Handrit.org
 

Håndskrift detailjer

AM 122 a fol.

Vis billeder

Sturlunga saga; Island, 1350-1370

Navn
Arne Magnusson 
Fødselsdato
13. november 1663 
Dødsdato
7. januar 1730 
Stilling
Professor, Arkivsekretær 
Roller
Lærd; Forfatter; Skriver; Digter 
Flere detaljer
Navn
Steindór Gíslason 
Stilling
 
Roller
Ejer 
Flere detaljer
Stednavn
Knörr 
Sogn
Breiðuvíkurhreppur 
Amt
Snæfellsnessýsla 
Region
Vestfirðingafjórðungur 
Land
Island 
Flere detaljer
Navn
Þórður Steindórsson 
Stilling
 
Roller
Ubestemt 
Flere detaljer
Navn
Páll Ketilsson 
Fødselsdato
1644 
Dødsdato
1720 
Stilling
Præst 
Roller
Skriver; Ejer; Digter 
Flere detaljer
Navn
Kålund, Kristian Peter Erasmus 
Fødselsdato
19. august 1844 
Dødsdato
4. juli 1919 
Stilling
Forskningsbibliotekar 
Roller
Lærd 
Flere detaljer
Navn
Drífa Kristín Þrastardóttir 
Fødselsdato
2. juni 1976 
Stilling
 
Roller
Katalogisator 
Flere detaljer
Navn
Valgerður Hilmarsdóttir 
Fødselsdato
15. maj 1956 
Stilling
 
Roller
Katalogisator 
Flere detaljer
Navn
Þórunn Sigurðardóttir 
Fødselsdato
14. januar 1954 
Stilling
 
Roller
Katalogisator 
Flere detaljer

Indhold

1
Sturlunga saga
Bemærkning

Sex brot.

Nøgleord

Samtíðarsögur

1.1(1r-66v)
Ingen titel
Begynder

„… að þeir þóttust kenna þá ii gripi, hest og spjót …“

Ender

„… Þenna dag er Sighvatur reið úr …“

Nøgleord

Samtíðarsögur

1.2(67r-69v)
Ingen titel
Begynder

„… skjótligt um ráðagjörð hans … “

Ender

„… þeir Skarðs-Snorri prestur, frændur, áttu lítt vini saman …“

Nøgleord

Samtíðarsögur

1.3(70r-70v)
Ingen titel
Begynder

„… skal hafa. Þessa [… ] sé ég gjörla … “

Ender

„… og settist niður að fótum honum. Sighvatur spurði hann að … “

Nøgleord

Samtíðarsögur

1.4(70(bis)r-84v)
Ingen titel
Begynder

„… Gissur var með Ormi sem fyrr var ritað …“

Ender

„… munu þeir spurt hafa að ég hef eið svarið …“

Nøgleord

Samtíðarsögur

1.5(85r-87v)
Ingen titel
Begynder

„… þvíað hún lá á bökkum uppi …“

Ender

„… fékk hann sanna njósn …“

Nøgleord

Samtíðarsögur

1.6(88r-109v)
Ingen titel
Begynder

„… er hann svo mjög kominn í greipar þeim ….“

Ender

„… ekki fór Gissur jarl til Skaga … “

Nøgleord

Samtíðarsögur

Fysisk Beskrivelse / Kodikologi

Materiale
Skinn.
Antal blade
110 blöð (350 mm x 250 mm) þar með talið blað 70bis.
Foliering

  • Blaðmerkt 1-70, 70bis-109

Lægfordeling

Sextán kver.

  • Kver I: blöð 1-8, 4 tvinn.
  • Kver II: blöð 9-16, 4 tvinn.
  • Kver III: blöð 17-24, 4 tvinn.
  • Kver IV: blöð 25-32, 4 tvinn.
  • Kver V: blöð 33-40, 4 tvinn.
  • Kver VI: blöð 41-46, 3 tvinn.
  • Kver VII: blöð 47-54, 4 tvinn.
  • Kver VIII: blöð 55-62, 4 tvinn.
  • Kver IX: blöð 63-69, 3 tvinn + stakt blað.
  • Kver X: blað 70, 1 stakt blað úr glötuðu kveri.
  • Kver XI: blöð 70 bis-77, 4 tvinn.
  • Kver XII: blöð 78-84, 3 tvinn + stakt blað.
  • Kver XIII: blöð 85-90,3 tvinn.
  • Kver XIV: blöð 91-94, 2 tvinn.
  • Kver XV: blöð 95-102, 4 tvinn.
  • Kver XVI: blöð 103-109, 3 tvinn + stakt blað.
Tilstand

  • Handritið er í sex brotum.
  • Blöðin eru mörg illa farin vegna raka og óhreininda.
  • Blöð 5, 10, 55-62, 76-84 og 5 eru götótt og fúin.
  • Af blaði 21 er aðeins varðveittur innri dálkur.
  • Á blöð 31, 49 og 87 vantar neðri spássíu.
  • Skorið hefur verið neðan af blaði 70.
  • Rifa er í blaði 92.
  • Meirihluti blaða 94 og 108 hefur glatast og af þeim eru aðeins varðveitt lítil brot.

Layout

  • Tvídálka.
  • Leturflötur er ca 340-345 mm x 235-240 mm.
  • Víða eru eyður fyrir fyrirsagnir (sjá t.d. blöð 18r og 20v).
  • Allvíða eru eyður fyrir upphafsstafi, sér í lagi í síðari hluta handrits (sjá t.d. blöð 71r-72v og 89v-90v).
  • Griporð ((sjaldgæf), sjá t.d. blöð 85r og 89r)

Skrift

Fjórar hendur.

  • I: Blöð 1-43r, óþekktur skrifari, textaskrift.
  • II: Blöð 43v-62v, óþekktur skrifari, textaskrift.
  • III: Blöð 63r-69v, 95r-109v, óþekktur skrifari, textaskrift.
  • IV: Blöð 70r-94v, óþekktur skrifari, textaskrift.

[Decoration]

  • Flúraðir upphafsstafir, dregnir með svörtu bleki.

  • Litaður upphafsstafur og rauðrituð kaflafyrirsögn á blöðum 91r og 93v.

  • Mynd á neðri spássíu blaðs 36r er af manni með öxi sem stendur við hlið manns sem er með kórónu og sverð. Sá síðarnefndi hefur misst annan fótinn við hné; að öllum líkindum fyrir tilstuðlan þess fyrrnefnda.

Tilføjet materiale

  • Tvö innskotsblöð, við blöð 70 og 109.
  • Innri dálkur á blaði 94v, sem upprunalega var auður, hefur verið fylltur með vísum og athugasemdum. Efsta athugasemdin er með sömu hendi og spássíugrein á blaði 70bisv.
  • Spássíugrein er varðar feril handritsins er með samtímahendi á blaði 70bisv.
  • Blaðsíðutöl á spássíum úr AM 117-118 fol. með hendi Árna Magnússonar.
  • Víða krot á spássíum (sjá t.d. blöð 6r, 11r og 26r og víðar).

Indbinding

Óbundið. Hvert tvinn er í sýrufríu pappírsumslagi.

Historie og herkomst

Proveniens

Handritið er skrifað á Íslandi og tímasett til ca 1350-1370 (sbr. ONPRegistre, bls. 433), en til fyrri hluta 14. aldar í Katalog I, bls. 83.

Herkomst

Steindór Gíslason á Knerri á Snæfellsnesi átti handritið um miðja sautjándu öld en áður gæti það hafa verið á Vestfjörðum því í spássíugrein á blaði 70bisv er fjallað um tengsl við Bæ í Króksfirði. Frá Steindóri Gíslasyni fór handritið til Þórðar Steindórssonar sýslumanns og frá honum til séra Páls Ketilssonar árið 1693. Séra Páll sendi Árna Magnússyni (systursyni sínum) handritið árið 1699 eða fyrr (sbr. AM 435 a 4to, blað 63v (útg. bls. 25), og AM 122 c fol, sbr. einnig Sturlunga saga efter membranen Króksfjarðarbók I, bls. vi, og Early Icelandic Manuscripts in Facsimile I, bls. 7).

Erhvervelse

Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi tók við handritinu 23. ágúst 1973.

[Additional]

[Record History]

Kålund gekk frá handritinu til skráningar18. desember 1885.Katalog I;bls. 83-84 (nr.149). DKÞ grunnskráði 13. júní 2002, VH skráði handritið samkvæmt TEIP5 reglum 8. október 2009; lagfærði í nóvember 2010, ÞS lagfærði 21. júlí 2017.

[Custodial History]

Viðgert eftir 1963 (viðgerðin að því er virðist takmörkuð við fyllingu gata við kjöl nokkurra blaða). Hvert tvinn sér í plastumslagi. Eldra band liggur laust hjá í öskju.

[Surrogates]

Bibliografi

ForfatterTitelRedaktørOmfang
Ordbog over det norrøne prosasprog: Registreed. Den arnamagnæanske kommision
Katalog over Den Arnamagnæanske Håndskriftsamlinged. Kristian Kålund
Sturlunga saga efter membranen Króksfjarðarbók I
Sturlunga saga: Manuscript No. 122 A Fol. in The Arnamagnæan Collection, Early Icelandic Manuscripts in Facsimileed. Jakob Benediktsson1958; I
Íslenzkt fornbréfasafn I. 834-1264
Biskupa sögur I.I: p. lxxiv
Árna saga biskups, ed. Þorleifur Hauksson1972; II
Susan Miriam Arthur„Are oranges yellow? : appelsínugulur as a basic color term in Icelandic“, Orð og tunga2013; 15: p. 121-139
Stefan Andreas Drechsler„Illuminated manuscript production in western Iceland in the thirteenth and early fourteeth centuries“, Gripla2017; 28: p. 169-196
Eiríkur Þormóðsson, Guðrún Ása GrímsdóttirOddaannálar og Oddverjaannáll, 2003; 59
Finnur Jónsson„Sturlunga-prologen“, Arkiv för nordisk filologi1919; 35: p. 297-302
Óláfs saga Tryggvasonar en mesta, ed. Ólafur Halldórsson1958; I
Peter Foote„Skömm er óhófs ævi. On Glaucia, Hrafnkell and others“, Kreddur2005; p. 128-143
Gísli Baldur Róbertsson„Snurðan á þræði Reykjafjarðarbókar“, Gripla2006; 16: p. 160-195
Guðrún P. Helgadóttir„Hrafns saga Sveinbjarnarsonar og Sturlunga saga. On the working method of the compilator of Sturlunga saga when including Hrafns saga in his antology“, Gripla1993; 8: p. 55-80
Guðrún Ása Grímsdóttir„Árna saga biskups og Björn á Skarðsá“, Sagnaþing helgað Jónasi Kristjánssyni sjötugum 10. apríl 19941994; I: p. 243-255
Guðrún Ása GrímsdóttirHeimkynni uppskrifta Sturlunga sögu, Skjöldur1996; 11: p. 12-16
Guðrún Ása Grímsdóttir, Þórður Jónsson í HítardalÆttartölusafnrit séra Þórðar Jónssonar í Hítardal I-II
Guðrún Nordal„Hrynmerki eða greinarmerki? : um punktasetningu i fjórtándu aldar handritum“, Handritasyrpa : rit til heiðurs Sigurgeiri Steingrímssyni sjötugum 2. október 2013, 2014; 88: p. 141-157
Guðrún Nordal„Konurnar í Sælingsdalstungu“, Kona kemur við sögu2016; p. 89-91
Guðvarður Már GunnlaugssonSýnisbók íslenskrar skriftar
Benedicte Tulinius Hallseth„Konjunktionerne annattveggja eða og annathvárt-eða“,
Finn Hansen„Almen temporal er-sætning med og uden korrelat i norrønt sprog - bidrag til typens beskrivelse“, p. 290-300
Haraldur BernharðssonMálfræðirannsóknir1999; 11
I. R. Hare, J. Simpson„Some observations on the relationship of the II-class paper MMS of Sturlunga saga“, p. 190-200
Hrafns saga Sveinbjarnarsonar. B-redaktionen, ed. Annette Hasle1967; 25
Helgi Þorláksson„Var Sturla Þórðarson þjóðfrelsishetja“, Sturlustefna, 1988; 32: p. 127-146
Helgi Þorlákssonn„Sturlunga - tilurð og markmið“, Gripla2012; 23: p. 53-92
Hreinn BenediktssonLinguistic studies, historical and comparative
Jakob Benediktsson„Introduction“, Sturlunga saga: Sturlunga saga manuscript no. 122 A fol. in the Arnamagnæan collection1958; p. 7-18
Helle Jensen„Fragmenter af et kongesagahåndskrift fra det 13 århundrede“, p. 17-73
Jón Axel Harðarson„Fáránn ræingur mælti rán og regin : orðsifjafræðileg athugun nokkurra nafnorða og lýsingarorða“, Orð og tunga2002; 6: p. 35-51
Jón Helgason„Introduction“, Njáls saga the Arna-Magnean manuscript 468, 4to. (Reykjabók)1962; p. V-XIX
Íslenzk fornkvæði. Islandske folkeviser, ed. Jón Helgason1962-1981; 10-17
Jón ÓlafssonSafn til íslenskrar bókmenntasögu, ed. Guðrún Ingólfsdóttir, ed. Þórunn Sigurðardóttir2018; 99: p. xli, 278 s.
Kristian KålundOm håndskrifterne af Sturlunga Saga og dennes enkelte bestanddele, 1901; 1901: p. 259-300
Sturlunga saga efter membranen Króksfjarðarbók. Udfyldt efter Reykjarfjarðarbóked. Kristian Kålund
Alex Speed KjeldsenFilologiske studier i kongesagahåndskriftet Morkinskinna, 2013; Supplementum 8
Membrana Regia Deperdita, ed. Agnete Loth1960; V
Jonna Louis-JensenKongesagastudier: Kompilationen Hulda-Hrokkinskinna, 1977; XXXII
Jonna Louis-Jensen„En nidstrofe“, p. 104-107
Már Jónsson„Sorgarsaga Reykjafjarðarbókar“, Sturlaðar sögur : sagðar Úlfari Bragasyni sextugum 22. apríl 20092009; p. 87-89
Janes Oresnik„An Old Icelandic dialect feature: iæ for æ“, Gripla1982; 5: p. 183-196
Ólafía Einarsdóttir„Om de to håndskrifter af Sturlunga saga“, Arkiv för nordisk filologi1968; 83: p. 44-80
Ólafur Halldórsson„Úr sögu skinnbóka“, Skírnir1963; CXXXVII: p. 83-105
Færeyinga saga, ed. Ólafur Halldórsson1987; 30: p. cclxviii, 142 s.
Pjetur Sigurðsson„Um Haukdælaþátt“, Festskrift til Finnur Jónsson1928; p. 84-94
Margaret Clunies Ross„Verse and prose in Egils saga Skallagrímssonar“, Creating the medieval saga2010; p. 191-211
Lukas Rösli„Paratextual references to the gerne term Íslendinga sögur in Old Norse-Icelandic manuscripts“, Opuscula XVII2019; p. 151-167
Bevers saga, ed. Christopher Sanders2001; 51
Didrik Arup Seip„Veraldar saga“, Arkiv för nordisk filologi1949; 64: p. 156-169
Didrik Arup Seip„En norsk avskrift av Sturlunga saga“, 1952; 21: p. 22-34
Didrik Arup Seip„Palæografi. B. Norge og Island“, Nordisk kultur1954; 28:B
Sigurgeir Steingrímsson„Stefán Karlsson dr. phil h.c. 2.12.1928-2.5.2006“, Gripla2006; 17: p. 193-215
Desmond Slay„Introduction“, Codex Scardensis1960; p. 7-18
Peter SpringborgAntiqvæ Historiæ Lepores - om renæssancen i den islandske håndskriftproduktion i 1600-tallet, 1977; 8: p. 53-89
Stefán Karlsson„Introduction“, Sagas of Icelandic bishops. Fragments of eight manuscripts1967; p. 9-61
Stefán KarlssonSagas of Icelandic bishops. Fragments of eight manuscripts, Early Icelandic manuscripts in facsimile1967; 7: p. 63 p.
Stefán Karlsson„Ritun Reykjafjarðarbókar. Excursus, bókagerð bænda“, p. 120-140
Stefán Karlsson„Misskilin orð og misrituð í Guðmundar sögum“, Gripla1977; II: p. 121-131
Stefán Karlsson„Textaspjöll í prestssögu og draugmerking orðs (Samtíningur)“, Gripla1984; 6: p. 297-301
Stefán Karlsson„Ritun Reykjafjarðarbókar. Excursus: Bókagerð bænda“, Stafkrókar : ritgerðir eftir Stefán Karlsson gefnar út í tilefni sjötugsafmælis hans 2. desember 1998, 2000; 79: p. 310-329
Vésteinn Ólason„Jóreiðar þáttur“, Sturlaðar sögur : sagðar Úlfari Bragasyni sextugum 22. apríl 20092009; p. 104-107
Ole Widding„Håndskriftanalyser. Én eller flere skrivere“, p. 81-93
Ole Widding„Håndskriftanalyser“, p. 65-75
Yelena Sesselja Helgadóttir (Yershova)Íslenskar lausavísur og bragfræðilegar breytingar á 14.-16. öld, Són. Tímarit um óðfræði2005; 3: p. 9-28
Membrana Regia Deperdita, ed. Agnete Loth1960; 5: p. xcv, 248 s.
« »