Skráningarfærsla handrits

PDF
PDF

Lbs 1724 8vo

Sálmabók ; Ísland

Tungumál textans
íslenska

Innihald

1 (1r-1v (33-34))
Á Galílea láði
Titill í handriti

Nokkrar söngvísur út af þeim sérlegustu Kristí kraftaverkum. I.)Um brúðkaupið í Kana, Joh 2. Með hjóna sinnu lag

Upphaf

Á Galílea láði, ljóst í Kana stað …

Lagboði

Hjóna sinnu lag

Athugasemd

6 erindi.

2 (1v-2r (34-35))
Kóngsmann frá Kapernaum
Titill í handriti

XVI sálmur. II.) Um kóngsmann af Kapernaum. Tón, Gæsku Guðs vér prísum, góð[…]

Upphaf

Kóngsmann frá Kapernaum, kom einn til Jesú þar …

Lagboði

Gæsku Guðs vér prísum

Athugasemd

6 erindi.

3 (2r-3v (35-38))
Heilög var þá haldin ein
Titill í handriti

XVII sálmur III) Um þann sem 38. ár lá sjúkur Joh 5. lag sem Píslarminning

Upphaf

Heilög var þá haldin ein, hátíð Gyðinganna …

Lagboði

Sem Píslarminning

Athugasemd

12 erindi.

4 (3v-5r (38-41))
Ljúfur með lærisveinum
Titill í handriti

XVIII. sálmur IV.) Um storminn og þann óða mann. Marc. 6. Tón, Gæsku Guðs vér prísum et.

Upphaf

Ljúfur með lærisveinum, lausnarinn sté á skip …

Lagboði

Gæsku guðs vér prísum

Athugasemd

14 erindi.

5 (5r-6v (41-44))
Yfir um vatnið eina
Titill í handriti

XIX. sálmur. V) Um kraftaverk Kristí á brauðum milli 5000 m. Joh. 6. kap. Tón, Einn herra ég best ætti, er. et.

Upphaf

Yfir um vatnið eina, sem er í Galílea …

Lagboði

Einn herra ég best ætti

Athugasemd

13 erindi.

6 (6v-7r (44-45))
Jesús frá Júðalýð
Titill í handriti

XX. sálmur. VI) Um þann sem blindur var fæddur. Joh 9. Ton, Faðir á himna hæð. et

Upphaf

Jesús frá Júða lýð, úr Jerúsalem einn tíð …

Lagboði

Faðir á himna hæð

Athugasemd

10 erindi.

Númeri sálmsins hefur verið breytt úr XX í XXI

7 (7r-10r (45-51))
Jóhannes segir með sönnum hætti
Titill í handriti

XXI sálmur VII.) Um Lasarum af dauða uppvakinn. J. 11. Tón, Tunga mín af hjarta h et

Upphaf

Jóhannes segir með soddan hætti, sjúkur maður eitt sinn lá …

Lagboði

Tunga mín af hjarta hljóði

Athugasemd

31 erindi.

Númeri sálmsins hefur verið breytt úr XXI í XXII.

Upphafslína sálmsins er ýmist „Jóhannes segir með sönnum hætti“ eða „Jóhannes segir með soddan hætti“ í handritum.

8 (10r-11v (51-54))
Mér er af hjarta minnisstætt
Titill í handriti

XXII. sálmur. Stutt innihald pínunnar og dauðans drottins vors Jesú Kristí (Þessi sálmur var fyrr ortur af sál. séra Hallgrími P.s. en þeir ágætu fimmtíu passíu sálmar.) Ton, Stríðsmenn þá höfðu krossfest Krist

Upphaf

Mér er af hjarta minnisstætt, miskunnar verkið það …

Lagboði

Stríðsmenn þá höfðu krossfest Krist

Athugasemd

12 erindi.

Númeri sálmsins hefur verið breytt úr XXII í XXIII.

9 (11v-14v (54-60))
Hjartað fagnar og hugur minn
Titill í handriti

XXIII. sálmur. Út af upprisuhistoríu Jesú Kristí eftir fjórum guðspjallamönnum samantekin. Tón, Gæskuríkasti græðari minn. et

Upphaf

Hjartað fagnar og hugur minn, herrann Jesús er upprisinn …

Lagboði

Gæskuríkasti græðari minn

Athugasemd

22 erindi.

Númeri sálmsins hefur verið breytt úr XXIII í XXIIII.

10 (14v-16r (60-63))
Til Jerúsalem Jesús reið
Titill í handriti

XXIV. sálmur. Stutt innihald allra guðspjalla árið um kring. Tón, Heiðrum vér Guð af hug og sál.

Upphaf

Til Jerúsalem Jesús reið, ég veit að teiknin birtast greið …

Lagboði

Heiðrum vér Guð af hug og sál

Athugasemd

12 erindi. Á ytri spássíu eru tilvísanir til ritningarstaða en á innri spássíu vísanir til messudaga (1 Ad, þ.e. 1. sunnudagur í aðventu, 2 Ad, o.s.frv.).

Efnisorð
11 (16v-17v (64-66))
Lofgjörð já lof ég segi
Titill í handriti

Eftir fylgja morgun og kvöldsálmar með fleirum aðskiljanlegum lofsöngum. XXV. sálmur. Mikið vel tilfallinn að syngja á öllum helgidags morgnum, nær maður vill ganga til kirkju. Tón Dagur í austri öllum

Upphaf

Lofgjörð já lof ég segi, lifandi drottinn þér …

Lagboði

Dagur í austri öllu

Athugasemd

10 erindi.

12 (17v-19r (66-69))
Leið mig minn Guð og lát mig ei
Titill í handriti

XXVI. sálmur. Bæn til Guðs um vernd og hjálp í krossi og mótgangi. Má syngjast kvöld og morgna. Tón Óvinnanleg borg er vor Guð et.

Upphaf

Leið mig minn Guð og lát mig ei, leiðast af sjálfs míns þótta …

Lagboði

Óvinnanleg borg er vor Guð

Athugasemd

12 erindi.

Efnisorð
13 (19r (69))
Að morgni þegar ég árla uppstá
Titill í handriti

XXVII. sálmur sem syngjast má daglega kvöld og morgna. Tón, Skapari stjarna herra hreinn

Upphaf

Á morgna þá ég árla uppstá, eins á kvöldin þá hvílast á …

Lagboði

Skapari stjarna herra hreinn

Athugasemd

5 erindi.

Upphaf sálmsins er ýmist „Að morgni þegar...“ eða „Á morgna þá...“ í handritum.

14 (19r-20r (69-71))
Heiður sé Guði á himni og jörð
Titill í handriti

XXVIII. sálmur. sem syngjast má sérhvörn morgun Tón, Heiðrum vér Guð af hug og sál

Upphaf

Heiður sé Guði á himni og jörð, hans nafni sæta þakkargjörð, í einum anda allir senn …

Lagboði

Heiðrum vér Guð af hug og sál

Athugasemd

7 erindi.

15 (20r-21r (71-73))
Heiður sé Guði á himni og jörð
Titill í handriti

XXIX. sálmur. sem syngjast má sérhvört kvöld. með sama lag.

Upphaf

Heiður sé Guði á himni og jörð, hans nafni sæta þakkargjörð, í einu hljóði allir senn …

Lagboði

Heiðrum vér Guð af hug og sál

Athugasemd

8 erindi.

16 (21r-21v (73-74))
Líknsami Guð og herra hár
Titill í handriti

XXX. sálmur. Ágætur kvöldsálmur. Tón Einn Guð skapari

Upphaf

Líknsami Guð og herra hár, hvörs makt og vald um eilífð stár …

Lagboði

Einn Guð skapari allra sá

Athugasemd

13 erindi.

17 (22r-22v (75-76))
Þér Jesú minn sé þökk og lof
Titill í handriti

XXXI sálmur. Einn góður kvöldsálmur. með sama lag.

Upphaf

Ó Jesú þér sé þökk og lof, fyrir þína ást og náðargjöf …

Lagboði

Einn Guð skapari allra sá

Athugasemd

9 erindi.

Upphafslína sálmsins er ýmist „Ó Jesú þér sé þökk og lof“ eða „Þér Jesú minn sé þökk og lof“ í handritum.

18 (22v-23v (76-78))
Prís og heiður af hjartans grunn
Titill í handriti

XXXII. sálmur. Kvöld sálmur. Tón, Lof sé þér Guð fyrir liðinn dag

Upphaf

Prís og heiður af hjartans grunn, herra Jesú þér segi, fyrir þína miklu miskunn …

Lagboði

Lof sé þér Guð fyrir liðinn dag

Athugasemd

10 erindi.

19 (23v-24r (78-79))
Nú ef ég mig í hvílu mín
Titill í handriti

XXXIII. sálmur. Einn fagur kvöldsálmur. Tón, Sælir eru þeir sjálfur Guð.

Upphaf

Hef ég mig nú í hvílu mín, hjartans faðirinn trúi …

Lagboði

Sælir eru þeir sjálfur Guð

Athugasemd

4 erindi.

Upphaf sálmsins er með ýmsu móti í handritum.

20 (24r-25r (79-81))
Dýrð heiður lof sé drottinn þér
Titill í handriti

XXXIV. sálmur Enn einn ágætur kvöldsálmur. Tón Heiðrum vér Guð af hug og sál.

Upphaf

Dýrð heiður lof sé drottinn þér, sem daga og nætur aðskildir …

Lagboði

Heiðrum vér Guð af hug og sál

Athugasemd

12 erindi.

21 (25r-26r (81-83))
Upprunninn dagur ljómar um láð
Titill í handriti

XXXV. sálmur. Hjartnæmur morgunsálmur. Með sama lag.

Upphaf

Upprunninn dagur ljómar um láð, lof og þakkir sé drottins náð …

Lagboði

Heiðrum vér Guð af hug og sál

Athugasemd

10 erindi.

22 (26r-27v (83-86))
Lofi drottin hver lifandi sál
Titill í handriti

XXXVI. sálmur. Ágætur morgun lofsöngur. Tón, Faðir sonur og andi hreinn. et.

Upphaf

Lofi drottin hvör lifandi sál, um lög og slétta grund …

Lagboði

Faðir sonur og andi hreinn

Athugasemd

14 erindi.

23 (27v-28v (86-88))
Réttlætis sanna sól
Titill í handriti

XXXVII. sálmur. Morgunsálmur. Tón, Faðir á himna hæð, et.

Upphaf

Réttlætis sanna sól, sitjandi á dýrðar stól …

Lagboði

Faðir á himna hæð

Athugasemd

26 erindi.

24 (28v-29v (88-90))
Lof sé þér líknarfús
Titill í handriti

XXXVIII. sálmur. Kvöldsálmur. Með sama lag.

Upphaf

Lof sé þér líknar fús, lausnarinn minn Jesús …

Lagboði

Faðir á himna hæð

Athugasemd

23 erindi.

25 (29v-30v (90-92))
Ó herra Guð sem húm og dag
Titill í handriti

XXXIX. sálmur. Einn kvöld sálmur. Tón Herra guð í himnr.

Upphaf

Ó herra Guð sem húm og dag, hefur aðskiljast látið …

Lagboði

Herra Guð í himnaríki

Athugasemd

14 erindi.

26 (30v-33r (92-97))
Til þín upplyfti ég árla
Höfundur

Þorsteinn Ólafsson

Titill í handriti

XL. sálmur. Sem er ein andleg hugvekja kennandi hvörnin maður skal af daglegri athöfn sinni; uppvekjast til kristilegra hugsana og bænar andvarps. NB. Þessi ágæti sálmur er og eignaður sál sr. Hallgr. P.s. hvar af nokkrum finnast mótmæli með því hann er undir Þorsteins nafni) Tón, Ó! Guð vor faðir sem í himnaríki ert.

Upphaf

Til þín upplyfti ég árla, sálar augum fús …

Lagboði

Ó Guð vor faðir sem í himnaríki ert

Athugasemd

12 erindi. Hvort erindi með undirfyrirsögn um hvenær það skuli sungið. Griplur (THORSTEIRN Ó Ó)

Efnisorð
27 (33r-34r (97-99))
Réttkristinn mann sem reynir æ
Titill í handriti

XLI. sálmur. Þakkargjörð fyrir liðið sumar, og bænar fórn uppá komandi vetur. Tón, Til þín heilagi herra Guð, et

Upphaf

Réttkristinn mann sem reynir æ, raungæði Guðs lifanda …

Lagboði

Til þín heilagi herra Guð

Athugasemd

10 erindi.

28 (34r-34v (99-100))
Vetrartíð víst er umliðin nú
Titill í handriti

XLII. sálmur. Hjartanleg þakkargjörð fyrir umliðinn vetur. Kveðinn Anno 1657. Tón Blíði Guð, börnum þínum ei gleym.

Upphaf

Vetrartíð víst er umliðin nú, farsæl blíð blessunarfull var sú …

Lagboði

Blíði Guð börnum þínum ei gleym

Athugasemd

4 erindi.

29 (34v-35v (100-102))
Kominn er veturinn kaldi
Titill í handriti

XLIII. sálmur. Hljóðandi um mismun sumars og veturs Tón Ó! Jesú eðla blómi, einasta vonin mín.

Upphaf

Kominn er veturinn kaldi, kastar að margri hríð …

Lagboði

Ó Jesú eðla blómi

Athugasemd

8 erindi.

30 (35v-36v (102-104))
Á hestbak stíg ég strax
Titill í handriti

XLIV. sálmur Fyrir vegfarandi menn. Tón Faðir á himna hæð. et

Upphaf

Á hestbak stíg ég strax, studdur til ferðalags …

Lagboði

Faðir á himna hæð

Athugasemd

17 erindi.

31 (36v (104))
Guð minn leiðtogi veri vís
Titill í handriti

XLV. sálmur. Annar reisu sálmur. Tón Faðir vor sem á himnum ert

Upphaf

Guð minn leiðtogi veri vís, á vegum mínum það ég kýs …

Lagboði

Faðir vor sem á himnum ert

Athugasemd

3 erindi.

32 (36v-38r (104-107))
Drottinn líknsamur herra hreinn
Titill í handriti

XLVI. sálmur fyrir sjófarandi menn Tón, Náttúran öll og eðli manns. et

Upphaf

Drottinn líknsamur herra hreinn, hjálparinn allra manna …

Lagboði

Náttúran öll og eðli manns

Athugasemd

10 erindi.

33 (38r-38v (107-108))
Til alls er tíð
Titill í handriti

XLVII. sálmur Má syngja þá menn skilja í samsætum. Tón Ó! Jesú þér, æ viljum vér.

Upphaf

Til alls er tíð, sem ljóst er lýð, letrin það heilög sanna …

Lagboði

Ó Jesú þér æ viljum vér

Athugasemd

7 erindi.

Efnisorð
34 (38v-39v (108-110))
Heilagi læknir Kriste kær
Titill í handriti

XLVIII. sálmur Hér eftir fylgja nokkrir uppvakningar bæna og þakklætissálmar er brúkast kunna í ýmsum tilfellum. Bænarsálmur um andlega og líkamlega nauðþurft. Eftir bókstöfum í nafni sr. Hallgríms Péturssonar. Tón, Faðir vor sem á himnum ert etc

Upphaf

Heilagi læknir Kriste kær, kærleikann gef mér fyrr og nær …

Lagboði

Faðir vor sem á himnum ert

Athugasemd

10 erindi. Griplur (HALLGRJMVR).

Efnisorð
35 (40r-40v (111-112))
Hæsta lof af hjartans grunni
Titill í handriti

XLIX. sálmur Um tíu tíðir mannsins. eftir nafni sr. H.p.s. Tón, Heilagur andi Guðs míns góða. et

Upphaf

Hæsta lof af hjartans grunni, hér syng ég með raust og munni …

Lagboði

Heilagur andi Guðs míns góða

Athugasemd

10 erindi. Griplur (HALLGRIMUR).

Efnisorð
36 (40v-41r (112-113))
Herra Jesú mín hjálp ert þú
Titill í handriti

L. sálmur Um afneitun þessa heims en aðhyllast Guð. undir Auctoris nafni Tón, Eins og sitt barn, faðir ástargjarn

Upphaf

Herra Jesú mín hjálp ertu, þó heimurinn vilji ei láta …

Lagboði

Eins og sitt barn faðir ástargjarn

Athugasemd

10 erindi. Griplur (HALLGRJMWR).

Efnisorð
37 (41r-42v (113-116))
Andi Guðs eilífur er
Titill í handriti

LI. sálmur. Sem er það ágæta Gyllini A.B.C. Tón Bæinn börnin og hjú et

Upphaf

Andi Guðs eilífur er, er yfir himinn og jörð sér …

Lagboði

Bæinn börnin og hjú

Athugasemd

23 erindi. Gyllinistafróf (ABCDEFGHJKLMNOPQRSTVYÞÆ)

38 (42v-44v (116-120))
Á einn Guð set þú allt þitt traust
Titill í handriti

LII. sálmur. Annað Gyllini stafróf úr þýsku og dönsku útlagt. Um athæfi og framferði réttskikkaðs kristins manns. Með himnalag et

Upphaf

Á einn Guð settu allt þitt traust, aðstoð mannlegri trú þú laust …

Lagboði

Hymnalag

Athugasemd

26 erindi. Gyllinistafróf (ABCDEFGHIKLMNOPQRSTVUXYZÞÆ)

39 (44v-45r (120-121))
Drottinn lát mig í heimi hér
Titill í handriti

LIII. sálmur. Bæn til Guðs um kristilegt framferði. Tón, Ef Guð er oss ei sjálfur hjá.

Upphaf

Drottinn lát mig í heimi hér, haga mér kristilega …

Lagboði

Ef Guð er oss ei sjálfur hjá

Athugasemd

4 erindi.

Efnisorð
40 (45r-45v (121-122))
Ef þú vilt góða friðsemd fá
Titill í handriti

LIV. sálmur. Um athæfi eins kristins manns. Hvað í einu orði kallast friðsemi. Með himna lag

Upphaf

Ef þú vilt góða friðsemd fá, fjölmælgi alla varast þá …

Lagboði

Hymnalag

Athugasemd

6 erindi.

41 (45v-46r (122-123))
Viljir þú geðjast Guði vel
Titill í handriti

LV. sálmur. Hvörninn maður skal framganga með góðri siðsemi. Má syngja með þeim tón, Mikillri farsæld mætir sá

Upphaf

Viljir þú geðjast Guði vel, og góðum mönnum hér …

Lagboði

Mikilli farsæld mætir sá

Athugasemd

3 erindi.

42 (46r-47r (123-125))
Eilífur friðarfaðir
Titill í handriti

LVI. sálmur. Einn ágætur bænarsálmur. Tón, Ó! Jesú eðla blómi, einasta et.

Upphaf

Eilífur friðar faðir, flýjum vér nú til þín …

Lagboði

Ó Jesú eðla blómi

Athugasemd

7 erindi.

Efnisorð
43 (47r-47v (125-126))
Auvei minn drottinn dýri
Titill í handriti

LVII. sálmur. Iðrunar andvarpan. Tón, Ó! Jesú eðla blómi, einasta von.

Upphaf

Aví! minn drottinn dýri, dapur ég kem til þín …

Lagboði

Ó Jesú eðla blómi

Athugasemd

6 erindi.

44 (47v-49v (126-130))
Guð á himnum hjálpi mér
Titill í handriti

LVIII. Söngvísa Ein kristileg iðrunar uppvakning. Með Hugbótar lag

Upphaf

Guð á himnum hjálpi mér, og huggi sálu mína …

Lagboði

Hugbótar lag

Athugasemd

19 erindi.

45 (49v-50v (130-132))
Til Jónæ spámanns talaði Guð
Titill í handriti

LIX. sálmur. Tveir sálmar í hvörjum profetinn Jónas og hans historía: Stuttlega er innibundin Sá fyrri með tón, Nú bið ég Guð þú náðir mig.

Upphaf

Til Jónæ spámanns talaði Guð, tak þig strax upp sem ég þér bauð …

Lagboði

Nú bið ég Guð þú náðir mig

Athugasemd

10 erindi.

46 (51r-52r (133-135))
Annað sinn drottinn eftir það
Titill í handriti

LX sálmur Tón, Náttúran öll og eðli manns, er. et.

Upphaf

Annað sinn drottinn eftir það, aftur við Jónam sagði …

Lagboði

Náttúran öll og eðli manns

Athugasemd

13 erindi.

47 (52r-52v (135-136))
Hvað verður fegra fundið
Titill í handriti

LXI. sálmur Um frið og góða samvitsku Tón, Einn herra ég best ætti, et.

Upphaf

Hvað verður fegra fundið, en friður og rósamt geð …

Lagboði

Einn herra ég best ætti

Athugasemd

4 erindi.

Efnisorð
48 (52v-53r (136-137))
Ef þú spyr að því kristnin klár
Höfundur

Hallgrímur Pétursson

Titill í handriti

LXII. sálmur. Andvarp kristilegrar kirkju. Tón,

Upphaf

Ef þú spyr að því kristnin klár, kveinar daglega og fellir tár …

Athugasemd

6 erindi.

Efnisorð
49 (53v-54v (138-140))
Allt heimsins glysið fordild fríð
Titill í handriti

Nú eftirfylgja nokkrir sálmar og kveðlingar, um veraldarinnar háttalag, fallvalta gleði, lukkunnar óstöðugleika með öðru fleiru. LXIII sálmur. Um það hvörsu allt er fallvalt það sem í heiminum sýnist girnilegt, sem er. (1) æska. (2) heilsa. (3) fríðleiki. (4) metorð. (5) og vísdómur. Tón, Hvar mundi vera hjartað mitt. et

Upphaf

Allt heimsins glysið fordild fríð, fegurðar prjál og skraut …

Lagboði

Hvar mundi vera hjartað mitt

Athugasemd

12 erindi.

Efnisorð
50 (54v-55v (140-142))
Guð bið ég nú að gefa mér ráð
Titill í handriti

LXIV. sálmur. Um þessa heims óstöðugleika í mótganginum Tón Hvað skal oss angra heimi í et

Upphaf

Guð bið ég nú að gefa mér ráð, og greiða minn veg til besta …

Lagboði

Hvað skal oss angra heimi í

Athugasemd

7 erindi.

Efnisorð
51 (55v-56r (142-143))
Svo sem gler sýnist mér
Titill í handriti

LXV. sálmur. Um fallvalta gleði þessa heims. Tón, Árið nýtt, nú á, í nafni Jesú sæta.

Upphaf

Svo sem gler sýnist mér, sælan hál veraldar …

Lagboði

Árið nýtt nú á

Athugasemd

9 erindi.

Efnisorð
52 (56 (143))
Holdið of kátt
Titill í handriti

LXVI Söngvísa.

Upphaf

Holdið ofkátt, veit fyrir fram fátt …

Athugasemd

1 erindi.

Þessi vísa og vísurnar Hverfa happs tímar eru saman undir númerinu LXVI. Túlka má þessa vísu, eins og hún er hér skrifuð, sem eins konar yfirskrift hinna.

Efnisorð
53 (56r-56v (143-144))
Hverfa happs tímar
Titill í handriti

Með sama lag.

Upphaf

Hverfa happs tímar, höfuð sundlar kvilla …

Lagboði

Árið nýtt nú á

Athugasemd

5 erindi.

Lagboðinn vísar til lagboðans við nr. 51 (LXV), Svo sem gler sýnist mér.

54 (56v-57r (144-145))
Barnalund blind hrædd
Titill í handriti

LXVII söngvísa Ungdómurinn heimskur, æsku tíminn gleymskur, gleð þú þig spart, því illt kemur óvart. Með sama lag.

Upphaf

Barnalund blind fædd, við brjóstin móður kúra …

Lagboði

Árið nýtt nú á

Athugasemd

5 erindi.

Upphaf kvæðisins er ólíkt milli handrita.

55 (57r-58r (145-147))
Mörg vill hryggja hugann pín
Titill í handriti

LXVIII. sálmur Um foröktun þess stundlega. og eftirlangan þess eilífa. Með sínum tón.

Upphaf

Mörg vill hryggja hugann pín, ánauðir styggja …

Lagboði

Með sínum tón

Athugasemd

21 erindi.

Efnisorð
56 (58r-58v (147-148))
Hér hefur margur svo hættulegt prjál
Titill í handriti

LXIX. sálmur. Að forakta heiminn en dýrka Guð óaflátanlega. Með sínum tón.

Upphaf

Hér hefur margur svo hættulegt prjál hirðir lítið um sína sál…

Lagboði

Með sínum tón

Athugasemd

9 erindi.

Efnisorð
57 (58v-59r (148-149))
Hætta er stór í heimi
Titill í handriti

LXX. sálmur. Um hættusami þessa heims. Tón, Ó Jesú eðla blómi, et

Upphaf

Hætta er stór í heimi, hjálp oss nú drottinn kær …

Lagboði

Ó Jesú eðla blómi

Athugasemd

5 erindi.

58 (59r-60r (149-151))
Flærðarsenna
Titill í handriti

LXXXI. söngvísa. Um slægð og hrekki þessrar vondu og vélafullu veraldar. KALLAÐ FLÆRÐARSENNA Tón Ó! drottinn allsvaldandi et

Upphaf

Annars erindi rekur, úlfur og löngum sannað það …

Lagboði

Ó drottinn allsvaldandi

Athugasemd

6 erindi.

59 (60r-60v (151-152))
Ég vænti drottinn eftir þér
Titill í handriti

Eftirfylgja nokkrir huggunarsálmar í krossi og mótgangi. LXXII. sálmur. Út af Jobs orðum: 19. capit. v. Ég veit minn endurlausnari lifir Tón, Óvinnanleg borg er vor Guð. et.

Upphaf

Ég vænti drottinn eftir þér, í minni hörmung langri …

Lagboði

Óvinnanleg borg er vor Guð

Athugasemd

5 erindi. E.k. griplur, fyrstu orð erindanna mynda setninguna „Ég veit minn endurlausnari lifir“.

60 (60v-61v (152-154))
Á einum Guði er allt mitt traust
Titill í handriti

LXXIII. sálmur. Huggunar sálmur í krossi og mótgangi. Tón, Jesús sem að oss frelsaði, et.

Upphaf

Á einum Guði er allt mitt traust, öngvu skal ég því kvíða …

Lagboði

Jesús sem að oss frelsaði

Athugasemd

8 erindi.

61 (61v-62v (154-156))
Hjartað kátt höfum þá gengur stirt
Titill í handriti

LXXIV. sálmur. Um trú von og þolinmæði í mótlætinu. Tón, Blíði Guð, börnum þínum ei

Upphaf

Hjartað kátt, höfum þá gengur stirt …

Lagboði

Blíði Guð börnum þínum ei gleym

Athugasemd

4 erindi.

62 (62v-64r (156-159))
Auví minn Guð álít þá nauð
Titill í handriti

LXXV. sálmur. Um freistingar og ástríður djöfulsins í mótlætinu Tón Ó! Jesú þér, Æ! viljum vér et

Upphaf

Aví! minn Guð, álít þá nauð, sem eigum vér að líða …

Lagboði

Ó Jesú þér æ viljum vér

Athugasemd

14 erindi.

Efnisorð
63 (64r-65v (159-162))
Þú kristin sála þjáð og mædd
Titill í handriti

LXXVI. sálmur Um Guðs náðarríka huggun í krossi og mótlæti. Tón Náttúran öll og eðli manns

Upphaf

Þú kristin sála þjáð og mædd, þreytt undir krossins byrði …

Lagboði

Náttúran öll og eðli manns

Athugasemd

18 erindi.

64 (65v-66v (162-164))
Hvað skal oss angra í heimi hér
Titill í handriti

LXXVII. sálmur Hvörninn Guðs börn skulu í kross og mótgangi, hugga sig við dýrð eilífs lífs. Tón, Öll lukka gleri líkust er et

Upphaf

Hvað skal oss angra í heimi hér, þó höfum daga óhýra? …

Lagboði

Öll lukka gleri líkust er

Athugasemd

12 erindi.

65 (67r-67v (165-166))
Segðu lof drottni sál mín nú
Titill í handriti

LXXVIII. sálmur. Þakkargjörð þess sem sjúkur hefur legið og aftur batnar. Tón, Lof sé þér Guð fyrir liðinn dag.

Upphaf

Segðu lof drottni sál mín nú, sætt með hjartans fögnuði …

Lagboði

Lof sé þér Guð fyrir liðinn dag

Athugasemd

8 erindi.

Efnisorð
66 (67v-68v (166-168))
Drottinn Jesú ég þakka þér
Titill í handriti

LXXIX sálmur. Önnur þakkargjörð fyrir fengna heilsu og heilbrigði. Tón, Skapari stjarna herra h

Upphaf

Drottinn Jesú ég þakka þér, þína gæsku sem téðir mér …

Lagboði

Skapari stjarna herra hreinn

Athugasemd

11 erindi.

Efnisorð
67 (68v-70v (168-172))
Gef ég mig allan á Guðs míns náð
Titill í handriti

LXXX. sálmur. Um mannsins eymd og hörmung í þessu auma lífi. Item hugleiðing þess síðasta dags. Tón, Öldungar Júða annars dags

Upphaf

Gef ég mig allan Guðs míns náð, geymi hann allt mitt efni og ráð …

Lagboði

Öldungar Júða annars dags

Athugasemd

38 erindi.

Efnisorð
68 (70v-72r (172-175))
Hljómi raustin barna best
Höfundur

Bjarni Gissurarson

Hallgrímur Pétursson

Titill í handriti

LXXXI sálmur. Fagur lofsöngur sem er stutt ágrip um Kristí niðurlægingar og upphafningarstand. Item um dómsdag og eftirlöngun eilífs lífs. Tón Lífsins alla líkn og náð et

Upphaf

Hljóði raustin barna best, blíð á þessum degi …

Lagboði

Lífsins alla líkn og náð

Athugasemd

16 erindi.

Bjarni Gissurarson þýddi fyrstu þrjú erindin úr latínu (sálmurinn Personent hodie) en Hallgrímur Pétursson orti að líkindum hin þrettán. Upphafslína sálmsins byrjar ýmist „Hljóði raustin“ eða „Hljómi raustin“ í handritum.

Efnisorð
69 (72r-73r (175-177))
Um dauðans óvissan tíma
Titill í handriti

Hér eftirfylgja nokkrir huggunar og bænarsálmar af dauðanum upprisunni og því eilífa lífi LXXXII. sálmur Tón Dagur í austri öllum

Upphaf

Allt eins og blómstrið eina, uppvex á sléttri grund …

Lagboði

Dagur í austri öllu

Athugasemd

13 erindi.

70 (73r-74r (177-179))
Ó ó hver vill mig verja
Titill í handriti

LXXXIII. sálmur. Um það hvörsu ómögulegt hvörjum manni sé að umflýja eður forðast sína ákvarðaða dauðastund. Tón, Himneski Guð vor herra, hvör dómur réttvís er. et

Upphaf

Ó ó hvör vill mig verja, valdi dauðans fyrir? …

Lagboði

Himneski Guð vor herra

Athugasemd

12 erindi.

Efnisorð
71 (74r-74v (179-180))
Þeir undanförnu öllum benda
Titill í handriti

LXXXIV. sálmur. Að maður athugi jafnan sinn dauða. Tón, Tunga mín af hjarta hljóði

Upphaf

Þeir undanförnu öllum benda, eftir þeim sem lifa nú …

Lagboði

Tunga mín af hjarta hljóði

Athugasemd

4 erindi.

Efnisorð
72 (74v-75r (180-181))
Mannsins stuttur er ég inni
Titill í handriti

LXXXV. sálmur. Dauðinn kemur oft snarlega, eins yfir ríka og fátæka því skyldi enginn treysta uppá sín auðæfi. Með sama lag.

Upphaf

Mannsins stuttur er ég inni, andardráttur í nösunum …

Lagboði

Tunga mín af hjarta hljóði

Athugasemd

4 erindi.

Efnisorð
73 (75r-76r (181-183))
Ó herra Guð mig haf til þín
Titill í handriti

LXXXVI. sálmur. Hjartnæm bæn um gleðilega burtför. Tón, Ó! Jesú þér, æ viljum vér.

Upphaf

Ó! herra Guð mig haf til þín, af hjarta mig þar til langar …

Lagboði

Ó Jesú þér æ viljum vér

Viðlag

Mitt glas þá þver, á móti mér, minn Guð send engla þína

Athugasemd

8 erindi.

Efnisorð
74 (76r-76v (183-184))
Ó náðar nægð
Titill í handriti

LXXXVII. sálmur. Um farsælan afgang. Með sama lag.

Upphaf

Ó þú náð nægð, nægst heill og frægð …

Lagboði

Ó Jesú þér æ viljum vér

Viðlag

Jesús Guðs son, gjörðu þá bón, gef mér farsælan enda

Athugasemd

6 erindi.

Efnisorð
75 (76v-78r (184-187))
Anda þinn Guð mér gef þú víst
Höfundur

Hálfdan Rafnsson

Titill í handriti

LXXXVIII. sálmur. Um góðan afgang. og farsæld eilífs lífs,

Upphaf

Anda þinn Guð mér gef þú víst, að villi mig sá vondi síst …

Viðlag

Lát mig vel læra að deyja (1.-8. erindi)

Athugasemd

12 erindi. Nótur við fyrsta erindi.

Efnisorð
76 (78r-79r (187-189))
Herra Jesú ég hrópa á þig
Titill í handriti

LXXXIX. sálmur. Andlátssálmur séra H. Péturs s. Tón, Fólkið sem drottni fylgdi út, et

Upphaf

Herra Jesú ég hrópa á þig, hjartans því kraftar dvína …

Lagboði

Fólkið sem drottni fylgdi út

Athugasemd

19 erindi.

77 (79v-81v (190-196))
Enn ber ég andarkvein
Titill í handriti

XC. sálmur. Hjartnæmir tveir bænarsálmar um góðan afgang og innileg forlenging eftir eilífu lífi (sem meinast sr. H.P.s. hafi ort á sinni síðustu sóttar sæng. Sá fyrri með tón, Kom andi heilagi et

Upphaf

Enn ber ég andarkvein, upp til Guðs hæða …

Lagboði

Kom andi heilagi

Athugasemd

Upprunalega 66 erindi, vantar nú 32.-54. erindi.

78 (81v-84v (196-202))
Guð komi sjálfur nú með náð
Titill í handriti

XCI sálmur Með himnalag.

Upphaf

Guð komi sjálfur nú með náð, nú sjái Guð minn veg og ráð …

Lagboði

Hymnalag

Athugasemd

45 erindi.

79 (84v-85r (202-203))
Nær mun sú koma náðar tíð
Titill í handriti

XCII. sálmur Einn innileg forlenging eftir eilífu lífi Tón Hvar mundi vera hjartað mitt.

Upphaf

Nær mun sú koma náðar tíð, neyðin hverfur og þrá …

Lagboði

Hvar mundi vera hjartað mitt

Athugasemd

6 erindi.

80 (85r-86v (203-206))
Upp upp mín sál og ferðumst fús
Titill í handriti

XCIII. sálmur. Um dýrð og vegsemd útvaldra Guðs barna, í eilífu lífi. Ton Mikillri farsæld mætir sá maður et. Thenor

Upphaf

Upp upp mín sál og ferðunst fús, fríðri Guðs borg að ná …

Lagboði

Mikillri farsæld mætir sá maður

Athugasemd

4 erindi. Nótur með fyrsta erindi.

Efnisorð
81 (87r-87v)
Guði sé lof að nóttin dimm
Titill í handriti

Vikusöngur útaf Bænabbók doktor Josue Stegmans, ortur af sr. Sigurði Jónssyni í Presthólum.

Upphaf

Guði sé lof að nóttin dimm, nú enduð er …

Athugasemd

17 erindi.

Efnisorð
82 (88r-89v)
Þriðjudags kvöldsálmur
Upphaf

… Hefðir þú ekki annast mig …

Athugasemd

15 erindi varðveitt en vantar framan á sálminn.

Efnisorð
83 (89v)
Lof sé þér lífsins herra
Titill í handriti

Miðvikudags morgun sálmur Tón Gæsku guðs vér prísum

Upphaf

Lof sé þér lífsins herra, ljós dagsins sé ég enn …

Lagboði

Gæsku guðs vér prísum

Athugasemd

Aðeins 1. erindi, afganginn vantar.

Efnisorð

Lýsing á handriti

Blaðefni
Pappír.
Blaðfjöldi
89 blöð (* mm x * mm).
Tölusetning blaða
Upprunaleg blaðsíðumerking með bleki 33-206 (1r-86v). Bls. 138-139 ómerktar en ekki hlaupið yfir þær. Bls. 74-83 og 190-203 vitlaust merktar en leiðrétt svo með bleki. Arkir eru merktar bókstöfum, C-N.
Umbrot
  • Eindálka.
  • Leturflötur er *.
  • Línufjöldi er 18-29.
  • Síðutitlar.
  • Griporð.
  • Númeruð erindi.
Ástand
  • Vantar framan á handritið. Eyða á milli bl. 80 og 81. Á eftir bl. 86 vantar a.m.k. 1 blað. Eyða á milli bl. 87 og 88.
  • Innri jaðar blaðsins vantar á bl. 1.
  • Krassað með blýanti á bls. 64r-65r (159-161), 85v-86r (204-205) og 87r.
Skrifarar og skrift
Tvær hendur.

I. 1r-86v: Óþekktur skrifari.

II. 87r-89v: Óþekktur skrifari.

Skreytingar

Upphafsstafur í skrautkassa á bls. 40r (111), 41r (113) og 43r (117).

Flúraðir upphafsstafir víða.

Bókahnútur á bls. 16r (63) og 53r (137).

Lítið hjartatákn í textanum á bls. 49r (129).

Nótur
Í handritinu eru tveir sálmar með nótum:
  • Anda þinn guð mér gef þú víst (76v-77r)
  • Upp upp mín sál og ferðumst fús (85v-86r)
Spássíugreinar og aðrar viðbætur
Spássíugreinar skrifarans um árstíma og biblíutilvitnanir við XXIV. sálminn (14v-16r (60-63)). Minniháttar krabb á bls. 16v (64).
Band

Liggur laust í pappakápu í pappaspjöldum.

Uppruni og ferill

Uppruni
Handritið var skrifað á Íslandi. Það er tímasett til um 1780 í Skrá um handritasafn Landsbókasafns.
Ferill

Lbs 1722-1726 8vo keypt af Guðmundi Jónssyni á Hoffelli.

Aðrar upplýsingar

Skráningarferill

Skráning Páls Eggerts Ólasonar á handritinu er aðgengileg í ritinu Skrá um handritasöfn Landsbókasafnsins, 2. bindi, bls. 338.

Guðrún Laufey Guðmundsdóttir bætti við skráninguna 21. janúar 2019; Sigríður H. Jörundsdóttir samræmdi skráningu10. júní 2014 ; Svanhildur Óskarsdóttir fór yfir skráningu 5. - 6. júní 2014 ; Katelin Parsons skráði í apríl 2010 ; Örn Hrafnkelsson frumskráði fyrir myndatöku 7. júní 2010.

Viðgerðarsaga

Athugað fyrir myndatöku 7. júní 2010.

Myndað í júní 2010.

Myndir af handritinu

Myndað fyrir handritavef í júní 2010.

Notaskrá

Titill: Skrá um handritasöfn Landsbókasafnsins
Ritstjóri / Útgefandi: Páll Eggert Ólason
Umfang: I-III
Lýsigögn
×
Efni skjals
×
  1. Á Galílea láði
  2. Kóngsmann frá Kapernaum
  3. Heilög var þá haldin ein
  4. Ljúfur með lærisveinum
  5. Yfir um vatnið eina
  6. Jesús frá Júðalýð
  7. Jóhannes segir með sönnum hætti
  8. Mér er af hjarta minnisstætt
  9. Hjartað fagnar og hugur minn
  10. Til Jerúsalem Jesús reið
  11. Lofgjörð já lof ég segi
  12. Leið mig minn Guð og lát mig ei
  13. Að morgni þegar ég árla uppstá
  14. Heiður sé Guði á himni og jörð
  15. Heiður sé Guði á himni og jörð
  16. Líknsami Guð og herra hár
  17. Þér Jesú minn sé þökk og lof
  18. Prís og heiður af hjartans grunn
  19. Nú ef ég mig í hvílu mín
  20. Dýrð heiður lof sé drottinn þér
  21. Upprunninn dagur ljómar um láð
  22. Lofi drottin hver lifandi sál
  23. Réttlætis sanna sól
  24. Lof sé þér líknarfús
  25. Ó herra Guð sem húm og dag
  26. Til þín upplyfti ég árla
  27. Réttkristinn mann sem reynir æ
  28. Vetrartíð víst er umliðin nú
  29. Kominn er veturinn kaldi
  30. Á hestbak stíg ég strax
  31. Guð minn leiðtogi veri vís
  32. Drottinn líknsamur herra hreinn
  33. Til alls er tíð
  34. Heilagi læknir Kriste kær
  35. Hæsta lof af hjartans grunni
  36. Herra Jesú mín hjálp ert þú
  37. Andi Guðs eilífur er
  38. Á einn Guð set þú allt þitt traust
  39. Drottinn lát mig í heimi hér
  40. Ef þú vilt góða friðsemd fá
  41. Viljir þú geðjast Guði vel
  42. Eilífur friðarfaðir
  43. Auvei minn drottinn dýri
  44. Guð á himnum hjálpi mér
  45. Til Jónæ spámanns talaði Guð
  46. Annað sinn drottinn eftir það
  47. Hvað verður fegra fundið
  48. Ef þú spyr að því kristnin klár
  49. Allt heimsins glysið fordild fríð
  50. Guð bið ég nú að gefa mér ráð
  51. Svo sem gler sýnist mér
  52. Holdið of kátt
  53. Hverfa happs tímar
  54. Barnalund blind hrædd
  55. Mörg vill hryggja hugann pín
  56. Hér hefur margur svo hættulegt prjál
  57. Hætta er stór í heimi
  58. Flærðarsenna
  59. Ég vænti drottinn eftir þér
  60. Á einum Guði er allt mitt traust
  61. Hjartað kátt höfum þá gengur stirt
  62. Auví minn Guð álít þá nauð
  63. Þú kristin sála þjáð og mædd
  64. Hvað skal oss angra í heimi hér
  65. Segðu lof drottni sál mín nú
  66. Drottinn Jesú ég þakka þér
  67. Gef ég mig allan á Guðs míns náð
  68. Hljómi raustin barna best
  69. Um dauðans óvissan tíma
  70. Ó ó hver vill mig verja
  71. Þeir undanförnu öllum benda
  72. Mannsins stuttur er ég inni
  73. Ó herra Guð mig haf til þín
  74. Ó náðar nægð
  75. Anda þinn Guð mér gef þú víst
  76. Herra Jesú ég hrópa á þig
  77. Enn ber ég andarkvein
  78. Guð komi sjálfur nú með náð
  79. Nær mun sú koma náðar tíð
  80. Upp upp mín sál og ferðumst fús
  81. Guði sé lof að nóttin dimm
  82. Þriðjudags kvöldsálmur
  83. Lof sé þér lífsins herra

Lýsigögn