Skráningarfærsla handrits

ÍB 323 8vo

Sálmar o.fl. ; Ísland, 1750

Tungumál textans
íslenska (aðal); latína

Innihald

1 (1r)
Sanctus
Upphaf

Sanctus, sanctus, sanctus …

Athugasemd

Nótur.

2 (1v)
Náttúran öll og eðli manns
Upphaf

Náttúran öll og eðli manns …

Athugasemd

Nótur og upphafslína sálmsins.

Efnisorð
3 (1v-2v)
Ó þú göfuglega þrenning
Upphaf

Ó þú göfuglega þrenning …

Athugasemd

Nótur og upphafslína sálmsins.

Efnisorð
4 (2r)
Te regem dominumque canam
Höfundur

George Buchanan

Upphaf

Te regem dominumque canam / dum lucida volvet

Athugasemd

Nótur. Lagið er bassalína við lag Olthofs, sbr. Árni Heimir Ingólfsson 2003: 24.

Efnisorð
5 (2v)
Náttúran öll og eðli manns
Upphaf

Náttúran öll og eðli manns …

Athugasemd

Nótur og upphafslína sálmsins. Ekki sama lagið og í nr. 2..

Efnisorð
6 (2v)
Heimili vort og húsin með
Upphaf

Heimili vort og húsin með …

Athugasemd

Nótur og upphafslína sálmsins.

Efnisorð
7 (2v)
Lifandi Guð þú lít þar á
Upphaf

Lifandi Guð þú lít þar á …

Athugasemd

Nótur og upphafslína sálmsins.

Efnisorð
8 (3r)
Hæsti Guð herra mildi
Upphaf

Hæsti Guð herra mildi …

Athugasemd

Nótur og upphafslína sálmsins.

9 (3r)
Faðir á himna hæð
Upphaf

Faðir á himna hæð …

Athugasemd

Nótur og upphafslína sálmsins.

Efnisorð
10 (3r)
Heimili vort og húsin með
Upphaf

Heimili vort og húsin með …

Athugasemd

Nótur og upphafslína sálmsins. Ekki sama lag og í nr. 6.

Efnisorð
11 (3v)
Sanctus
Upphaf

Sanctus, sanctus, sanctus …

Athugasemd

Nótur og upphafslína sálmsins. Ekki sama lag og í nr. 1.

Efnisorð
12 (4r)
Vér trúum allir á einn Guð
Upphaf

Vér trúum allir á einn Guð …

Athugasemd

Nótur og upphafslína sálmsins.

Efnisorð
13 (4v-5r)
Kyrie
Upphaf

Kyrie Guð faðir hæðsta traust …

Athugasemd

Nótur og upphafslína sálmsins ásamt stikkorðunum „Christe“ og „Kyrie heil.“.

Efnisorð
14 (5r)
Ad cantus lætitiæ
Upphaf

Ad cantus lætitiæ …

Athugasemd

Nótur og upphafslína sálmsins. Á spássíu stendur: „Bicinium“, þ.e. tvær raddir enda eru tvær raddir skrifaðar út.

Efnisorð
15 (5v)
Þér sé lof og dýrð Jesú Krist
Upphaf

Þér sé lof og dýrð Jesú Krist …

Athugasemd

Nótur og upphafslínur sálmsins.

Efnisorð
16 (5v)
Faðir á himna hæð
Upphaf

Faðir á himna hæð …

Athugasemd

Nótur eins og í nr. 9.

Efnisorð
17 (7v)
Blessi Guð brúðhjón þessi
Titill í handriti

Nokkur vers. Skálum hjóna skál. Tón: Guði lof skalt önd mín

Upphaf

Blessi Guð brúðhjón þessi / bæði af himni, loft og geim …

Lagboði

Guði lof skalt önd mín

18 (7v-8r)
Unnist vel ung hjón þessi
Titill í handriti

Annað með sama lag

Upphaf

Unnist vel ung hjón þessi / einglar drottins þeim vaki hjá …

Lagboði

Guði lof skalt önd mín

19 (8r)
Brúðhjón mæt
Titill í handriti

Þriðja. Þeir þrír menn, sem sátu

Upphaf

Brúðhjón mæt / blessi Guð eilífi …

Lagboði

Þeir þrír menn, sem sátu

20 (8r-8v)
Brúðhjónum ungum ég bið þess af rót
Titill í handriti

Einn sálmur fyrir hjóna skál, Toto pectore dilig.

Upphaf

Brúðhjónum ungum ég bið þess af rót / brúðguminn sálnanna gakk þeim á mót …

Lagboði

Toto pectore dilig.

21.1 (8v-9r)
Hjóna skálir að höndum mér
Titill í handriti

Enn hjónavers Tón Mikillri farsæld.

Upphaf

Hjóna skálir að höndum mér / hér eru komnar tvær …

Lagboði

Mikillri farsæld

21.2 (9r)
Af himins hæðum
Titill í handriti

Tón Ýmissra stétta, allir etc.

Upphaf

Af himins hæðum / hjálpræðis skíni sól …

Lagboði

Ýmissra stétta, allir

Efnisorð
21.3 (9r-9v)
Snúist þér hvers kyns hryggð og pín
Titill í handriti

Tón Guð miskunni nú öllum oss.

Upphaf

Snúist þér hvers kyns hryggð og pín / í hjartans fögnuð og gleði …

Lagboði

Guð miskunni nú öllum oss

Efnisorð
22.1 (9v)
Minnist vor jafnan Guð mildasti
Titill í handriti

Enn eitt vers Af himins hæðum hljótið blessun sanna, með andlegum gæðum etc: Þá Ísrael fór af Egyptó.

Upphaf

Minnist vor jafnan Guð mildasti / og miskunnar blessan eilífri …

Lagboði

Af himins hæðum hljótið blessun sanna

Efnisorð
22.2 (10r)
Kóng vorn ó Kriste kær
Titill í handriti

Tón, Gleð þig Guðs sonar brúð

Upphaf

Kóng vorn ó Kriste kær / krýn hann og blessan tær …

Lagboði

Gleð þig Guðs sonar brúð

Efnisorð
22.3 (10r)
Guð í fögru friðar orði
Titill í handriti

Tón Hjartað þankar hugur

Upphaf

Guð í fögru friðar orði, festu hjá oss vist og dáð …

Lagboði

Hjartað þankar hugur sinni

Efnisorð
22.4 (10v)
Lát kónginn fögnuð fá
Titill í handriti

Tón: Sólin upprunnin er etc:

Upphaf

Lát kónginn fögnuð fá / í Guði alleina …

Lagboði

Sólin upprunnin er

Efnisorð
23 (11r)
Brúðhjónum óska ég
Titill í handriti

Fyrir hjóna skál Tón: Kom andi h.

Upphaf

Brúðhjónum óska ég / eilífrar kæti …

Lagboði

Kom andi heilagi

24 (11r)
Ó herra Jesú er því hést
Titill í handriti

Fyrir biskups minni. Til þín h. herra Guð

Upphaf

Ó herra Jesú er því hést / að heyra þá sem biðja …

Lagboði

Til þín heilagi herra Guð

Efnisorð
25 (11v)
Hjónabands hirðir
Titill í handriti

Hjónavers

Upphaf

Hjónabands hirðir / og heillin sálna Jesús …

26 (12r)
Faðir á himna hæð, hvað um loft
Upphaf

Faðir á himna hæð, hvað um loft …

Efnisorð
27 (12v)
Alls staðar hvar ég um ferðast
Titill í handriti

Reisu vers. Jesús Kristur að Jórdan

Upphaf

Alls staðar hvar ég um ferðast / englar drottins mig leiði …

Lagboði

Jesús Kristur að Jórdan

28 (12v)
Blessi þig Guð og varðveiti
Titill í handriti

Annað reisu vers. Tón Faðir vor sem á himnum ert

Upphaf

Blessi þig Guð og varðveiti / vors Guðs ásjóna ljós þitt sé …

Lagboði

Faðir vor sem á himnum ert

29 (13r)
Eilífur Guð með engla her
Titill í handriti

Þriðja reisu vers. Heiðrum vér Guð af hug og sál.

Upphaf

Eilífur Guð með engla her / útvalda sína á höndum ber …

Lagboði

Heiðrum vér Guð af hug og sál

30 (14r)
Brot úr máldaga Holts undir Eyjafjöllum
Upphaf

Sjö skógarteiga í Þórsmörk, í Stöng …

31 (14v)
Listi yfir bragliði á latínu
Upphaf

Pyrrichius …

32 (15r)
Um sköpunina (á latínu)
Upphaf

1a Die Lux …

Niðurlag

Sexta dedit pecudes animalia factus homoque.

33 (15v)
Um plágurnar 10 (á latínu)
Upphaf

Prima rubens unda, ramorum plaga secunda …

34 (15v)
Upptalning apókrýfra rita Biblíunnar (á latínu)
Titill í handriti

Apocryphi

Upphaf

Júdith, Esth, Sapi, Job, Syrach, Bar, Macab et Esdra, Súsan, Babel, Aser, Tricinium qui Manas

35 (16r-17v)
Hjónavígsluræður
Upphaf

Allar gjafir heimta laun …

36 (18r-26v)
Guðfræðilegar minnisgreinar á latínu
Upphaf

… buta, per oculos …

37 (27v-28r)
Skynsamlegana sérhvern mann
Titill í handriti

Fyrir hjónavígslu Tón, Til þín h. herra Guð

Upphaf

Skynsamlegana sérhvern mann / við sína konu búi …

Lagboði

Til þín heilagi herra Guð

38 (28v)
Lausavísa um skrift
Upphaf

Einar skrifar eins og hrafn / illt er það af honum …

Efnisorð
39 (30r-32v)
Hjónavígsluræða
Titill í handriti

Ad Conjuges

Upphaf

Skulu hjónin elska hvort annað innbyrðis af hjarta …

40 (33r-35r)
Hjónavígsluræður
Titill í handriti

Yfir hjónasæng

Upphaf

Það er gott að hafa góðan …

41 (36r)
Þegar Davíð kóngur er að tala um það
Upphaf

Þegar Davíð kóngur er að tala um það …

42 (37r)
Öll vötn koma frá hafinu og þau fljóta aftur til hafsins
Upphaf

Öll vötn koma frá hafinu og þau fljóta aftur til hafsins …

Lýsing á handriti

Blaðefni

Pappír.

Blaðfjöldi
i + 37 blöð. (130 mm x 80 mm). Blöð 8r-9r eru með auðum nótnastrengjum.
Nótur
Í handritinu eru nótnasett 16 sálmalög:
  • Sanctus, sanctus, sanctus (1r)
  • Náttúran öll og eðli manns (1v)
  • Ó þú göfuglega þrenning (1v)
  • Te regem dominumque canam (2r)
  • Náttúran öll og eðli manns (2v)
  • Heimili vort og húsin með (2v)
  • Lifandi Guð þú lít þar á (2v)
  • Hæsti Guð herra mildi (3r)
  • Faðir á himnahæð (3r)
  • Heimili vort og húsin með (annað lag) (3r)
  • Sanctus, sanctus, sanctus (annað lag) (3v)
  • Vér trúum allir á einn Guð (4r)
  • Kyrie Guð faðir hæðsta traust (4v-5r)
  • Ad cantus lætitæ (5r)
  • Þér sé lof og dýrð Jesú Krist (5v)
  • Faðir á himna hæð (5v)
Myndir af sálmalögunum eru á vefnum Ísmús.
Band

Á miða sem fylgir handritinu kemur fram að utan um það hafi verið skinnbókarblað úr latneskri bænabók. Það fylgir nú ekki lengur handritinu.

Fylgigögn

Blár miði með hendi Páls Pálssonar sem lýsir efni handritsins.

Miði með hendi Guðbrands Jónssonar dagsettur 22. janúar 1953: „Þau tvö sanctus-lög, sem hér eru nóteruð eru ekki úr hinum íslenzk [svo] gröllurum einsog segir í prentuðu skránni, og ekki heldur úr Graduale Romanum.“

Uppruni og ferill

Uppruni
Ísland um 1750.
Ferill
Á saurblaði stendur: „Ego possideo libellum Haldorus Finni“, þ.e. Halldór Finnsson. Blaðið er úr bréfi sem skrifað er á skansinum á Borgundarhólmi 12. apríl 1744
Aðföng

ÍB 322-323 8vo frá Þorvarði Ólafssyni á Kalastöðum 1865-1866. Kom 22. maí 1866.

Aðrar upplýsingar

Skráningarferill

Skráning Páls Eggerts Ólasonar á handritinu er aðgengileg í ritinu Skrá um handritasöfn Landsbókasafnsins, 3. bindi, bls. 75.

Guðrún Laufey Guðmundsdóttir bætti við skráninguna 31. janúar 2019; Sigríður H. Jörundsdóttir sameinaði skráningar 6. janúar 2014 ; Svanhildur Óskarsdóttir bætti við og lagfærði ; Katelin Parsons skráði í desember 2011 ; Halldóra Kristinsdóttir fór yfir skráningu, 11. september 2012 ; Íris Alda Ísleifsdóttir frumskráði, 14. júní 2012; Handritaskrá, 3. b. ; Átaksverkefni 2012.

Notaskrá

Titill: Skrá um handritasöfn Landsbókasafnsins
Ritstjóri / Útgefandi: Páll Eggert Ólason
Umfang: I-III
Lýsigögn
×

Lýsigögn