Skráningarfærsla handrits

AM 63 4to

Kong Magnus Lagabøters Norske landslov og Borgartings nye kristenret ; Norge, 1325-1375

Innihald

1 (1r-46r)
Magnus Lagabøters Norske Landslov
Athugasemd

Med Håkons retterbøder (allum Gula þings monnom, Magnus retterbøder (allum Borgar þings monnom) samt epilogen til Gulaþingslǫg.

Alle lovtekster er uden indholdsfortegnelser.

Tungumál textans
norræna
Efnisorð
1.1 (1r-2v:9)
Landvarnarbǫlkr
Upphaf

þa skal hann kalla til sín granna sína

Niðurlag

þa | hæta loken þoft giold.

Notaskrá

Gula-things-laug 106:11-122 Udg. 63

Keyser og Munch: Norges gamle Love II 43:11-47 Udg. Bg

Efnisorð
1.2 (2v:9-11r:8)
Mannhelgarbǫlkr
Titill í handriti

her hæfr up manhælghi vara

Upphaf

ÞET ER fyst i manhælgi vare at uar lande | huer J noregs konongsriki skal fridhæilagr vera

Niðurlag

oc | a hon æígí ser bonda.

Notaskrá

Gula-things-laug 129-204 Udg. 63

Keyser og Munch: Norges gamle Love II 48:31-72 Udg. Bg

Efnisorð
1.3 (11r:8-16v:28)
Erfðabǫlkr
Titill í handriti

her hæfr ærfda tal J fyrstu m kuen |na giftingum

Upphaf

Faðer ok moðer skulu rada giftíngum dóttra | sínna

Niðurlag

mandropp uarðer af sakar ofmyklar dryckíu.

Notaskrá

Gula-things-laug 211-250:6, 267:13-276 Udg. 63

Keyser og Munch: Norges gamle Love II 74:7-84:26, 89:22-92 Udg. Bg

Efnisorð
1.4 (16v:28-20v:19)
Óðalsbrigðabǫlkr
Titill í handriti

her hæfuær oðals brigði huerir fylgia ær

Upphaf

Nv skifta bródr tuæir eða flæíri | oðalom sínum

Niðurlag

alt þæt sæm i kaup þærra kom.

Notaskrá

Gula-things-laug 282-316 Udg. 63

Keyser og Munch: Norges gamle Love II 93:8-103 Udg. Bg

Efnisorð
1.5 (20v:19-36v:25)
Landsleigubǫlkr
Titill í handriti

hæfr landz læigu bolk | ok sæger huerso madr | skal iord ta|ka

Upphaf

EN EF madr uil annars | manz iord læigha vndir | bu sit

Niðurlag

en halft sa er iord a huat dyri sæm þæt err.

Notaskrá

Gula-things-laug 328-466 Udg. 63

Keyser og Munch: Norges gamle Love II 105:24-149 Udg. Bg

Efnisorð
1.6 (36v:25-42r:22)
Kaupabǫlkr
Titill í handriti

heʀ | hæfuer | kaupa | bolk ok | sæger er | madr|ker m

Upphaf

ÞET ER nu þuí nest at uar skal ængi | firer aðrum taka

Niðurlag

er sæckr mork silfrs vit konong | er han væit þæt.

Notaskrá

Gula-things-laug 473-526 Udg. 63

Keyser og Munch: Norges gamle Love II 150:20-167 Udg. Bg

Efnisorð
1.7 (42r:22-44v:8)
Þjófabǫlkr
Titill í handriti

her hæfr þiofua bolkr. ok sæger | J fyrsta | capitulum

Upphaf

ÞET er nu þ at uar skal ængí | fra aðrum stela.

Niðurlag

sæm | konongs er miskun til.

Notaskrá

Gula-things-laug 531-550 Udg. 63

Keyser og Munch: Norges gamle Love II 168:12-174 Udg. Bg

Efnisorð
1.8 (44v:8-46r)
Retterbøder
Titill í handriti

Rettar bótr þær sæm hakon konongr gaf

Upphaf

ÞESSAR rettar bótr gaf hakon konongr sun hako|nar konongs sunar sun suerris konongs allum | Gula þings monnum.

Niðurlag

Late gud os hæila skiliaz ok sua fínnaz. AMEN

Notaskrá

Keyser og Munch: Norges gamle Love II 174-178 Udg. Bg

Efnisorð
2 (46v)
Borgarþingslǫg (Kristinn réttr hinn nýi)
Tungumál textans
norræna
Efnisorð
2.1 (46v:1-9)
Om bryllup (fra Borgarþingslǫg), kapitel 24
Titill í handriti

Ner Bryløp ma øra med laghom

Upphaf

Engjn tima er forbodhet kono eller møø

Niðurlag

huor som thet brudlaup sither

Notaskrá

Storm: Norges gamle Love IV 174 Udg. D

Efnisorð
2.2 (46v:10-35)
Om bryllup (fra Borgarþingslǫg), kapitel 25
Upphaf

Item ner brudlaup ma gøra

Niðurlag

oc til sannindhn her vm etc.

Notaskrá

Storm: Norges gamle Love IV 174-175 Fodnote 12, ed. D

Efnisorð

Lýsing á handriti

Blaðefni

Pergament.

Blaðfjöldi
46. 193 mm x 160 mm.
Tölusetning blaða

Håndskriftet er folieret med rødt blæk af Kristian Kålund i nederste margin.

Kveraskipan

Bogen starter i 5. læg:

  • V: kun de to sidste blade er bevaret.
  • VI: opr. 6 blade; andet blad, der har været ubeskrevet, er bortskåret.
  • VII: 6 blade.
  • VIII: opr. 6 blade; tredje og fjerde blad mangler.
  • IX: opr. 6 blade; femte blad, der har været ubeskrevet, er bortskåret.
  • X: opr. 6 blade; andet blad, der har været ubeskrevet, er bortskåret.
  • XI: 6 blade.
  • XII: 6 blade.
  • XIII: 1 blad.
  • XIV: 6 blade.
Nogle af læggene er nummererede på læggets første side med romertal (vi, vííí, x, xí og xíí er stadig synlige).

Umbrot

Håndskriftet er enkeltspaltet med 23-33 linjer pr. side. Røde rubrikker. Balke-initialerne er røde og grønne. Kapitelinitialerne er røde, eller, undertiden, grønne og røde. På bl. 43v er der ét lysebrunt og rødt initial.

Skrifarar og skrift

Håndskriftet er skrevet helt igennem med én frakturhånd (gotisk bogskrift)

En senere hånd har tilføjet bl. 46v og marginalnotitserne.

Spássíugreinar og aðrar viðbætur

Nederst på bl. 44r har skriveren tilføjet: Huer sæm þessa bok a þa bidi firer sæm ritaðe hona. | Qui pro alio orat prosemet ipse laborat.

Der er marginalnotitser, men de er beskadigede pga. beskæring.

Band

Håndskriftet har været indbundet i et gammel søkort af pergament med ordene ASIAE PARS .

Fylgigögn

Der er en AM-seddel, som er skrevet af Arne Magnusson. På den står der: F. er Gulaþings Lgbok eda Borgarþings Lgbok (þvi þat stendr so vixl ï | bokini) Bokin er a membrana i 4to. ei illa skrifud. vantar miked | framan vid. hana hefi eg feinged | af Jone Þorsteinssyni.

Uppruni og ferill

Uppruni

Håndskriftet er skrevet i Norge. Jón Sigurðsson ( Diplomatarium Islandicum I xxii, 648 ) og Storm ( Norges gamle Love IV 557 ) har begge dateret den oprindelige del af håndskriftet (bl. 1r-46r) til ca. 1350, hvorimod Kålund ( Katalog I 381 ) har dateret det til 1300-tallet. Teksten på bl. 46v har Storm (ibid.) dateret til ca. 1450, mens Kålund (ibid) har dateret den til 1400-tallet.

Aðföng

På AM-sedlen har Arne Magnusson berettet, at han har fået håndskriftet af en Jón Þorsteinsson.

Aðrar upplýsingar

Skráningarferill

Katalogiseret 3. maí 2006 af EW-J.

Myndir af handritinu

  • Digital, CD nr 11, fra 10. maí 2005 (fotografi af det aftagne bind (et søkort)).

Notaskrá

Titill: Katalog over Den Arnamagnæanske Håndskriftsamling
Ritstjóri / Útgefandi: Kålund, Kristian
Titill: Norges gamle Love indtil 1387
Ritstjóri / Útgefandi: Keyser, R., Munch, P. A.
Umfang: II
Titill: Norges gamle Love indtil 1387
Ritstjóri / Útgefandi: Storm, Gustav
Umfang: IV

Lýsigögn