Manuscript Detail
AM 582 4to
View ImagesSögubók; Iceland, 1692
LATIN SMALL LETTER O WITH CURLSpecial character shown similar to its original form.
Contents
“Söguþáttur af Hákoni Hárekssyni”
“Einn bóndi var í Noregs kóngs ríki …”
“… lét hann fyrir glutur og vangæslu sína.”
“Og lýkur sögu af Hákoni Hárekssyni.”
Stærsti hluti þessa texta er varðveittur í AM 537 4to.
Einungis brot. Fyrra brotið er framarlega úr sögunni en hið síðara en niðurlag hennar.
“Hér byrjar sögu af Egli einhenda”
“Hertryggur hefur kóngur heitið …”
“… hefur enginn hlutur fundist af henni og engu því sem þar var á.”
“Og lúkum vér svo þessari sögu. Finis. Endi.”
Skipt í tvo hluta.
“Hervarar þáttur hinn gamli finnst svo skrifaður sem hér eftirfylgir”
“Svo finnst skrifað í fornum bókum …”
“… þá strengdu heit Arngríms synir.”
“Sagan af Heiðreki kóngi og hans ættmönnum”
“Sigurlami hét kóngur, hann réð fyrir Garðaríki …”
“… er Ívar kóngur hinn víðfarni hafði átt.”
“Sagan af Illuga Gríðarfóstra”
“Sá kóngur réð fyrir Danmörk er Hringur hét …”
“… varð Illugi fóstbróðir Gnoðar-Ásmundar.”
“Og lýkur svo sögu Illuga Gríðarfóstra.”
“Hér byrjar sögur af hinum volduga Fertram og hans bróður Plató.”
“Artús hét kóngur megtugur og stórauðugur …”
“… unni hver maður þess lengi senn, nú var”
Textinn er varðveittur í AM 537 4to.
Einungis upphaf og límt yfir (nú laust frá).
“… fólk ríkisins, og lýsir því, að hann ætlar að sækja brullaup sitt …”
“… en annar Svipdagur eftir föður Jóns k(onungs).”
“Og lúkum vér svo þessari sögu, og séum ávalt Guði befalaðir.”
Textinn er varðveittur í AM 537 4to.
Aðeins niðurlag sögunnar og strikað yfir í kross.
“Söguþáttur af Eiríki víðförla”
“Þrándur er kóngur nefndur er fyrstur réði fyrir Þrándheimi …”
“… sagt förunautum sínum þann fyrirburð, sem bar fyrir hann …”
Niðurlagi bætt við með annarri hendi á neðri spássíu.
“Hér byrjar sögu af Búa Andríðarsyni”
“Helgi bjóla Ketils flatnefs, nam Kjalarnes …”
“… Af B(úa) Andríðarsyni er mikil ætt komin.”
“Og endar þar með þessa Kjalarness sögu. Hæc legens condona candide tu mihi lector.”
“Nú eftirfylgir sagan af Jökli Búasyni”
“Jökli þótti nú svo illt verk sitt …”
“… því löndin eru oss fjarlæg.”
“Finis ad lectorem. definitum die 21 Septembris Anno 1692 Ionas Wigfusius.”
“Hér byrjar sögu Glúms Eyjólfssonar”
“Helgi hét maður og var kallaður Helgi hinn magri …”
“… sagðist hann mundi láta systur …”
Niðurlag vantar.
Handritið endaði upprunalega á bl. 64r.
Physical Description
Handritið er blaðmerkt 1-68 (auk 6bis, 7bis 36bis og 40bis), sum blöðin með bleki og önnur með blýanti.
Tíu kver.
- Kver I: bl. 1-6, 2 tvinn og 2 stök blöð.
- Kver II: bl. 7-10, 2 tvinn.
- Kver III: bl. 11-18, 4 tvinn.
- Kver IV: bl. 19-26, 4 tvinn.
- Kver V: bl. 27-34, 4 tvinn.
- Kver VI: bl. 35-44, 3 stök blöð, 3 tvinn og stakt blað.
- Kver VII: bl. 45-52, 4 tvinn.
- Kver VIII: bl. 53-60, 4 tvinn.
- Kver IX. bl. 61-64, 2 tvinn.
- Kver X: bl. 65-68, 2 tvinn.
- Eindálka.
- Leturflötur er ca 150-160 mm x 125-135 mm.
- Línufjöldi er 25-30.
- Síðutitlar.
- Griporð.
Þrjár hendur.
Blöð 1-63 að mestu með hendi Gríms Árnasonar á Möðruvöllum, fljótaskrift.
Blöð 64-68 að mestu með hendi Jóns Vigfússonar, fljótaskrift.
Þriðji maður skrifar hluta af textanum.
- Bl. 64-68 innskotsbl., enn fremur eru tvö innskotsblöð á eftir bl. 6 og eitt innskotsblað á eftir bl. 36 og 40.
- Efnisyfirlit gert fyrir Árna Magnússon á blaði fremst. Á því eru einnig tilgreindar sögurnar í AM 537 4to og að lokum: “Hér var og í: Hrafnagaldur Óðins og Dissertatiuncula de origine vocis Væringiar, sem ég tók hér frá”.
- Síðustu línunum í Eiríks sögu víðförla bætt við fyrir Árna Magnússon.
- Spássíugreinar víða.
Band frá mars 1985 (208 mm x 183 mm x 22 mm). Pappaspjöld klædd fínofnum líndúk. Grófari dúkur á kili og hornum. Saumað á móttök. Saurblöð tilheyra bandi.
- Fastur seðill (194 mm x 153 mm) með hendi Árna Magnússonar með efnisyfirliti og upplýsingum um feril og uppruna: “Af Hákone Hárekssyne Af Niteda frægu Af Egle Einhendta Hervarar þattur af Heidreke konunge og hanns ættmonnum af Jlluga gridarfostra af Fertramm og Pluto af þialar Jone af Eirike vidforla af Bua Audridarsyne af Jokle Buasyne af Vigaglum. defect. Hier var og Hrafnagalldur Ödins og Differenticula de originie vocis Væringiar sem eg tok hier fra [Jafnframt:] ed med hende Grims Arnasonar ä Modruvollum. þessar sogur keypti eg af Benedict Haannessyne (fra Snæfiollum) 1710. er hann feck þær af Grime Einarssyne. ”
- Laus seðill frá Kaupmannahöfn með upplýsingum um forvörslu.
- Laus seðill frá Kaupmannahöfn með kveraskiptingu.
History
- Handritið er skrifað á Íslandi. Það er tímasett til 17. aldar í Katalog I, bls. 744, en ártalið 1692 er undir síðasta upprunalega efnisþættinum.
- Í handritinu voru einnig þrjár riddarasögur: Nitida saga, — Fertrams saga og Platós og — Þjalar-Jóns saga, sem eru nú í AM 537 4to og til að fjarlægja þær að fullu hefur verið skorið neðan af blöðum, límt yfir og strikað út.
Árni Magnússon keypti af Benedikt Hannessyni á Snæfjöllum 1710, en hann hafði fengið frá Grími Einarssyni.
Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi tók við handritinu 11. nóvember 1985.
Additional
Viðgert og bundið af Birgitte Dall í mars 1985. Eldra band fylgir og skrá um kveraskiptingu.
- Stafrænar myndir á www.sagnanet.is.
- Svart-hvítar ljósmyndir á Det Arnamagnæanske Institut í Kaupmannahöfn.
- Svart-hvítar ljósmyndir á Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi, sem keypti þær af Arne Mann Nielsen.
Bibliography
| Author | Title | Editor | Scope |
|---|---|---|---|
| Katalog over Den Arnamagnæanske Håndskriftsamling | ed. Kristian Kålund | ||
| Davíð Erlingsson | “Illuga saga og Illuga dans”, | 1975; 1: p. 9-42 | |
| Eiríks saga víðförla, | ed. Helle Jensen | 1983; 29 | |
| Hákonar saga Hárekssonar, | ed. Mariane Overgaard | 2009; 32 |