Skráningarfærsla handrits

PDF
PDF

AM 720 b 4to

Helgikvæði

Athugasemd
Handrit skrifað á uppskafning
Tungumál textans
íslenska

Innihald

1 (1r-1v)
Heilags anda vísur
Titill í handriti

Heilags anda vijsvr

Upphaf

Dijrd sie Gvdi j hædstvm hæ…

Athugasemd

Texti skertur vegna slits.

Efnisorð
2 (1v)
Lilja
Niðurlag

ædri sier

Athugasemd

Vantar aftan af, endar í 6. erindi.

Efnisorð
3 (2r-3r)
Dæglur
Upphaf

ill kvikindi

Athugasemd

Vantar framan af.

Efnisorð
4 (3r-4r)
Niðurstigningarvísur
Höfundur

Jón Arason biskup

Athugasemd

Óheilar, eyða aftan við bl. 3.

Efnisorð
5 (4r-6r)
Boðorðavísur
Titill í handriti

Bodorda vijsvr

Upphaf

[D]jckta ætla eg vm dyrd og frid

Niðurlag

Gvdz bodordvm at sinna

Athugasemd

Enda í 4. línu.

Bl. 6r autt að hluta.

Efnisorð
6 (6v-8v)
Barngælubálkur
Titill í handriti

Barngiælvr

Upphaf

[O]d vil eg yrkia

Athugasemd

Titill í kvæðinu sjálfu.

Efnisorð
7 (9r-10v)
Boðorðadiktur
Titill í handriti

Bodorda dicktvr

Upphaf

[D]ickt vil eg dyrann hefia

Efnisorð
8 (10v-11v)
Adamsóður
Titill í handriti

[A]dams odvr

Upphaf

[A]llra hlvtanna er vpphaf

Efnisorð
9 (11v-13v)
Píslargrátur
Höfundur

Jón Arason biskup

Titill í handriti

Kros gratvr

Niðurlag

allmorg greín

Athugasemd

Vantar aftan af.

Efnisorð
10 (14r-14v)
Kristskvæði
Upphaf

Giordi vijn vr vatni

Efnisorð
11 (14v-15v)
Chatichismus vísur
Titill í handriti

Chatichismvs vijsur

Upphaf

[V]pphaf er fyrst ord þitt riett

Efnisorð
12 (15v)
Lasarusvísur
Titill í handriti

Lazarvs vijsvr

Upphaf

[L]ofadvr sierttv lavsnarinn godi

Niðurlag

og sæmilegvstv klædin bar …

Athugasemd

Vantar aftan af.

Efnisorð

Lýsing á handriti

Blaðefni
Skinn
Blaðfjöldi
15 blöð (220 mm x 180 mm).
Umbrot

Eyður fyrir upphafsstafi.

Ástand

  • Skrifað á uppskafning.
  • Handritið er óheilt, t.d. eyða aftan við bl. 3.
  • Blöðin eru blettótt og talsvert skemmd vegna fúa.

Skreytingar

Rauður upphafsstafur á bl. 1r, sem líklega er úr eldri textanum sem skafinn hefur verið upp.

Spássíugreinar og aðrar viðbætur

  • Bl. 2r (neðri spássía): Athugasemd Árna Magnússonar um aðföng.
  • Ýmis mannanöfn og pennakrot á bl. 6r og 15v.

    Bl. 6r: Athugasemd Þorsteins Jónssonar, ársett 1662, um blaðfjölda handritsins (Þesse Bok h(e)fur 2c blǫd og 13 Betr).

    Bl. 15v: Athugasemd um að Tómas Finnsson hafi þessa rijmna book yfir lesið.

  • Bl. 9v (neðri spássía): Bæn til Krists á íslensku.

Band

Band frá 1967.

Fylgigögn

Fastur seðill (tvinn) (201 mm x 148 mm): með hendi Árna Magnússonar:Fremst í Hólsbókinni eru: 1. Heilags anda vísur. 2. Annað þvílíkt ónafnkennt. 3. Lilja endurbætt. 4. Ljómur #vide in altero folio. 5. Dæglur. 6. Niðurstigsvísur, fragment. 7. Catechismu svísur. Þetta skrifaði mér Jón Magnússon bróðir minn, þá hann var í Hjarðarholti, áður en ég eignaðist Hólsbókina. Þessi ordo er óréttur. Á bókinni eru framan við Rímurnar. 1. Hailags anda vísur. 2. Lilja (α). 3. Dæglur (β). Niðurstigsvísur (γ). 5. Boðorðavísur (δ). 6. Barnagælur. 7. Boðorðadiktur. 8. Adams óður. 9. Krossgrátur (ε) 10. Carmen de Christo (ζ). 11. Catechismus vísur. 12. Lazarusvísur (η). α) Nokkur vers framan af, hitt allt er burtu. Verður svo eigi séð, hvert hún sé sú reformeraða Lilja eða eigi. Þetta hefi, óefað heilla verið, þá Jón Magnússon handlék bókina. β) Vantar nú upphafið. γ) Vantar mikið í miðjuna. δ) Vantar mikið aftan við, og hefur þar aldrei skrifað verið. ε) Er Píslagrátur biskups Jóns. Vantar undan. ζ) Deest initium. η) Nokkur fá vers framan af, og hefur þar aldrei meira skrifað verið. #Ljómur hefur hér aldrei verið, sem sýnist. Það mun vera Píslagrátur sem Jón Magnússon hér með meinar.

Uppruni og ferill

Uppruni

Tímasett til c1600 ( Katalog (II) 1894:147 ). Var áður hluti af stærri bók, Hólsbók , frá Hóli í Hörðadal, og stóð þar framan við rímnasafn, sem sennilega hefur verið meginefni bókarinnar (sbr. seðla, sjá einnig seðil í AM 721 4to).

Ferill

Árni Magnússon fékk handritið frá Magnúsi Jónssyni í Snóksdal árið 1704 (bl. 2). Ýmsir menn hafa skrifað nafn sitt í það, t.d. Grímur Jónsson árið 1633 (bl. 15v) og Hallgrímur Jónsson 1629 (bl. 15v).

Samkvæmt lýsingu frá c1876 var þá einnig undir númerinu 720: 1 skinnblað með broti af Lilju (um 10 erindum) og 2 skinnblöð með broti af Guðspjallavísum (sjá  Katalog (II) 1894:148 ). Samkvæmt athugagrein Árna Magnússonar, á umslagi sem fylgdi þessum brotum, voru þau úr skinnbók frá c1580-1590, sem Árni fékk frá Magnúsi Markússyni, rektor í Skálholti. Í henni voru einnig Píslargrátur, Heim vil eg heimskan telja, Hugbót, Hjónasinna og Ein ný vísa af VII höfuðsyndum (Herra Jesús hjálpin mín). Árni segir bókina liðna undir lok, utan eins blaðs sem hann hafi geymt til sýnis (sjá  Katalog (II) 1894:148 og Biskupa sögur (II) 1878:509 ).

Aðföng

Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi tók við handritinu 30. maí 1985.

Aðrar upplýsingar

Skráningarferill

Tekið eftir Katalog (II) 1894:147-149 (nr. 1816) . Kålund gekk frá handritinu til skráningar í október 188?. DKÞ skráði handritið 28. október 2003.

Viðgerðarsaga

Viðgert og bundið í Kaupmannahöfn í ágúst 1967.

Myndir af handritinu

  • Svart-hvítar ljósmyndir á Det Arnamagnæanske Institut í Kaupmannahöfn.
  • Svart-hvítar ljósmyndir á Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi.

Notaskrá

Höfundur: Björn Karel Þórólfsson
Titill: Rímur fyrir 1600
Höfundur: Guðrún Ása Grímsdóttir
Titill: Jóðmæli, Són. Tímarit um óðfræði
Umfang: 3
Titill: Íslensk miðaldakvæði I.2
Ritstjóri / Útgefandi: Jón Helgason
Höfundur: Jón Samsonarson
Titill: Gripla, Fjandafæla Gísla Jónssonar lærða í Melrakkadal
Umfang: 3
Höfundur: Jón Samsonarson
Titill: , Ljóðmál. Fornir þjóðlífshættir
Umfang: 55
Titill: Katalog over Den Arnamagnæanske Håndskriftsamling
Ritstjóri / Útgefandi: Kålund, Kristian
Höfundur: Valgerður Kr. Brynjólfsdóttir
Titill: Meyjar og völd : rímurnar af Mábil sterku
Lýsigögn
×

Lýsigögn