Håndskrift detailjer
AM 970 IV 4to
Der er ingen billeder tilgængelige for dette håndskrift.
Þjóðsögur; Island
Indhold
Api á Apavatni
„Í ofanverðri Grímsnessveit í Árnessýslu stendur bær einn, sem heitir Apavatn …“
„… og þá er mælt að allur silungur komi upp á sporðinum í Apavatni.“
Bl. 1v og 2r-v auð.
Steinninn í hestaréttinni á Stað
„Á Stað í Hrútafirði er gömul hestarétt …“
„… en hann komst eigi lengra en í réttina.“
Bl. 3v og 4r-v auð.
Kapelluhraun
„Í Gullbringusýslu milli Hafnarfjarðar og sveitar þeirrar …“
„… er hann kom sunnan úr Njarðvíkum.“
Bl. 5v og 6r-v auð.
Berufjörður
„Það er mælt að Berufjörður taki nafn sitt af Beru …“
„… og stendur hann suðrundan bænum í Berufirði.“
Bl. 7v og 8r-v auð.
Ketilvallakirkja
„Gissur biskup sá er annar var biskup að Skálholti …“
„… sem liggur úr Laugardalnum norður að Skjaldbreið.“
Bl. 10r-v autt.
Torfagarður
„Í Rangárvallasýslu í sveit þeirri er Landsveit heitir …“
„… uppí fjallið þegar snjókyngja var.“
Bl. 11r og 12r-v auð.
Sviði og Vífill
„Í Gullbringusýslu fyrir ofan Garðahraun stendur bær er heitir á Vífilstöðum …“
„… að sjaldan mundi fiskur bregðast á því miði.“
Bl. 13r og 14r-v auð.
Völvuleiði hjá Felli
„Sólheimaþing heitir prestakall …“
„… og helst þessi venja enn í dag.“
Bl. 15v og 16r-v auð.
Goðhóll
„Í túninu í Klausturhólum, það er prestsetur í Grímsnessveit …“
„… er nú heita Seyðishólar.“
Aftast er tilvísun í Landnámabók: „(Sjá Landnámabók Kh. 1843 bl. 315)“.
Bl. 17v og 18r-v auð.
Þrasaborgir
„Lyngdalsheiði í Grímsnesi er lík Skjaldbreið að lögun …“
„… og skera landareignir hinna bæjanna úr á milli.“
Bl. 19v og 20r-v auð.
Smali
„Í Rangárvallasýslu í sveit þeirri er Landsveit …“
„… Steinninn er einstakur og nokkuð siginn í jörð.“
Bl. 21v og 22r-v auð.
Blótbjörk
„Í Árnessýslu í sveit þeirri er Grímsnes heitir …“
„… hefur síðan verið kallað Blótbjörk.“
Bl. 23v og 24r-v auð.
Gullkista
„Í Árnessýslu er sveit sú er Laugardalur heitir …“
„… og mundi lykillinn standa í skránni.“
Bl. 25v og 26r-v auð.
Kvíguvogabjarg
„Þar sem nú er kallaður Vogastapi …“
„… því kallað uppfrá því Kvíguvogabjarg.“
Bl. 27v og 28r-v auð.
Herdís og Krýs
„Í hrauni því er liggur milli Herdísarvíkur og Krýsivíkur …“
„… og urðu báðar að steinum.“
Aftast er vísað í Landnámabók: „(Sjá Landnámabók bl. 318)“.
Bl. 29v og 30r-v auð.
Tólfhundraðavatn
„Í Árnessýslu í sveit þeirri er Laugardalur heitir …“
„… og hefur hún síðan verið kölluð Tólfhundraðavatn.“
Bl. 31v og 32r-v auð.
Brytalækir
„Það er mælt að einhverju sinni hafi ráðskonu og bryta sinnast …“
„… og fellur í Kúðafljót.“
Bl. 33v og 34r-v auð.
Katla eða Kötlugjá
„Á Þykkvabæjarklaustri í Skaftafellssýslu bjó fyrir eina tíð ábóti …“
„… og steypti sér ofaní hana.“
Skýringar neðanmáls.
Bl. 35v og 36r-v auð.
Brunaberg
„Í sögu Gests Bárðarsonar …“
„… og er bergið síðan kallað Brunaberg enn þann dag í dag.“
Bl. 37v og 38r-v auð.
Fysisk Beskrivelse / Kodikologi
Blaðmerkt nýlega með blýanti.
Hver saga er á sínu tvinni.
Eindálka.
Með hendi Jóns Þórðarsonar, sprettskrift.
Bundið í pappaspjöld í október 1983. Líndúkur á kili. Saumað á móttök. AM 970 I-VII 4to er varðveitt í öskju. Gömul spjaldmappa fylgir.
Sendibréf frá Jóni Þórðarsyni, dags. í Reykjavíkurskóla 28. febrúar 1849. Segist bréfritari hafa skrifað upp örnefnasögurnar eftir frásögnum sveitarmanna.
Historie og herkomst
Handritið var skrifað á Íslandi 1849. Það er tímasett til 19. aldar í Katalog II 1892:282.
AM 970 I-VII 4to var áður í eigu Det kongelige nordiske Oldskriftselskab. Það kom á Árnasafn í Kaupmannahöfn 1886 fyrir tilstuðlan Gísla Brynjúlfssonar.
Stofnun Árna Magnússonar tók við handritinu 21. maí 1987.
[Additional]
ÞS skráði 7. nóvember 2018.
GI færði inn grunnupplýsingar 11. júní 2012.
Kålund gekk frá handritinu til skráningar 1892 (sjá Katalog II 1892:282 (nr. 2102)).
- Filma kom í apríl 1979, askja 229.
- Myndir gerðar í filmuvél, frágangur í nóvember 1989.
- Svart-hvítar ljósmyndir á Det Arnamagnæanske Institut í Kaupmannahöfn.
Bibliografi
| Forfatter | Titel | Redaktør | Omfang |
|---|---|---|---|
| Katalog over Den Arnamagnæanske Håndskriftsamling | ed. Kristian Kålund | ||
| Aðalheiður Guðmundsdóttir | (Ó)Traustar heimildir : um söfnun og útgáfu þjóðkvæða, Skáldskaparmál | 1997; 4: p. 210-226 | |
| Sverrir Tómasson | „Málstofa. Andmælaræður við doktorsvörn Ólínu Þorvarðardóttur 3.6.2000. I“, Gripla | 2001; 12: p. 183-194 | |
| Yelena Sesselja Helgadóttir | „Alþýðleg fornfræði og Jón Sigurðsson forseti“, Góssið hans Árna | 2014; p. 81-95 |