Håndskrift detailjer
AM 156 4to
Vis billederJónsbók; Island, 1350-1375
Indhold
Fysisk Beskrivelse / Kodikologi
- Blaðmerkt er með dökku bleki, 1-79.
Tíu kver.
- Kver I: blöð 1-8, 4 tvinn.
- Kver II: blöð 9-16, 4 tvinn.
- Kver III: blöð 17-24, 4 tvinn
- Kver IV: blöð 25-32, 4 tvinn.
- Kver V: blöð 33-39, 3 tvinn + 1 stakt blað.
- Kver VI: blöð 40-47, 4 tvinn.
- Kver VII: blöð 48-53, 3 tvinn.
- Kver VIII: blöð 54-61, 4 tvinn.
- Kver XIX: blöð 62-69, 4 tvinn.
- Kver X: blöð 70-79, 4 tvinn + 2 stök blöð.
- Handritið var hlutað í sundur og er illa farið. Hér og þar hefur skriftin verið skýrð upp (sjá t.d. 8v og 10r).
- Eitt blað vantar á milli blaðs 39 og 40.
- Blað 33 er tekið að losna úr bandinu.
- Blöð eru dökk og skítug (sbr. blað 1).
- Fyrirsagnir í rauðum lit eru yfirleitt afmáðar (sbr. t.d. 36r og 40r).
- Göt eru á blöðum 1, 24, 36, 48, 49, 53, 59, 63, 64, 65, 66 og 68. Misjafnt er hve mikið textinn skerðist. Gatið á blaði 1 er stórt en lítið á blaði 64.
- Morknað hefur úr jöðrum blaða og sums staðar hafa horn þeirra morknað eða brotnað af (sjá t.d. blöð 23, 34, 79).
- Eindálka.
- Leturflötur er ca130-135 mm x 95-100 mm.
- Línufjöldi er ca 24-25.
Skrifari er óþekktur; textaskrift.
- Spássíugreinar af ýmsu tagi (sjá t.d. 17v-18r).
Band frá 1974 (196 mm x 166 mm x 59 mm). Pappaspjöld klædd fínofnum líndúk. Horn og kjölur klædd skinni, saumað á móttök.
- Tveir fastir seðlar fremst með hendi Árna Magnússonar, að mestu samhljóða.
- Seðill 1 (156 mm x 118 mm): „[efst á seðlinum:] Þetta er úr lögbókar fragmento, sem átt hefur Ólafur Árnason á Höfðaströnd og gaf Gísla Sigurðssyni, en hann ýmsum skólapiltum. [neðst á seðlinum:] Gísli hefur lofað mér meiru hér úr. Hann gaf mér síðan restina, og [yfirstrikað: er það þetta innsaumaða] hefi ég nú bókina nærri komplet.“
- Seðill 2 (82 mm x 148 mm): „37 Jónsbók 4to, gott exemplar. Hefur nýlega verið eign Ólafs Árnasonar á Höfðaströnd í Jökulfjörðunum. Hann gaf hana Gísla Sigurðssyni, fóstursyni sínum, til að rífa í sundur utan um kver. Gísli gjörði og svo og gaf ýmsum skólapiltum. Ég safnaði öllum blöðum hjá skólapiltum, og það órifna af bókinni (dimidiam circeter partem) fékk ég hjá Gísla, og er nú svo bókin nærri heil á ný.“
- Miði með upplýsingum um forvörslu handrits.
Historie og herkomst
Handritið er skrifað á Íslandi og er tímasett 1350-1375 (sjá ONPRegistre, bls. 446), en til 14. aldar í Katalog I, bls. 437.
Til Árna Magnússonar kom handritið smám saman frá Gísla Sigurðssyni og skólapiltum, en þeir rifu það í sundur og notuðu blöðin utan um kver. Fósturfaðir Gísla, Ólafur Árnason á Höfðaströnd í Jökulfjörðum, hafði gefið honum handritið. Af spássíugreinum má ráða að áður áttu það feðginin Tómas Arason (42v) og síðar dóttir hans Soffía Tómasdóttir (63r).
Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi tók við handritinu 21. nóvember 1974.
[Additional]
Viðgert og bundið af Birgitte Dall í mars 1974. Eldra band fylgdi með.
Svart-hvítar ljósmyndir á Det Arnamagnæanske Institut í Kaupmannahöfn.