Skráningarfærsla handrits

PDF
PDF

AM 281 4to

Blandingshåndskrift ; Island, 1685-1699

Athugasemd
De fleste tekster er excerpter, der stammer fra Hauksbók.

Innihald

1 (1r-28v:6)
Vǫlsunga saga
Titill í handriti

Sagann | Af Ragnare Lodbrők sem fordum | var Kongur yfer Danmørk, Norege, Sviarike, Biarma |lande, Finlande, Englande, Skotlande, Irlande, Wind|lande og Saxlande,: Dő i Englande þ hann hafde Kongur | verid i 24 r. Anno christi 841. Reiknast af chrono|logis s 57 i Danskra kongatale. þesse Saga hefst | med Wolsungaþætte af Sigurde Fofnisbana, Giuk|ungum etc.

Upphaf

I Cap: | Hier hefur u og segir fra þeim manne er Siggeir eda Sige er | nefndur

Niðurlag

og þa flugu vr óllum ättum steinar ad þeim, og vard þeim þad ad alldur lægi.

Notaskrá

Rafn: Fornaldar Sögur Nordrlanda I 113-234 Udg. I

Tungumál textans
íslenska
2 (28v:7-46r)
Ragnars saga loðbrókar
Upphaf

XLI. Cap: | Heimer j hlinsdølum spir nu þesse tydinde

Niðurlag

Og þotti þetta | mønnum vndarlegt, og søgdu þetta syd-|ann frä ødrum mønnum

Notaskrá

Rafn: Fornaldar Sögur Nordrlanda I 235-299 Udg. I

Tungumál textans
íslenska
3 (47r-63r)
Trójumanna saga
Titill í handriti

Hier Hefur Trőiu Manna Saugu | og seiger fyrst af Saturnus af Krit

Upphaf

A Døgum Josue er Høfdinge var a Jőrsalalande | yfer Gidinga lÿd,

Niðurlag

ad allra manna virdingu | þeirra er vitrer eru, og flestra fräsagna eru kunnar, enn hier epter hefur | søgu f Enea og þeim er Bretland bÿgdu.

Tungumál textans
íslenska
4 (63r-82v)
Breta sǫgur med Merlínusspá
Titill í handriti

Hier Hefur Søgu af Enea

Upphaf

Nu er ad seigia frä Enea hinum millda ad hann rakst lenge i | hafe þa er hann for af Troio

Niðurlag

enn glati illu, bijde bräda, bat afruna, | hafi hille Guds og hime rijke:

Baktitill

F I. N I S

Tungumál textans
íslenska
5 (83r)
Brev
Upphaf

Þesse tydinde ritadi Halldor prestur af Græna landi til Arnallz | prestz grænlendska, er þa var hirdprestur Magnus kongz

Niðurlag

Sydan foru þeir heim aptur i Garda rÿke EtC.

Notaskrá

Eiríkur og Finnur Jonsson: Hauksbók 500-501 Udg. 281

Ábyrgð

Bréfritari : præsten Halldór

Viðtakandi : præsten Arnaldur

Athugasemd

På bl. 83r står der: Hier vantar eitt blad i Sógunna.

Tungumál textans
íslenska
6 (83v-93r)
Eiríks saga rauða
Titill í handriti

Hier Hefur Søgu Þorfins Kallsefnis þordarsonar:

Upphaf

OLafur hiet Herkongur er kalladur var Olafur hvijte;

Niðurlag

margt | Stormenne er komid annad a Jslandi fra Kallzefni og Gudrÿde | þad ecki er hier Skräd. Vere Gud med oss,

Notaskrá

Rafn: Antiqvitates Americanæ 84-167 Udg. G

Finnur Magnússon og Rafn: Grönlands historiske Mindesmærker I 352-442 Udg. G

Tungumál textans
íslenska
7 (93r-94r)
Excerpt af Fóstbræðra saga
Upphaf

Annall vr søgu Þormodar Kolbrunar skalldz hversu til er httad j | Eireks firde og Einarz firde

Niðurlag

þar sat | Liőtur ad fiske vid fiörda mann. EtC.

Tungumál textans
íslenska
8 (94r-95r)
Annalistiske og geografiske notitser
Notaskrá

Eiríkur og Finnur Jónsson: Hauksbók 501-503

Tungumál textans
íslenska
8.1 (94r:5-8)
Biskopper i bispedømmet Igaliku, Grønland
Titill í handriti

Grænlands Biskupar i Gørdum.

Upphaf

1. Eirekur, 2 Arnalldur, 3 Jon

Niðurlag

7 Olafur, 8 Þordur, 9 Arne

8.2 (94r:9-22)
Barske vintre
Upphaf

Oalldar vetur hinn mikle var a Islandi þegar i heidni, þa ätu menn hrafna

Niðurlag

skillde fasta xij dag Jőla ef ei bæri ä Drottinz Dag.

Efnisorð
8.3 (94r:23-26)
Bispedømmer i Norge
Titill í handriti

Biskups stőlar i Norege

Upphaf

1 J Nidaröse, 2 J Biørgvm, 3 Stafangur

Niðurlag

j Orkneÿum J kyrkiu vogie

Efnisorð
8.4 (94r:27-30)
Bispedømmer i England
Titill í handriti

Biskups Stolar j Einglande

Upphaf

Erke stoll j Kantara Berge, og i Jork

Niðurlag

j vincestur, j Laeceastro.

Efnisorð
8.5 (94v:1-4)
Bispedømmer i Skotland
Titill í handriti

Þesser er Biskups Stőlar i Skotlande

Upphaf

Ad Andreas stofu, i Glerskögum, j Brechin

Niðurlag

j Sudur Eyum og Br-|eÿum.

Efnisorð
8.6 (94v:4-5)
Bispedømmer i Sachsen
Upphaf

Ercbistölar næster i Saxlandi

Niðurlag

J Brimum | og i Spiru, j Strasborg og Meginzu.

Efnisorð
8.7 (94v:6-22)
Afstande fra forskellige steder til Rom
Titill í handriti

Wegur til Rőms.

Upphaf

Af Libiku til Mylnu 4. mÿlur, til Tertinborgar 5. mÿlur

Niðurlag

til S: Pls kirkiu 4 mÿlur.

Efnisorð
8.8 (94v:23-25)
Betegnelser for tid
Upphaf

Nófn Stundanna. Aulld, Fordum, Lyf, alldur

Niðurlag

Sydla, j sinn, firra Dag.

8.9 (94v:26-30)
Norges inddeling
Upphaf

Aull Finnmørk, Haloga Land, Naumudaler

Niðurlag

þesse lønd og filke heira til Noregs | kongs fie hirdslu med øllum Skottum og Skÿlldum.

Efnisorð
8.10 (95r:1-5)
Norske fylker
Titill í handriti

Filke i Norege

Upphaf

1. Haleigia Filke, 2, Naumdæla Filke

Niðurlag

26 Ringaryke, 27 Gudbrandzdalir.

Efnisorð
9 (95r)
Afstande mellem de islandske kyster
Upphaf

Fra Horne er talid dægra sigling til Hiørleifs høfda,

Niðurlag

ad sigla fyrer hvørt Nes.

Notaskrá
Tungumál textans
íslenska
Efnisorð
10 (95r)
Annaler
Upphaf

Beda prestur andadist meir enn c. rum ädur enn jsland bÿgdest

Niðurlag

hann hafdi xxiiij vetur biskup verid, enn hann rykte allz xxxvj är.

Tungumál textans
íslenska
Efnisorð
11 (95r-98v)
Geographica qvædam et physica, Theologica qvædam ex sermonibus Augustini, Varia, atqve inter ea Astronomica qvædam
Tungumál textans
íslenska
11.1 (95r:23-v:20)
Hvordan Noahs sønner delte verden mellem sig
Titill í handriti

Hier seiger fra þui Hvar Hvor Nőasona bÿgde heimenn

Upphaf

Sÿner Noa voru iij, þeir skiptu óllum heime med sier,

Niðurlag

þa verda tunger allz lxxii enn þiodlønd | þusundrad.

Efnisorð
11.2 (95v:21-96v:9)
Vötn i heiminum
Titill í handriti

Wm votn j Heimenum

Upphaf

Brunnur er eirn j Paradysu er vr falla iiij är hingad i þenna | heim.

Niðurlag

enn ef hia þeim er latid lyn klæde ella vll edur smätrie þa | verdur allt ad steine.

Efnisorð
11.3 (96v:10-21)
Prolog
Upphaf

Þad er sagt ad Moyses tæke þad räd firstur ad skrifa ä Bökum adburd tyd-|inda

Niðurlag

ad Skrifa ä Bökum þau tydinde er ei skylldu | űr minne lÿda

Efnisorð
11.4 (96v:21-29)
Om Paradis
Titill í handriti

Fra Paradisu

Upphaf

Svo er sagt ad Paradÿser hinn ædste hlutir þessarar veralldra, þar var Adam settur

Niðurlag

og veria Biorg og hitur ad menn skule ei þangad komast.

Efnisorð
11.5 (96v:30-98v:2)
Geografisk kompendium
Titill í handriti

Hvorsu lønd liggia j Verølldinne

Upphaf

Þessarar bÿgdar þa er Jndia land yst, þar er so manz mórgu moti hæde friden-|de landz kosta

Niðurlag

þar er | Meilans Borg, i henne var Abrosius biskup:

Efnisorð
11.6 (98v:3-18)
Um borgaskipan ok legstaði heilagra manna
Upphaf

Roma Borg er ÿfer øllum Borgum, og i hia henne eru allar Borgir ad virda | sem þorp,

Niðurlag

j | Borg þeirre er heiter Florica, Enn Nicholaus Biskup i Bär.

12 (98v)
Theologica qvædam, videntur esse úr Adamsbók
Tungumál textans
íslenska
Efnisorð
12.1
Adams gravsted
Upphaf

Seth Sonur Adams jardadi Fødur sinn j Dalnum Ebron

Niðurlag

ad Gydingar giødu wr | kross Drottins.

Efnisorð
13 (98v-101r)
Heiðreksgátur
Titill í handriti

Hier eru Gtur Heidreks kongs Hoffundarsonar | og Hervarar dottur Angantyrs Arngrimßonar er er ödinn | vppbar i Raunrietter enn liest vera gestur blindi hinn sä vijse.

Upphaf

Hafa jeg þad villda er eg hafda i giær, kongur giettu til hvad þad var.

Niðurlag

Og a þeirre nott var kongur Drepinn

Notaskrá
Tungumál textans
íslenska
Efnisorð
14 (101r-v)
Geographica qvædam et physica, Theologica qvædam ex sermonibus Augustini, Varia, atqve inter ea Astronomica qvædam
14.1 (101r:8-10)
Om idoldyrkelse
Titill í handriti

Hvadann Blöt höfust.

Upphaf

Risar giørdu Stopul þann er Babel hiet, enn hann var Lx og iiij mÿlna | här.

Niðurlag

Vr Babilon mun koma høgg-|ormur sa er svelgia mun allann heim enn.

14.2 (101r:21-28)
Om trompeten
Titill í handriti

Vm mothorn.

Upphaf

Huad er hid efsta Mothorn, Mothorns Rødd var heird fordum tÿd

Niðurlag

enn Johannes deide j sialfre vppnumningu og Endurlifnade

14.3 (101r:22-v:23)
Om hedenske guder
Upphaf

Suo seigia oss Helgar bækur ad eingí madur skal blota heidnar vættir

Niðurlag

hann var hinn ellste fader allra þeirra Guda:

Efnisorð
14.4 (101v:24-30)
Kenning Augustini
Titill í handriti

Svo seiger S: Augustinus i sinne kenningu til læresveina sinna

Upphaf

Sumar konur eru so vitlausar og blindar

Niðurlag

og til þess ad þau skuli þa betra halldast og | vel hafa.

Efnisorð
15 (101v-102r)
De Dialectica
Titill í handriti

De Dialectica

Upphaf

Anno de mil y qvinientos y cincuenta y Siete,

Niðurlag

tiene feedello el Secre|tario delas vniversitad:

Tungumál textans
spænska
Efnisorð
16 (102r)
Titulus' kongebrev
Titill í handriti

Kongsbrefa titulus Hispanus.

Upphaf

Don philippe por la gratia de dios Reij de Castilion illa de Licon,

Niðurlag

la fire estrivio porsu man|dado con acuerdu del del su Conscio.

Tungumál textans
spænska
Efnisorð
17 (102r-103r)
Excerpter og notitser
17.1 (102r:19-v:8)
Landnámi
Titill í handriti

Vr austfirdinga Landnme

Upphaf

Þa er Vlfliotur var Lx ad alldri Lógmadur

Niðurlag

til goda hofs sins nu til kirkiu tyund,

Notaskrá

Eiríkur og Finnur Jónsson: Hauksbók 503

Efnisorð
17.2 (102v:9-13)
Excerpt af Íslendingabók
Upphaf

Þa Giztur biskup var i Skalhollte,

Niðurlag

er þyngfarar kaupe ättu ad gegna

Efnisorð
17.3 (102v:14-18)
Excerpt af Breta sǫgur
Upphaf

Anno Domini ara og Lxx var þad mikla öär j Einglandi

Niðurlag

Sydann voru Breta kongar af Sialfra ættum

17.4 (102v:19-24)
Excerpt af Kristni saga
Upphaf

Gyztur biskup Son Jsleifs biskups med rädi Sæmundar fröda

Niðurlag

fra holldgan vorz Herra Jesu christi M. C. xviij r.

Efnisorð
17.5 (102v:25-27)
Stednavne fra Islands Vestfjorde
Upphaf

Rauda sandur, keflavÿk,

Niðurlag

Ønundar fjordur Suganda fjordur

Efnisorð
17.6 (102v:28-30)
Excerpt af Landnámabók
Upphaf

Þurijdur Sunda filler seiddi til þess i hallære

Niðurlag

af hvorium bonda j Jsafirde :

Efnisorð
17.7 (102v:31-103r:10)
Stednavne i Syd- og Østisland
Titill í handriti

vr austfirdinga Landnami

Upphaf

Lnga nes, Finna fjordur vid fjordur

Niðurlag

Reikia Nes, al-|fta Nes.

Efnisorð
18 (103r-104r)
Ættartal
Titill í handriti

Hier biriar gømul Annal og ættartølur

Upphaf

Þad er frödra manna søgn ad þadre sidur i fiendinne,

Niðurlag

enn sydann Lagdi hann vnder sig allann Noreg.

Notaskrá

Eiríkur og Finnur Jónsson: Hauksbók 503-506

Jón Sigurðsson: Diplomatarium Islandicum III 5-8 Bl. 103r:19-v:18. Udg. 281

Tungumál textans
íslenska
Efnisorð
19 (104r-v)
Excerpter og notitser
Tungumál textans
íslenska
Efnisorð
19.1 (104r:9-19)
Excerpt af Landnámabók
Titill í handriti

Vr Landnämu Vestfirdinga.

Upphaf

Wlfur hinn skiälgi nam Reijkia Nes allt mille þorskafiardar og | hafrafells

Niðurlag

er leinge hafdi verid i Hlymrek a Irlandi | so qvad þorkell geitisson.

Efnisorð
19.2 (104r:19-22)
Excerpt af Kristni saga
Upphaf

Þa andadist Paskalus pape | Kyrialax

Niðurlag

annad i heidni annad i christni Anno M. cxviij | ar

Efnisorð
19.3 (104r:23-30)
Excerpt af Landnámabók
Upphaf

J alldar fars bök Beda prestz er getid þess landz er Thile heiter

Niðurlag

ad þann tÿma var farid mille Landanna

Efnisorð
19.4 (104r:31-v:8)
Excerpter fra Landnámabók
Upphaf

So seigia vitrer menn ad vr Norege fra Stadi sie vij dægra Sigling | til Horns

Niðurlag

enn dægur sigling er fra kolbeins eÿ nordur til Grænlandz obigda.

Notaskrá

Jón Sigurðsson: Diplomatarium Islandicum III 19-20

Efnisorð
19.5 (104v:9-12)
Kursen Eiríksstefna
Upphaf

þennann gamlan Islendskann Rekning 96 vikur undan Snæfells jokle

Niðurlag

ad halda styst nær Eirekz stefnu etc.

Notaskrá

Jón Sigurðsson: Diplomatarium Islandicum III 20 Footnote 1

19.6 (104v:13-18)
Excerpt af Landnámabók
Upphaf

Son Rolfs kongs vr Bergi Suasa Iotuns nordan af Dofra

Niðurlag

og Nmu Alfta fiórd hinn sydra j aust-|fiørdum: Þetta er vr austfirdinga Landnäme

Notaskrá
Efnisorð
20 (104v-107v)
Vǫluspá
Titill í handriti

Wølvo spä

Upphaf

Hliőds bid eg allar helgar kinder, meire og minne,

Niðurlag

flÿgur vóll yfir | Nidgur nae nu mun hann seykvass.

Tungumál textans
íslenska
Efnisorð

Lýsing á handriti

Blaðefni

Papir.

Blaðfjöldi
107. Bl. 46v er ubeskreven. 198 mm x 158 mm.
Tölusetning blaða

Folieret i nederste margin. Spor af paginering på sidernes øverste, yderste hjørne.

Kveraskipan

Kustoder på bl. 1r-45v, 47r-82r, 83r og 84r-107r.

Umbrot

Teksten er enspaltet med 26-31 linjer pr. side. Kolumnetitler på bl. 2r-46r.

Skrifarar og skrift

Skrevet af Sigurður Jónsson i Knörr.

Fylgigögn

På bl. 59 i AM 597 b 4to er der en indholdsfortegnelse over excerpterne fra Hauksbók i AM 281 4to.

Uppruni og ferill

Uppruni

Skrevet i Island slutningen af 1600-tallet. Det er muligt at håndskriftet er skrevet for Sigurður Björnsson i Saurbær (Kjalarnes).

Aðföng

Ifølge et brev til Jón Halldórsson dateret 1729 (Udg. Jón Margeirsson: Bréf Árna Magnússonar til Íslands 1729 og fleiri skjöl hans í Ríkisskjalasafni Dana 147 ) har Arne Magnusson erhvervet håndskriftet fra Sigurður Björnsson i Saurbær (Kjalarnes), som var skribentens svoger.

Aðrar upplýsingar

Skráningarferill

Katalogiseret 17. júní 2008 af Silvia Hufnagel.

Notaskrá

Titill: Antiquités Russes
Ritstjóri / Útgefandi: Rafn, C. C.
Titill: , Opuscula V
Umfang: XXXI
Titill: The History of the Cross-Tree down to Christ's Passion: Icelandic Legend Versions,
Ritstjóri / Útgefandi: Overgaard, Mariane
Umfang: XXVI
Titill: Fornaldar sögur Nordrlanda: Eptir gömlum handritum
Ritstjóri / Útgefandi: Rafn, Carl Christian
Titill: Grönlands historiske Mindesmærker
Ritstjóri / Útgefandi: Det kongelige nordiske Oldskrift-Selskab, Finnur Magnússon, Rafn, C. C.
Höfundur: Jón Helgason
Titill: Til Hauksbóks historie i det 17. århundrede,
Umfang: s. 1-48
Titill: Katalog over Den Arnamagnæanske Håndskriftsamling
Ritstjóri / Útgefandi: Kålund, Kristian
Titill: Antiquarisk Tidsskrift
Ritstjóri / Útgefandi: Det Kongelige Nordiske Oldskrift-Selskab
Titill: Hervarar Saga ok Heiðreks Konungs
Ritstjóri / Útgefandi: Petersen, N. M.
Lýsigögn
×

Lýsigögn