Detaljer om håndskriftet

PDF
PDF

AM 394 4to

Guðmundar saga biskups ; Island, 1592

Tekstens sprog
islandsk

Indhold

(1r-37v)
Guðmundar saga biskups
Afstamning og indbyrdes slægtskab

Afrit af Resensbók (AM 399 4to) (sbr. seðil).

Incipit

[Á] dögum Inga konungs …

Explicit

… [vei]ta sætt[in] …

Bemærkning

Óheil.

Þetta er A-gerð sögunnar.

Selkollu þáttur og tvö önnur innskot aftar í handritinu eru bútar úr Guðmundar sögu D-gerð ( Stefán Karlsson 1983:LVII-LVIII ).

Tekstklasse

Fysisk Beskrivelse / Kodikologi

Materiale
Skinn.
Antal blade
i + 37 + i blöð (254-265 mm x 134-138 mm).
Foliering

  • Blaðsíðumerking frá Jóni Sigurðssyni, þar sem einungis oddatölur eru færðar inn 1-13 (aðeins einu sinni slétt tala:14) (1r-7v).
  • Kålund blaðmerkti með rauðu bleki 1-37 (1r-37r).
  • Aðrar blaðsíðumerkingar (þar sem hefur verið hlaupið yfir skerta blaðið 21): 42 (22v), 46 (24v), 48 (25v), 50 (26v), 52 (27v), 70 (35v).

Lægfordeling

Fimm kver.

  • Kver I: bl. 1-7, 3 tvinn og eitt stakt blað (bl. 4).
  • Kver II: bl. 8-13, 3 tvinn.
  • Kver III: bl. 14-21, 4 tvinn.
  • Kver IV: bl. 22-29, 4 tvinn.
  • Kver V: bl. 30-37, 4 tvinn.

Layout

  • Eindálka.
  • Leturflötur er ca 212-220 mm x 100-102 mm.
  • Línufjöldi er 38-47.
  • Upphafsstafir málsgreina fremst í línu víða dregnir út úr leturfleti.
  • Griporð.
  • Mjög víða auðir reitir fyrir upphafsstafi kapítula.

Tilstand

  • Vantar í handritið milli bl. 7 og 8, 13 og 14, en einnig vantar aftan af. Efri hlutinn af bl. 21 hefur og verið skorinn burt. Blöðin sem glatast hafa úr handritinu eru öll á kveramótum.
  • Ystu blaðsíður kvera eru flestar dökkar og máðar, sumar svo mjög að þær eru með köflum ólæsilegar eða því sem næst, og ber handritið með sér að það hafi lengi verið óbundið. Verst farnar eru 21v, 22r og 37v. Í kverinu 22-29 eru víða dökkir fletir inni við kjölin.
  • Fúaskemmdir eru nokkrar í handritinu, víða ljósir smádílar og jafnvel dottin göt á skinnið (flest örsmá). Minnst gætir þessara skemmda í fremstu kverunum og því aftasta. Um ástand, sjá  Stefán Karlsson 1983:LIX-LX .

Skrifttype

Með hendi Jóns Guðmundssonar lærða, fljótaskrift.

Udsmykning

Plöntuskreyttir upphafsstafir í rauðum og grænum lit. Á stöku stað er rauði liturinn að mestu máður út: 1r, 3r-v, 4r, 5v, 6r, 7r, 11v, 13r, 16r (einungis rauður litur), 36v.

Upphafsstafur með andlitsmynd, litur rauður og grænn: 11v.

Pennaflúraðir upphafsstafir: 12r (afar máður), 16v, 23v, 19v, 35r (afar máður).

Stafir fylltir með grænum lit: 31v og 32r.

Rauðritaðar fyrirsagnir: 3r, 5v, 6r, 7r-v, 11v, 13r, 16r og 36v.

Mannsmynd á spássíu: 9v.

Mynd af skipi og bát á spássíu: 34v.

Tilføjelser

Víða spássíugreinar og krot (sjá nánar Stefán Karlsson 1983 :LX-LXV):

  • Með hendi skrifara:
  • Leiðréttingar við texta: 10v og 29r.
  • Tilvísanir til efnis textans: 2v, 8r, 9r, 10v, 13r-v, 18v, 21r, 24r, 25r, 26r-v, 28r, 31v.
  • Almennar athugasemdir þar sem nefndar eru tímasetningar, m.a. árið 1592, sem kann að vera ritunarár handritsins ( Stefán Karlsson 1983:LXXXVI ): 9v, 13v, 19v og 20v.
  • Vísur (e.t.v. eftir hann sjálfan): Venda á enda viðris værð (15r), …a með krapa haft hefi eg nú. (19r), Orð bjóðast skorð skýra (23r), Örk geld eg mörk myndar (23r), Gvendson með góða von (framhald skafið út) (24v).
  • Málshættir: 14r og 14v.
  • Bendistafir (þ.e. v, þar sem vísur eru í texta): 1v, 2r, 15r, 19v, 24v, 25v, 26v, 28r, 32v, 33v og 34r.
  • Leiðbeiningastafir eru víðast þar sem auðir reitir eru fyrir upphafsstafi.
  • Bendill, þ.e. mynd af hendi sem vísar inn í texta: 25r, 28v (tvær), 29r og 34v.
  • Spássíukrot frá 17. öld:
  • Vísur: Mærð stýrða vel virði (6v), Kristur á það kvitt þó krenki hann ráðið mitt (14r), en þetta mun úr kvæði sem hefst svo: Hvað er fást við fræði/farin er heimsins list.
  • Mannanöfn: 6r, 7r, 17r, 24r, 28v og 34v.
  • Víða pennakrot, t.d. á 2v, 3v, og 5r.
  • Ártöl eru víða á spássíum, sennilega með hendi Árna Magnússonar, en vera kann að hann hafi sett þau til að átta sig á því hvar og hversu mikið vantar í handritið. Einnig eru tvær tölur á spássíum með hendi Árna (12r og 26v).
  • Áherslumerki (m.a. NB) eru á spássíum þar sem fylla má texta AM 399 4to með AM 394 4to, en auk þess eru merki þar sem texti 399 tekur til aftur. Þetta kann að vera með hendi Árna Magnússonar. Sama máli gegnir um krossa sem eru á spássíum þar sem eitthvað er athugavert.

Indbinding

Band frá október 1936 (275 mm x 149 mm x 19 mm). Geitaleður á kili og hornum, spjöld klædd mosagrænum pappír. Saurblöð tilheyra bandi. Handritið er í öskju.

Vedlagt materiale

Tveir fastir seðlar fremst með hendi Árna Magnússonar.

  • Seðill 1 (177 mm x 127 mm): Þessi Guðmundar saga sýnist skrifuð vera eftir Codice Reseniano, antiqvo illo in 4to. Að vísu eru errata og omissiones vocum eins í báðum. Hvað mile bera kann, mun vera libertas librarü. Úr þessum codice kunna best að fyllast lacunæ Codicis Reseniani.
  • Seðill 2 (203 mm x 90 mm): Biskup verið V vetur og XX Hactenus er þessi saga eins og sá gamli Codex Resenianus in 4to, að fráteknum Selkollu þætti, sem hér ei 'innflikkaður'(?) og sýnist að þessi nýi codex sé ritaður eftir Reseniano.

Historie og herkomst

Herkomst

Handritið var skrifað á Íslandi, nánar tiltekið í Strandasýslu árið 1592 ( Stefán Karlsson 1983: LXXXVI, LXXXVIII-LXXXIX ).

Proveniens

Nafnið Halldór Bjarnason kemur fyrir á 17r (sjá einnig 7r, 24r og 28v) og Jón Guðmundsson á 34v. Nafnið Guðmundur er á 6r með hendi Jóns Sigurðssonar.

Árni Magnússon fékk handritið frá móðurbróður sínum, séra Páli Ketilssyni. Páll fékk það frá Jóni Guðmundssyni sem var þjónustumaður á Melum í Melasveit, en hann erfði handritið eftir Guðmund föður sinn. (AM 435 a 4to bl. 79v og Stefán Karlsson 1983: XCVII-XCVIII ).

Erhvervelse

Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi tók við handritinu 18. mars 1975.

Yderligere information

Katalogisering og registrering

Bevaringshistorie

Lánað á Stofnun Árna Magnússonar í Kaupmannahöfn í febrúar 1979. Skilað aftur í júlí 1979.

Bundið í Kaupmannahöfn í október 1936.

Billeder

  • Svart-hvítar ljósmyndir á Det Arnamagnæanske Institut í Kaupmannahöfn.
  • Svart-hvítar myndir frá 1970 á Stofnun Árna Magnússonar í Reykjavík.

Bibliografi

Forfatter: Guðvarður Már Gunnlaugsson
Titel: Leiðbeiningar Árna Magnússonar, Gripla
Omfang: 12
Forfatter: Haraldur Bernharðsson
Titel: Gripla, Þykkja og þykja. Hljóðbeygingarvíxl einfölduð
Omfang: 15
Forfatter: Hreinn Benediktsson
Titel: Linguistic studies, historical and comparative
Forfatter: Hare, I. R., J. Simpson
Titel: , Some observations on the relationship of the II-class paper MMS of Sturlunga saga
Omfang: s. 190-200
Titel: Katalog over Den Arnamagnæanske Håndskriftsamling
Redaktør: Kålund, Kristian
Forfatter: Bekker-Nielsen, Hans, Shook, L. K., Widding, Ole
Titel: The Lives of the Saints in Old Norse Prose: A Handlist, Mediaeval Studies
Omfang: s. 294-337
Forfatter: Stefán Karlsson
Titel: Småstykker 10. En konjektur til Áróns saga,
Omfang: s. 412-414
Forfatter: Stefán Karlsson
Titel: Spássíufólk, Maukastella færð Jónasi Kristjánssyni fimmtugum
Omfang: s. 61-64
Forfatter: Stefán Karlsson
Titel: Gripla, Misskilin orð og misrituð í Guðmundar sögum
Omfang: II
Titel: , Guðmundar sögur biskups
Redaktør: Stefán Karlsson
Omfang: 6
Titel: Íslenskar bænir fram um 1600,
Redaktør: Svavar Sigmundsson
Omfang: 96
Titel: Biskupa sögur
Omfang: I-II
Forfatter: Ólafur Halldórsson
Titel: Grænland í miðaldaritum
[Metadata]
×

[Metadata]