Skráningarfærsla handrits

PDF
PDF

AM 309 4to

Bæjarbók í Flóa ; Iceland, 1498

Athugasemd
The manuscript consists of fragments from three manuscripts or parts, however written by the same scribe: 1) 'Ólafs saga Tryggvasonar' including þættir excerpted from 'Flateyjarbók', 2) 'Laxdæla saga' and 'Eyrbyggja saga', and 3) 'Njáls saga'.

Innihald

1 (1ra-26v)
Excerpts from Flateyarbók
Notaskrá

Rafn, Antiquités Russes I s. 393-414 Extracts. Ed. þ

Tungumál textans
íslenska
Efnisorð
1.1 (1r-25v)
Ólafs saga Tryggvasonar
Efnisorð
1.1.1 (1ra:1-24)
Ættartala
Titill í handriti

ættartala

Upphaf

ADam skapadi Gud

Niðurlag

med tauldum bædí adam ok haralldi

Efnisorð
1.1.2 (1ra:24-b:10)
Hverir konungar styrt hafa Noregi
Titill í handriti

hverir konungar styrt hafa | noregi

Upphaf

Son haralldz harfagra var sigurdr hrisi

Niðurlag

eptir er hun | liet fanga albrict

Efnisorð
1.1.3 (10rb:22-11va:28)
Þorvalds þáttr tasalda
Titill í handriti

Hier Hefr upp þatt þouvallde tasa-|llda

Upphaf

Nv þesso at margar ræda ok fra sgur se ritadar

Niðurlag

ok settí honum þo opinberlíga skript | firir þenna lut

1.1.4 (11va:28-12rb:30)
Sveins þáttr ok Finns
Titill í handriti

þattr finnz ok sueins

Upphaf

Þess er getit ok suo er rítad

Niðurlag

olafr konungr uar trẏgvason | olafssonar haralldz sonar haar fagra

1.1.5 (12rb:30-va:42)
Rauðs þáttr hins ramma
Titill í handriti

þattr rds hins ramma

Upphaf

Rdr hinn ramme het madr einn

Niðurlag

firir nordan mille ok megenlannda

1.1.6 (15ra:47-b:53)
Þorsteins þáttr skelks
Titill í handriti

þattr þorsteins skelkis

Upphaf

Þat er sagt vm sumarid eptir

Niðurlag

med odrum kauppum konungs.

1.1.7 (16rb:21-17rb:14)
Indriða þáttr ilbreiðs
Titill í handriti

hier hefr þatt einndrida ilbreids ok olafs konungs trygua sonar

Upphaf

A Nockurumma þa er olafr konungr hafdig albuit skíp

Niðurlag

frar ok gek | arvm

1.1.8 (21ra:39-va:39)
Gauts þáttr
Titill í handriti

hier hefr upp Gta þa´tt

Upphaf

Nv skal seígía luti er eg nam af frodum monnum

Niðurlag

enn þorarní | sagdí síalfr einar þambarskelfer

1.1.9 (21vb:53-23vb:29)
Þorsteins þáttr uxafóts
Titill í handriti

þattr þorsteins uxafotz hm

Upphaf

Þorkell. het madr er bío krossa uík.

Niðurlag

ok fell ormínvm langa.

1.1.10 (23vb:29-25rb:24)
Norna-Gests þáttr
Titill í handriti

hier hefr þatt af norna gestí homir ol

Upphaf

Svo e r sagt at einum tima.

Niðurlag

vm lífdaga hans sem hann sagdí

Notaskrá

Rafn, Fornaldar sögur Norðlanda, s. 311-342

1.1.11 (25rb:24-vb:8)
Helga þáttr Þórissonar
Titill í handriti

þattr helga þorissonar

Upphaf

Þorir het madr er bío j noregi

Niðurlag

ok lẏkr hier fra grimum at seigía

1.2 (25vb:8-26vb)
Sneglu-Halla þáttr
Titill í handriti

hier hefr þatt af sneglu halla

Upphaf

Þat er upp haf þessarar frasagnar

Niðurlag

uel hafa til vnnid h

2 (27ra-34va)
Laxdæla saga
Upphaf

bolli uar þar selí

Niðurlag

ok lyk|ur þar nu sogunne

Notaskrá

Rafn, Antiquités Russes II s. 288-289 Fols 33ra:38-b:6 and 34rb:3-26. Ed. C

Guðbrandur Vigfússon and Powell, Icelandic Prose Reader

Kålund, Laxdæla saga s. 205:12-289 Ed. C

3 (34va-38vb)
Eyrbyggja saga
Vensl

BL Add. 11110 IV is a copy of AM 309 4to.

3.1 (34va-35vb)
Hier hefur eyrbyggiu ok er god saga
Titill í handriti

Hier hefur eyrbyggiu ok er god saga

Upphaf

KEtill flat nefur het hersir einn

Niðurlag

sem þingit hafdí uerít

Notaskrá

Finnur Magnússon and Rafn, Grönlands historiske Mindesmærker I, s. 530-566:8

Guðbrandur Vigfússon, Eyrbyggja saga 1864, s. 3-12:21 Ed. Ba

Scott, Eyrbyggja saga 2003 s. 3-29 Ed. G

3.2 (36ra-38vb)
Enginn titill
Upphaf

svell enn þrír fellu

Niðurlag

þeir lgdu þetta þorodde til

Notaskrá

Rafn, Antiqvitates Americanæ s. 217 (fol. 37rb:10-12. Ed. A), 218-222:2 (fol. 38vb:26-56. Ed. A)

Guðbrandur Vigfússon, Eyrbyggja saga 1864, s. 20:18-50:17 Ed. Ba

Guðbrandur Vigfússon and Powell, Icelandic Prose Reader s. 88 extracts

Scott, Eyrbyggja saga 2003 s. 45-149 Ed. G

4 (39r-48v)
Njáls saga
4.1 (39r-v)
Enginn titill
Upphaf

eck þat seger atli

Niðurlag

eigi skal þat segir sig|mvndr

Notaskrá

Eiríkur Jónsson and Konráð Gíslason, Njála I, s. 155:11-177:8 Ed. D

4.2 (40r-v)
Enginn titill
Upphaf

ecke vin sæll. bioda

Niðurlag

tok smala hest

Notaskrá

Eiríkur Jónsson and Konráð Gíslason, Njála I, s. 220:2-243:4 Ed. D

4.3 (41r-47v)
Enginn titill
Upphaf

j nesid ok buaz

Niðurlag

eigi svo farid hafa

Notaskrá

Eiríkur Jónsson and Konráð Gíslason, Njála I, s. 286:6-451:5 Ed. D

4.4 (48r-v)
Enginn titill
Upphaf

Niall mælti hueria

Niðurlag

yfir markar fliot

Notaskrá

Eiríkur Jónsson and Konráð Gíslason, Njála I, s. 599:17-624:6 Ed. D

Lýsing á handriti

Blaðefni

Parchment.

Blaðfjöldi
48. 260 mm x 210 mm.
Tölusetning blaða

Foliated in the bottom margins.

Kveraskipan

The manuscript consists of 8 quires:

  • I: fols 1+8, 2+7, 3+6, 4+5
  • II: fols 9+17, 10+16, 11, 12+15, 13+14
  • III: fols 18+26, 19+25, 20+24, 21+23, 22
  • IV: fols 27+33, 28, 29, 30, 31, 32 (fols 28+32 and 29+31 were once bifolios)
  • V: fols 34+38, 35+37, 36
  • VI: fols 39+40
  • VII: fols 41+47, 42+46, 43+45, 44
  • VIII: fol. 48

Umbrot

Written in double columns except from fols 6, 13, 29 and 39-48 (mostly Njáls saga) which are written in one column. There are 42 to 57 lines per page.

The flourished majuscules are either red or green with a flourishing in the contrasting colour. Rubrics and some initials in red.

Ástand

The manuscript is defective. The script is, at some places, hard to decipher because of wear and the condition of the vellum. Fols 27-33 have holes and are damaged at the top and the bottom, close to the spine. Fols 36-37 are damaged in the same manner. Fols 1, 3, 5, 17, 24, 27, 38 and 39 have tears or holes. Fols 39, 40 and 48 show traces of once having been used as binding material.

Skrifarar og skrift

It has been suggested that Jón Oddsson was the scribe of the manuscript (Scott, Eyrbyggja saga s. 110* ).

Skreytingar

Three historierated initials occur on ff. 1va, 16rb and 20rb. All three are copies of the corresponding initials in Flateyjarbók (ff. 9va, 60vb and 65vb).

Spássíugreinar og aðrar viðbætur

In the bottom margins of the codex, some notes in red ink by the scribe and some proverbs are found.

Fylgigögn

There are two AM-slips: the recto of the a-slip writes: Olafs Saga Tryggvasonarvantar | [vantar mikid ï] Allar 3 arkirnar eru | samstaðar og vantar | ekki í nema við end-|ann hefr | druvïs upphaf enn | adrar. | þattur af þorsteini Uxa-|fot. | þattur af Nornagest. | þattur Helga Þorissonar. | Hallla þattur, vantar | endann. | communicavit Th. Th. . The verso has a copy of two of the rubrics: ættar t… and huerir konungar styrt hafa noregi. The b-slip has:Aptan af LaxdælaSgu | framan af Eyrbyggiu | ur Grettis Sgu | þetta fragment er mitt, | og heyrer manifeste til | hins fragmentsens qvod | communicavit. Th. Th. | hvar ä er partur framan | af Olafs Sgu Tr. s. | Eg true eg hafi þetta | feinged fra Bæ i Floa.

Uppruni og ferill

Uppruni

The manuscript, or at least the first part, was written in Iceland in 1498. On fol. 1ra:36-39 the scribe states: hann [Ólafr Hákonarson] var þa konungr er su |bok uar skrifud er þessi bok uar eptir skrifud þa var lidit fra hingad | bvrd uors herra iesv christi. M. CCC. LXXX. ok siau ꜳr. enn nu erv | fra hans hingadburd er sia bok er skrifud M. CCCC. nivtigir ok atta ar.

Ferill

In the bottom margin of fol. 17v the scribe added: on odds son ꜳ mik | ok er ecki nema hans eign . According to Árni Magnússon's account on fol. 58v-59r in his catalogue of Icelandic parchment manuscripts (AM 435 a 4to) fols 1-26 belonged to the Church of Skálholt and later to bishop, Jón Vídalín. Árni seem to remember that he got the rest from Bær in Flóa: Ur Olafs Sỏgu Tryggvasonar fragment. | þattur af þorsteini uxafot. | Þattur af Nornagesti. | þattur Helga þoris sonar. | Halla þattur vantar vid endann. | 4to majori, óinnbunded. feinged af | Mag. Jone Wid. hefur fyrrum heyrt | Skalholltz kirkiu til.eda og leiged i Skalhollte epter, af bokum Mag. Bryniolfs. þó mun hitt helldur vera. Aptan af Laxdæla Sỏgu. | framan af Eyrbyggia Sỏgu. | vantar nú ur Grettis Sỏgu. | þetta þrent minner mig eg feinged hafi | fra Bæ i Floa. Er manifeste ur | sama Codice, og lagde eg þad þvi þar | saman vid: ut voluminis antiqva ratio /:qvantum in me esset/: Sibi constaret.

Scott (Eyrbyggja Saga: The vellum traditions. 106*) has, however, raised doubt about the reliability of Árni's account, arguing that in 1692 (which was the year Þorlákur Þórðarson brought with him several manuscripts from Iceland to Denmark) Jón Vídalín was not yet in a position to dispose of manuscripts belonging to the church and that Árni must have confused him with his predecessor Þórður Þorláksson (Thorlacius).

Aðföng

It seems possible that Þórlákur Þórðarson delivered a part, or all, of AM 309 4to, as a part of a larger group of manuscripts, to Árni Magnússon in 1692.

Aðrar upplýsingar

Skráningarferill

Catalogued 6. júlí 2000 by EW-J.

Checked 16. júlí 2008 by Silvia Hufnagel.

Viðgerðarsaga

During the conservation 03 March 1969 to 15 January 1970 the manuscript was bound by Birgitte Dall.

Myndir af handritinu

  • Plate, plade16, s.d.
  • Diapositives from september 1961.

Notaskrá

Titill: Antiquités Russes
Ritstjóri / Útgefandi: Rafn, C. C.
Titill: , Opuscula IX
Umfang: XXXIX
Höfundur: Kjeldsen, Alex Speed
Titill: , Filologiske studier i kongesagahåndskriftet Morkinskinna
Umfang: Supplementum 8
Titill: Eyrbyggja Saga: The vellum tradition,
Ritstjóri / Útgefandi: Louis-Jensen, Jonna, Scott, Forrest S.
Umfang: XVIII
Titill: , Óláfs saga Tryggvasonar en mesta
Ritstjóri / Útgefandi: Ólafur Halldórsson
Umfang: III
Höfundur: Einar Ól. Sveinsson
Titill: Skírnir, Um handrit Njálssögu
Umfang: 126
Höfundur: Einar Ól. Sveinsson
Titill: , Studies in the manuscript tradition of Njálssaga
Umfang: 13
Titill: Eyrbyggja saga
Ritstjóri / Útgefandi: Guðbrandur Vigfússon
Titill: Fornaldar sögur Nordrlanda: Eptir gömlum handritum
Ritstjóri / Útgefandi: Rafn, Carl Christian
Titill: Flateyjarbók
Ritstjóri / Útgefandi: Guðbrandur Vigfússon, Unger, C. R.
Titill: Grönlands historiske Mindesmærker
Ritstjóri / Útgefandi: Det kongelige nordiske Oldskrift-Selskab, Finnur Magnússon, Rafn, C. C.
Titill: Icelandic Prose Reader
Ritstjóri / Útgefandi: Guðbrandur Vigfússon, Powell, F. York
Titill: Íslendínga sögur, Njála I
Ritstjóri / Útgefandi: Eiríkur Jónsson, Konráð Gíslason
Umfang: III
Titill: Katalog over Den Arnamagnæanske Håndskriftsamling
Ritstjóri / Útgefandi: Kålund, Kristian
Höfundur: Kapitan, Katarzyna Anna
Titill: Opuscula XVI, Dating of AM 162 B a fol, a fragment of Brennu-Njáls saga
Umfang: s. 217-243
Titill: Nials saga
Ritstjóri / Útgefandi: Suhm, Peter Frederik
Titill: STUAGNL, Laxdőla saga
Ritstjóri / Útgefandi: Kålund, Kristian
Umfang: XIX
Höfundur: Lethbridge, Emily, Svanhildur Óskarsdóttir
Titill: New Studies in the Manuscript Tradition of Njáls saga. The historia mutila of Njála

Lýsigögn