Detaljer om håndskriftet

AM 970 IV 4to

Þjóðsögur ; Island

Tekstens sprog
islandsk

Indhold

1 (1r)
Api á Apavatni
Incipit

Í ofanverðri Grímsnessveit í Árnessýslu stendur bær einn, sem heitir Apavatn …

Explicit

… og þá er mælt að allur silungur komi upp á sporðinum í Apavatni.

Bemærkning

Bl. 1v og 2r-v auð.

2 (3r)
Steinninn í hestaréttinni á Stað
Incipit

Á Stað í Hrútafirði er gömul hestarétt …

Explicit

… en hann komst eigi lengra en í réttina.

Bemærkning

Bl. 3v og 4r-v auð.

3 (5r)
Kapelluhraun
Incipit

Í Gullbringusýslu milli Hafnarfjarðar og sveitar þeirrar …

Explicit

… er hann kom sunnan úr Njarðvíkum.

Bemærkning

Bl. 5v og 6r-v auð.

4 (7r)
Berufjörður
Incipit

Það er mælt að Berufjörður taki nafn sitt af Beru …

Explicit

… og stendur hann suðrundan bænum í Berufirði.

Bemærkning

Bl. 7v og 8r-v auð.

5 (9r-v)
Ketilvallakirkja
Incipit

Gissur biskup sá er annar var biskup að Skálholti …

Explicit

… sem liggur úr Laugardalnum norður að Skjaldbreið.

Bemærkning

Bl. 10r-v autt.

6 (11r)
Torfagarður
Incipit

Í Rangárvallasýslu í sveit þeirri er Landsveit heitir …

Explicit

… uppí fjallið þegar snjókyngja var.

Bemærkning

Bl. 11r og 12r-v auð.

Tekstklasse
7 (13r)
Sviði og Vífill
Incipit

Í Gullbringusýslu fyrir ofan Garðahraun stendur bær er heitir á Vífilstöðum …

Explicit

… að sjaldan mundi fiskur bregðast á því miði.

Bemærkning

Bl. 13r og 14r-v auð.

8 (15r)
Völvuleiði hjá Felli
Incipit

Sólheimaþing heitir prestakall …

Explicit

… og helst þessi venja enn í dag.

Bemærkning

Bl. 15v og 16r-v auð.

9 (17r)
Goðhóll
Incipit

Í túninu í Klausturhólum, það er prestsetur í Grímsnessveit …

Explicit

… er nú heita Seyðishólar.

Bemærkning

Aftast er tilvísun í Landnámabók: (Sjá Landnámabók Kh. 1843 bl. 315).

Bl. 17v og 18r-v auð.

10 (19r)
Þrasaborgir
Incipit

Lyngdalsheiði í Grímsnesi er lík Skjaldbreið að lögun …

Explicit

… og skera landareignir hinna bæjanna úr á milli.

Bemærkning

Bl. 19v og 20r-v auð.

11 (21r)
Smali
Incipit

Í Rangárvallasýslu í sveit þeirri er Landsveit …

Explicit

… Steinninn er einstakur og nokkuð siginn í jörð.

Bemærkning

Bl. 21v og 22r-v auð.

12 (23r)
Blótbjörk
Incipit

Í Árnessýslu í sveit þeirri er Grímsnes heitir …

Explicit

… hefur síðan verið kallað Blótbjörk.

Bemærkning

Bl. 23v og 24r-v auð.

13 (25r)
Gullkista
Incipit

Í Árnessýslu er sveit sú er Laugardalur heitir …

Explicit

… og mundi lykillinn standa í skránni.

Bemærkning

Bl. 25v og 26r-v auð.

14 (27r)
Kvíguvogabjarg
Incipit

Þar sem nú er kallaður Vogastapi …

Explicit

… því kallað uppfrá því Kvíguvogabjarg.

Bemærkning

Bl. 27v og 28r-v auð.

Tekstklasse
15 (29r)
Herdís og Krýs
Incipit

Í hrauni því er liggur milli Herdísarvíkur og Krýsivíkur …

Explicit

… og urðu báðar að steinum.

Bemærkning

Aftast er vísað í Landnámabók: (Sjá Landnámabók bl. 318).

Bl. 29v og 30r-v auð.

16 (31r)
Tólfhundraðavatn
Incipit

Í Árnessýslu í sveit þeirri er Laugardalur heitir …

Explicit

… og hefur hún síðan verið kölluð Tólfhundraðavatn.

Bemærkning

Bl. 31v og 32r-v auð.

17 (33r)
Brytalækir
Incipit

Það er mælt að einhverju sinni hafi ráðskonu og bryta sinnast …

Explicit

… og fellur í Kúðafljót.

Bemærkning

Bl. 33v og 34r-v auð.

Tekstklasse
18 (35r)
Katla eða Kötlugjá
Incipit

Á Þykkvabæjarklaustri í Skaftafellssýslu bjó fyrir eina tíð ábóti …

Explicit

… og steypti sér ofaní hana.

Bemærkning

Skýringar neðanmáls.

Bl. 35v og 36r-v auð.

19 (37r)
Brunaberg
Incipit

Í sögu Gests Bárðarsonar …

Explicit

… og er bergið síðan kallað Brunaberg enn þann dag í dag.

Bemærkning

Bl. 37v og 38r-v auð.

Fysisk Beskrivelse / Kodikologi

Materiale
Pappír.
Antal blade
38 blöð (200-210 mm x 155-170 mm). Versósíður og aftara blað hvers tvinns oftast auð.
Foliering

Blaðmerkt nýlega með blýanti.

Lægfordeling

Hver saga er á sínu tvinni.

Layout

Eindálka.

Skrifttype

Með hendi Jóns Þórðarsonar, sprettskrift.

Indbinding

Bundið í pappaspjöld í október 1983. Líndúkur á kili. Saumað á móttök. AM 970 I-VII 4to er varðveitt í öskju. Gömul spjaldmappa fylgir.

Vedlagt materiale

Sendibréf frá Jóni Þórðarsyni, dags. í Reykjavíkurskóla 28. februar 1849. Segist bréfritari hafa skrifað upp örnefnasögurnar eftir frásögnum sveitarmanna.

Historie og herkomst

Herkomst

Handritið var skrifað á Íslandi 1849. Það er tímasett til 19. aldar í Katalog II 1892:282.

Proveniens

AM 970 I-VII 4to var áður í eigu Det kongelige nordiske Oldskriftselskab. Það kom á Árnasafn í Kaupmannahöfn 1886 fyrir tilstuðlan Gísla Brynjúlfssonar.

Erhvervelse

Stofnun Árna Magnússonar tók við handritinu 21. maí 1987.

Yderligere information

Katalogisering og registrering

ÞS skráði 11. juli 2018

GI færði inn grunnupplýsingar 11. juni 2012

Kålund gekk frá handritinu til skráningar 1892 (sjá Katalog II 1892:282 (nr. 2102)).

Bevaringshistorie
Viðgert í október 1983.
Billeder
  • Filma kom í april 1979 askja 229.
  • Myndir gerðar í filmuvél, frágangur í november 1989.
  • Svart-hvítar ljósmyndir á Det Arnamagnæanske Institut í Kaupmannahöfn.

Bibliografi

Forfatter: Aðalheiður Guðmundsdóttir
Titel: Skáldskaparmál, (Ó)Traustar heimildir : um söfnun og útgáfu þjóðkvæða
Omfang: 4
Titel: Katalog over Den Arnamagnæanske Håndskriftsamling
Redaktør: Kålund, Kristian
Forfatter: Yelena Sesselja Helgadóttir
Titel: Góssið hans Árna, Alþýðleg fornfræði og Jón Sigurðsson forseti
Omfang: s. 81-95

[Metadata]