Skráningarfærsla handrits

PDF
PDF

AM 489 I-II 4to

Sögubók ; Ísland, 1440-1460

Athugasemd
Samsett úr tveimur handritum. Fyrsti hlutinn (blað 1-26) var upprunalega hluti af AM 471 4to Katalog I> , bls. 662 (nr. 1261).

Innihald

Lýsing á handriti

Blaðefni
Skinn.
Blaðfjöldi
58 blöð (185-195 mm x 135-142 mm).
Tölusetning blaða

Síðari tíma blaðmerking 1- 31, 31bis-40, 40bis-56.

Kveraskipan

Sjö kver og tvö stök blöð hvort á sínu móttaki.

  • Kver I: blöð 1-8, 4 tvinn.
  • 2 stök blöð: 9-10; stöku blöðin tvö eru saumuð hvort á sitt móttak.
  • Kver II: blöð 11-18, 4 tvinn.
  • Kver III: blöð 19-26, 4 tvinn.
  • Fjórða tvinnið í kveri III er laskað og ekki eftir af því nema ræma inn við kjöl af blaði 26.
  • Kver IV: blöð 27-31, 31bis-33; 4 tvinn.
  • Kver V: blöð 34-40, 40 bis; 4 tvinn.
  • Kver VI: blöð 41-48, 4 tvinn.
  • Kver VII: blöð 49-56, 4 tvinn.

Ástand

Handritið er bæði skítugt og lúið og varðveitir í sumum tilvikum aðeins brot sagna:

  • Göt eru víða í hornum ytri spássíu (sjá blað 1-2, 4-6 og víðar); uppruni þeirra er óljós.
  • Upphaflegt gat á skinninu sem skrifað hefur verið kringum er t.d. á blaði 3.
  • Víða hefur verið bætt í göt og rifur og er texti þar skertur (sjá t.d. blöð 49-54).
  • Blöð eru víða blettótt (sbr. t.d. blöð 46v-48v) og illa farin (sbr. t.d. 37v-38r).
  • Blöð eru snjáð og texti oft illlæsilegur (sjá t.d. blöð 9v-10r) eða jafnvel ólæsilegur (sjá t.d. blað 25v).
  • Sum blöð eru einungis brot af blaði eins og blað 26 en af öðrum hefur aðeins rifnað bútur (sjá t.d. blað 49).
  • Rifur eru víða við saumgöt (sjá t.d. 41-48).

Nótur

  • Nótur eru á fjórum brotum úr latneskri messusöngsbók sem notuð hafa verið sem saurblöð.

Spássíugreinar og aðrar viðbætur

  • Á blað 1 er skrifað með dökku bleki af yngri hendi (Bárðar saga og Gets)…. Eitthvað eldra skrifelsi stendur þar fyrir neðan - máð og illlæsilegt.
  • Á blaði 7v stendur: Bjarni bja
  • Titill Kirjalax sögu er á blaði 11r og einhver nú illlæsileg tákn hafa verið rituð á blað 24v, 27r, 32r, 40v, 55v-56r og víðar.

Band

Band (206 mm x 180 mm x 45 mm) er frá 1965. Spjöld eru klædd fínofnum striga, leður er á hornum og kili. Saumað á móttök. Saurblöð tilheyra þessu bandi.

Í bandinu voru fjögur saurblaðabrot sem nú hafa verið flutt í Acc 48 a (sbr. seðil meðfylgjandi í öskju (sjá fylgigögn)).

Bandið liggur í dúkklæddri öskju með skinnklæddum kili.

Fylgigögn

  • Meðfylgjandi eru tveir seðlar (165 mm x 105 mm) með hendi Árna Magnússonar. Þeir mynda tvinn og á þeim eru upplýsingar um aðföng, innihald og ástand: Þessi bók er mín, fengin af Magnúsi Magnússyni á Eyri. Þar eru á Bárðar saga Snæfellsáss, defect. Kirjalax saga, vantar framan og aftan við. Aftan af Hrings og Tryggva sögu, 1. pagina. Flóres saga og Blankif[lúr] af Tristram og Ísodd. Vantar við undan. [Annað með unglegri hendi frá 19. öld.] Neðarlega og á verso hlið fyrri seðils hefur Konráð Gíslason gert athugasemd í ágúst 1841 og GBn. í febrúar '54.
  • Meðfylgjandi í öskju er seðill með upplýsingum um forvörslu bands og seðill frá 25. apríl 2003 Guðvarður Már Gunnlaugsson. Á seðlinum koma fram upplýsingar um gömul saurblöð sem voru í handritinu en hafa nú verið flutt í Acc 48 a.

Uppruni og ferill

Aðföng

Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi tók við handritinu 26. nóvember 1993.

Aðrar upplýsingar

Skráningarferill

VH skráði handritið 30. apríl - 4. maí 2009; lagfært í desember 2010. Haraldur Bernharðsson skráði 10. apríl 2001. Kålund gekk frá handritinu til skráningar 18. júní 1887. Katalog I , bls. 662-663 (nr. 1261).

Viðgerðarsaga

Viðgert og bundið 1965.

Birgitte Dall gerði við handritið í mars 1963.

Hluti I ~ AM 489 I 4to

Tungumál textans
íslenska
1 (1r-10v)
Bárðar saga Snæfellsáss
Upphaf

… þó var það um síðir …

Niðurlag

… Þórður og Þorvaldur til…

Athugasemd

Óheil.

Niðurlag sögunnar hefur verið á blaði sem nú er í AM 471 4to.

2 (11r-26v)
Kirjalax saga
Upphaf

… yðrum mönnum sem þér viljið …

Niðurlag

… ef þér viljið þiggja nú …

Athugasemd

Óheil.

Blað 25v er afar máð. Á eftir því kemur blað 26 en ekki er eftir nema mjó ræma af því.

Efnisorð

Lýsing á handriti

Blaðefni
Skinn.
Blaðfjöldi
26 blöð. (190-195 mm x 140-142 mm).
Tölusetning blaða

Blaðtöl eru efst í hægra horni á hverri rektósíðu: 1-26 (hluti af heild 1-56).

Kveraskipan

Þrjú kver (hluti af heild 1-7).

  • Kver I: blöð 1-8, 4 tvinn; 2 stök blöð saumuð hvort á sitt móttak.
  • Kver II: blöð 11-18, 4 tvinn.
  • Kver III: blöð 19-26, 4 tvinn.
  • Fjórða tvinnið í kveri III er laskað og ekki nema ræma eftir af blaði 26 inn við kjöl.

Umbrot

  • Eindálka.
  • Leturflötur er ca 150 mm x 110-112 mm.
  • Línufjöldi er ca 26-28.
  • Sums staðar má sjá hvernig markað hefur verið fyrir línum á jöðrum ytri spássíu blaða, sbr. á blaði 10 og víðar.
  • Skreyttir upphafsstafir eru dregnir út úr leturfleti, sbr. til dæmis á blöðum 2v og 7v.

Ástand

  • Handritið er óheilt og í það vantar víða.
  • Blöð eru snjáð og texti oft illlæsilegur (sjá t.d. blöð 9v-10r) eða jafnvel ólæsilegur (sjá t.d. blað 25v).
  • Göt eru víða á jöðrum blaða (sjá blað 1-2, 4-6 og víðar); uppruni gata er óljós.
  • Á blaði 3 hefur verið skrifað í kringum gat sem verið hefur á skinninu upphaflega.

Skrifarar og skrift

Skrifari er óþekktur, léttiskrift.

Skreytingar

Upphafsstafir eru sums staðar skreyttir, til dæmis á blöðum 2v og 7v en skreytingar eru víða ærið máðar.

Litaðir upphafsstafir eru til dæmis á blöðum 2v og 7v en litir eru máðir (sbr. einnig blað 9v).

Rauðritaðar fyrirsagnir (sjá t.d. blað 12v).

Spássíugreinar og aðrar viðbætur

  • Á blað 1 er skrifað með dökku bleki með yngri hendi (Bárðar saga og Gets)…. Eitthvað eldra stendur þar fyrir neðan - máð og illlæsilegt.
  • Á blaði 7v stendur: Bjarni bja
  • Titill Kirjalax sögu er á blaði 11r og einhver nú illlæsileg tákn hafa verið rituð á blað 24v.

Band

Sjá lýsingu á bandi í upphafi skráningar.

Fylgigögn

Sjá í handritslýsingu í upphafi skráningar um fylgigögn.

Uppruni og ferill

Uppruni

Handritið er skrifað á Íslandi og tímasett til ca 1450 (sjá  ONPRegistre , bls. 453), en til 15. aldar í  Katalog I , bls. 663.

Ferill

Árni Magnússon fékk handritið frá Magnúsi Magnússyni á Eyri í Seyðisfirði (sbr. seðil).

Aðrar upplýsingar

Myndir af handritinu

  • Svart-hvítar ljósmyndir á Det Arnamagnæanske Institut í Kaupmannahöfn.
  • Svart-hvítar ljósmyndir á Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi, sem keypti þær af Arne Mann Nielsen í júní 1977.

Hluti II ~ AM 489 II 4to

Tungumál textans
íslenska
1 (27r)
Hrings saga og Tryggva
Upphaf

Hringur hélt nú heim til Saxlands.

Athugasemd

Einungis niðurlagið.

Efnisorð
2 (27v-36r)
Flóres saga og Blankiflúr
Efnisorð
3 (36v-46r)
Tristrams saga og Ísoddar
Efnisorð
4 (46v-56v)
Ívents saga
Niðurlag

hertoginn bauð [honum]

Athugasemd

Vantar aftan af.

Efnisorð

Lýsing á handriti

Blaðefni
Skinn.
Blaðfjöldi
32 blöð (185-195 mm x 135-145 mm) þar með talin blöð 31bis og 40bis.
Tölusetning blaða

Blaðtöl eru efst í hægra horni á hverri rektósíðu, 27-31, 31bis-40, 40bis-56 (hluti af heild 1-56); blöð 31 og 40 eru tvítalin.

Kveraskipan

Fjögur kver (hluti af heild 1-7).

  • Kver IV: blöð 27-31, 31bis-33; 4 tvinn.
  • Kver V: blöð 34-40, 40 bis; 4 tvinn.
  • Kver VI: blöð 41-48, 4 tvinn.
  • Kver VII: blöð 49-56, 4 tvinn.

Umbrot

  • Eindálka.
  • Leturflötur er ca 160-165 mm x 110-125 mm.
  • Línufjöldi er ca 30-32.

Ástand

  • Vantar í handritið.
  • Fúaskemmdir eru á innri hluta blaða 29-31bis, 37-38, 42, 49-54.
  • Blöð eru víða blettótt (sbr. t.d. blöð 42r-48v).
  • Rifur eru víða við saumgöt (sjá t.d. blöð 41-48) og göt á stöku stað (sbr. t.d. 29, 40).

Skrifarar og skrift

  • Skrifari er óþekktur, léttiskrift.

Skreytingar

  • Upphafsstafir sums staðar skreyttir, til dæmis 27v (óheill) og 36v, en skreytingar eru víða ærið máðar.

  • Litaðir upphafsstafir.

  • Rauðritaðar fyrirsagnir (sjá t.d. 36v).

Fylgigögn

Sjá handritslýsingu í upphafi skráningar.

Uppruni og ferill

Uppruni

Handritið er skrifað á Íslandi og tímasett til ca 1450 (sjá ONPRegistre, bls. 453), en til 15. aldar í  Katalog I , bls. 663.

Ferill

Árni Magnússon fékk handritið frá Magnúsi Magnússyni á Eyri í Seyðisfirði (sbr. seðil).

Aðrar upplýsingar

Myndir af handritinu

  • Svart-hvítar ljósmyndir á Det Arnamagnæanske Institut í Kaupmannahöfn.
  • Svart-hvítar ljósmyndir á Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi, sem keypti þær af Arne Mann Nielsen í júní 1977.

Notaskrá

Titill: , Harðar saga. Bárðar saga. Þorskfirðinga saga. Flóamanna saga. [...et al.]
Ritstjóri / Útgefandi: Bjarni Vilhjálmsson, Þórhallur Vilmundarson
Umfang: 13
Höfundur: Sanders, Christopher
Titill: The order of knights in Ormsbók,
Umfang: s. 140-156
Titill: , Mírmanns saga
Ritstjóri / Útgefandi: Slay, Desmond
Umfang: 17
Höfundur: Seip, Didrik Arup
Titill: Palæografi. B. Norge og Island, Nordisk kultur
Umfang: 28:B
Titill: , Ívens saga
Ritstjóri / Útgefandi: Blaisdell, Foster Warren
Umfang: 18
Höfundur: Hreinn Benediktsson
Titill: Linguistic studies, historical and comparative
Titill: Katalog over Den Arnamagnæanske Håndskriftsamling
Ritstjóri / Útgefandi: Kålund, Kristian
Titill: , Kirjalax saga
Ritstjóri / Útgefandi: Kålund, Kristian
Umfang: 43
Höfundur: Kalinke, Marianne E.
Titill: Arkiv för nordisk filologi, Scribes, editors, and the riddarasögur
Umfang: 97
Titill: Sigurðar saga þögla. The shorter redaction
Ritstjóri / Útgefandi: Driscoll, Matthew James
Umfang: s. clxvi, 67 p.
Titill: Ordbog over det norrøne prosasprog: Registre
Ritstjóri / Útgefandi: Den arnamagnæanske kommision
Höfundur: Hallberg, Peter
Titill: Norröna riddarsagor : några språkdrag, Arkiv för nordisk filologi
Umfang: 87
Höfundur: Springborg, Peter
Titill: Himmelrivende, Equus Troianus sive Trójuhestur tygjaður Jonnu Louis-Jensen
Umfang: s. 66-69
Höfundur: Skårup, Povl
Titill: Tre marginalnoter om Erex saga, Gripla
Umfang: 6
Lýsigögn
×

Lýsigögn