Skráningarfærsla handrits

Á seinni tímum hafa öll handritin verið blaðmerkt í einu með fjólubláum lit 1-6.

• Fastur seðill (164 mm x 104 mm) fremst með ókunnri hendi og athugasemd Árna Magnússonar, þar sem Árni ýjar að öðru eintaki sem hann virðist eiga af ritgerð Þorsteins Magnússonar: „Þingfararbálk Þorsteins Magnússonar, heilan, á Sigurður á Ferju með sinni eigin hendi. Á bók í 4to copie þar af hefur monsieur Brynjólfur Þórðarson. Á bók Sigurðar er þar fyrir utan Björns á Skarðsá og Bárðar Gíslasonar. Habeo bók Sigurðar.“
• Fastur seðill (196 mm x 160 mm) fremst með hendi Árna Magnússonar, með upplýsingum um feril. Hér er einnig athugasemd með annarri hendi: „Þetta hefi ég fengið frá Leirárgörðum. M[agister] Brynjólfur um ýmislegan meðgöngutíma kvenna Björns á Skarðsá og Halldórs Þorbergssonar. Nokkrir laga discursar yfir ýmsar greinar lögbókar.“ Seðillinn er í reynd tvinn og er fremra blaðið autt.
• Laus seðill frá Kaupmannahöfn um forvörslu.

Árni Magnússon fékk AM 218 a-c 4to úr Leirárgörðum (sbr. seðil).

Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi tók við handritinu 30. maí 1974.

Svart-hvítar ljósmyndir á Det Arnamagnæanske Institut í Kaupmannahöfn.

• Skjaldarmerki Amsterdams.

Síðari tíma blaðmerking með fjólubláum lit 1.

Eitt stakt blað, sem hefur verið fest við bl. 4 í AM 218 c 4to til að mynda tvinn.

• Eindálka.
• Leturflötur er 185 mm x 145 mm.
• Línufjöldi er 29 og 14.

• Frambrún blaðs er óskorið.
• Blaðið er smá óhreint, sérstaklega ofarlega á rectó-hlið þess.
• Blaðið hefur fyrst verið brotið í tvennt (lárétt) og síðan lóðrétt (tvisvar).

Ein hönd, óþekktur skrifari, fljótaskrift.

Fyrirsögn er skrifuð í kansellískrift.

Á bl. 1r eru tveir litlir bókahnútar sem líkjast öldum.

Efst á bl. 1r er spássíugrein um feril.

Skrifað á Íslandi, ca. 1650-1704, en 1704 fékk Árni Magnússon handritið í hendur (1r). Kålund tímasetur handritið til 17. aldar ( Katalog (I) 1889:488).

Árni Magnússon fékk þetta blað frá Halldóri Þorbergssyni árið 1704 (1r).

Pappír, vatnsmerki er sennilega mótmerki (1-2 stafir sýnilegir).

Síðari tíma blaðmerking með fjólubláum lit 2-3.

Tvinn (2 blöð).

• Eindálka.
• Leturflötur er 185 mm x 155 mm.
• Línufjöldi er 27-28.
• Síðustu orð á síðu hanga undir leturfleti á 2r.

• Blöð eru dökk og óhrein.
• Jaðar er óskorinn og dekkri en blaðið sjálft.
• Blaðið hefur verið brotið í fernt. Brotalínur mynda samhverfan kross sem er að hluta til sýnilegur.

Eiginhandrit Halldórs Þorbergssonar, fljótaskrift undir áhrifum blendingsskriftar.

Fyrsti stafur er hærri, en ekkert skreyttur.

• Tölustafir á spássíum, e.t.v. með hendi skrifara.
• Heimildatilvísun á 1v, e.t.v með hendi skrifara.
• Ofan við textann, á efri spássíu á 1r, skrifar Árni Magnússon nafn höfundarins: „Author est Haldorus Thorbergi“.

Handritið er skrifað á Íslandi.

E.t.v. eiginhandarrit Halldórs Þorbergssonar (sbr. munnlegar upplýsingar frá Guðrúnu Ásu Grímsdóttur) og skrifað c1650-1700. Kålund tímasetur handritið til 17. aldar ( Katalog (I) 1889, bls. 488). Hönd Halldórs má m.a. sjá í AM 408 h II 4to ( Annálar 1400-1800 (I) :279).

Kålund telur að Árni Magnússon hafi fengið handritið sem hluta af stærra safni frá Leirárgörðum Katalog I, 488. En, seðill Árna kann frekar að eiga bara við AM 218 c 4to III þar sem sá hlutur og hlutur II eru með annan seðil með hendi Árna og þar eru engin augljós tengsl á milli Halldórs Þorbergssonar og Leirárgarða. Það er ekki vitað hvenær og hvernig Árni fékk þessi blöð, en þau kunnu hafa komið með fyrsta blaðinu frá höfundi (sjá fyrir ofan).

Pappír með vatnsmerkjum.

Vatnsmerki með dárahöfuð með fimm bjöllum og keðju (bl. 4, 6 ).

• Gömul blaðmerking 64-66. Á 5r er talan 64 í stað 65 og hefur sá sem síðar blaðmerkti handritið leiðrétt þetta og skrifað 5 ofan við 64.
• Síðari tíma blaðmerking með fjólubláum lit 4-6.

Blað 4 hangir saman við blaðið í AM 218 c I 4to, en svo hefur ekki verið frá upphafi. Blöð 5 og 6 eru tvinn.

• Eindálka.
• Mælingar voru einungis gerðar á bl. 4r og 6v, þar eð skýringarmyndir eru á öðrum blöðum:
• Leturflötur er 155-190 mm x 130-150 mm.
• Línufjöldi er 29 og 45.
• Síðustu orð á síðu hanga undir leturfleti á 4r og 6r.

• Blöð eru dökk og blettótt, sérstaklega bl. 6v, og texti er máður.
• Jaðar er óskorinn.
• Viðgerðir við kjöl.
• Hringir teikninga hafa verið gerðir með sirkli og skilið eftir gat í miðju.

Ein hönd, óþekktur skrifari, kansellískrift.

Fyrirsagnir skrifaðar með stærra letri og eru aðeins skreyttar.

Flúr undir síðustu orðum sem hanga undir leturfleti.

Skýringarmyndir á 4v-6r.

• Strikað yfir texta á 4r.

Sennilega skrifað á árunum 1642-1700, seinni dómurinn á 4r er frá 1642. Kålund tímasetur handritið til 17. aldar ( Katalog (I) 1889:488).

Ef seðill Árna Magnússonar á við þennan hluta handritsins, þá fékk hann blöðin frá Leirárgörðum í Borgarfjarðarsýslu. Upprunalegt handrit hefur verið tekið í sundur.