Skráningarfærsla handrits

PDF
PDF

AM 758 4to

Edda ; Íslandi

Tungumál textans
íslenska

Innihald

1 (1r-24v)
Edda
Ábyrgð

ritstjóri : Magnús Ólafsson;

Athugasemd

Handritið endar óheilt í miðri dæmisögu 62 á blaði 24v. Í handritið vantar frá miðri dæmisögu 62-67, annan part (kenningar og heiti) og eftirmála Magnúsar Ólafssonar (sbr. Faulkes 1979:34 ).

Í Laufás-Eddu er sögnum Snorra-Eddu safnað í kafla sem Magnús Ólafsson nefndi Apologus eða dæmisögur. Heitum og kenningum í Skáldskaparmálum og þulum Snorra-Eddu er raðað í stafrófsröð eftir merkingu. Í þessu handriti er stuttur formáli Magnúsar, Hvað er Edda.

1.1 (1r)
Formáli Magnúsar Ólafssonar
Titill í handriti

Hvað er Edda

Upphaf

Edda er ein íþrótt af forndiktuðum fróðra manna dæmisögum

Niðurlag

Edo eg yrki og dikta.

1.2 (1r-24v)
Partar Eddu eru tveir; dæmisögur og kenningar.
Titill í handriti

Partar Eddu eru tveir; dæmisögur og kenningar.

Upphaf

Fyrri partur þessara dæmisagna

Niðurlag

er allir vildu henda, þá skiptust

Athugasemd

Niðurlag er óheilt.

2 (25r-26r)
Kvæði
Athugasemd

Frá höfundi til Arngríms Jónssonar.

Einnig er hér vísa Magnúsar um vetrarfar 1610 (Snák nauðar).

Á blaði 26v eru dagsetningar og undirskrift Magnúsar Ólafssonar: Audkulæ 4 idus Martii A 1609 M … | Olai f.

2.1
Ad lectorem
2.2
Domino Arngrimo
2.3 (26r)
Aliud
2.4 (26r)
2. Hnekkir skilnings skikki
2.5 (26r)
3. Von er því minnst eg muni
2.6 (26r)
4. Slema(?) nær svo kæmi
Athugasemd

Fyrir neðan er ritaður texti á latínu:Cvod (?) jam addam non occurit.

2.7 (26r)
5. Hafandi heilir lífið
Athugasemd

Fyrir neðan er ritaður texti á latínu:et iterum vale.

2.8 (26v)
[…] mig munu(?) og börnum bið þér berið kveðju mína
2.9 (26v)
Snák nauðar
Höfundur

Magnús Ólafsson

Athugasemd

Til hliðar við vísuna stendur [..] Magnús, anno 1610. Um vetrarfar.

Á blaðinu er meira efni bæði á latínu (sbr. þrjár línur á latínu, lóðrétt á texta vísu Magnúsar) og íslensku (sbr. vísa, Þess sit eg þægst, rituð lóðrétt; sjá blað 26v).

Tvennt má nefna enn: vísu sem rituð er neðarlega hægra megin á blaðið og skerta línu á latínu neðst á blaðinu (sjá blað 26v).

Lýsing á handriti

Blaðefni
Pappír.
Blaðfjöldi
i + 26 + i blöð (200 mm x 160-162 mm).
Tölusetning blaða

  • Blaðmerkt er með dökku bleki 1-26.

Kveraskipan

Fimm kver.

  • Kver I: blöð 1-4; 2 tvinn.
  • Kver II: blöð 5-10; 3 tvinn.
  • Kver III: blöð 11-16; 3 tvinn.
  • Kver IV: blöð 17-22; 3 tvinn.
  • Kver V: blöð 23-26; 2 tvinn.

Umbrot

  • Leturflötur er ca 170-175 null x 135 null.
  • Línufjöldi ca 29-31.
  • Kaflaskipting 1-62.

Ástand

  • Það vantar í handritið á milli blaða 24 og 25. Einungis blöð 23 og 24 eru eftir af 5. kveri. Það vantar líklega þrjú 4-6 blaða kver til viðbótar þar aftan við (sbr. Faulkes 1979:34 ).
  • Blöð 25 og 26 eru mjög slitin, en gert hefur verið við þau.

Skrifarar og skrift

Skreytingar

  • Margar fyrirsagnirnar eru skrifaðar með rauðu eða grænu bleki, stundum eru þær skrifaðar með öðrum litnum og undirstrikaðar með hinum (sbr. 4v-5r).

  • Sumstaðar er strikað undir orð með lit (sbr. blað 6r).

  • Í lok kafla er víða einhvers konar skrautbekkur eða ígildi bókahnúts (sbr. t.d. blað 6v).

  • Víða er einfalt pennaflúr (sjá t.d. blað 5r).

Band

Pappaband (208 null x 167 null x 7 null).

Blár safnmarksmiði á kili.

Handritið er í brúnni strigaklæddri öskju; safnmark og númer eru með gylltum stöfum á kili.

Fylgigögn

Tveir seðlar með hendi Árna Magnússonar:

  • Seðill (165 mm x 106 mm) með upplýsingum um týnt handrit Laufás-Eddu: Pappírsrifrildi fengið úr Snorra Eddu 4to, léði mér 1710 mons[ieur] Brynjólfur Þórðarson. Var ónýtt öldungis. Var ex compilatione sr. Magnúsar Ólafssonar og hans prologus og epilogus þar við, eins og í minni in 8vo oblongo með hendi sr. Ketils. Hæc saltem annotari curavi, cum pantulum different partar Eddu eru tveir: Dæmisögur og kenningar. Fyrri partur þessara dæmisagna kallast Hárslygi eða Gylfa ginning af þeim rökum sem strax mun sagt verða. Sá annar kallast Bragaræður. Gylfaginning og dæmisaga. Gylfi réð þar löndum er nú heitir Svíþjóð etc. Hér er hlaupið yfir alla þá réttu præfationem. Fragment þetta er illa skrifað en ei mjög ókorrekt.. Í athugasemd sem skrifuð er með annarri hendi neðst á rektóhlið seðilsins stendur: NB. Þetta sýnist helst koma heim við 758 4to en getur þó varla átt þar heima þareð 758 virðist vera með hendi séra Magnúsar Ólafssonar.
  • Umslag (196 mm x 162 mm)sem á eru skrifaðar upplýsingar um ástand handrits og aðföng Edda sr. Magnúsar Ólafssonar. Vantar víða í. Fengin í Kaupenhafn af mons[ieru] Jóni Steinssyni Bergmann no 758.
  • Laus miði með upplýsingum um forvörslu bands.

Uppruni og ferill

Uppruni

Handritið er skrifað á Íslandi og er eiginhandarrit Magnúsar Ólafssonar, skrifað að Auðkúlu árið 1609, fyrir Arngrím Jónsson (sjá blað 26v).

Ferill

Magnús sendi Arngrími Jónssyni handritið 1609. Árni Magnússon fékk það frá Jóni Steinssyni Bergmann í Kaupmannahöfn (sbr. seðil).

Aðföng

Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi tók við handritinu 5. apríl 1978.

Aðrar upplýsingar

Skráningarferill

VH skráði handritið 15. júní 2009; lagfærði í janúar 2011

  DKÞ skráði handritið 27. nóvember 2003.

Kålund gekk frá handritinu til skráningar 11. maí 1909. Katalog II; ,bls. 180 (nr. 1875).

GV sló inn texta af seðlum Árna Magnússonar undir umsjón ÞS og með hliðsjón af gögnum frá MJ.

Viðgerðarsaga

Viðgert af Birgitte Dall í mars 1964.

Myndir af handritinu

  • Svart-hvítar ljósmyndir á Det Arnamagnæanske Institut í Kaupmannahöfn.
  • Svart-hvítar ljósmyndir á Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi, keyptar af Arne Mann Nielsen vegna rannsókna A. Faulkes (skilað af honum í mars 1980).

Notaskrá

Höfundur: Leeuw van Weenen, Andrea
Titill: Another interpretation of the word Edda, Gripla
Umfang: 23
Titill: , Magnúsarkver. The writings of Magnús Ólafsson of Laufás
Ritstjóri / Útgefandi: Faulkes, Anthony
Umfang: 40
Titill: Katalog over Den Arnamagnæanske Håndskriftsamling
Ritstjóri / Útgefandi: Kålund, Kristian
Lýsigögn
×

Lýsigögn