Skráningarfærsla handrits

AM 93 8vo

Religøse reflektioner, Skarðsárannáll og excerpter fra Islandske sagaer ; Island, 1650-1699

Innihald

1 (2r-13r)
Om menneskets anatomi
Höfundur

Tobias Knobloch (1574-1634)

Titill í handriti

„Vmm mans-|ins Yarlegleika. og um par-|ta eda Limu Mannlegs Lijkama, so almennilega | um ad tala.“

Upphaf

„Med þuij margt er herlega | og nälegt Gudlega sagt og boksett“

Niðurlag

„næsta lijka | og so Sem sameiginlega ad nafni og mijnd“

Athugasemd

Med latinske, græske og islandske noter i marginen.

Tungumál textans
íslenska
Efnisorð
Alfræði ; Læknisfræði
2 (17r-53v)
On prædestination og den frie vilje
Upphaf

„hædsti og stæsti mannsins godi, Sæla og veg |ferd er þar undankomin ad hann life Christilega“

Niðurlag

„Þegar tueir gióra eitt og hid sama Verked. so | þeir eru baadir ad“

Tungumál textans
íslenska
Efnisorð
Guðfræði
3 (59r-66r)
Om evigt liv
Titill í handriti

„Augustinus“

Upphaf

„Homo habet injustúm Lucrum, sine justo | Damno.“

Niðurlag

„huórs fot-|spor eingin kann ad finna og eige helldur þess | farveg i vatninu, þa þad er fram um komed.“

Tungumál textans
íslenska (aðal); latína
Efnisorð
Guðfræði
4 (67r-79v)
Om sjælens oprindelse
Titill í handriti

„Spurnijng | Huortt Mannleg Saal ecki sijdur | enn Lijkaminn hafi sinn upruna af | Forelldrunum/? Eda verde Salin inn |hellt af Gudi, og i Modurlijfe sam-|teingd þeim litla nijvaxna Lijka-|ma sierhuórz Barnz.“

Upphaf

„Þeßa þrætu um Salarinnar upruna | hefur fordum af sier leitt i Andlegum | Christninnar Lærdomi“

Niðurlag

„þetta seige eg, med -|kenna þeir, koma allt af mannsinz vilia og mætti“

Tungumál textans
íslenska
Efnisorð
Guðfræði
5 (84r-91r)
Om mennesker før Adam
Höfundur

Johann Conrad Dannhauser (1603-66)

Titill í handriti

„Præ Adamita Vtis. | sive | Fabula Primorum Hominum | ante Adamum Conditorum | explosa á | IOH. CONR: DANNHAWERO | Doct. et Professore Theologus | in Universitate Argentoratus | Viris | Nobilissima Amplitudine, Pru-|dentia, Auctoritate, Consilijs | Emmentissimis. | DN. EITEL SIGISMUNDO Lu-|PIN. Civit. Imperialis Mem-|mingensis Consuli. | DN Iosepho Ienisch. Iuriscon -|sulto. ejusdem Civitatis Con-|siliario, Advocato, Sÿndico. | Fautorib. et Amicis enixissime hon. | A Patre Luminum Luminum momenta, Familiæ Orna-|menta, cælestis et secularis Bene|dictionis Incrementa! | Viri Nobiliss: Ampliss: Pruden |tissimi.“

Upphaf

„Þad hefde vered tilheÿrilegt og | rett vijst, og vel sőmt Christinz mannz | nafne,“

Niðurlag

„og þad | mest rydur ä, fordiórfunar madur, Jdiuleised“

Athugasemd

1656

Tungumál textans
íslenska (aðal); latína
Efnisorð
Guðfræði
6 (92r-99r)
Leffnetz Compass
Höfundur

Claus Pors (d. 1617)

Titill í handriti

„Aff Claus Porss | Hanns hűssbők, eda Lifnadarins | Comps. Ad hann so kallar | prentudum 1613“

Upphaf

„Seneca skrifar ad madur skule læra | so leinge hann lifer.“

Niðurlag

„Refsyngina skalltu ei firr lata framkoma, enn ad | rudinne reidinne.“

Tungumál textans
íslenska
Efnisorð
Siðfræði
7 (100r-106r)
Om Paulus' Epistel til romerne, 5
Titill í handriti

„Disputatziu Maal af S: | Paals ordum til Romanos .5.“

Upphaf

„I. Capitule hefur innehallda ord | S. Paals. Romanos 5. versu 12. 13. 14. | af huorium raada ma syndarinnar til reik-|nun hafe“

Niðurlag

„J sa|ma mata metum vier og afskómtum tijma | Nadarinnar og seigium hann vera fra þui Christ us “

Tungumál textans
íslenska
Efnisorð
Biblíuskýringar
8 (108r-157v)
Skarðsárannáll (uddrag)
Titill í handriti

„Samtak Og “

Upphaf

„ nga vmm historiur og annäla“

Niðurlag

„þa sa einginn annann “

Athugasemd

Med indledning

Tungumál textans
íslenska
Efnisorð
Annálar
9 (159r-160r)
Hversu Noregr byggðist (uddrag)
Upphaf

„Hier skal segia Dæme til hvørsu Noregur | bÿgdest if fÿrstu, eda hvørsu kongaætter hófust þar. | Forniőtur hiet madur, hann ätte 3. sonu, Var eirn | Hler.“

Niðurlag

„þad er lä ä bakborda | eru þar margar bÿgder. | Flateÿar konga Bők, var skrifud, þa lidid | var fra hÿngad burde vorz herra Jesu Christ | 1387 r“

Tungumál textans
íslenska
Efnisorð
Fornaldarsögur
10 (160v-161r)
Ólafs saga helga (uddrag)
Tungumál textans
íslenska
Efnisorð
Konungasögur
10.1
Enginn titill
Upphaf

„Vijst sÿner sa sig J Uvidiadann og svikanna sek-|ann, er sannar þeim svikin ä hendur er saklausur er“

Niðurlag

„Enn þridia vetur ä Kalfskinne, og þar var | hann mest metinn. og Dő þar űr sött.“

Efnisorð
Konungasögur
10.2 (161r-162v)
J søgu Olafs Harallds sonar hel-|ga: er þessa gietid.
Titill í handriti

„J søgu Olafs Harallds sonar hel-|ga: er þessa gietid.“

Upphaf

„Ad sem hann var ej ølldungis til rijkiz kominn | J Noreg, főr hann ä fund Sigurdar kongz Sÿrz. | Mgz sijnz ä vestfolld.“

Niðurlag

„Kongur hlő ad og mælti til modur sinnar | Hier muntu Kong vpfæda moder.“

Efnisorð
Konungasögur
10.3 (163r-164v)
Landamerke ad fornu millum Noregz | Danmerkar og Svijarijkis:
Titill í handriti

„Landamerke ad fornu millum Noregz | Danmerkar og Svijarijkis:“

Upphaf

„Gautelfur rædur | fra Væne til sævar. Enn Nordurmerkur til Ei-|daskőgs,“

Niðurlag

„Børn Arna Armodzsonar, og Þőru dőttur | Þorsteinz Glga voru þesse, Kalfur, Finnur, Þor-|bergur, Amunde, Koliørn, Arnbiørn, Arne | Ragnilldur, hana tti Härekur J Þiőttu“

Efnisorð
Konungasögur
11 (164v-166r:21)
Sturlunga saga (uddrag)
Titill í handriti

„Olafur noregs Kongur Haralldzson | setti Heisevisløg.“

Upphaf

„Armenn Kongs voru þeir sem Bű Hanns | vardvejttu og veislur skÿlldu giøra J moti hó-|num og Hanns lide Kietilbjørn Ketilsson frægur madur “

Niðurlag

„þuj þeir hefdi lijtt | audqvisar verid J Haukdæla ætt, sem þar til høfdu so | heited“

Tungumál textans
íslenska
Efnisorð
Samtíðarsögur
12 (166r:21-v)
Notitser om Snorri Sturluson
Upphaf

„Flestar allar søgur, þær er hier hafa | giorst ä Jslande, voru Ritadar ädur Brandur | biskup Sæmundarson andadist.“

Niðurlag

„skiæølld gietum skyra | skarpur Brandur feck þar landa“

Efnisorð
Æviþættir

Lýsing á handriti

Blaðefni

Papir.

Blaðfjöldi
166. Bl. 1, 13v-16v, 54r-58v, 66v, 80r-83v, 91v, 99v, 106v-107v og 158 er, eller var, oprindeligt ubeskrevne. 165 mm x 100 mm.
Tölusetning blaða

Foliering med blyant og kuglepen yderst i de øverste hjørner.

Kveraskipan

Der er kustoder i den sidste del af håndskriftet (bl. 108-166).

Umbrot

Teksten er enspaltet med 23-29 linjer pr. side.

Ástand

Bl. 19 er kun en strimmel.

Skrifarar og skrift

Hånd 1 har skrevet bl. 1-91.

Hånd 2 har skrevet bl. 108-158.

Hånd 3 har skrevet bl. 92-106 og 159-166.

Spássíugreinar og aðrar viðbætur

Der er adskillige marginalia på latin, græsk og islandsk. På bl. 79v er navnet Þórður Finnsson skrevet adskillige gange. Bl. 158 optages af penneprøver og forskellige personnavne, bl.a. Högni Þorbjörnsson, Bergsveinn Grímsson og følgende notitser: Jőn Sigurdsson | est huius libri verus | possessor, þetta kuer Til Lanz fra Solheima|tungu Anno 1678 S J S og Halldor Arnason med Eigin hendi .

Band

Håndskriftet har været indbundet i en pergamentbind; et blad med et antiphonarium. Dette var skrevet i Island og kan dateres til 1300-tallet; nu er det bevaret som Access 7b, Hs 48. I dette bind var ryggen også foret med en strimmel fra en tysk avis fra 1638.
Fylgigögn

To papirsedler er sat fast ved begyndelsen af håndskriftet. På den anden seddel er der et referat af håndskriftets indhold.

Uppruni og ferill

Uppruni

Skrevet i Island, i 1600-tallets anden halvdel. Bl. 108-158 har muligvis tilhørt et andet håndskrift.

Aðrar upplýsingar

Skráningarferill

Katalogiseret 22. maí 2008 af Silvia Hufnagel.

Mark-up rettet 1. júní 2017 af BS.

Notaskrá

Titill: Fornaldar sögur Nordrlanda: Eptir gömlum handritum
Ritstjóri / Útgefandi: Rafn, Carl Christian
Titill: Katalog over Den Arnamagnæanske Håndskriftsamling
Ritstjóri / Útgefandi: Kålund, Kristian

Lýsigögn