AM 147 4to
Heynesbók ; Iceland, 1525-1550
Language of Text
Contents
Texti ritaður með rauðum lit er víða nánast horfinn (sjá nánar í ástandslýsingu handrits).
Physical Description
Blaðsíðumerkt (síðar); yfirleitt á öðru hverju blaði (rektohlið), sbr. 1, 3, 5, 7…. 259, 261, 263, 265 og 266 (síðasta blað er síðumerkt beggja vegna); ýmist eru blaðsíður merktar í hægra horn efst eða neðst í hægra horn (sjá t.d. bls. 201-211 eða blöð 101r-106r).
Nítján kver.
- Kver I: blöð 1-5, 2 tvinn + 1 stakt blað.
- Kver II: blöð 6-13, 4 tvinn.
- Kver III: blöð 14-20, 3 tvinn + 1 stakt blað.
- Kver IV: blöð 21-26, 3 tvinn.
- Kver V: blöð 27-38, 6 tvinn.
- Kver VI: blöð 39-48, 5 tvinn.
- Kver VII: blöð 49-58, 5 tvinn.
- Kver VIII: blöð 59-68, 5 tvinn.
- Kver IX:blöð 69-76, 4 tvinn.
- Kver X: blöð 77-85, 4 tvinn + 1 stakt blað.
- Kver XI: blöð 86-88, 1 tvinn + 1 stakt blað.
- Kver XII: blöð 89-92, 2 tvinn.
- Kver XIII: blöð 93-97, 2 tvinn + 1 stakt blað.
- Kver XIV: blöð 98-103, 3 tvinn.
- Kver XV: blöð 104-107, 2 tvinn.
- Kver XVI: blöð 108-111, 2 tvinn.
- Kver XVII: blöð 112-119, 4 tvinn.
- Kver XVIII: blöð. 120-127, 4 tvinn.
- Kver XIX: blöð 128-133, 3 tvinn.
- Blöð eru víða skert vegna afskurðar. Teikningar á spássíum eru af þessum sökum oft töluvert skertar, sbr. t.d. á blöðum 57v-58r.
-
Blað 14 er uppskafningur en þar má sjá leifar af eldri skrift sem skafin hefur verið burt.
Blöð 93r-111v eru einnig uppskafningar. Á blöðum 104 og 111, sem ekki hafa verið skrifuð á ný má nokkuð greinilega sjá merki um upprunalegu skriftina.
- Blöð eru sum dökk og skítug, sbr. blað 1r.
- Fyrirsagnir og texti í rauðum lit eru oft illlæsilegur (sbr. t.d. 25r, 26v og 107v-108r).
- Göt eru á blöðum 5, 9, 14, 31, 48, 50, 51, 75, 103, 109 og 130. Flest götin skerða textann aðeins lítillega, sbr. textann á blaði 5; önnur eru aðeins stærri eins og gatið á blaði 9.
- Morknað hefur úr jöðrum blaða og sums staðar hafa horn þeirra morknað eða brotnað af (sjá t.d. blöð 39, 95, 108).
- Upphafsstafur í upphafi bálka með manna- og/eða dýramyndum; grunnlitur stafanna er yfirleitt grænn en myndin í ljósgrænum -gulum og -rauðum litbrigðum (sjá t.d. á blöðum 8r, 81v og 89r).
- Upphafsstafir með „ófígúratífu“ skrauti í ýmsum litum eru í upphafi kafla, sbr. t.d. á blöðum 6v-7r.
- Rauðritaðar fyrirsagnir.
Forvörsluband (167 null x 151 null x 75 null).
Spjöld eru klædd fínofnum striga. Horn og kjölur klædd skinni, saumað á móttök.
Eldra band, fylgir með í öskju (178 null x 140 null x 70 null).
Pappír með marmaramynstri er á kápuspjöldum; skinn á hornum og kili. Blár safnmarksmiði er á kili.
- Tveir fastir seðlar fremst með hendi Árna Magnússonar: á fremri seðli (85 mm x 133 mm) eru upplýsingar um innihald og aðföng („Jónsbók. Vantar sums staðar í. Réttarbætur nokkrar. Kristinréttur Árna biskups R[éttar]bótarusl í annað þvílíkt með nýrri hendi. 4to komin til mín frá Bjarna Sigurðssyni á Heynesi.“) Á aftari seðli (70 mm x 85 mm) eru sömuleiðis upplýsingar um aðföng: („Frá Bjarna Sigurðssyni í Heynesi.“
- Nákvæm efnislýsing Jóns Sigurðssonar liggur með í öskju.
History
Handritið er skrifað á Íslandi.
Meginhluti þess (blöð 1r-13v, 21r-85v, 89r-92v og 112r-133v) er tímasettur á bilinu ca 1525-1550 (sbr. ONPRegistre , bls. 445), en til loka 15. aldar í Katalog I , bls. 431. Handritið er að hluta til uppskafningur. Á blöðum 93r-111v var áður Ragnars saga loðbrókar (brot), sem skrifuð var á 15. öld en skafin upp og skrifuð á ný ca 1600 (sbr. ONPRegistre , bls. 445 og Katalog I , bls. 432).
Árni Magnússon fékk handritið frá Bjarna Sigurðssyni á Heynesi árið 1709 (sbr. seðla).
Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi tók við handritinu 6. maí 1997.
Additional
Viðgert í Kaupmannahöfn í febrúar 1973 til mars 1974. Nákvæm lýsing á ljósmyndun og viðgerð fylgdi ásamt lýsingu á kveraskiptingu.
Handritið var nýinnbundið þegar það var skráð í spjaldaskrá á Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi (án dags.). Gamalt band fylgdi.
- Svart-hvítar ljósmyndir á Det Arnamagnæanske Institut í Kaupmannahöfn.
- Svart-hvítar ljósmyndir á Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi, sem keypti þær af Arne Mann Nielsen May 02, 1973.
Bibliography
Title: Manuscript illumination : a reliable source for medieval Scandinavian dress?, Varði : reistur Guðvarði Má Gunnlaugssyni fimmtugum 16. september 2006
Scope: p. 11-13
Title: , Islandsk hornskurd. Drikkehorn fra før "brennevinstiden"
Scope: Supplementum 7
Title: Postulínsgerð og hestavíg. Athugun á heimild Jóns Espólíns um hestaþing á Bleiksmýrardal, Gripla
Scope: 7
Title: Hvernig litu íslenskir miðaldamenn út?, Viskustykki undin Soffíu Guðnýju Guðmundsdóttur fimmtugri 4. apríl 2014
Scope: p. 28-31
Title: Introduction, Hauksbók the Arna-Magnæan manuscripts, 371, 4to, 544, 4to, and 675, 4to
Scope: p. V-XXXVII
Title: Kristinréttur Árna frá 1275. Athugun á efni og varðveizlu í miðaldahandritum
Title: "Kátt er þeim af kristinrétti, kærur vilja margar læra". Af kristinrétti Árna, setningu hans og valdsviði, Gripla
Scope: 15
Title: The extant Icelandic manifestations of Ragnars saga loðbrókar, Gripla
Scope: 1
Title: , The relationship of Ragnars saga loðbrókar to Þiðriks saga af Bern, Sjötíu ritgerðir helgaðar Jakobi Benediktssyni
Scope: 12
Title: Sörla saga sterka : studies in the transmission of a fornaldarsaga
Editor: Ólafur Halldórsson
Metadata
×- Country
- Iceland
- Place
- Reykjavík
- Institution
- The Árni Magnússon Institute for Icelandic Studies
- Repository
- Handritasvið
- Collection
- Safn Árna Magnússonar
- Shelfmark
- AM 147 4to
- Nickname
- Heynesbók
- Keywords
- Laws
Canon law - Additional pictures
Ext (Scale)- XML
- View as XML
- PDF all-in-one
- Notes
- Send Feedback on Manuscript
