Detaljer om håndskriftet

PDF
PDF

AM 589 d 4to

Sögubók ; Island, 1450-1499

Tekstens sprog
islandsk

Indhold

1 (1r-17r)
Clarus saga
Rubrik

Sagan af Clarus keisarasyni

Afstamning og indbyrdes slægtskab

Í AM 181 d fol., AM 181 e fol eru uppskriftir Clarus sögu eftir þessu handriti ( Loth 1977:15-16 ).

Incipit

Hér byrjum vær upp eina frásögu …

Explicit

… tign á Saxlandi og unnust þau mest

Finalrubrik

og lýkst hér saga Clarus keisara og Serenu drottningar.

Bemærkning

Sex fyrstu línurnar eru í AM 589 c 4to (bl. 8v). Árni Magnússon hefur skrifað þær upp á innskotsblað sem er hér bl. 1.

Tekstklasse
2 (17v-49v)
Ectors saga
Afstamning og indbyrdes slægtskab

Í AM 181 d fol., AM 181 e fol og AM 585 a 4to eru uppskriftir Ectors sögu eftir þessu handriti ( Loth 1977:15-16 ).

Incipit

[Þ]eir menn er mest stunda á jarðlega speki …

Explicit

… höndin mæðist og bila öll ritfæri.

Kolofon

Hafi sá þökk er skrifað hefur og sá er las og þeir er til hlýddu.

Bemærkning

Óheil, blað vantar á eftir bl. 36, en Árni Magnússon rekur efni þess á seðli.

Sagan hefst hér á inngangskafla, línu 1-10, sem er ekki í öðrum aðalhandritum hennar ( Opuscula IV 1970:363-365 ).

Tekstklasse
3 (49v-50v)
Stúfs þáttur
Rubrik

Af Stúfi kattarsyni

Incipit

… Stúfur var mikill maður og sjónfríður …

Explicit

… en Stúfur fór sinna erinda og leið eigi [langt] …

Bibliografi

Íslenzk fornrit V 1934.

Bemærkning

Lengri gerðin, vantar aftan af.

Fyrsta línan er ólæsileg.

Fysisk Beskrivelse / Kodikologi

Materiale
Skinn (innskotsblöð úr pappír).
Antal blade
i + 50 + i blöð (187-200 mm x 157-160 mm).
Foliering

  • Bl. 2-50 blaðsíðumerkt 1-98.
  • Síðari tíma blaðmerking 1-49 (innskotsblaðið ekki með).

Lægfordeling

Sex kver og átta stök blöð.

  • Kver I: 8 blöð, 4 tvinn.
  • Stakt blað.
  • Kver II: 8 blöð, 4 tvinn.
  • Stakt blað.
  • Stakt blað.
  • Kver III: 6 blöð, 2 tvinn og 2 stök blöð.
  • Stakt blað.
  • Stakt blað.
  • Kver IV: 6 blöð, 3 tvinn.
  • Stakt blað.
  • Stakt blað.
  • Kver V: 5 blöð, 2 tvinn og stakt blöð.
  • Stakt blað.
  • Kver VI: 8 blöð, 3 tvinn og 2 stök blöð.

Layout

  • Eindálka.
  • Leturflötur er ca 155-165 mm x 130-135 mm.
  • Línufjöldi er 27-29.
  • Gatað fyrir línum.

Tilstand

  • Á bl. 12 er stór rifa og önnur minni, smærri göt á bl. 3, 27 og 28.

Skrifttype

Með óþekktri hendi, textaskrift. Sami skrifari og fyrsta hönd í AM 586 4to.

Udsmykning

Leifar af upphafsstöfum og fyrirsögnum.

Tilføjelser

  • Innskotsblað fremst með hendi Árna Magnússonar (sjá efni 1).
  • Á bl. 2r og 49v er fyrirsögnum bætt við síðar.
  • Á bl. 7v, 8v, 9r og e.t.v. 10v, 22v eru vísur úr sálmum með 17. aldar hendi, hugsanlega séra Jóns Sigmundssonar á Kjalarnesi ( Loth 1977:22 ). Upphöf: Aví, aví, mig auman mann (9r) og Ó, minn Guð, ó, minn Guð (7v og 8v).
  • Á 24r og 35r eru nöfn á neðri spássíu.
  • Á 27r og 29v er hluti úr stafrófinu.
  • Athugasemdir við texta og spássíukrot á 2r, 3v, 19r, 22r-23r, 24r, 27v, 29r, 30r, 32v-33v, 38r, 45r-v.

Indbinding

Band frá ágúst 1966 (209 mm x 185 mm x 35 mm). Pappaspjöld klædd fínofnum líndúk. Leður á kili og hornum. Saumað á móttök. Saurblöð tilheyra bandi.

Eldra band frá ca 1772-1780. Pappaspjöld og kjölur klædd handunnum pappír. Efnisyfirlit framan á kápu. Blár safnmarksmiði á kili. Á spjaldblöðum sést spegilmynd af prentuðu máli.

Vedlagt materiale

  • Fastur seðill (163 mm x 109 mm) með hendi Árna Magnússonar á eftir bl. 36 með útdrætti úr efni týnda blaðsins Hér byrjum vér upp eina frásögn sem sagði virðulegur herra Jón biskup Halldórsson ágætrar minningar. En hann fann hana skrifaða með latínu í Frans í það form er þeir kalla ritmos en vér köllum hendingu. Og byrjar svo að Tiburtius Saxlandskeisari stýrði sínu ríki með miklum heiðri [punktar undir] og sóma. Eigi aðeins var keisarinn frægur af sinni stétt og tign, heldur jafnvel og [á verso-hliðina er ótengt efni].
  • Laus seðill frá Kaupmannahöfn með upplýsingum um forvörslu.

Historie og herkomst

Herkomst

Handritið var skrifað á Íslandi. Það er tímasett til seinni hluta 15. aldar ( Björn M. Olsen 1912:viii , Loth 1977:19 ). Kålund tímasetti til 15. aldar en innskotsblaðið til c1700 ( Katalog I 1889:755 ).

Upprunalega hluti af stærra handriti sem innihélt AM 589 a-f 4to.

Proveniens

Árni Magnússon fékk AM 589 a-f 4to frá Birni Þorleifssyni, síðar biskupi á Hólum.

Nöfn í handritinu: Sr. Jón Sigmundsson á Kjalarnesi (sbr. spássíugreinar), Hannes Ólafsson (24r), Jón Ívarsson (35r).

Erhvervelse

Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi tók við handritinu 14. desember 1988.

Yderligere information

Katalogisering og registrering

ÞS endurskráði samkvæmt reglum TEI P5 10.-11. ágúst 2009 og síðar.

ÞS skráði 20.-21. febrúar 2003.

Kålund gekk frá handritinu til skráningar 23. januar 1888 ( Katalog I 1889:755 (nr. 1486) ).

GV sló inn texta af seðlum Árna Magnússonar undir umsjón ÞS og með hliðsjón af gögnum frá MJ.

Bevaringshistorie

Viðgert og bundið í Kaupmannahöfn í ágúst 1966. Í öskju. Eldra band fylgir.

Matthias Larsen Bloch batt á árunum 1772-1780.

Billeder

  • Stafrænar myndir á www.sagnanet.is.
  • Ljósprent í  Early Icelandic Manuscripts in Facsimile XI 1977 .
  • Svart-hvítar ljósmyndir á Det Arnamagnæanske Institut í Kaupmannahöfn.

Bibliografi

Titel: , Clári saga
Redaktør: Cederschiöld, Gustaf
Omfang: XII
Forfatter: Loth, Agnete
Titel: , Småstykker 11-12
Omfang: s. 361-363
Forfatter: Loth, Agnete
Titel: Småstykker 6-8,
Omfang: s. 363-366
Forfatter: Louis-Jensen, Jonna
Titel: , Kongesagastudier: Kompilationen Hulda-Hrokkinskinna
Omfang: XXXII
Titel: , Mírmanns saga
Redaktør: Slay, Desmond
Omfang: 17
Titel: , Late Medieval Icelandic Romances: bd I-V
Redaktør: Loth, Agnete
Omfang: XX-XXIV
Titel: , Laxdæla saga. Halldórs þættir Snorrasonar. Stúfs þáttur
Redaktør: Einar Ól. Sveinsson
Omfang: 5
Titel: Katalog over Den Arnamagnæanske Håndskriftsamling
Redaktør: Kålund, Kristian
Titel: , Hákonar saga Hárekssonar
Redaktør: Overgaard, Mariane
Omfang: 32
Forfatter: Skårup, Povl
Titel: Tre marginalnoter om Erex saga, Gripla
Omfang: 6
Titel: Stúfs þáttr
Redaktør: Björn Magnússon Ólsen
Titel: , Tiodielis saga
Redaktør: Ohlsson, Tove Hovn
Omfang: 72
[Metadata]
×

[Metadata]