Skráningarfærsla handrits

«»

JavaScript er óvirkt

AM 137 4to

Lög ; Ísland, 1440-1480

Tungumál textans

íslenska

Innihald

1 (1r-v)

Bæn

Titill í handriti

„Bæn fyrir dómendur“

Upphaf

„Almáttugi eilífi Guð og himneski faðir …“

Niðurlag

„… um allar aldir alda. Amen.“

Athugasemd

Skrifuð 1637 (sbr. neðst á bl. 1v).

Efnisorð

Bænir

2 (2r)

Fjármark Helga Halldórssonar í Miðhúsum

Athugasemd

Einnig nöfn, pennakrot o.þ.h.

Efnisorð

Fjármörk

3 (2v)

Dies mala

Titill í handriti

„Dies mala“

Upphaf

„Tveir eru þeir dagar …“

Athugasemd

Um þá óheilladaga mánaðarins þegar ekki er hægt að stunda lækningar.

Efnisorð

Lækningar

4 (2v-12r)

Réttarbætur

Upphaf

„Hákon meður Guðs náð …“

Niðurlag

„… sé til lögmanna stefnt.“

Athugasemd

Þ.á m. Gamli sáttmáli (bl. 3v-4r) og Stefna til örvarþings á Grafarbakka (bl. 11v).

Efnisorð

Lög

5 (12v-82v)

Jónsbók

Upphaf

„Magnús með Guðs miskunn Noregs kóngur …“

Niðurlag

„… en meta þá til fullra aura.“

Efnisorð

Lög

6 (82v-101r)

Kristinréttur Árna biskups

Upphaf

„Ala skal barn hvert sem borið verður …“

Niðurlag

„… og liggur iii marka sekt við hver er eigi lýkur.“

Efnisorð

Kirkjulög / Kirkjuréttur ; Lög

7 (101r)

Gamli sáttmáli

Upphaf

„Í nafni föðurs og sonar og heilags anda …“

Notaskrá

Íslenzkt fornbréfasafn I:634-636

Athugasemd

Viðbót frá ca 1500.

Efnisorð

Lög

8 (101v)

Um fátækraskatt

Athugasemd

Vantar aftan af texta.

Viðbót frá ca 1500.

Efnisorð

Lög

9 (101v)

Um landbúnað

Athugasemd

Viðbót frá 1637.

Efnisorð

Landbúnaður

Lýsing á handriti

Blaðefni

Skinn.

Blaðfjöldi

i + 101 + i blað, auk blaðræmu 35bis (215 +/- 2 mm x 160 +/- 2 mm). Blöð 1 og 2r voru upprunalega auð.

Tölusetning blaða

Handritið hefur síðar verið blaðsíðumerkt 1-202.

Umbrot

Eindálka.
Leturflötur er ca 143-160 mm x 105-112 mm.
Línufjöldi er að jafnaði 29.
Upphafsstafir víða dregnir út úr leturfleti.
Gatað fyrir línum.

Ástand

Handritið er mikið skemmt af völdum raka og víða fúið, einkum fremst og aftast.

Skrifarar og skrift

Óþekktur skrifari/skrifarar, léttiskrift.

Skreytingar

Leifar af upphafsstöfum í ýmsum litum.

Leifar af rauðrituðum fyrirsögnum.

Pennaflúr með laufteinungum er víða undir síðustu orðum á síðu (sbr. bl. 18r, 21v, 44r, 60r, 61r, 71r, 97r).

Spássíugreinar og aðrar viðbætur

Bl. 101r:13-31-101v:1-25 viðbætur frá ca 1500 (sbr. ONPRegistre , bls. 445). Bl. 101r tímasett til 15. aldar í Katalog I , bls. 426, en bl. 101v til ca 1500.
Bl. 1 og aðrar viðbætur á bl. 101v frá 1637 (sbr. Katalog I , bls. 426)
Á spássíu bl. 1v er ákall til sancta virgo fenenna.
Aðrar spássíugreinar eru á bl. 12r, 14v, 20v, 29r, 30r, 33v, 35r-v, 35bisr, 41v, 43r, 45r, 46r, 49r, 53v, 55r, 56r-57r, 62v-63r, 64v, 67r, 69r-v, 80v, 96r.
Talnaraðir á bl. 9r, 17r-v.

Band

Band frá júlí 1975 (233 mm x 190 mm x 55 mm). Pappaspjöld klædd fínofnum líndúk, leður á kili og hornum. Saumað og límt á móttök. Saurblöð tilheyra bandi. Handritið liggur í öskju ásamt gömlu bandi.

Gamalt band frá árunum 1772-1780. Pappaspjöld klædd handgerðum pappír. Blár safnmarksmiði á kili.

Fylgigögn

Tveir fastir seðlar fremst með hendi Árna Magnússonar:

Seðill (160 mm x 105 mm) frá um 1708: „Þessi lögbók er Katrínar Torfadóttur í Bæ í Flóa, léð mér 1704. Á ég henni aftur að skila. Þar í er árstökurettarbótin. Nu 1708. 000000 ég hana.“
Smáseðill (130 mm x 60 mm) frá um 1710: „Réttarbætur nokkrar. Jónsbók. Kristinréttur Árna biskups. Bókin er m000 komin til mín frá Katrínu Torfadóttur.“

Laus seðill frá Kaupmannahöfn með upplýsingum um forvörslu.

Uppruni og ferill

Uppruni

Handritið er skrifað á Íslandi. Meginhluti þess (bl. 2v-101r:12) er tímasettur til ca 1440-1480 (sbr. ONPRegistre , bls. 445), en til ca 1400 í Katalog I , bls. 426). Um síðari tíma viðbætur sjá að ofan.

Ferill

Árni Magnússon fékk handritið frá Katrínu Torfadóttur í Bæ í Flóa, fyrst að láni 1704, svo til eignar 1708 (sbr. seðla).

Aðföng

Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi tók við handritinu 20. nóvember 1981.

Aðrar upplýsingar

Skráningarferill

ÞS skráði samkvæmt reglum TEI P528.-29. desember 2009.
DKÞ færði inn grunnupplýsingar 16. júlí 2003.
Kålund gekk frá handritinu til skráningar 16. október 1886 (sjá Katalog I 1889:426 (nr. 801) .