Detaljer om håndskriftet

PDF
PDF

AM 113 g fol.

Íslendingabók ; Island, 1650-1686

Tekstens sprog
islandsk

Indhold

1 (1r-12r)
Íslendingabók
Rubrik

Schedæ Ara prests fróða

Afstamning og indbyrdes slægtskab

Byggt á AM 113 a fol.

Tekstens sprog
islandsk
1.1 (1r)
Formáli
Incipit

Íslendingabók gjörða eg fyrst biskupum vorum …

Explicit

… að öllum Norvegi

Bemærkning

Fyrir neðan formálann og á undan meginmálinu er yfirlit yfir efni bókarinnar.

Tekstklasse
1.2 (1r-11r)
Um Íslandsbyggð
Rubrik

Incipit libellus Islandorum.

Incipit

Ísland byggðist fyrst úr Norvegi á dögum Haralds hins hárfagra Halfdanarsonar …

Explicit

… Hér lýkur sjá bók.

Tekstklasse
1.3 (11r-12r)
Ættartölur
Kolofon

Þessar schedæ Ara prests fróða og frásögn er skrifuð eftir hans eiginhandskrift á bókfelli (að menn meina) í Villingaholti af Jóni p. Erlendssyni anno domini 1651, mánudaginn næstan eftir Dominicam jubilate. Jón Erlendsson p. mpp. (sbr. blað 12r).

Tekstklasse
1.3.1 (11r-11v)
Kyn biskupa Íslendinga og ættartala
Rubrik

Þetta er kyn biskupa Íslendinga og ættartala

Incipit

Ketilbjör(!) landnámsmaður …

Explicit

… Ketils er nú er biskup að Hólum næstur Jóhanni.

Tekstklasse
1.3.2 (11v-12r)
Nöfn langfeðga Ynglinga og Breiðfirðinga
Rubrik

Þessi eru nöfn langfeðga Ynglinga og Breiðfirðinga

Incipit

[I]ngvi Tyrkjakonungur …

Explicit

… föður Brands og Þorgils föður míns en eg heitir(!) Ari.

Tekstklasse

Fysisk Beskrivelse / Kodikologi

Materiale
Pappír
Antal blade
i + 13 + i blöð (204 mm x 160 mm), þar með talið blað merkt fylgigagn 3. Blað 12r er autt að hálfu; blað 12v er autt.
Foliering

  • Blaðmerkt er með dökku bleki, 1, 5, 10, 12, síðari tíma viðbót.
  • Blaðmerkt er með rauðu bleki, 1-12, síðari tíma viðbót.

Lægfordeling

4 kver:

  • I: spjaldblað - fylgigögn 2 (eitt tvinn + tvö blöð)
  • II: bl. 1-9 (4 tvinn + eitt blað: 1+8, 2+7, 3+6, fylgigögn 3 á milli bl. 3 og 4, 4+5)
  • III: bl. 10-13 (2 tvinn: 10+13, 11+12)
  • IV: aftara saurblað - spjaldblað (eitt tvinn)

Layout

  • Eindálka.
  • Leturflötur er ca 157 mm x 120 mm.
  • Línufjöldi er ca 18-20.

Tilstand

  • Bleksmitun.

Skrifttype

Ein hönd, skrifari er óþekktur; kansellískrift.

Udsmykning

Upphafstafir eru skrifaði stærri en meginmál (1-2 línur) og er skreytt með breiðum línum og auka flúr.

Fyrsta fyrirsögn er skrifuð með feituletri. Aðrar fyrirsagnir eru aðeins stærri en texti meginmáls.

Tilføjelser

Indbinding

Band (210 mm x 184 mm x 7 mm) frá 1971. Pappaspjöld klædd fínofnum líndúk. Grófari dúkur á kili og hornum, saumað á móttök. Saurblöð tilheyra þessu bandi.

Handritið er í öskju með AM 113 b-k fol.

Eldra band frá 1880-1920. Áður voru spjöldin klædd bókfelli úr kirkjulegu latnesku handriti, nú í Acc 7 (Hs 122).

Vedlagt materiale

Tveir seðlar:

  • Fastur seðill (á milli fremra saurblaðs verso og aftari seðils) þar sem fram koma upplýsingar um safnmark handrits og innihald.
  • Fastur seðill með hendi Árna Magnússonar (á milli fremri seðils og blaðs 1r) (193 mm x 163 mm) þar sem fram koma upplýsingar um uppruna handrits og feril: Þessar Ara fróða Schedas fékk ég 1712 í október hjá monsieur Þormóði Torfasyni. Monsieur Þormóður hefur þær fengið frá magister Þórði Þorlákssyni biskupi í Skálholti. Ég hefi séð bréf nefnds magisters Þórðar til Þormóðar dat. Skálholti 1686, 28. ágúst hvar inni í hann segir honum með bréfinu senda fyrrnefndar Ara fróða Schedas. Og var það svo 2 árum áður en þær á prent útgengu.

Historie og herkomst

Herkomst

Handritið er skrifað á Íslandi eftir AM 113 a fol. (B-gerð). Það er tímasett til síðari hluta 17. aldar í Katalog I, bls. 77. Það hefur ekki verið skrifað eftir 1686 því þá fékk Þormóður Torfason handritið.

Proveniens

Árni Magnússon fékk handritið frá Þormóði Torfasyni í oktober 1712 en Þormóður hafði fengið það sent frá Þórði Þorlákssyni biskupi árið 1686 (sbr. seðil). Árni hafði fengið handritið að láni 1689-1690 og notað lítillega við sína eigin uppskrift í AM 365 4to.

Í 1730 var það hluti af No. 113 in fol. (sbr. AM 456 fol., 3v og AM 477 fol., 5v).

Erhvervelse

Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi tók við handritinu 8. apríl 1974.

Yderligere information

Katalogisering og registrering

Kålund gekk frá handritinu til skráningar 30. oktober 1885 Katalog I; bls. 77 (nr. 138), DKÞ grunnskráði 21. november 2001, VH skráði handritið samkvæmt TEIP5 reglum 8. februar 2009; lagfærði í november 2010. EM uppfærði kveraskipan 20. juni 2023. MJG uppfærði skráningu með gögnum frá BS, 7. februar 2024.

Bevaringshistorie

Viðgert og bundið af Birgitte Dall í nóvember 1971.

Bundið af Otto Ehlert á árunum 1880-1920.

Billeder

  • Stafrænar myndir á www.sagnanet.is.
  • Svart-hvítar ljósmyndir á Det Arnamagnæanske Institut í Kaupmannahöfn.

Bibliografi

Forfatter: Jørgensen, Jon Gunnar
Titel: , The lost vellum Kringla
Omfang: XLV
Titel: Katalog over Den Arnamagnæanske Håndskriftsamling
Redaktør: Kålund, Kristian
Forfatter: Már Jónsson
Titel: Árni Magnússon : ævisaga
[Metadata]
×

[Metadata]