Håndskrift detailjer
AM 108 fol.
Vis billederLandnámabók með viðauka; Island, 1650-1699
Indhold
Að mestu leyti sami texti og í AM 104 fol.
Hér hefur Landnámabók Íslandsbyggðar og segir í hinum fyrsta kapitula hvort s...
„Hér hefur Landnámabók Íslandsbyggðar og segir í hinum fyrsta kapitula hvort skemmst er frá Íslandi og hverjir herrar ríktu á Norðurlöndum í þann tíma.“
„Á þeim tíma er Ísland fannst og byggðist …“
„… vestur til Ballarár og bjó þar lengur og var kallaður Hrólfur að Ballará.“
Hér hefur upp landnám í Vestfirðingafjórðungi er margt stórmenni hefur byggðan.
Nú hefur upp landnám í Norðlendingafjórðungi er fjölbyggðastur hefur verið af...
„Nú hefur upp landnám í Norðlendingafjórðungi er fjölbyggðastur hefur verið af öllu Íslandi og stærstar sögur hafa gerst bæði að fornu og nýju, sem enn mun ritað verða og raun á bera.“
„Gunnsteinn meinfretur, son Álfs …“
„… en þar voru MCC bænda þá er talið var.“
Þessir menn hafa land numið í Austfirðingafjórðungi er nú munu upp taldir og ...
„Þessir menn hafa land numið í Austfirðingafjórðungi er nú munu upp taldir og fer hvað af hendi norðan til fjórðungamóts frá Langanesi á Sólheimasand og er það sögn manna að þessi fjórðungur hafi fyrst albyggður orðið.“
„Gunnólfur kroppur hét maður son Þóris hauknefs …“
„… eru frá komnir - Ketill hinn fíflski og Leiðólfur kappi.“
Hér hefur upp landnám í Sunnlendingafjórðungi er með mestum blóma er alls Ísl...
„Hér hefur upp landnám í Sunnlendingafjórðungi er með mestum blóma er alls Íslands fyrir landskosta sakir og höfðingja þeirra er þar hafa byggt, bæði lærðir og ólærðir.“
„Austfirðir byggðust fyrst á Íslandi en á milli Hornafjarðar og Reykjaness …“
„… þó að synir þeirra sumir reistu hof og blótuðu, en landið var alheiðið nær C vetra.“
Hannes Finnsson 1774, Landnámabók;
Íslendinga sögur 1843 vol. I p. xxx-xxxi;
Jakob Benediktsson 1958, Skarðsárbók, Landnámabók Björns Jónssonar á Skarðsá, Rit handritastofnunar Íslands vol. 1 p. xviii-xix, xxv,-xxviii, xxxii, xxxviii;
Þorgeir Guðmundsson og Þorsteinn Helgason 1829, Íslendinga sögur vol. I p. 9-10;
„Óaldarvetur mikill varð á Íslandi …“
„… og er einmælt hann hafi verið hinn mesti merkismaður.“
Viðauki, að hluta til úr Kristni sögu. Í lokin er vísað til Hauksbókar.
Engin fyrirsögn er í handriti né annað sem bendir til að um viðauka sé að ræða. Gerð eru greinarskil með sama hætti og annars staðar í handriti og textanum síðan fram haldið.
Fysisk Beskrivelse / Kodikologi
- Eldri blaðsíðumerking 1-82.
- Eindálka.
- Leturflötur er ca 275 mm x 155-160 mm.
- Línufjöldi á blaði er ca 45-48.
- Ein hönd.
- Skrifari er óþekktur; fljótaskrift (kansellískrift á fyrirsögnum).
- Margar spássíutilvísanir með hendi skrifara (sjá t.d. 9r-12r).
Band (311 mm x 227 mm x 35 mm) er frá 1974.
- Spjöld eru klædd fínofnum striga. Grófari strigi er á kili og hornum.
- Blöð eru saumuð á móttök. Saurblöð tilheyra þessu bandi.
Band frá 1700-1730.
- Spjöld og kjölur eru klædd bókfelli.
- Seðill með hendi Árna Magnússonar er á milli fremra saublaðs verso og blaðs 1 rekto (160 mm x 60 mm): „Landámabók úr bók þeirri er ég fékk af Jónasi Daðasyni“.
- Laus seðill frá Kaupmannahöfn með upplýsingum um forvörslu bands.
Historie og herkomst
Handritið er skrifað á Íslandi og það er tímasett til síðari hluta 17. aldar, en í Katalog I, bls. 72, til 17. aldar. Það var áður hluti af stærri bók (sbr. seðil). Í þeirri bók voru einnig AM 5 fol., AM 113 d fol., AM 129 fol., AM 163 k fol. og AM 164 c fol.
Árni Magnússon fékk bókina sem handritið tilheyrði frá Jóni Daðasyni (sbr. seðil).
Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi tók við handritinu 17. apríl 1974.
[Additional]
Kålund gekk frá handritinu til skráningar 28. október 1885 Katalog I;bls. 72 (nr. 127), DKÞ grunnskráði 16. nóvember 2001, VH skráði handritið samkvæmt TEIP5 reglum 30. janúar 2009; lagfærði í nóv. 2010 .
Viðgert og bundið af Birgitte Dall í mars 1974.
Bundið í Kaupmannahöfn 1700-1730. Það band fylgir.
- Stafrænar myndir á www.sagnanet.is.
- Svart-hvítar ljósmyndir á Det Arnamagnæanske Institut í Kaupmannahöfn.
Bibliografi
| Forfatter | Titel | Redaktør | Omfang |
|---|---|---|---|
| Landnámabók | |||
| Íslendínga sögur: udgivne efter gamle Haandskrifter | ed. Det kongelige nordiske Oldskrift-Selskab | 1843-1889; I-IV | |
| Skarðsárbók: Landnámabók Björns Jónssonar á Skarðsá, Rit Handritastofnunar Íslands | ed. Jakob Benediktsson | 1958; I | |
| Íslendínga sögur: Eptir gömlum handritum útgefnar at tilhlutun hins konúnglega norræna Fornfræða fèlags | ed. Þorgeir Guðmundsson, ed. Þorsteinn Helgason | I: p. 9-10 | |
| Katalog over Den Arnamagnæanske Håndskriftsamling | ed. Kristian Kålund | ||
| Merete Geert Andersen | „Colligere fragmenta, ne pereant“, | p. 1-35 | |
| Antiqvitates Americanæ 1837, | p. 209 | ||
| Arngrimi Jonae opera latine conscripta, | ed. Jakob Benediktsson | 1950-1957; IX-XII | |
| Antiquités Russes | ed. C. C. Rafn | II: p. 231 | |
| Grønl. hist. | M. I: p. 51 | ||
| Biskupasögur | I: p. 38 |