Skráningarfærsla handrits

AM 63 4to

King Magnus Lagabøter's National Law of Norway ; Norway, 1340-1360

Innihald

1 (1r-46r)
King Magnus Lagabøter's National Law
Athugasemd

Containing Hakon's Legal Amendments (allum Gula þings monnom), Magnus' Legal Amendments (allum Borgar þings monnom) and the epilogue to The Gulathing Law.

All legal texts come without a Tables of Contents.

Tungumál textans
norræna
Efnisorð
1.1 (1r-2v:9)
Landvarnarbǫlkr
Upphaf

þa skal hann kalla til sín granna sína

Niðurlag

þa | hæta loken þoft giold.

Notaskrá

Gula-things-laug s. 106:11-122 Ed. 63

Keyser and Munch, Norges gamle Love II s. 43:11-47 Ed. Bg

Efnisorð
1.2 (2v:9-11r:8)
Mannhelgarbǫlkr
Titill í handriti

her hæfr up manhælghi vara

Upphaf

ÞET ER fyst i manhælgi vare at uar lande | huer J noregs konongsriki skal fridhæilagr vera

Niðurlag

oc | a hon æígí ser bonda.

Notaskrá

Gula-things-laug s. 129-204 Ed. 63

Keyser and Munch, Norges gamle Love II s. 48:31-72 Ed. Bg

Efnisorð
1.3 (11r:8-16v:28)
Erfðabǫlkr
Titill í handriti

her hæfr ærfda tal J fyrstu m kuen |na giftingum

Upphaf

Faðer ok moðer skulu rada giftíngum dóttra | sínna

Niðurlag

mandropp uarðer af sakar ofmyklar dryckíu.

Notaskrá

Gula-things-laug s. 211-250:6, 267:13-276 Ed. 63

Keyser and Munch, Norges gamle Love II s. 74:7-84:26, 89:22-92 Ed. Bg

Efnisorð
1.4 (16v:28-20v:19)
Óðalsbrigðabǫlkr
Titill í handriti

her hæfuær oðals brigði huerir fylgia ær

Upphaf

Nv skifta bródr tuæir eða flæíri | oðalom sínum

Niðurlag

alt þæt sæm i kaup þærra kom.

Notaskrá

Gula-things-laug s. 282-316 Ed. 63

Keyser and Munch, Norges gamle Love II s. 93:8-103 Ed. Bg

Efnisorð
1.5 (20v:19-36v:25)
Landsleigubǫlkr
Titill í handriti

hæfr landz læigu bolk | ok sæger huerso madr | skal iord ta|ka

Upphaf

EN EF madr uil annars | manz iord læigha vndir | bu sit

Niðurlag

en halft sa er iord a huat dyri sæm þæt err.

Notaskrá

Gula-things-laug s. 328-466 Ed. 63

Keyser and Munch, Norges gamle Love II s. 105:24-149 Ed. Bg

Efnisorð
1.6 (36v:25-42r:22)
Kaupabǫlkr
Titill í handriti

heʀ | hæfuer | kaupa | bolk ok | sæger er | madr|ker m

Upphaf

ÞET ER nu þuí nest at uar skal ængi | firer aðrum taka

Niðurlag

er sæckr mork silfrs vit konong | er han væit þæt.

Notaskrá

Gula-things-laug s. 473-526 Ed. 63

Keyser and Munch, Norges gamle Love II s. 150:20-167 Ed. Bg

Efnisorð
1.7 (42r:22-44v:8)
Þjófabǫlkr
Titill í handriti

her hæfr þiofua bolkr. ok sæger | J fyrsta | capitulum

Upphaf

ÞET er nu þ at uar skal ængí | fra aðrum stela.

Niðurlag

sæm | konongs er miskun til.

Notaskrá

Gula-things-laug s. 531-550 Ed. 63

Keyser and Munch, Norges gamle Love II s. 168:12-174 Ed. Bg

Efnisorð
1.8 (44v:8-46r)
Legal Amendments
Titill í handriti

Rettar bótr þær sæm hakon konongr gaf

Upphaf

ÞESSAR rettar bótr gaf hakon konongr sun hako|nar konongs sunar sun suerris konongs allum | Gula þings monnum.

Niðurlag

Late gud os hæila skiliaz ok sua fínnaz. AMEN

Notaskrá

Keyser and Munch, Norges gamle Love II s. 174-178 Ed. Bg

Efnisorð
2 (46v)
Borgarþingslǫg (Kristinn réttr hinn nýi)
Tungumál textans
norræna
Efnisorð
2.1 (46v:1-9)
On Wedding (from Borgarþingslǫg), Chapter 24
Titill í handriti

Ner Bryløp ma øra med laghom

Upphaf

Engjn tima er forbodhet kono eller møø

Niðurlag

huor som thet brudlaup sither

Notaskrá

Storm, Norges gamle Love IV s. 174 Ed. D

Efnisorð
2.2 (46v:10-35)
On Wedding (from Borgarþingslǫg), Chapter 25
Upphaf

Item ner brudlaup ma gøra

Niðurlag

oc til sannindhn her vm etc.

Notaskrá

Storm, Norges gamle Love IV s. 174-175 Footnote 12, ed. D

Efnisorð

Lýsing á handriti

Blaðefni

Parchment.

Blaðfjöldi
46. 193 mm x 160 mm.
Tölusetning blaða

The manuscript is foliated in red ink in the bottom margins by Kristian Kålund.

Kveraskipan

The book starts in gathering V:

  • V: only the two final leaves are extant.
  • VI: originally six leaves; the second leaf which was originally blank is cut out.
  • VII: six leaves.
  • VIII: originally six leaves, the third and fourth leaves are missing.
  • IX: originally six leaves; the fifth leaf which was originally blank is cut out.
  • X: originally six leaves; the second leaf which was originally blank is cut out.
  • XI: six leaves.
  • XII: six leaves.
  • XIII: one leaf.
  • XIV: six leaves.
Some quires have been numbered with Roman numerals on the first page of each gathering (vi, vííí, x, xí and xíí can now be seen).

Umbrot

Written in long lines throughout with 23 to 33 lines per page. Rubrics in red; the initials of the law sections are in red and green; the chapter initials are red or (occasionally) green/red. On fol. 43v there is a light brown/red initial.

Skrifarar og skrift

The entire manuscript is written in a Gothic bookhand.

A later hand has written fol. 46v and the marginal notes.

Spássíugreinar og aðrar viðbætur

On fol. 44r, below the text, the writer has added: Huer sæm þessa bok a þa bidi firer sæm ritaðe hona. | Qui pro alio orat prosemet ipse laborat.

There are also marginala written by the second hand. These are, however, defect due to trimming.

Band

The book was once bound in an old sea chart (parchment) on which the words ASIAE PARS can be seen.

Fylgigögn

There is an AM-slip in Árni Magnússon's hand saying: F. er Gulaþings Lgbok eda Borgarþings Lgbok (þvi þat stendr so vixl ï | bokini) Bokin er a membrana i 4to. ei illa skrifud. vantar miked | framan vid. hana hefi eg feinged | af Jone Þorsteinssyni.

Uppruni og ferill

Uppruni

The manuscript was written in Norway. Jón Sigurðsson ( Dipl. Isl. I s. xxii, 648 ) and Storm ( NgL IV s. 557 ) have both dated the original part of the manuscript (fols 1r-46r) to c. 1350. Kålund's dating: The fourteenth century ( Katalog I s. 381 ). The text on fol. 46v has been dated to c. 1450 by Storm (ibid.) and to the fifteenth century by Kålund (ibid.).

Aðföng

On the AM-slip Árni Magnússon states that he got the manuscript from a Jón Þorsteinsson.

Aðrar upplýsingar

Skráningarferill

Catalogued 3. maí 2006 by EW-J.

Myndir af handritinu

  • Digital photographs, CD no 11, from 10. maí 2005 (of the old binding (a sea chart)).

Notaskrá

Titill: Katalog over Den Arnamagnæanske Håndskriftsamling
Ritstjóri / Útgefandi: Kålund, Kristian
Titill: Norges gamle Love indtil 1387
Ritstjóri / Útgefandi: Keyser, R., Munch, P. A.
Umfang: II
Titill: Norges gamle Love indtil 1387
Ritstjóri / Útgefandi: Storm, Gustav
Umfang: IV

Lýsigögn