kver III: blöð 17-20, 2 tvinn.

Layout

  • Eindálka.
  • Leturflötur er 153 mm x 265 mm
  • Línufjöldi er 19.

Condition
Fremsta og aftasta síða eru nokkuð skítugar.
Script
Ein hönd.

Óþekktur skrifari, fljótaskrift.

Binding

Umbúðir og askja frá 1997 eða fyrr.
Accompanying Material

Laus pappírsborði, festur í endana með vaxi, fylgir blöðunum en hann hefur verið notaður til að halda lausum kverunum saman. Sjá má far eftir borðann á fremstu síðu.

History

Origin
Skjalið var skrifað á Íslandi milli 1640 og 1740.
Acquisition
Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi tók við skjalinu 27. nóvember 1996.

Additional

Record History

  • BGÁ skráði samkvæmt reglum TEIP5 28. mars 2017. ÞÓS skráði July 17, 2020. EM uppfærði vatnsmerkin June 13, 2023.

Surrogates

  • Svarthvítar ljósmyndir á Det Arnamagnæanske Institut í Kaupmannahöfn.

Metadata