Skráningarfærsla handrits

PDF
PDF

AM 433 a 12mo

Margrétar saga ; Ísland, 1490-1510

Tungumál textans
íslenska

Innihald

(1r-43r)
Margrétar saga
Upphaf

… trú því að Deoclitianus var um alla keisara fram …

Niðurlag

… og ríkir um allar veraldir veralda amen.

Lýsing á handriti

Blaðefni
Skinn.
Blaðfjöldi
45 blöð (75-79 mm x 60-63 mm). Bl. 44r-45v eru auð. Neðri helmingur blaðs 43r og blað 43v eru upprunalega auð.
Tölusetning blaða

Handritið hefur verið blaðmerkt síðar í hægra horni neðst, 1-43. Öftustu blöðin eru ótölusett.

Kveraskipan

Sjö kver.

  • Kver I: bl. 1-4, tvinn og 2 stök blöð.
  • Kver II: bl. 5-12, 4 tvinn.
  • Kver III: bl. 13-20, 4 tvinn.
  • Kver IV: bl. 21-27, 3 tvinn og stakt blað (bl. 25).
  • Kver V: bl. 28-35, 4 tvinn.
  • Kver VI: bl. 36-40, stakt blað og 2 tvinn.
  • Kver VII: bl. 41-45, 2 tvinn og stakt blað.

Umbrot

  • Eindálka.
  • Leturflötur er ca 45-53 mm x 36-40 mm.
  • Línufjöldi er 14-15.
  • Síðustu orð á síðu eru sums staðar undir leturfleti (sjá bl. 3r, 4v, 7r, 10r, 14r, 18r, 19r, 27r, 28r, 38r).

Ástand

  • Blöð hafa glatast framan af handritinu.
  • Upphafsstafir eru sums staðar nokkuð máðir (bl. 1v, 3r, 5r, 20v, 41v).
  • Nokkur orð og stafir máð af bl. 4r-5r, 41r.
  • Rifur í kross á bl. 11, líklega gerðar með oddhvössu áhaldi.
  • Öftustu blöðin hafa dökknað.

Skrifarar og skrift

Óþekktur skrifari, árléttiskrift.

Skreytingar

Upphafsstafir í ýmsum litum og flúraðir (sjá bl. 6v, 9v, 13v, 14v, 16v, 20v, 32v, 37v og víðar).

Rauðritaðar fyrirsagnir.

Belgir stafa eru gjarnan fylltir með rauðum lit og rauð strik eru víða í texta.

Rautt flúr lekur niður úr neðstu línu á bl. 3r, 7r, 10r, 14r, 31r og víðar.

Spássíugreinar og aðrar viðbætur

  • Á neðri spássíum eru athugasemdir með hönd skrifarans um aðstæður hans og samband hans við eiginkonu og dóttur o.fl. (bl. 11v-14r, 16v-17r, 19v-20r, 22r, 25v, 26v-27r, 29r, 31r). Kålund telur að vera kunni að skrifarinn hafi skrifað handritið fyrir dóttur sína, til nota í skriftarherbergi nunnuklausturs en Stefán Karlsson telur það ólíklegt vegna óviðurkvæmilegra athugasemda um abbadísi á bl. 19v-20r (Stefán Karlsson 1989).
  • Síðari tíma spássíugrein á bl. 43v.
  • Á spássíum eru einnig athugasemdir um feril á bl. 18v, 29v, 34v-35r.
  • Pennakrot með annarri hendi á ytri spássíu bl. 28v, 30v, 31v og 34v. Enn fremur útmáð og illlæsilegt pennakrot á neðri spássíu bl. 38v og 43r.

Band

  • Band gæti verið upprunalegt (80 mm x 65 mm x 30 mm). Handritið er bundið í tréspjöld og saumað með skinnræmum. Því er lokað með látúnsspennslu. Lítil göt eru á tréspjöldunum. Aftara spjaldið hefur sennilega klofnað í tvennt langsum og hefur verið fest saman með látúnsbitum og nöglum. Á mitt spjaldið er skorin rún. Handritið liggur í öskju.
  • Utan um tréspjöldin var áður skinnblað sem nú hefur verið fjarlægt og flutt í Accessoria 48 b.

Fylgigögn

  • Seðill með hendi Árna Magnússonar með upplýsingum um feril límdur í pappakápu ásamt skráningarmiða Kålunds og bókbandsleifum. Þetta er geymt í sérstakri pappaöskju ásamt tveimur ljósmyndum af skinnblaði úr bandi.
  • Seðill frá Kaupmannahöfn með kveraskiptingu. Í sömu pappaöskju og ofannefnt.

Uppruni og ferill

Uppruni

Handritið var skrifað á Íslandi. Það er tímasett til um 1500 í  Katalog II , bls. 482 (sjá einnig ONPRegistre , bls. 466).

Ferill

Jón Sigfússon átti handritið árið 1657 (sbr. spássíugrein bl. 29v: Jón Sigfússon á kver þetta). Nafnið Guðrún Sigfúsdóttir kemur fyrir á bl. 18v og 35r. Árni Magnússon fékk handritið árið 1704 frá Bessa Guðmundssyni (sbr. seðil).

Aðföng

Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi tók við handritinu 6. maí 1997.

Aðrar upplýsingar

Skráningarferill

ÞS skráði samkvæmt reglum TEIP5 8.-9. október 2009.

GI færði inn grunnupplýsingar 17. september 2002.

Kålund gekk frá handritinu til skráningar 1800-1892 (sjá Katalog II 1892:482 (nr. 2514) .

Viðgerðarsaga

Viðgert í júlí 1979 til janúar 1996. Í sérstakri möppu fylgir í kápu, brot úr kirkjulegu, latnesku handriti, sem var utan um spjöldin. Í sömu kápu er teikning af kveraskiptingu. Í annarri kápu er seðill frá Árna Magnússyni. Gamlar bólur úr bandi eru þar og í pappaspjöldum. Nákvæm lýsing á ljósmyndun, viðgerð og kveraskiptingu fylgdi með.

Myndir af handritinu

  • Svart-hvítar ljósmyndir á Det Arnamagnæanske Institut í Kaupmannahöfn.
  • Myndir af bandi fyrir viðgerð eru í kassa með myndum frá Kaupmannahöfn af gömlu bandi.

Notaskrá

Titill: Katalog over Den Arnamagnæanske Håndskriftsamling
Ritstjóri / Útgefandi: Kålund, Kristian
Höfundur: Wolf, Kirsten
Titill: Margrétar saga II, Gripla
Umfang: 21
Höfundur: Driscoll, Matthew James
Titill: Postcards from the edge: an overview of marginalia in Icelandic manuscripts, Variants
Umfang: s. 21-36
Höfundur: Bekker-Nielsen, Hans, Shook, L. K., Widding, Ole
Titill: The Lives of the Saints in Old Norse Prose: A Handlist, Mediaeval Studies
Umfang: s. 294-337
Höfundur: Ásdís Egilsdóttir
Titill: Góssið hans Árna, Handrit handa konum
Umfang: s. 51-61
Lýsigögn
×

Lýsigögn