Håndskrift detailjer
AM 156 4to
Vis billederJónsbók; Island, 1350-1375
Navn
Arne Magnusson
Fødselsdato
13. november 1663
Dødsdato
7. januar 1730
Stilling
Professor, Arkivsekretær
Roller
Lærd; Forfatter; Skriver; Digter
LATIN SMALL LETTER O WITH CURLSpecieltegn vises nær det originale form.
Navn
Kålund, Kristian Peter Erasmus
Fødselsdato
19. august 1844
Dødsdato
4. juli 1919
Stilling
Forskningsbibliotekar
Roller
Lærd
Tekstens sprog
Islandsk
Indhold
Fysisk Beskrivelse / Kodikologi
Materiale
Skinn.
Antal blade
Foliering
- Blaðmerkt er með dökku bleki, 1-79.
Lægfordeling
Tíu kver.
- Kver I: blöð 1-8, 4 tvinn.
- Kver II: blöð 9-16, 4 tvinn.
- Kver III: blöð 17-24, 4 tvinn
- Kver IV: blöð 25-32, 4 tvinn.
- Kver V: blöð 33-39, 3 tvinn + 1 stakt blað.
- Kver VI: blöð 40-47, 4 tvinn.
- Kver VII: blöð 48-53, 3 tvinn.
- Kver VIII: blöð 54-61, 4 tvinn.
- Kver XIX: blöð 62-69, 4 tvinn.
- Kver X: blöð 70-79, 4 tvinn + 2 stök blöð.
Tilstand
- Handritið var hlutað í sundur og er illa farið. Hér og þar hefur skriftin verið skýrð upp (sjá t.d. 8v og 10r).
- Eitt blað vantar á milli blaðs 39 og 40.
- Blað 33 er tekið að losna úr bandinu.
- Blöð eru dökk og skítug (sbr. blað 1).
- Fyrirsagnir í rauðum lit eru yfirleitt afmáðar (sbr. t.d. 36r og 40r).
- Göt eru á blöðum 1, 24, 36, 48, 49, 53, 59, 63, 64, 65, 66 og 68. Misjafnt er hve mikið textinn skerðist. Gatið á blaði 1 er stórt en lítið á blaði 64.
- Morknað hefur úr jöðrum blaða og sums staðar hafa horn þeirra morknað eða brotnað af (sjá t.d. blöð 23, 34, 79).
Layout
- Eindálka.
- Leturflötur er ca130-135 mm x 95-100 mm.
- Línufjöldi er ca 24-25.
Skrift
Skrifari er óþekktur; textaskrift.
[Decoration]
Tilføjet materiale
- Spássíugreinar af ýmsu tagi (sjá t.d. 17v-18r).
Indbinding
Band frá 1974 (196 mm x 166 mm x 59 mm). Pappaspjöld klædd fínofnum líndúk. Horn og kjölur klædd skinni, saumað á móttök.
Vedlagt materiale
- Tveir fastir seðlar fremst með hendi Árna Magnússonar, að mestu samhljóða.
- Seðill 1 (156 mm x 118 mm): „[efst á seðlinum:] þetta er ur logbokar fragmento, sem ätt hefur Olafur Arnason ä Hofdastrond, og gaf Gisla Sigurdsyne, enn hann ymsum skölapilltum. [neðst á seðlinum:] Gisle hefr lofad mier meiru her ur. hann gaf mier sidan resten, og [yfirstrikað: er þad þetta innsaumada] hefi eg nu bokinn nærri Complet.“
- Seðill 2 (82 mm x 148 mm): „37. Jonsbok 4to. gott exemplar. hefur nylega verjd eign Olafs Arnasonar ä Hofdastrond i Jokulfiordunum. hann gaf hana Gisla Sigurdzsyne, fostursyne sinum, til ad rïfa i sundur utan um kveri, Gisli giorde og so, og gaf ymsum skolapilltum. Eg safnade ollum blodum hia skolapilltum, og þad örifna af bokinne (dimidiam circeter partem) feck eg hia Gisla og er nu so bokin nærri heil ä ny.“
- Miði með upplýsingum um forvörslu handrits.
Historie og herkomst
Proveniens
Handritið er skrifað á Íslandi og er tímasett 1350-1375 (sjá ONPRegistre, bls. 446), en til 14. aldar í Katalog I, bls. 437.
Herkomst
Til Árna Magnússonar kom handritið smám saman frá Gísla Sigurðssyni og skólapiltum, en þeir rifu það í sundur og notuðu blöðin utan um kver. Fósturfaðir Gísla, Ólafur Árnason á Höfðaströnd í Jökulfjörðum, hafði gefið honum handritið. Af spássíugreinum má ráða að áður áttu það feðginin Tómas Arason (42v) og síðar dóttir hans Soffía Tómasdóttir (63r).
Erhvervelse
Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi tók við handritinu 21. nóvember 1974.
[Additional]
[Record History]
[Custodial History]
Viðgert og bundið af Birgitte Dall í mars 1974. Eldra band fylgdi með.
[Surrogates]
Svart-hvítar ljósmyndir á Det Arnamagnæanske Institut í Kaupmannahöfn.
Bibliografi
| Forfatter | Titel | Redaktør | Omfang |
|---|---|---|---|
| Ordbog over det norrøne prosasprog: Registre | ed. Den arnamagnæanske kommision | ||
| Katalog over Den Arnamagnæanske Håndskriftsamling | ed. Kristian Kålund | ||
| Matthew James Driscoll | „Postcards from the edge: an overview of marginalia in Icelandic manuscripts“, Variants | 2004; p. 21-36 | |
| Haraldur Bernharðsson | „Skrifari Skarðsbókar postulasagna : nokkrar athuganir á skriftarþróun“, Handritasyrpa : rit til heiðurs Sigurgeiri Steingrímssyni sjötugum 2. október 2013, | 2014; 88: p. 201-222 | |
| Már Jónsson | Árni Magnússon : ævisaga | ||
| Ólafur Halldórsson | Ólafs saga Tryggvasonar en mesta, | 1958; 1 | |
| Ólafur Halldórsson | Helgafellsbækur fornar, | 1966; 24 | |
| Sögur úr Skarðsbók | ed. Ólafur Halldórsson | ||
| Ólafur Halldórsson | „Introduction“, The Great sagas of Olaf Tryggvason and Olaf the Saint AM 61 fol, Early Icelandic manuscripts in facsimile | 1982; 14: p. 7-32 | |
| Færeyinga saga, | ed. Ólafur Halldórsson | 1987; 30: p. cclxviii, 142 s. | |
| Desmond Slay | „Introduction“, Codex Scardensis | 1960; p. 7-18 |