Manuscript Detail
AM 309 4to
View ImagesSagahåndskrift; Iceland, 1498
This special character is not currently recognized (U+f20d).
This special character is not currently recognized (U+ef91).
LATIN SMALL LETTER O WITH CURLSpecial character shown similar to its original form.
This special character is not currently recognized (U+ef97).
This special character is not currently recognized (U+ef95).
LATIN SMALL LETTER J WITH ACUTESpecial character shown similar to its original form.
Contents
Uddrag fra Flateyarbók
Rafn: Antiquités Russes vol. I p. 393-414 Excerpter. Udg. þ
Non
Ólafs saga Tryggvasonar
Ættartala
“ættartala”
“ADam skapadi Gud”
“med tauldum bædí adam ok haralldi”
Hverir konungar styrt hafa Noregi
“hverir konungar styrt hafa | noregi”
“Son haralldz harfagra var sigurdr hrisi”
“eptir er hun | liet fanga albrict”
Ólafs saga Tryggvasonar
“trygva olafr sa”
“Eirikr het lendr madr”
“þa lagde gudr?da aþacka ? þa | bada”
Svarer til Ólafs saga Tryggvasonar, Flateyjarbók, kap 36-37.
Ólafs saga Tryggvasonar
“fæddr olafr tryggva sonr”
“Astridr”
“var þa hia þeim ok | nockurir menn adrir”
Svarer til Ólafs saga Tryggvasonar, Flateyjarbók, kap. 45.
Ólafs saga Tryggvasonar
“hier er olafr konungr trẏgua son fæddr j holmenum med sigurd”
“A þui ?re er lidid”
“ok hafde med sier lid ok fritt.”
Svarer til Ólafs saga Tryggvasonar, Flateyjarbók, kap. 46-53, 64-67, 85, 88-93, 118-120, 166-167, 175, 187-188, 190, 192-193, 267-269 og 302-306.
Þáttr Þorvalds tasalda
“Hier Hefr upp þatt þouvallde tasa-|llda”
“Nv þesso at margar ræda ok fra sogur se ritadar”
“ok settí honum þo opinberlíga skript | firir þenna lut”
Þáttr Finns ok Sveins
“þattr finnz ok sueins”
“Þess er getit ok suo er rítad”
“olafr konungr uar trẏgvason | olafssonar haralldz sonar haar fagra”
Þáttr Rauðs hins ramma
“þattr r?ds hins ramma”
“R?dr hinn ramme het madr einn”
“firir nordan ? mille ok megenlannda”
Ólafs saga Tryggvasonar
“hier ræer olafr konungr eptir einum kyniamanni”
“Olafr konungr kristnade fíord þann allann.”
“vm uikina ok uidara annars stadar”
Svarer til Ólafs saga Tryggvasonar, Flateyjarbók, kap. 319-326 og 332.
Þáttr Þorsteins skelks
“þattr þorsteins skelkis”
“Þat er sagt vm sumarid eptir”
“med odrum kauppum konungs.”
Ólafs saga Tryggvasonar
“Reistr ormurinn langr”
“Þann uetr eptir er olafr konungr hafdí komid af halogalanndi”
“framm med lidí sínu”
Svarer til Ólafs saga Tryggvasonar, Flateyjarbók, kap. 344, 347-348, 352, 354-355 og 358.
Þáttr Indriða ilbreiðs
“hier hefr þatt einndrida ilbreids ok olafs konungs trygua sonar”
“A Nockurum tíma þa er olafr konungr hafdi míog albuit skíp”
“frar ok gek | ? arvm”
Ólafs saga Tryggvasonar
“olafr konungr leystí menn ur biargí”
“Olafr konungr for nordan ur þrandheimi”
“þa uoru henni færder”
Svarer til Ólafs saga Tryggvasonar, Flateyjarbók, kap. 366-388 og 391-394
Gauta þáttr
“hier hefr upp G?ta þa´tt”
“Nv skal seígía luti er eg nam af frodum monnum”
“enn þorarní | sagdí síalfr einar þambarskelfer”
Ólafs saga Tryggvasonar
“sogu jatuardz konungs d”
“Adalradr konungr jatvardz son hafdí radit firir einglaníi”
“hinn blinndi j mostur. sem seigir | j s?gu uirdulígs herra olafs konungs trygva sons”
Svarer til Ólafs saga Tryggvasonar, Flateyjarbók, kap. 397, 406 og 409
Þáttr Þorsteins uxafóts
“þattr þorsteins uxafotz hm”
“Þorkell. het madr er bío j krossa uík.”
“ok fell ? ormínvm langa.”
Þáttr af Norna-Gesti
“hier hefr þatt af norna gestí homir ol”
“Svo e r sagt at ? einum tima.”
“vm lífdaga hans sem hann sagdí”
Rafn: Fornaldar sögur Norðlanda p. 311-342
Þáttr Helga Þórissonar
“þattr helga þorissonar”
“Þorir het madr er bío j noregi”
“ok lẏkr hier fra grimum at seigía”
Eyrbyggja saga
Hier hefur eyrbyggiu ok er god saga
“Hier hefur eyrbyggiu ok er god saga”
“KEtill flat nefur het hersir einn”
“sem þingit hafdí uerít”
No Title
“svell enn þrír fellu”
“þeir l?gdu þetta þorodde til”
Njáls saga
No Title
“eck þat seger atli”
“eigi skal þat segir sig|mvndr”
Eiríkur Jónsson og Konráð Gíslason: Njála I p. 155:11-177:8 Udg. D
No Title
“ecke vin sæll. bioda”
“tok smala hest”
Eiríkur Jónsson og Konráð Gíslason: Njála I p. 220:2-243:4 Udg. D
No Title
“j nesid ok buaz”
“eigi svo farid hafa”
Eiríkur Jónsson og Konráð Gíslason: Njála I p. 286:6-451:5 Udg. D
No Title
“Niall mælti hueria”
“yfir markar fliot”
Eiríkur Jónsson og Konráð Gíslason: Njála I p. 599:17-624:6 Udg. D
Physical Description
Pergament.
Folieret i nederste margen.
Håndskriftet består af 8 læg:
- I: bl. 1+8, 2+7, 3+6, 4+5
- II: bl. 9+17, 10+16, 11, 12+15, 13+14
- III: bl. 18+26, 19+25, 20+24, 21+23, 22
- IV: bl. 27+33, 28, 29, 30, 31, 32 (bl. 28+32 og 29+31 var engang sammenhængende bladpar)
- V: bl. 34+38, 35+37, 36
- VI: bl. 39+40
- VII: bl. 41+47, 42+46, 43+45, 44
- VIII: bl. 48
Håndskriftet er defekt. Skriften er på nogen steder svær at tyde pga. slid og skindets tilstand. Bl. 27-33 og 36-37 er hullede og har skader øverst på bladene og i bunden nede ved ryggen. Bl. 1, 3, 5, 17, 24, 27, 38 og 39 har flænger eller huller. Bl. 39, 40 og 48 bærer præg af engang at have været brugt som indbinding.
Det har været foreslået, at Jón Oddsson har skrevet håndskriftet (Scott: Eyrbyggja saga p. 110*).
På bl. 1va er der et initial A på 7 linjer, som fremstiller kong Olav Tryygvasons fødsel: hans mor, som ligger i barselssengen holder Olav; der står en anden person ved siden af sengen.
På bl. 20rb er der et initial N på 5 linjer med to mennesker i en båd.
I håndskriftets nederste margen finder man delvist nogle notitser skrevet med rødt blæk, delvist nogle ordsprog.
Der er to AM-seder (a + b): På a-sedlens rekto-siden står der: “Olafs Saga Tryggvasonarvantar | [vantar mikid ï] Allar 3 arkirnar eru | samstaðar og vantar | ekki í nema við end-|ann hefr | ỏdruvïs upphaf enn | adrar. | þattur af þorsteini Uxa-|fot. | þattur af Nornagest. | þattur Helga Þorissonar. | Hallla þattur, vantar | endann. | communicavit Th. Th.”. På versosiden er der en kopi af to af rubrikkerne: “ættar t…” og “huerir konungar styrt hafa noregi.” The b-slip has: “Aptan af LaxdælaSỏgu | framan af Eyrbyggiu | ur Grettis sỏgu | þetta fragment er mitt, | og heyrer manifeste til | hins fragmentsens qvod | communicavit. Th. Th. | hvar ä er partur framan | af Olafs Sỏgu Tr. s. | Eg true eg hafi þetta | feinged fra Bæ i Floa.”
History
Håndskriftet er skrevet i Island i 1498. På bl. 1ra:36-39 har skriveren meddelt: “hann [Ólafr Hákonarson] var þa konungr er su |bok uar skrifud er þessi bok uar eptir skrifud þa var lidit fra hingad | bvrd uors herra iesv christi. M. CCC. LXXX. ok siau ?r. enn nu erv | fra hans hingadburd er sia bok er skrifud M. CCCC. nivtigir ok atta ar”.
På bl. 17vs nederste margen har skriveren tilkendegivet: “jon odds son ? mik | ok er ecki nema hans eign”. Ifølge Arne Magnussons beretning på bl. 58v-59r i hans katalog over islandske pergamenthåndskrifter, AM 435 a 4to, tilhørte Flateyarbók-delen til Skálholt-kirken og senere Jón Vídalín. Arne husker at han fik resten af håndskriftet fra Bær í Flóa: “Ur Olafs Sỏgu Tryggvasonar fragment. | þattur af þorsteini uxafot. | Þattur af Nornagesti. | þattur Helga þoris sonar. | Halla þattur vantar vid endann. | 4to majori, óinnbunded. feinged af | Mag. Jone Wid. hefur fyrrum heyrt | Skalholltz kirkiu til.eda og leiged i Skalhollte epter, af bokum Mag. Bryniolfs. þó mun hitt helldur vera. Aptan af Laxdæla Sỏgu. | framan af Eyrbyggia Sỏgu. | vantar nú ur Grettis Sỏgu. | þetta þrent minner mig eg feinged hafi | fra Bæ i Floa. Er manifeste ur | sama Codice, og lagde eg þad þvi þar | saman vid: ut voluminis antiqva | ratio /:qvantum in me esset/: Sibi | constaret.”
Arne Magnusson fik Flateyarbók-delen af Jón Vídalín. Resten af håndskriftet mener han, at han fik fra Bæ í Flóa. På bl. 58v-59r i AM 435 a 4to skriver han: “þetta þrent minner mig eg feinged hafi | fra Bæ i Floa.”. På en af AM-sedlerne udtrykker han sig dog mere forsigtigt: : “Eg true eg hafi þetta | feinged fra Bæ i Floa.”
Additional
Katalogiseret 6. juli 2000 af EW-J.
Tjekket 16. juli 2008 af Silvia Hufnagel.
Under konservering 3 marts 1969 til 15 januar 1970 blev håndskriftet indbundet af Birgitte Dall.
plade plade16 s.d. diapositiv AM 309 4to September 1961
Bibliography
| Author | Title | Editor | Scope |
|---|---|---|---|
| Antiquités Russes | ed. C. C. Rafn | I: p. 393-414 | |
| Fornaldar sögur Nordrlanda: Eptir gömlum handritum | ed. Carl Christian Rafn | p. 311-342 | |
| Icelandic Prose Reader | ed. F. York Powell, ed. Guðbrandur Vigfússon | ||
| Laxdőla saga, STUAGNL | ed. Kristian Kålund | 1889-1891; XIX | |
| Grönlands historiske Mindesmærker | ed. Det kongelige nordiske Oldskrift-Selskab | I: p. 530-566:8 | |
| Eyrbyggja saga | ed. Guðbrandur Vigfússon | p. 3-12:21 | |
| Eyrbyggja Saga: The vellum tradition, | ed. Forrest S. Scott, ed. Jonna Louis-Jensen | 2003; XVIII | |
| Antiqvitates Americanæ sive Scriptores Septentirionales rerum ante-Columbianarum in America: Samling af de i Nordens Oldskrifter indeholdte Efterretninger om de gamle Nordboeres Opdagelsesrejser til America fra det 10de til det 14de Aarhundrede | ed. C. C. Rafn | p. 217 (bl. 37rb:10-12. Udg. A), 218-222:2 (bl. 38vb:26-56. Udg. A) | |
| Njála I, Íslendínga sögur | ed. Eiríkur Jónsson, ed. Konráð Gíslason | 1875; III | |
| 1961 | |||
| Flateyjarbók | ed. C. R. Unger, ed. Guðbrandur Vigfússon | III: p. v-vi (fodnote) og xvi | |
| Katalog over Den Arnamagnæanske Håndskriftsamling | ed. Kristian Kålund | I: p. 544-546 | |
| Opuscula IX, | 1991; XXXIX | ||
| Nials saga | ed. Peter Frederik Suhm | p. xxiii-xxiv |