Skráningarfærsla handrits

SÁM 57

Málfræðirit ; Ísland, 10000

Tungumál textans
íslenska (aðal); latína

Innihald

1 (1r-52v)
Latnesk málfræði
Athugasemd

Þetta handrit er ekki uppskrift af bókum sem Jón Árnason biskup gaf út 1734: Epitome Grammatica latinæ og Lexidion latino-islandicum grammaticale. Sama ár gaf Jón biskup út Donatinn, en hér eru ekki uppskriftir úr honum (sbr. óprentaða SÁM-skrá).

1.1 (1r-8v)
Latneskar nafnorðabeygingar
Upphaf

… Fames -- es hungur …

1.2 (8v-11v)
Önnur aðgreining Nominis Substantivi …
Titill í handriti

Önnur aðgreining Nominis Substantivi …

Upphaf

Til að skilja …

1.3 (11v-21r)
II.Nomen adjectivum
Titill í handriti

II.Nomen adjectivum

Upphaf

Tillags nafn er sá annar háttur eða umbreyting nafns orðanna …

1.4 (21r-28r)
Nomen heteroclitum …
Titill í handriti

Nomen heteroclitum …

Upphaf

Það nafn sem hneigist öðruvísi heldur en sú rétta …

1.5 (28r-40r)
Annar hluti ræðunnar
Titill í handriti

Species -ei, tegund

Upphaf

Er það tilfelli í málskúnstinni …

1.5.1 (28r-29r)
I
Titill í handriti

I. Nomen Patrononicum

Upphaf

Það nafn sem dregst af forfeðrum eður föðurlandi …

1.5.2 (29r-30v)
II
Titill í handriti

II. Nomen Possessivum

Upphaf

Það nafn er merkir eign og umráð …

1.5.3 (30v)
III
Titill í handriti

III. Nomen Gentile

Upphaf

Það nafn sem dregst af þjóð eða fólki svo sem …

1.5.4 (31r-32r)
IV
Titill í handriti

IV. Nomen Deminutivum vel Diminutivum

Upphaf

Það nafn sem minnkandi fer eða merkir minna en þess upprunaorð …

1.5.5 (32r-35v)
V
Titill í handriti

V. Nomen Denominativum

Upphaf

Það nafn sem kennt er við sinn uppruna …

1.5.6 (35v)
VI
Titill í handriti

VI. Nomen Verbale

Upphaf

Það nafn sem dregst af þeim persónulegu orðum svo sem …

1.5.7 (35v-40r)
VII
Titill í handriti

VII. Nomen numerale

Upphaf

Tölunafn hvert að skiptist í sjö raðir og kallast …

1.6 (40r-41v)
Þriðji partur ræðunnar
Titill í handriti

Figura -æ. Mind

Upphaf

Figura kallast það tilfelli orðanna sem sýnir hvort heldur þau séu einföld eður af öðrum samsett …

1.7 (41v-42r)
Fjórði partur ræðunnar
Titill í handriti

Participium -pii

Upphaf

Hluttekningaroð er sá fjórði hneigjanlegur partur ræðunnar …

1.8 (42r-49v)
Fimmti partur
Titill í handriti

Adverbium -bii

Upphaf

Viðorðið er sá fimmti partur ræðunnar …

1.9 (49v-51r)
Sjötti partur
Titill í handriti

Præpositio

Upphaf

Fyrirframansetning er sá sjötti partur ræðunnar …

1.10 (51r-52v)
Sjöundi partur
Titill í handriti

Conjunctio

Upphaf

Samtenging er þeirra ýmislegt háttarlag og kringumstæður …

1.11 (51r-52v)
Áttundi partur
Titill í handriti

Interjectio

Upphaf

Sá áttundi og síðasti partur ræðunnar sem með óskilmerkilegu hljóði auglýsir ýmislega hugarins tilhneiging …

Lýsing á handriti

Blaðefni
Pappír.
Blaðfjöldi
iiii + 52 blöð + ii (214 mm x 80-81 mm).
Tölusetning blaða
Blöð voru ekki blaðmerkt en hafa nú fengið blaðmerkingu 1-52.
Kveraskipan

Sex kver.

  • Kver I: blöð 1-8, 4 tvinn.
  • Kver II: blöð 9-16, 4 tvinn.
  • Kver III: blöð 17-24, 4 tvinn.
  • Kver IV: blöð 25-32, 4 tvinn.
  • Kver VI: blöð 33-40, 4 tvinn.
  • Kver VII: blöð 41-52, 6 tvinn.

Umbrot

  • Eindálka.
  • Leturflötur er ca 175 +/- 2 mm x 70 +/- 2 mm.
  • Línufjöldi er ca 27-30.

Ástand

  • Svo lítur út fyrir að eina örk a.m.k. vanti framan á handritið. Hugsanlegt er að eitthvað vanti eftir 80. s. (Einar G. Pétursson, sbr. óútgefna skrá yfir SÁM-handrit; þar er miðað við blaðsíðutal)
  • Handritið þarfnast lagfæringar; kverin eru að mestu laus frá kili, jaðrar blaða eru morknir og saurblöð eru illa farin.

Skrifarar og skrift

Óþekktur skrifari, kansellíbrotaskrift.

Skreytingar

Upphafsstafir örlítið flúraðir í fyrirsögnum, sbr. til dæmis á blöðum 8v, 31r og 40r.

Band

Band (197-200 mm x 70-90 mm x 10 mm) Leðurkápa, skökk og skjæld.

Fylgigögn
Ljósritað gjafabréf frá gefanda fylgir með handritinu ásamt vinnugögnum Einars G. Péturssonar.

Uppruni og ferill

Uppruni

Handritið var skrifað á Íslandi, líklega á

.
Ferill

Handritið er gjöf til Stofnunar Árna Magnússonar 12. desember 1994 skv. meðfylgjandi gjafabréfi undirritað Sveinn Einarsson. Handritið telur hann hugsanlega komið frá Skálholtsskóla, en það hafði verið í eigu föður hans, Einars Ólafs Sveinsson (sjá nánar gjafabréf)

Aðföng

Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi tók við handritinu í desember 1994.

Aðrar upplýsingar

Skráningarferill

VH skráði handritið í júní 2010

Lýsigögn